Ομιλία Βασίλη Κεγκέρογλου Εισηγητή στο ν/σ του Υπ. Οικονομίας: Κύρωση ΠΝΠ «Παράταση δυνατότητας εξαίρεσης κύριας κατοικίας από τη ρευστοποίηση δυνάμει του ν. 3869/2010 (Α΄130), παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο και επέκταση εφαρμογής του μέτρου του «Μεταφορικού Ισοδύναμου».
Μετά το σχηματισμό κυβέρνησης από τους ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2015 και την αποτυχημένη διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου, επιδεινώθηκε το οικονομικό κλίμα και υπονομεύτηκε η αναπτυξιακή πορεία της χώρας, που μόλις είχε βγει στο ξέφωτο. Το αποτέλεσμα ήταν η επιβολή του 3ου αχρείαστου μνημονίου και τελικά η επιβάρυνση της οικονομίας και των πολιτών, με περισσότερα από 100 δις ευρώ, η αντιστροφή της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, η δραματική μείωση των τραπεζικών καταθέσεων και η εκτόξευση των κόκκινων δανείων.
Οι κυβερνητικοί χειρισμοί οδήγησαν στη σταδιακή μείωση της προστασίας της πρώτης κατοικίας που είχε διασφαλιστεί συνδυαστικά με τις διατάξεις του νόμου του ν.3869/2010 και του ν.4224/2013.
Επιπλέον – πάλι με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης – η χώρα επιβαρύνθηκε με μια σειρά από άδικα και βαριά δημοσιονομικά μέτρα, με υπέρμετρη φορολόγηση, περικοπή κοινωνικών επιδομάτων και άλλα μέτρα όπως η κατάργηση του μειωμένου κατά 30% συντελεστή Φόρου Προστιθέμενη Αξίας για τα ακριτικά και δυσπρόσιτα νησιά της χώρας που προβλέπονταν στο άρθρο 21 του Κώδικα Φορολογίας Προστιθέμενης Αξίας.
Με την ΠΝΠ, την κύρωση της οποίας συζητάμε, ήταν το ελάχιστο που μπορούσατε να κάνετε, αφού αδιαφορήσατε μπροστά στο ενδεχόμενο λήξης της ισχύος των διατάξεων του ν. 3869/2010 που έχουν απομείνει σε ισχύ, και το μειωμένο ΦΠΑ στα πέντε νησιά, στα οποία ακόμη ισχύει. Διαφωνούμε με το αιτιολογικό της επιβάρυνσης που προκύπτει από την καταστροφική διαχείριση του μεταναστευτικού, που ανατρέπει τους συνταγματικούς, αναπτυξιακούς και εθνικούς λόγους, για τους οποίους είχε θεσπιστεί.
Το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ, μέσω του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ανέδειξε τα προβλήματα αυτά αλλά η κυβέρνηση αρκείται σε «εμβαλώματα» τα οποία έχουν συγκεκριμένη διάρκεια και μειωμένη αποτελεσματικότητα.
Εμείς επιμένουμε ότι μπορεί και πρέπει να δοθεί οριστική λύση και επιβάλλεται η ισχύς του μειωμένου ΦΠΑ, όχι μόνο στα 5 νησιά αλλά σε όλα το κριτήριο της επιβάρυνσής τους, από την λαθεμένη διαχείριση του μεταναστευτικού να είναι επικουρικό και όχι κύριο.
Δεν είναι δυνατόν να ζουν οι νησιώτες κάτω από τον εκβιασμό. Πχ. για τη Σάμο, κρατείστε τους 7.000 μετανάστες που ζουν σε άθλιες συνθήκες στη Φαβέλα, που δημιουργήθηκε γύρω από το επίσημο κέντρο που έχει δυναμικότητα 700 ανθρώπους, αλλιώς σας κόβουμε το μειωμένο ΦΠΑ.
