Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Ενδιαφέροντα στοιχεία παραθέτει σήμερα, σε συνέντευξή της στην «δημοκρατική», η μαιευτήρας, χειρουργός γυναικολόγος – ογκολόγος – ειδικός μαστολόγος, ογκοπλαστικός Δρ Ειρήνη Αγγελίδου, για το πώς η οικονομική κρίση και οι δύσκολες συγκυρίες, έχουν επηρεάσει την υγεία των γυναικών.
Ο καρκίνος, η υπογεννητικότητα και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα αφορούν, πλέον, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Ρόδου, ωστόσο το κλειδί για όλα όπως λέει, είναι η πρόληψη και η τακτική επίσκεψη στον γιατρό.
Η ίδια εξομολογείται πώς αποφάσισε να ακολουθήσει την δύσκολη και απαιτητική ειδικότητά της, αναφέρεται στις συγκινήσεις και τις δυσκολίες της καθημερινότητας, στην υποστήριξη της οικογένειάς της για να κάνει αυτό που αγαπά και μας παρουσιάζει τον «τοίχο της ζωής» που έχει στο ιατρείο της με τα μωράκια που βοήθησε να έρθουν στον κόσμο!
• Να ξεκινήσουμε την συνέντευξη κ. Αγγελίδου, από το πόσο συνεπείς είμαστε οι γυναίκες στο ραντεβού με τον γυναικολόγο μας.
Δυστυχώς, στα τελευταία χρόνια, λόγω και της οικονομικής κρίσης, παρατηρούνται πολλές παραλείψεις στο θέμα του προληπτικού ελέγχου. Πολλές γυναίκες, για οικονομικούς λόγους, αποφεύγουν να προσέρχονται για προληπτικό έλεγχο και πολλές φορές βλέπουμε να έρχονται προχωρημένα περιστατικά μαστών ή γυναικολογικού καρκίνου. Διαπιστώνω ότι δεν είναι ενημερωμένες πως ο καρκίνος του μαστού ξεκινά και από μικρές ηλικίες. Εχω διαγνώσει καρκίνο του μαστού ακόμα και σε γυναίκα 28 ετών. Ο καρκίνος του μαστού χτυπάει μια στις οκτώ γυναίκες. Αν δε, υπάρχει και κληρονομικό ιστορικό στην οικογένεια συγκεκριμένου τύπου καρκίνου, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού φτάνει μέχρι και ποσοστό 80%, και 60% για την εμφάνιση καρκίνου των ωοθηκών, ενώ αυξημένα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του μαστού και του προστάτη υπάρχουν και στους άνδρες. Με μια απλή εξέταση αίματος όμως μπορούμε να διαπιστώσουμε, αν τα μέλη μιας οικογένειας με ιστορικό είναι φορείς των συγκεκριμένων γονιδίων και από εκεί και πέρα, δίνονται οι κατάλληλες συμβουλές για το πώς μπορεί να προληφθεί η εμφάνιση μιας κακοήθειας.
• Αφού έχουμε προχωρήσει τόσο στον τομέα της πρόληψης, γιατί έχουμε αύξηση, όπως λέτε, των καρκίνων;
Προφανώς παίζει σημαντικό ρόλο ο οικονομικός παράγοντας, διότι οι εξετάσεις αυτές δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία και θα πρέπει ο ασθενής να βάλει το χέρι στην τσέπη και το κόστος είναι υψηλό. Αυτό που προσπαθούμε όλοι οι γιατροί, και προσπαθώ κι εγώ μέσω των ομιλιών μου σε συνέδρια και εκδηλώσεις αλλά και σε δημοσιεύσεις μέσω του facebook, είναι να παροτρύνουμε τις ασθενείς να κάνουν προληπτικό έλεγχο. Η ίαση για τον εντοπισμό του καρκίνου σε πρώιμο στάδιο είναι πλέον δεδομένη στην σημερινή εποχή.
• Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόμαστε τον γυναικολόγο μας;
Όταν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό με κακοήθειες, μια φορά τον χρόνο πρέπει η κάθε γυναίκα να κάνει το τεστ Παπανικολάου με την κολποσκόπηση και τον υπέρηχο μήτρας-ωοθηκών κι από εκεί και πέρα, αν όλα είναι φυσιολογικά συνεχίζει τον ετήσιο έλεγχό της. Εκτός από τα γυναικολογικά, απαιτείται επίσκεψη σε ειδικό γιατρό μαστολόγο – εγώ είμαι γυναικολόγος, ογκολόγος και μαστολόγος οπότε οι ασθενείς μου καλύπτονται- για πλήρη έλεγχο του μαστού με ψηλάφηση κι αν χρειάζεται, κάνουμε και υπέρηχο. Πλέον στο ιατρείο μου διαθέτω το τελευταίου τύπου μηχάνημα για scanning του μαστού με εικόνα τομογραφίας, με το οποίο ένα εύρημα μπορούμε να το αξιολογήσουμε, αν έχει ύποπτα χαρακτηριστικά. Εν εκτιμηθεί ότι το εύρημα μπορεί να εξελιχθεί σε κακοήθεια, προχωράμε σε βιοψία στο ιατρείο με ένα ειδικό πιστόλι, λαμβάνουμε δείγμα και αναλόγως ακολουθούμε την κατάλληλη θεραπεία.
• Από ποια ηλικία πρέπει κ. Αγγελίδου να ξεκινάει ο έλεγχος;
Κανονικά, ο έλεγχος του μαστού ξεκινά από τα 30 έτη με ψηλάφηση και υπέρηχο εφόσον δεν υπάρχει ιστορικό στην οικογένεια. Από τα 40 έτη ξεκινάμε την ψηφιακή μαστογραφία, η οποία έχει καλύτερη απεικόνιση. Αυτά πρέπει να γίνονται ετησίως, εκτός κι αν υπάρχει εύρημα το οποίο πρέπει να παρακολουθούμε. Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, εκεί ξεκινάμε από τα 25 έτη τον έλεγχο ανά εξάμηνο. Ωστόσο κάθε κοπέλα που ξεκινά την σεξουαλική της ζωή, θα πρέπει μια φορά τον χρόνο να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της για τον απαραίτητο έλεγχο.
• Είναι εξοικειωμένα τα κορίτσια με την
επίσκεψη στον γυναικολόγο;
Θεωρώ πως ναι, είναι εξοικειωμένα και δεν ντρέπονται να έρχονται στον γυναικολόγο. Σήμερα έχουμε ξεπεράσει τα ταμπού και αυξάνονται τα νέα κορίτσια που έρχονται για να ενημερωθούν και θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό για την μετέπειτα ζωή τους.
• Το εμβόλιο του τραχήλου της μήτρας εντέλει να το κάνουν τα κορίτσια ή όχι;
Ναι, πρέπει να το κάνουν ακόμα και πριν ξεκινήσουν την σεξουαλική τους ζωή, ωστόσο αποδίδει και μέχρι την ηλικία των 45 ετών. Ολες οι μελέτες αποδεικνύουν την ανωτερότητα των εμβολίων αυτών, είναι αποτελεσματικά και ασφαλή. Το συγκεκριμένο εμβόλιο καλύπτεται μάλιστα από τα ταμεία για ηλικίες από 11 έως 18 ετών.
• Τα πιο συνήθη προβλήματα που συναντάτε στις ασθενείς που έρχονται, ποια είναι;
Βλέπω πολύ συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, πολύ συχνά λοίμωξη από τον ιό HPV, ευτυχώς δεν βλέπουμε πολύ συχνά πλέον σύφιλη και γονόρροια, όπως παλιά. Πολύ συχνά βλέπουμε και ζητήματα υπογονιμότητας. Ολο και πιο συχνά κοπέλες μεγαλύτερης ηλικίας θέλουν να κάνουν παιδί, οι οποίες έχουν καθυστερήσει την τεκνοποίηση για επαγγελματικούς λόγους. Βεβαίως, όσο περνά η ηλικία προκύπτουν θέματα υπογονιμότητας. Λόγω της εξειδίκευσής μου στην γυναικολογική ογκολογία μαστολογία, βλέπω και πάρα πολύ συχνά καρκίνους…
• Φαντάζομαι θα είναι πολύ δύσκολο να πρέπει να ανακοινώσεις σε μια ασθενή ότι έχει καρκίνο.
