• Το συνέδριο που προγραμματίζεται για τις 19 Δεκεμβρίου στη Σμύρνη φέρνει τη Ρόδο και την Κω στο επίκεντρο της συζήτησης • Πραγματοποιείται στο Ege Üniversitesi της Σμύρνης και συνδιοργανώνεται από την Υπηρεσία Τούρκων του Εξωτερικού, το Ινστιτούτο Ερευνών του Τουρκικού Κόσμου, το σωματείο ROİSDER (Σύλλογος Τούρκων Ρόδου, Κω και Δωδεκανήσων) και τον Σύλλογο Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης
Ένα συνέδριο που προγραμματίζεται για τις 19 Δεκεμβρίου στη Σμύρνη φέρνει τη Ρόδο και την Κω στο επίκεντρο της συζήτησης που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία γύρω από ζητήματα περί «ταυτότητας και πολιτιστικής παρουσίας».
Η εκδήλωση, με τίτλο «Τα προβλήματα των Τούρκων που ζουν στην Ελλάδα», πραγματοποιείται στο Ege Üniversitesi της Σμύρνης και συνδιοργανώνεται από την Υπηρεσία Τούρκων του Εξωτερικού (YTB), το Εφαρμοσμένο και Ερευνητικό Κέντρο Αρχών και Ιστορίας των Μεταρρυθμίσεων του Ατατούρκ του Ege Üniversitesi, το σωματείο ROİSDER (Σύλλογος Τούρκων Ρόδου, Κω και Δωδεκανήσων) και τον Σύλλογο Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης.
Η παρουσία αυτών των φορέων δίνει στη διοργάνωση χαρακτήρα ευρύτερης πρωτοβουλίας, καθώς συνδυάζει κρατική δομή, πανεπιστημιακό πλαίσιο και σωματεία που δραστηριοποιούνται σε θέματα διασποράς. Στο επίσημο πρόγραμμα, η Ρόδος και η Κως εμφανίζονται σε ξεχωριστή ενότητα, με θεματικές που αφορούν «ταυτότητα», «εκπαίδευση», «βακούφια» και «δικαιώματα από διεθνείς συνθήκες». Η διάρθρωση του συνεδρίου εντάσσει τα δύο νησιά σε αφήγημα που παρουσιάζεται παράλληλα με τη Θράκη.
Το συνέδριο της 19ης Δεκεμβρίου 2025 εντάσσεται στην ίδια κατεύθυνση, δημιουργώντας περιεχόμενο που μπορεί να αξιοποιηθεί σε επόμενα στάδια.
Η Συνθήκη της Λωζάνης ξεκάθαρα ορίζει μειονοτικά δικαιώματα μόνο για τη μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης. Τα Δωδεκάνησα δεν περιλαμβάνονται στις διατάξεις της και ως εκ τούτου δεν υφίσταται διεθνής αναγνώριση μειονοτικού καθεστώτος στη Ρόδο και στην Κω.
Ωστόσο, η παραγωγή δημόσιου λόγου, μέσα από οργανωμένες εκδηλώσεις, δίνει διάρκεια στο θέμα και το διατηρεί ζωντανό στην τουρκική δημόσια συζήτηση.
Επίσημο πρόγραμμα συνεδρίου όπως αναγράφεται στην πρόσκληση
Τίτλος: Τα προβλήματα των Τούρκων που ζουν στην Ελλάδα
Ημερομηνία: 19 Δεκεμβρίου 2025
Ώρες: 09.30 – 17.30
Τόπος: Επιστημονικό Συνεδριακό Κέντρο, Ινστιτούτο Ερευνών του Τουρκικού Κόσμου, Ege Üniversitesi, Σμύρνη – Bornova
Εναρκτήρια ομιλία – 09.30
Prof. Dr. Ali Kaya, Διευθυντής Ινστιτούτου Ερευνών του Τουρκικού Κόσμου
Abdulhadi Turus, Πρόεδρος Υπηρεσίας Τούρκων του Εξωτερικού (YTB)
Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı, Πρόεδρος ROİSDER (Rodos, İstanköy ve Onikiadalar Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği – «Σύλλογος Τούρκων Ρόδου, Κω και Δωδεκανήσων».
