Κ. Καστελλοριζιός: «Ευοίωνα και ελπιδοφόρα τα μηνύματα για το 2013»

«Τα μηνύματα για την τουριστική σεζόν του 2013 θεωρούνται ευοίωνα και ελπιδοφόρα. Επίσης έχουν πλέον διαψευστεί οι κακόβουλες φήμες για την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, οπότε οι αβάσιμοι ενδοιασμοί που προέβαλλαν κατά καιρούς διάφορα κέντρα και επηρέαζαν αρνητικά τους εν δυνάμει επισκέπτες της Ελλάδας έχουν πλέον παύσει να εισακούονται».
Στα θετικά μηνύματα που φθάνουν στη Ρόδο από το εξωτερικό αναφέρεται, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξή του στη «δ», ο πρόεδρος του τουριστικού τμήματος του ΕΒΕΔ κ. Κώστας Καστελοριζιός και τονίζει πως αυτό που απαιτείται τώρα είναι να υπάρξει όχι μόνο πολιτική αλλά και κοινωνική σταθερότητα.
Σε ερώτηση σχετικά με τις διενέξεις που σημειώνονται σε κάθε συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου ο κ. Καστελοριζιός δηλώνει: «Θεωρώ πως αφού είναι δεδομένη η ανησυχία και ο προβληματισμός όλων αλλά και η διάθεση προσφοράς, αυτά να αποτελούν κοινή συνισταμένη ώστε με τον κατάλληλο χειρισμό δυσάρεστα φαινόμενα που δυναμιτίζουν τις συνεδριάσεις να μην παρουσιαστούν ξανά», και προσθέτει πως «αν η κατάσταση αφεθεί ως έχει, οι συνεδριάσεις του Επιμελητηρίου από βήμα διαλόγου και ανάπτυξης θέσεων και χάραξης πολιτικής θα περιοριστούν σε «πεδίο» ατέρμονων αντιπαραθέσεων».
Η συνέντευξη του προέδρου του τουριστικού τμήματος του ΕΒΕΔ κ. Κώστα Καστελοριζιού, αναλυτικά:
• Πώς εξελίχθηκε η φετινή τουριστική σεζόν για τη Ρόδο; Υπάρχουν εκτιμήσεις για το ποιες τουριστικές αγορές πήγαν καλύτερα το καλοκαίρι που πέρασε;
Μετά την παρέλευση ενός μηνός από την 31η Οκτωβρίου που σηματοδοτεί τη λήξη της κυρίως θερινής τουριστικής περιόδου είναι πλέον γνωστή και επιβεβαιωμένη η πορεία της. Δυστυχώς, ως γνωστόν, τα μοναδικά στατιστικά στοιχεία που συλλέγονται συστηματικά είναι αυτά που αφορούν τις αφίξεις – αναχωρήσεις από τα αεροδρόμια της Δωδεκανήσου και δεν περιλαμβάνουν αριθμό διανυκτερεύσεων. Επίσης επειδή δεν συλλέγονται στοιχεία από τα λιμάνια, τα στοιχεία που αφορούν το σύνολο της Δωδεκανήσου δεν είναι δυνατόν να είναι γνωστά και πολύ περισσότερο τα όσα υπάρχουν δεν μπορούν να θεωρηθούν ικανά για να αποτελέσουν στοιχεία αξιόπιστης στατιστικής ανάλυσης. (Η αδυναμία της συλλογής αξιόπιστων και αξιολογήσιμων στατιστικών στοιχείων αποτελεί δυστυχώς ακόμη μια αδυναμία η οποία επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί για να μπορέσουμε να ενδυναμώσουμε την όποια τουριστική στρατηγική που τυχόν ακολουθούμε). Επόμενο είναι, λοιπόν, να γίνονται απλώς εκτιμήσεις γύρω από τα αποτελέσματα της τουριστικής σεζόν. Φέτος, δυστυχώς, τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν σε επίπεδο διανυκτερεύσεων για το σύνολο της Δωδεκανήσου μεσοσταθμικά εκτιμάται πως παρουσίασαν μείωση, που κυμαίνεται ανάμεσα στο 12% με 15%, ενώ η μείωση σε επίπεδο εσόδων κυμάνθηκε σε ανώτερα επίπεδα. Ο συνδυασμός των γεγονότων αυτών σε συνάρτηση και με την αύξηση των παραμέτρων του κόστους λειτουργίας τελικά επέδρασαν αρνητικά στα αποτελέσματα χρήσης που θα παρουσιάσουν οι τουριστικές επιχειρήσεις. Είναι γεγονός πως μέρος των απωλειών που παρουσίασαν παραδοσιακές και κύριες αγορές, όπως αυτές της Αγγλικής και Γερμανικής, καλύφθηκαν σε αρκετά ικανοποιητικό ποσοστό από αυτή της Ρωσικής. Επίσης αύξηση παρουσίασαν αγορές, όπως αυτές της Ισραηλίτικης αλλά και της Τουρκικής.