Επιπλέον, επιβάλλεται και η προστασία της α΄ κατοικίας και η ρύθμιση θεμάτων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών με την ουσιαστική παράταση του ν. 3869/2010 με τις αναγκαίες βελτιώσεις και προσθήκες.
Στις 13 Νοεμβρίου 2018 το Κίνημα Αλλαγής κατέθεσε Πρόταση Νόμου η οποία προβλέπει:
Α) Για τον μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά: Να επανέλθει όπως ίσχυε πριν το 3ο μνημόνιο Τσίπρα- Καμμένου:
Συγκεκριμένα προτείναμε την επαναφορά από 1.1.2019 της ισχύος του μειωμένου κατά 30% συντελεστή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας για όλα τα νησιά που προβλέπονταν από την έναρξη εφαρμογής του μέτρου (άρθρο 21 του Κώδικα Φορολογίας Προστιθέμενης Αξίας) που καταργήθηκε με αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, μέσω της αποτυχημένης διαπραγμάτευσης που διεξήγαγε.
Έτσι θα αποκατασταθεί η κατάκτηση υπέρ των κατοίκων των ακριτικών και δυσπρόσιτων νησιών της χώρας, η οποία φέρει την υπογραφή του Ανδρέα Παπανδρέου και η οποία έμεινε αλώβητη έως και το 2015, παρά την δημοσιονομική κρίση που έπληξε τη χώρα.
Συγκεκριμένα, για τα νησιά του Αιγαίου το ειδικό αυτό καθεστώς, δεν αποτελεί κάποιο ιδιαίτερο προνόμιο αλλά αντίθετα αποτελεί αντιστάθμισμα για τις ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα που απορρέουν από τη νησιωτικότητα, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα.
Εμείς λαμβάνομε υπόψη μας και τη σχετική μελέτη του Επιμελητηρίου Λέσβου (Νοέμβριος 2017), το ειδικό καθεστώς των νησιών του Αιγαίου προβλέφθηκε γιατί συνιστά λόγο μείζονος εθνικής σημασίας και παράγοντα εθνικής κυριαρχίας, διότι αποτελεί κρίσιμο εργαλείο τόσο για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών, όσο και για την παραμονή των κατοίκων στα νησιά. Πιο συγκεκριμένα:
1) αποτελεί ένα σημαντικό αντισταθμιστικό μέτρο απέναντι στα μειονεκτήματα που δημιουργεί η εδαφική ασυνέχεια καθώς υπάρχουν μικρές και ευαίσθητες οικονομίες κλίμακας.
2) Ενισχύει την ανταγωνιστικότητα του νησιωτικού τουριστικού προϊόντος.
3) Είναι μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης αφού οι νησιώτες δεν απολαμβάνουν ισοδύναμα την ωφέλεια από τα βασικά κοινωνικά αγαθά του κράτους.
4) Συνιστά στην πράξη την εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 101 του Συντάγματος, σχετικά με την υποχρέωση του κοινού νομοθέτη και της Διοίκησης όταν δρουν κανονιστικά να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους.
Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος, όπως προκύπτει από σχετική μελέτη του Επιμελητηρίου Λέσβου οδηγεί:
α)Στη σημαντική αύξηση του κόστους ζωής των κατοίκων των νησιών
β)Στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των παραγόμενων στα νησιά προϊόντων
γ)Στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων
δ)Στην αύξηση της ύφεσης με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των τοπικών οικονομιών
ε)Στο κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων αλλά και μεγαλύτερων επιχειρήσεων, στην αύξηση της ανεργίας και την ερήμωση των νησιών
Επίσης, σύμφωνα με το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την ειδική κατάσταση των νησιών (2015/3014(RSP)), τεκμηριώνεται η σημασία που έχουν οι ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες, ενώ σύμφωνα με την Οδηγία του Συμβουλίου αριθ.2006/112/ΕΚ οι ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις που έχουν ήδη χορηγηθεί σε ορισμένα ευρωπαϊκά νησιά ως αντιστάθμισμα στα μόνιμα φυσικά-γεωγραφικά και δημογραφικά τους μειονεκτήματα είναι απαραίτητο να συνεχίσουν να υφίστανται, ιδίως σε κράτη μέλη που υπάγονται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής.
