Δώδεκα χρόνια μετά τις φονικές πλημμύρες του Νοεμβρίου 2013 στη Ρόδο, που στέρησαν τη ζωή σε τέσσερις ανθρώπους, οι συγγενείς των θυμάτων εξακολουθούν να αναζητούν δικαίωση μέσω των δικαστηρίων. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2025, ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Πειραιά (μεταβατική έδρα Ρόδου), θα συζητηθούν οι εφέσεις κατά των πρωτοβάθμιων αποφάσεων που είχαν επιμερίσει ευθύνες στο Ελληνικό Δημόσιο, στον Δήμο Ρόδου και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Οι πρωτόδικες κρίσεις
Με τις αποφάσεις 301/2022, 302/2022 και 303/2022 του Διοικητικού Πρωτοδικείου Ρόδου, το δικαστήριο είχε κρίνει ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το Ελληνικό Δημόσιο φέρουν ευθύνη για τους θανάτους στην «ιρλανδική διάβαση» της Κρεμαστής, ενώ για τους θανάτους στο πέρασμα της Παστίδας καταδικάστηκαν ο Δήμος Ρόδου και το Ελληνικό Δημόσιο. Οι αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν στους συγγενείς των θυμάτων ήταν σημαντικά χαμηλότερες από τα αιτούμενα ποσά, γεγονός που οδήγησε τόσο τους ενάγοντες όσο και τους εναγόμενους να καταθέσουν εφέσεις.
Οι βασικοί λόγοι έφεσης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου
Η Περιφέρεια, δια των νομικών της εκπροσώπων, στηρίζει την έφεσή της σε τρεις κύριους άξονες:
Ανατροπή της πρωτόδικης κρίσης λόγω προηγούμενης ποινικής απόφασης
Η Περιφέρεια υποστηρίζει ότι το ποινικό δικαστήριο είχε απαλλάξει τις υπηρεσίες της από οποιαδήποτε ευθύνη, κρίση που έρχεται σε αντίθεση με την απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου. Επομένως, θεωρεί ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο στηρίχθηκε σε εσφαλμένες παραδοχές.
Έλλειψη αρμοδιότητας στη συντήρηση και αστυνόμευση της επίμαχης διάβασης
Η Περιφέρεια επιμένει ότι η «ιρλανδική διάβαση» στον Κρεμαστενό ποταμό δεν αποτελεί μέρος του εθνικού ή επαρχιακού οδικού δικτύου που εμπίπτει στις αρμοδιότητές της. Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα (ΦΕΚ και διοικητικούς φακέλους), το σημείο ανήκει στη δικαιοδοσία του Δήμου Ρόδου, ως «ορεινού – μειονεκτικού» δήμου που έχει την ευθύνη για τη συντήρηση και τον καθαρισμό ρεμάτων και διαβάσεων.
Απουσία αιτιώδους συνάφειας με το τραγικό αποτέλεσμα
Η Περιφέρεια τονίζει ότι δεν υφίσταται σύνδεσμος μεταξύ πράξεων ή παραλείψεων των υπηρεσιών της και του πνιγμού των θυμάτων. Κατά την επιχειρηματολογία της, οι θάνατοι οφείλονται σε λανθασμένες επιλογές των οδηγών που επέλεξαν να περάσουν από το πλημμυρισμένο σημείο, όταν οι υπόλοιποι οδηγοί είχαν αποφύγει τη διάβαση ακολουθώντας άλλη διαδρομή.
Το κρίσιμο ζήτημα της αρμοδιότητας
Η εκδίκαση της έφεσης δεν αφορά μόνο στα ποσά των αποζημιώσεων, αλλά κυρίως το θεμελιώδες ερώτημα: ποιος φορέας είχε την ευθύνη για τη συντήρηση και την αστυνόμευση των επικίνδυνων διαβάσεων και χειμάρρων;
Το Εφετείο καλείται να αποφασίσει αν αρμοδιότητα είχε η Περιφέρεια, ο Δήμος ή το Ελληνικό Δημόσιο, απόφαση που θα αποτελέσει δεδικασμένο για μελλοντικές παρόμοιες περιπτώσεις.
Η προσμονή της απόφασης
Η πολύκροτη δίκη συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όχι μόνο των συγγενών των θυμάτων, αλλά και της τοπικής κοινωνίας, καθώς αναδεικνύει το χρόνιο πρόβλημα της ασάφειας αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους, περιφερειών και δήμων σε ζητήματα πολιτικής προστασίας και αντιπλημμυρικών έργων.
Η απόφαση του Εφετείου θα κρίνει οριστικά τόσο το ύψος των αποζημιώσεων όσο και το εύρος της ευθύνης των δημόσιων φορέων για τις παραλείψεις που στοίχισαν ανθρώπινες ζωές.
