Αποζημιώσεις εξπρές θα καταβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις περιοχές της Ελλάδας που πλήττονται από φυσικές καταστροφές, αν το αίτημα για βοήθεια κατατεθεί εντός των πρώτων 12 εβδομάδων από τη στιγμή της πρώτης ζημιάς. Την απάντηση αυτή έδωσε ο Επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων Raffaele Fitto, σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Αυτιάς για τη θεομηνία που έπληξε τα νησιά του Αιγαίου.
Επιπλέον στην απάντηση αναφέρεται ότι:
1. Τα νησιά μπορούν να επωφεληθούν από τα 10,5 εκατομμύρια που περιλαμβάνονται στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου και παραμένει σε ισχύ μέχρι το 2027. Ακόμη, ότι τα κράτη μέλη που πλήττονται από φυσικές καταστροφές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα RESTORE για να αναπρογραμματίσουν τα κονδύλια προς όφελος δράσεων και έργων.
2. Η στήριξη θα μπορούσε να καλύψει έως και το 95 % των δαπανών, ενώ παρέχεται πρόσθετη προχρηματοδότηση ύψους 25 %. Με τον τρόπο αυτό, θα μειωθεί η δημοσιονομική πίεση στα κράτη μέλη και στις περιφέρειες που έχουν πληγεί.
Η απάντηση του Επιτρόπου έχει ως εξής:
Η Επιτροπή συμβάλλει στη διαχείριση του κινδύνου καταστροφών με 1 δισ. ευρώ μέσω κονδυλίων της πολιτικής για τη συνοχή στο πλαίσιο των σχετικών εθνικών προγραμμάτων της περιόδου 2021-2027. Επιπλέον, το Περιφερειακό Πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου διαθέτει 10,5 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση των κλιματικών κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων των καταιγίδων και των πλημμυρών, ιδίως στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Σύμφωνα με τις αρχές της επιμερισμένης διαχείρισης και της επικουρικότητας που διέπουν τα ταμεία της πολιτικής για τη συνοχή, η χρήση των διαθέσιμων πόρων (επιλογή έργων και υλοποίηση πράξεων) εμπίπτει στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους. Τα κράτη μέλη που πλήττονται από φυσικές καταστροφές μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τις δυνατότητες ευελιξίας που προβλέπει ο κανονισμός σχετικά με την έκτακτη περιφερειακή στήριξη για την ανασυγκρότηση (RESTORE), ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 24 Δεκεμβρίου 2024. Ο κανονισμός αυτός επιτρέπει στα κράτη μέλη να αναπρογραμματίσουν μέρος των κονδυλίων των ταμείων της πολιτικής για τη συνοχή προς όφελος δράσεων και έργων για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, συμπεριλαμβανομένων μέτρων ανασυγκρότησης και αποκατάστασης για δημόσιες υποδομές προκειμένου να αμβλυνθούν οι αρνητικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες των φυσικών καταστροφών. Η στήριξη θα μπορούσε να καλύψει έως και το 95 % των δαπανών, ενώ παρέχεται πρόσθετη προχρηματοδότηση ύψους 25 %. Με τον τρόπο αυτό, θα μειωθεί η δημοσιονομική πίεση στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες που έχουν πληγεί.
Η Ελλάδα μπορεί επίσης να λάβει χρηματοδοτική ενίσχυση μέσω του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ). Το ΤΑΕΕ μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο κατόπιν αιτήματος της Ελλάδας, η οποία έχει στη διάθεσή της 12 εβδομάδες από τη στιγμή επέλευσης της πρώτης ζημίας, ενώ πρέπει να αποδείξει ότι η συνολική άμεση ζημία υπερβαίνει τα κατώτατα όρια που προβλέπονται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 . Το ΤΑΕΕ μπορεί να καλύψει μέρος του κόστους για ενέργειες έκτακτης ανάγκης και ανάκαμψης που βαρύνει τις δημόσιες αρχές. Οι ιδιωτικές ζημίες δεν είναι επιλέξιμες.