Τέλος πολλά νησιά επιβαρύνονται επιπλέον από τις συνέπειες της πρόχειρης διαχείρισης του μεταναστευτικού ζητήματος από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ.
Β) Για την προστασία της α΄ κατοικίας και των υπερχρεωμένων νοικοκυριών:
ΠΡΙΝ την παρουσίαση των θέσεων και προτάσεων μας θα ήθελα να πω αυτό το οποίο συμβαίνει μετά τη δίμηνη παράταση.
Ενώ προκειμένου να οριστεί δικάσιμος από τον Ειρηνοδίκη για την ένταξη στον 3869/10, είναι απολύτως απαραίτητα τα τραπεζικά έγγραφα για το δάνειο, οι Τράπεζες κωλυσιεργούν και αρνούνται τη χορήγησή τους. Οπότε καθίσταται αδύνατος ο ορισμός δικασίμου.
Β1) παράταση για ένα τουλάχιστον ακόμη έτος της ισχύος όλων των διατάξεων του ν.3869/2010 (Α΄ 130).
Επαναφορά σε ισχύ, μετά την ανάλογη προσαρμογή και πάντα συμπληρωματικά προς τις διατάξεις του ν.3869/2010 όπως ισχύουν, των διατάξεων άρσης πλειστηριασμών και των σχετικών προϋποθέσεων του ν.4224/2013 (Α΄ 287), ώστε να ενταχθούν σε αυτές δανειστές και εγγυητές που είναι πλέον αντιμέτωποι με τον εκπλειστηριασμό της α΄ κατοικίας τους, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει.
Β2) Εφαρμογή αυξημένων μέτρων δέουσας επιμέλειας σε υπερθεματιστές πλειστηριασμών μεγάλης αξίας
Μια από τις πιο καταστροφικές και ταπεινωτικές συνέπειες της πολιτικής του κ. Τσίπρα και της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ εν γένει, είναι η αύξηση των πλειστηριασμών ακινήτων. Επειδή διαφαίνεται, ειδικά με την αυξανόμενη εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για την εξαγορά ακινήτων οι πηγές αυτών των κεφαλαίων χρήζουν αυξημένου ελέγχου εντός του θεσμικού πλαισίου πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας προτείνεται η δημιουργία μηχανισμού συλλογής βασικών στοιχείων των υπερθεματιστών πλειστηριασμών μεγάλης αξίας, ήτοι όταν η αξία του πλειστηριάσματος ανέρχεται σε τουλάχιστον πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, επί την ποινή της ανατροπής της κατακύρωσης.
Τέλος με την ίδια Πρόταση Νόμου του Κινήματος Αλλαγής προτείνεται η πλήρης εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου σε όλα τα νησιά της χώρας χωρίς εξαιρέσεις.
Συγκεκριμένα: το Μεταφορικό Ισοδύναμο όπως ψηφίστηκε με το ν. 4551/18 ισχύει από 1.1.2019 σε όλα τα νησιά εκτός από την Κρήτη, την Εύβοια και τη Λευκάδα. Στην πραγματικότητα όμως, εξαιρείται μόνο η Κρήτη, αφού Εύβοια και Λευκάδα έχουν σταθερή σύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα και υπάρχει μια Κυβερνητική δικαιολογία γιαυτό. Η εξαίρεση της Κρήτης από το ΜΙ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πρόνοια του Συντάγματος, άρθρο 101, για ειδική μέριμνα, η οποία αφορά όλα τα νησιά που έχουν το μειονέκτημα της θαλάσσιας απομόνωσης.