Βεβαίως… Μέσα στο πλαίσιο της εξειδίκευσης στην γυναικολογική ογκολογία μαστολογία, λαμβάνουμε ιδιαίτερα μαθήματα ψυχοογκολογίας κατά τα οποία εκπαιδευόμαστε πώς θα μιλάμε στον ασθενή, πώς θα του ανακοινώσουμε ότι έχει καρκίνο. Υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος και σε καμία περίπτωση δεν του αποκρύπτουμε την αλήθεια. Όμως, του δείχνουμε και ποιες είναι οι δυνατότητες που έχει και ευτυχώς στη σημερινή εποχή, έχουμε πολλά όπλα για να αντιμετωπίσουμε τον καρκίνο. Είναι απαραίτητο να καταλάβει ο ασθενής από τι ακριβώς πάσχει, σε ποιο στάδιο βρίσκεται και να του δώσουμε να αντιληφθεί ότι υπάρχουν θεραπείες και μπορεί να γίνει καλά. Σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς γίνονται καλά και ζουν πολλά χρόνια. Η ειδικότητά μου είναι πολύ δύσκολη αλλά κρύβει και πολλές χαρές, γιατί μέσα από αυτή μπορώ να βοηθάω τον άνθρωπο. Είναι τεράστια ικανοποίηση όταν θεραπεύουμε το πρόβλημα και οι ασθενείς γίνονται καλά. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιβράβευση για μένα, από τις ασθενείς μου που γίνονται.
• Η υπογεννητικότητα είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο και φαίνεται ότι όλο και περισσότερα ζευγάρια αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα και στη Ρόδο. Αυτό γιατί συμβαίνει;
Μια αιτία είναι αυτή που είπαμε πριν, ότι πολλές γυναίκες καθυστερούν την τεκνοποίηση για επαγγελματικούς λόγους και ξεκινούν σε μεγάλη ηλικία την διαδικασία της τεκνοποίησης, περίπου μετά τα 40, όπου η υπογονιμότητα είναι δεδομένη. Από την άλλη, τα πολλά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα δημιουργούν προβλήματα ενώ υπάρχει και ο ανδρικός παράγοντας, καθώς πολύ συχνά τα τελευταία χρόνια βλέπουμε προβλήματα στο σπέρμα των ανδρών που μπορεί να προέρχονται από το στρες, το άγχος, το κάπνισμα, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα… Όλα αυτά παίζουν τον ρόλο τους.
• Είναι πιο εύκολο τα ζευγάρια να αποκτήσουν σήμερα παιδί απ΄ότι στα παλαιότερα χρόνια;
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, με τις οποίες μπορούμε να βοηθήσουμε τα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδί. Η εξωσωματική γονιμοποίηση πλέον, είναι η τελευταία επιλογή για τα ζευγάρια και όχι η πρώτη, διότι έχουμε «όπλα» να διορθώσουμε τις αιτίες τις υπογονιμότητας. Σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, με κάποια ειδική επέμβαση ενδεχομένως αν χρειάζεται ή με κάποια ειδική ορμονική θεραπεία, είναι δυνατόν οι γυναίκες να συλλάβουν. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν πάμε ποτέ κατευθείαν σε εξωσωματική γονιμοποίηση, χωρίς να ξέρουμε ποια είναι η αιτία της υπογονιμότητας.
• Εχετε στο ιατρείο σας έναν τοίχο γεμάτο με φωτογραφίες βρεφών…
Ναι, είναι πολλά από τα μωράκια που γέννησαν ασθενείς μου! Είναι μεγάλη υπόθεση να φέρνεις μια ζωή στον κόσμο. Μεγάλη συγκίνηση… Ειδικά όταν αργότερα τα φέρνουν οι μαμάδες τους στο ιατρείο, δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά από το να βλέπεις όλα αυτά τα ζουζούνια να έρχονται εδώ και να κάνουν χαρούλες και όλα αυτά τα χαριτωμένα που κάνουν τα παιδιά.