Hasan Küçük, Πρόεδρος Συλλόγου Αλληλεγγύης Τούρκων Δυτικής Θράκης
Prof. Dr. Cihan Özgün, Διευθυντής Κέντρου Ερευνών για τις Αρχές του Ατατούρκ και την Ιστορία των Μεταρρυθμίσεων
1η Συνεδρία – 10.00 – 12.00
Θέμα: «Τα προβλήματα των Τούρκων της Ρόδου και της Κω»
Συντονιστής: Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı
«Η ιστορική εξέλιξη του ζητήματος της τουρκικής ταυτότητας στη Ρόδο και την Κω»
Εισηγητής: Dr. İbrahim Hamaloğlu
«Η ιστορική εξέλιξη του εκπαιδευτικού ζητήματος στη Ρόδο και την Κω»
Εισηγήτρια: Prof. Dr. Nilüfer Erdem
«Η ιστορική εξέλιξη των ζητημάτων των βακουφίων και των αρχιτεκτονικών μνημείων στη Ρόδο και την Κω»
Εισηγήτρια: Doç. Dr. Neval Konuk Halaçoğlu
«Τα δικαιώματα των Τούρκων των Δωδεκανήσων που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες»
Εισηγητής: Prof. Dr. Ali Dayıoğlu
2η Συνεδρία – 13.00 – 15.00
Θέμα: Τα προβλήματα των Τούρκων της Δυτικής Θράκης
Συντονιστής: Prof. Dr. Cihan Özgün
«Η ιστορική εξέλιξη του ζητήματος της τουρκικής ταυτότητας στη Δυτική Θράκη»
Εισηγητής: Prof. Dr. Faruk Karaca
«Το εκπαιδευτικό ζήτημα στη Δυτική Θράκη»
Εισηγητής: Prof. Dr. Ahmet Günşen
«Τα ζητήματα των βακουφίων στη Δυτική Θράκη»
Εισηγητής: Av. Necmi Ünsal
«Οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις και οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης»
Εισηγητής: Doç. Dr. M. Çetin
3η Συνεδρία – 15.15 – 17.00
Θέμα: Ο τουρκικός πολιτισμός στην Ελλάδα
Συντονιστής: Doç. Dr. Hasan Kaya
«Οι ρίζες της Ελληνικής Επανάστασης»
Εισηγητής: Prof. Dr. Yücel Yiğit
«Οι επιπτώσεις του Κυπριακού ζητήματος στην τουρκική μειονότητα της Ελλάδας»
Εισηγητής: Doç. Dr. Hasan Kaya
«Ζητήματα ταυτότητας και μετάδοσης στην προφορική παράδοση»
Εισηγήτρια: Doç. Dr. Berrin Güzel
«Τόποι μνήμης των Τούρκων της Κω»
Εισηγήτρια: Dr. Ayşe Çelik
Κλείσιμο – 17.00
Αξιολόγηση από τον Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı
Το συνέδριο εντάσσει τη Ρόδο και την Κω σε μια θεματολογία που χρησιμοποιείται συστηματικά από φορείς της Τουρκίας σε ζητήματα ταυτότητας και πολιτιστικής παρουσίας. Η επιλογή των θεματικών δεν αφορά μόνο ιστορικές αναφορές. Ακολουθεί τη λογική παρουσίασης τεσσάρων αξόνων, ταυτότητα, εκπαίδευση, πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά και «δικαιώματα» που εμφανίζονται ως αντικείμενα θεσμικής συζήτησης.
Η δομή του προγράμματος συγκροτεί εικόνα που συνδέει τα δύο νησιά με τη Δυτική Θράκη και παρουσιάζει τα ζητήματα σε παράλληλη μορφή. Η προσέγγιση αυτή δημιουργεί την εντύπωση ενιαίου πλαισίου, παρότι οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Η παρουσία πανεπιστημιακών φορέων και του YTB (Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı – Υπηρεσία Τούρκων του Εξωτερικού) προσδίδει θεσμική βαρύτητα και δημιουργεί υλικό που μπορεί να έχει συνέχεια μέσα από πρακτικά και δημοσιεύσεις.
Η Συνθήκη της Λωζάνης αναγνωρίζει μειονοτικό καθεστώς μόνο στη Δυτική Θράκη. Τα Δωδεκάνησα δεν περιλαμβάνονται σε αυτή τη ρύθμιση και δεν υπάρχει διεθνής αναφορά που να αποδίδει μειονοτική διάσταση σε Ρόδο ή Κω. Αυτό δεν αλλάζει με τη διοργάνωση συνεδρίων, αλλά δείχνει ότι η τουρκική πλευρά επιλέγει να διατηρεί το θέμα ενεργό σε δημόσιες παρεμβάσεις.
Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζονται στο πρόγραμμα και το πλαίσιο της διοργάνωσης, το συνέδριο της Σμύρνης φαίνεται να λειτουργεί ως ακόμη μια δημόσια αναφορά σε ζητήματα που η τουρκική πλευρά προβάλλει τα τελευταία χρόνια σε σχέση με κοινότητες εκτός της επικράτειάς της. Η Ρόδος και η Κως εντάσσονται σε αυτό το σχήμα κυρίως μέσα από την παραγωγή περιεχομένου που συνοδεύεται από ακαδημαϊκή και θεσμική παρουσία. Το αποτέλεσμα είναι η διατήρηση μιας συζήτησης που, ανεξάρτητα από τη νομική της βάση, συνεχίζει να εμφανίζεται σε οργανωμένες μορφές και να καταγράφεται σε δημόσιο υλικό.