Παραθέτω ορισμένα χαρακτηριστικά στοιχεία, για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η κυβέρνηση έχει εξαιρέσει την Κρήτη με πολιτική της απόφαση, αφού οι διαφορές στα μεταφορικά κόστη είναι μεγάλες και προκαλούν καθημερινή αφαίμαξη του εισοδήματος των κρητικών είτε μέσω των υψηλότερων τιμών των καταναλωτικών αγαθών και ιδιαίτερα των καυσίμων, είτε μέσω του υψηλότερου λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων που μετακυλίζεται σ’ αυτούς.
Σημαντικό όμως πρόβλημα, αντιμετωπίζουν και τα αγροτικά προϊόντα της Κρήτης που αναζητούν αγορές στην ηπειρωτική Ελλάδα και το εξωτερικό και το υψηλό μεταφορικό κόστος απομειώνει την ανταγωνιστικότητά τους.
Ας δούμε λοιπόν τα στοιχεία για μεταφορά ίδιων, ποσοτήτων και ειδών, σε ίση διαδρομή στην ξηρά, με αυτή του δρομολογίου ΗΡΑΚΛΕΙΟ από και προς ΠΕΙΡΑΙΑ και συγκεκριμένα σε απόσταση περίπου 320 χιλιομέτρων που είναι π.χ. η διαδρομή ΠΕΙΡΑΙΑΣ- ΑΡΤΑ:
α) Ξηρό φορτίο 25 τόνων για μεταφορά ΠΕΙΡΑΙΑ- ΑΡΤΑ κοστίζει 450 έως 500 Ευρώ ενώ για μεταφορά ΠΕΙΡΑΙΑ – ΗΡΑΚΛΕΙΟ κοστίζει 700 έως 750 Ευρώ, δηλαδή 50% περίπου επιπλέον κόστος.
β) Ψυχόμενο φορτίο 25 τόνων για μεταφορά ΠΕΙΡΑΙΑ – ΑΡΤΑ κοστίζει 500-580 Ευρώ, ενώ για μεταφορά ΠΕΙΡΑΙΑ – ΗΡΑΚΛΕΙΟ κοστίζει700 έως 750 Ευρώ, δηλαδή 50% περίπου επιπλέον κόστος.
γ) Η μεταφορά υγροποιημένου αερίου 20 τόνων για τη διαδρομή ΠΕΙΡΑΙΑ- ΑΡΤΑ κοστίζει 1032 Ευρώ ενώ για τη διαδρομή ΠΕΙΡΑΙΑΣ – ΗΡΑΚΛΕΙΟ κοστίζει 1620 Ευρώ δηλαδή 60% επιπλέον κόστος.
δ) Τιμές καυσίμων σε ΑΡΤΑ και ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σύμφωνα με το Καθημερινό Δελτίο Επισκόπησης Τιμών Υγρών Καυσίμων για αμόλυβδη 95 οκτ.:
Ημερομηνία ΑΡΤΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟ
4/1/19 1,497 Ευρώ 1,568 Ευρώ
28/12/18 1,513 Ευρώ 1,581 Ευρώ
28/11/18 1,577 Ευρώ 1,636 Ευρώ
29/10/18 1,656 Ευρώ 1,712 Ευρώ
28/09/18 1,626 Ευρώ 1,706 Ευρώ
ε) Τα ίδια ισχύουν και για τις μετακινήσεις επιβατών από ΑΡΤΑ στον ΠΕΙΡΑΙΑ σε σχέση με την ακτοπλοϊκή μετακίνηση από ΗΡΑΚΛΕΙΟ στον ΠΕΙΡΑΙΑ και τανάπαλιν που έχει διαφορά στο κόστος περίπου 20%.
Ανάλογα είναι τα στοιχεία και για τις μεταφορές και μετακινήσεις μέσω του λιμανιού της Σούδας στα Χανιά.
Η ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας, αντί να αποφεύγει να έλθει στη Βουλή για να απαντήσει σε ερώτησή μου, αύριο Παρασκευή θα συμβεί για 3η φορά και ας φέρει επιτέλους τη διάταξη για την επέκταση του Μεταφορικού Ισοδύναμου και στην Κρήτη.
