Παντελώς αβάσιμη χαρακτηρίζει την επιθετική ρητορική της Τουρκίας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, με αφορμή τις νέες προκλήσεις, o αναπληρωτής καθηγητής Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Μιλτιάδης Σαρηγιαννίδης. Μάλιστα, καλεί τους «δημοσιολογούντες» να διακόψουν κάθε αναφορά σε «αποστρατιωτικοποίηση».
Να σημειώσουμε ότι την περασμένη Δευτέρα για πρώτη φορά η Αγκυρα προχώρησε σε νέα πρόκληση εις βάρος της Ελλάδας, με υπερπτήση μη επανδρωμένου σκάφους UAV των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, πάνω από τη νησίδα Κανδελιούσσα Νισύρου. Το drone εντοπίστηκε στα 19.000 πόδια.
Ο κ. Μ. Σαρηγιαννίδης δήλωσε στη «δ», ότι η Τουρκία αποσκοπεί στη δημιουργία ενός καθεστώτος μειωμένης κυριαρχίας και συνεπώς δορυφοροποίησης των νησιών που βρίσκονται στην υποτιθέμενη τουρκική υφαλοκρηπίδα, τονίζοντας ότι δεν θα πρέπει να αναπαράγουμε εμείς το επεκτατικό αφήγημα της Τουρκίας καθώς οι διατάξεις της Συνθήκης της Λωζάννης, είναι απολύτως σαφείς.
Ειδικότερα, ο αναπληρωτής καθηγητής Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναφέρει: «Η επιθετική ρητορική της Τουρκίας αναφορικά με την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα είναι παντελώς αβάσιμη και αποσκοπεί στη δημιουργία ενός καθεστώτος μειωμένης κυριαρχίας και συνεπώς δορυφοροποίησης των νησιών που βρίσκονται στην υποτιθέμενη τουρκική υφαλοκρηπίδα. Συνεπώς, θα ήταν ορθό και ωφέλιμο να σταματήσει από τους δημοσιολογούντες, η αναφορά σε αποστρατιωτικοποίηση. Μια ματιά στις σχετικές διατάξεις της Συνθήκης της Λωζάννης αρκεί. Δεν χρειάζεται να αναπαράγουμε το επεκτατικό αφήγημα της απέναντι πλευράς, που φυσικά θα συνεχίσει να υπάρχει και στη μετά Ερντογάν εποχή».
Περαιτέρω ο κ. Μ. Σαρηγιαννίδης αναφέρει ότι «όσο το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να εφαρμόζει το δόγμα Λουνς τα πράγματα θα είναι δύσκολα και άδικα για την Ελλάδα. Η εξαίρεση της Λήμνου από τον σχεδιασμό των νατοϊκών ασκήσεων είναι ήδη απαράδεκτη και αντι-συμμαχική προσέγγιση, στο πνεύμα των ίσων αποστάσεων», ενώ σημειώνει πως όταν απαντάμε με νομικά επιχειρήματα στις αβάσιμες αιτιάσεις της Τουρκίας, τότε «δίνουμε υπόσταση στις τελευταίες δίνοντας το δικαίωμα στους τρίτους, ειδικά τους μη καλόπιστους, να μας παροτρύνουν να διαπραγματευθούμε για τα αβάσιμα και ανύπαρκτα που επικαλείται η Τουρκία».
Σύμφωνα με την Τουρκία, τα 23 νησιά τα οποία πρέπει να αποστρατιωτικοποιηθούν είναι όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου και ονομαστικά η Αστυπάλαια, η Ρόδος, η Χάλκη, η Κάρπαθος, η Κάσος, η Τήλος, η Νίσυρος, η Κάλυμνος, το Αγαθονήσι, η Χάλκη, η Λέρος, οι Λειψοί, η Ψέριμος, η Πάτμος, η Σύμη, η Κως και το Καστελλόριζο, καθώς επίσης και τα νησιά Λέσβος, Σάμος, Χίος, Ικαρία, Λήμνος και Σαμοθράκη.
Το στρατιωτικό καθεστώς των παραπάνω νησιών ποικίλλει, με αποτέλεσμα στην ουσία να υπάρχει μία τριμερής κατηγοριοποίηση.
Η περίπτωση της Δωδεκανήσου
Τα Δωδεκάνησα που καταλήφθηκαν από την Ιταλία το 1912, κατά τη διάρκεια του ιταλοτουρκικού πολέμου που ξεκίνησε μισό χρόνο νωρίτερα (τον Σεπτέμβριο του 1911) για τη Λιβύη, αναγνωρίστηκαν ως κτήση της Ιταλίας με τη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923, και αποδόθηκαν στην Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη Συνθήκη των Παρισίων (10 Φεβρουαρίου 1947). Ειδικότερα, το Άρθρο 14 της Συνθήκης αυτής όρισε ότι «Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα εν πλήρει κυριαρχία τας νήσους της Δωδεκανήσου», ενώ στην συνέχεια αναφέρει ότι «Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι».
Σύμφωνα με την Ελλάδα, όμως – και όπως διαμηνύεται από το υπουργείο Εξωτερικών – η Συνθήκη των Παρισίων δεν αφορά και δεν σχετίζεται με την Τουρκία, καθώς η Άγκυρα δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος αυτής.
Εξάλλου, το επίσημο έγγραφο φέρει τις υπογραφές των εξής χωρών: ΗΠΑ, Κίνα, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σοβιετική Ένωση, Αυστραλία, Βέλγιο, Βραζιλία, Καναδάς, Αιθιοπία, Ελλάδα, Ινδία, Νέα Ζηλανδία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία, Ουκρανία, Νότια Αφρική, Γιουγκοσλαβία και Ιταλία.
Άρα, σύμφωνα με την Αθήνα, η Τουρκία δεν οφείλει και δεν πρέπει να εγείρει αξιώσεις, επικαλούμενη τη συγκεκριμένη συνθήκη. Η Τουρκία ουσιαστικά αμφισβητεί την ίδια την ελληνική κυριαρχία επί των νησιών της Δωδεκανήσου, ενώ παράλληλα επιχειρεί να εμφανιστεί ως «τοποτηρητής» καθεστώτων στη διαμόρφωση των οποίων δεν συμμετείχε.
Σύμφωνα με την πάγια θέση της Ελλάδας η οποία περιγράφεται και στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών, η Ελλάδα ως κυρίαρχο κράτος δεν μπορεί να παραιτηθεί από το φυσικό και νόμιμο δικαίωμα στην άμυνα, σε περίπτωση απειλής κατά των νησιών ή της επικράτειάς της, δεδομένων και του ιστορικού των ελληνοτουρκικών σχέσεων (σ.σ. εισβολή στην Κύπρο) αλλά και των διαρκών τουρκικών απειλών. Εξ ου, μάλιστα, και η διατήρηση στρατιωτικών δυνάμεων στα παραπάνω νησιά.