• Ποια είναι τα μηνύματα για την τουριστική σεζόν του 2013 και τι θα πρέπει να γίνει για μην αναστραφεί το θετικό κλίμα που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στην Ευρώπη και για τη Ρόδο;
Τα μηνύματα για την τουριστική σεζόν του 2013 θεωρούνται ευοίωνα και ελπιδοφόρα. Το όλο κλίμα το ενισχύει και η διαφαινόμενη πολιτική αστάθεια που αρχίζει να εμφανίζει ξανά η Αίγυπτος αλλά και άλλες Μουσουλμανικές χώρες. Επίσης έχουν πλέον διαψευστεί οι κακόβουλες φήμες για την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα οπότε οι αβάσιμοι ενδοιασμοί που προέβαλλαν κατά καιρούς διάφορα κέντρα και επηρέαζαν αρνητικά τους εν δυνάμει επισκέπτες (τουρίστες) της Ελλάδας έχουν πλέον παύσει να εισακούονται. Βέβαια αυτό που απαιτείται είναι να υπάρξει όχι μόνο πολιτική αλλά και κοινωνική σταθερότητα ώστε να μην διασαλευτεί το κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης που περιβάλλει εκ νέου την Ελλάδα αλλά και τα Δωδεκάνησα ειδικότερα.
• Σας ικανοποίησαν τα αποτελέσματα της τουριστικής έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο πριν λίγο καιρό;
Πράγματι τα αποτελέσματα και τα μηνύματα από την τουριστική έκθεση του Λονδίνου μπορεί να θεωρηθούν ικανοποιητικά και ενθαρρυντικά. Βέβαια μέχρι την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου, μεσολαβεί αρκετό διάστημα. Δυστυχώς γεγονότα που ενδεχομένως να μην αφορούν την Ελλάδα ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την διαφαινόμενη καλή πορεία της . Οι εκτιμήσεις βέβαια είναι πολύ αισιόδοξες και ενισχύονται από το γεγονός πως όχι μόνο υπάρχει ακόμη και σήμερα έντονη κινητικότητα για τη σύναψη νέων συμβολαίων, αλλά και πως ήδη άρχισαν να γίνονται κρατήσεις για το καλοκαίρι του 2013 με εντονότερους ρυθμούς από αυτούς που αφορούσαν το 2012. Αν και η ζήτηση λοιπόν που παρατηρείται μπορεί μεν να προδιαθέτει για την ύπαρξη αισιοδοξίας αλλά δεν πρέπει να κανείς να αμελεί πως βιώνουμε μια πολιτικοοικονομική κρίση, αν όχι Παγκόσμια τουλάχιστον Πανευρωπαϊκή και όχι βέβαια αποκλειστικά Ελληνική, επομένως καλό θα είναι να μας περιβάλλει αυτοσυγκράτηση και επαγρύπνηση .