• Είναι δύσκολη ειδικότητα η γυναικολογία;
Απαιτεί πάρα πολύ χρόνο από την προσωπική μας ζωή. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να πρέπει να φύγεις, γιατί προέκυψε κάποιο πρόβλημα σε ασθενή ή να πρέπει να ξεγεννήσεις μια ασθενή. Φέτος Μεγάλη Πέμπτη και Κυριακή του Πάσχα, είχα τοκετούς. Αφησα την οικογένειά μου και πήγα στις ασθενείς μου, αυτό δεν με ξενίζει κι ευτυχώς πλέον το έχει συνηθίσει και η οικογένειά μου η οποία δείχνει απόλυτη κατανόηση και υποστήριξη!
• Πώς αποφασίσατε να ακολουθήσετε την γυναικολογία;
Συνειδητά απολύτως. Όταν μπήκα στο Πανεπιστήμιο, ήθελα να γίνω παιδίατρος επειδή μου αρέσουν πολύ τα παιδιά. Στην πορεία αγάπησα την χειρουργική, όταν ξεκίνησα στο Ιπποκράτειο με τον καθηγητή μου τότε τον κ. Γολεμάτη, ο οποίος με έστειλε στην Αμερική, διότι ήμουν πρώτη στο έτος και έπαιρνα συνέχεια 10άρια στα μαθήματα. Εκεί μπήκα μέσα σε μεγάλα χειρουργεία, κι αυτό για μένα ήταν καθοριστικός σταθμός. Αποφάσισα λοιπόν τότε ότι θα κάνω χειρουργική ειδικότητα. Στην Ελλάδα, επειδή έχει πάρα πολλούς μαιευτήρες γυναικολόγους άνδρες, θεώρησα ότι θα είναι πολύ σημαντικό για τις γυναίκες, να προχωρήσουμε και στον τομέα της γυναικολογίας μαιευτικής. Ετσι αποφάσισα να γίνω χειρουργός γυναικολόγος μαιευτήρας. Θυμάμαι όταν είχα δει τον πρώτο τοκετό στο Αρεταίειο στην Αθήνα και μετά στην Γερμανία, με νέες πρωτοποριακές μεθόδους ανώδυνου τοκετού, ήταν εκπληκτικά συγκινητικές εμπειρίες. Τα γυναικολογικά χειρουργεία είναι όλα ενδιαφέροντα. Η λαπαροσκοπική χειρουργική που διδάχθηκα στην Γερμανία, ανακουφίζει σημαντικά τους ασθενείς, την επόμενη μέρα πηγαίνουν στο σπίτι τους, δεν πονούν, δεν έχουν τομές, είναι ελάχιστη η απώλεια αίματος. Όλα αυτά με συνεπήραν και βέβαια στην Γερμανία όπου έκανα την ειδικότητα, στο πλαίσιο της γυναικολογικής ογκολογίας, είναι και ο μαστός και εκεί εξειδικεύτηκα άλλα τρία χρόνια, που κι αυτός είναι ενδιαφέρον τομέας, διότι αφορά άμεσα την ζωή και την υγεία της γυναίκας.
• Κλείνοντας την συνέντευξη, ποια συμβουλή θα θέλατε να δώσετε στις γυναίκες;
Η πρόληψη σώζει ζωές. Όταν οι κακοήθειες διαγνωσθούν εγκαίρως η ίαση είναι δεδομένη. Πρέπει να δίνουμε προτεραιότητα στην υγεία μας και όχι σε πράγματα που δεν είναι σημαντικά. Το ρούχο ή το παπούτσι δεν είναι άμεση προτεραιότητα, η υγεία μας όμως είναι. Οπωσδήποτε λοιπόν να βάλουν στο πρόγραμμα τον ετήσιο έλεγχο σε γυναικολόγο και μαστολόγο όταν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, που σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί περαιτέρω διερεύνηση των γονιδίων και τακτικός έλεγχος ανά εξάμηνο.
