Δύο χρόνια μαγικά που δεν επιστρέφουν

Xρόνια τώρα, γονείς και καθηγητές, όχι απλώς παρακολουθούμε αλλά επιτρέπουμε, συντηρούμε και συχνά είμαστε υπαίτιοι για το εξής: τα παιδιά μας που επιλέγουν τον δρόμο της εισαγωγής στην ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση, μπαίνουν, στις δυο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, σε έναν φρενήρη και εξαντλητικό ρυθμό διαβάσματος και φροντιστηριακών μαθημάτων, που μόνο με το πέρασμα μιας βαριάς αρρώστιας μπορεί να συγκριθεί. Παχαίνουν ή αδυνατίζουν, παραμελούν το σώμα τους, σταματούν την άσκηση, τρώνε άτσαλα και βιαστικά, παρατάνε τα χόμπι και τα ενδιαφέροντά τους, παθαίνουν κρίσεις πανικού Και τι κάνουμε; Κάποιοι γονείς οδηγούν παιδιά σε ψυχολόγους, κάποια σχολεία οργανώνουν βιωματικά σεμινάρια διαχείρισης άγχους και ΜΜΕ δίνουν συμβουλές για καλή διατροφή. «Τα παιδιά εμφανίζονται με όλα τα σωματικά συμπτώματα του πανικού», λεει η ψυχολόγος Ολγα Κωνσταντίνου σε ρεπορτάζ για τις Πανελλαδικές παρέα με τον ψυχολόγο… Φέτος παρακολουθούσε έξι μαθητές, ενώ άλλες χρονιές δεχόταν το πολύ δύο περιστατικά. Συχνά οι παραπομπές των μαθητών σε ψυχολόγους γίνονται από καρδιολόγους. Αυτούς επισκέπτονται πρώτα τα παιδιά με δύσπνοια και ταχυπαλμία. Πριν από μερικά χρόνια η ψυχολόγος Σοφία Δάτση δέχτηκε στο γραφείο της μια μαθήτρια με παρόμοια συμπτώματα. «Κοιμόταν τρεις ώρες την ημέρα», λέει. Οι γονείς της είχαν πάρει δάνειο 10.000 ευρώ για να καλύψουν τα έξοδα των φροντιστηρίων και η μαθήτρια αφιέρωνε 11 ώρες την εβδομάδα μόνο σε ιδιαίτερα για τα φιλολογικά μαθήματα. Ακόμη και το Σάββατο, στις επτά το πρωί, είχε προγραμματίσει ιδιαίτερο. Είχε βγάλει την ύλη των εξετάσεων μέχρι τον Μάρτιο επτά φορές και σκόπευε να την επαναλάβει άλλες πέντε μέχρι τις πανελλαδικές. Ηταν τόσο πιεσμένο το πρόγραμμά της, θυμάται η ψυχολόγος, που δεν περίσσευε χρόνος για συνεδρίες. Οι γονείς ανησυχούσαν ότι αν μείωναν τις ώρες των ιδιαίτερων και του φροντιστηρίου θα δημιουργούσαν ανασφάλεια στην κόρη τους. ΄Ολοι, υπακούοντας σε μια απρόσωπη προσταγή μια προσταγή του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος: «Δυο χρόνια είναι, δυο χρόνια που κρίνεται το μέλλον σας, εστιάστε στο σκοπό σας! Μην σκέφτεστε τίποτα άλλο, διαβάστε, προετοιμαστείτε, είναι σκληρός ο ανταγωνισμός!». Όμως, αυτά τα δυο χρόνια είναι τα χρόνια από τα 16 έως τα 18 τους. Χρόνια υπέροχα και μαγικά, χρόνια που δεν θα επιστρέψουν. Το χειρότερο δε, είναι ότι θα ποντάρουν εκεί ακόμα και αν δεν τους ενδιαφέρει. Διότι τι στο διάολο πλήρωνε ο μπαμπάς; Πώς θα σταθείς οικογενειακά και κοινωνικά, όταν η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο, εκτός από αναβολή στράτευσης, χορηγεί και πιστοποιητικό επιτυχίας; Στις πόλη της, όπως και σε άλλες μικρές κοινωνίες, η πίεση για επιτυχία μεγεθύνεται από τον περίγυρο. Οι τοπικές εφημερίδες πέρα από τα ονόματα των αριστούχων δημοσιεύουν αναλυτικά τις σχολές στις οποίες εισάγονται όλοι οι απόφοιτοι, τροφοδοτώντας την περιέργεια και τις συζητήσεις των γειτόνων. Το δράμα αυτής της χώρας είναι ότι αξίζει τον κόπο να περάσεις στα πανεπιστήμια της επειδή, πιθανότατα, δεν υπάρχει και κάτι καλύτερο για να κάνεις. Και έτσι τα παιδιά που ξεκινούν σήμερα πανελλαδικές, έχουν κάψει μυαλό εδώ και ένα χρόνο. Να μάθουν κάθε λέξη, κάθε σημείο στίξης του βιβλίου. Γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Και γιατί, πολλά, έχουν πιστέψει πλέον ότι για αυτό τον σκοπό γεννήθηκαν.