• Με δεδομένη πλέον την παρουσία της Ρόδου στην τουριστική έκθεση της Μασσαλίας πόσο σημαντικό είναι να αυξηθούν οι κατάπλοι την περίοδο 2013-2014;
Αναμφισβήτητα η οποιαδήποτε στοχευμένη και καλά σχεδιασμένη δράση εξωστρέφειας, ευνοεί την περαιτέρω ανάπτυξη της ζήτησης. Θεωρώ πως η συμμετοχή μας στην έκθεση αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα προς την κατεύθυνση της αύξησης της κρουαζιέρας. Βέβαια τα μηνύματα έως τώρα δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για τον αριθμό των προσεγγίσεων για το 2013. Ας ελπίσουμε πως η συμμετοχή μας όμως στην έκθεση της Μασσαλίας θα αντιστρέψει το γεγονός αυτό. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως ο σχεδιασμός των προγραμμάτων από τις εταιρείες που εκτελούν κρουαζιέρες έχει πιο μακροχρόνια χαρακτηριστικά από αυτών των κλασικών tour operator που λειτουργούν με πτήσεις. Σαφέστατα η δημιουργία του Home Port ευνοεί και δίνει συγκριτικό πλεονέκτημα στη Ρόδο. Όμως δεν αρκεί η ύπαρξη Home Port, η προβολή της Ρόδου και των υπολοίπων νησιών ως προορισμών κρουαζιέρας, αν δεν υπάρχει συνδυασμός μέτρων και κινήτρων για τις εταιρείες ώστε αυτές να επιλέγουν τα νησιά μας. Δυστυχώς η Δωδεκάνησος υπολείπεται σε αρτιότητα όσον αφορά τις λιμενικές υποδομές και επιπλέον στη Ρόδο όχι μόνο εφαρμόζονται κίνητρα προσέλκυσης κρουαζιερόπλοιων αλλά αντίθετα επιβάλλονται αντικίνητρα. Οι τιμές εφοδιασμού των πλοίων με νερό κλπ τα έξοδα προσέγγισης και ελλιμενισμού, αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την ενίσχυση της κρουαζιέρας. Αντίθετα η Τουρκία αν και υπολείπεται σε αξιοθέατα, ιστορικότητα και γενικότερα ενδιαφέροντος ως προορισμός, εφαρμόζοντας επιθετική τιμολογιακή πολιτική και έχοντας κατορθώσει να αναβαθμίσει τις λιμενικές της εγκαταστάσεις και υπηρεσίες, εμφανίζει συνεχή αύξηση κατάπλων κρουαζιερόπλοιων. Αν επενδύσουμε στην κρουαζιέρα και παύσουμε να την αντιμετωπίζουμε με μεθόδους «αρπαχτής» και ιδιαίτερα ο Δήμος και οι δομές του (ΔΕΥΑΡ, Λιμενικό Ταμείο, κλπ) κατορθώσουν να απεμπλακούν από τις αγκυλώσεις τους, σχεδιάσουν και δράσουν με σύγχρονες χρηματοοικονομικές μεθόδους παραμερίζοντας μικροπολιτικές και ευκαιριακούς τρόπους αύξησης εσόδων, σίγουρα θα υπάρξει άνθιση της κρουαζιέρας.
• Είναι εφικτός ο στόχος της προσέλκυσης τουριστών από την Ασία και πώς θα κινηθεί στο θέμα αυτό το ΕΒΕΔ;
Το εγχείρημα είναι δύσκολο. Ο λόγος είναι ότι εμπλέκονται θέματα όπως αυτό της χορήγησης ταξιδιωτικής VISA, η απευθείας διασύνδεση της Ρόδου με διεθνή αεροδρόμια και γενικότερα οι ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει ο τουρισμός από την Ασία. Ήδη το ΕΒΕΔ με μία ομάδα που έχει σχηματιστεί έχει αρχίσει να σχεδιάζει τρόπους δράσης. Θεωρώ όμως πως μόνο του το ΕΒΕΔ δεν είναι δυνατόν να επιτύχει εύκολα τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Μπορεί όμως με τον θεσμικό του ρόλο να συνδράμει στο να ξεπεραστούν προβλήματα που αφορούν τη χορήγηση VISA ώστε η όλη διαδικασία να διευκολυνθεί. Επίσης μπορεί να επέμβει ώστε να μπορεί να επιτραπεί να υπάρξουν απευθείας πτήσεις μεταξύ Ρόδου και Κωνσταντινούπολης (όπως μεταξύ Ηρακλείου Κρήτης και Κωνσταντινούπολης, που ήδη υπάρχει). Η Κωνσταντινούπολη συνδέεται καθημερινά με την Κίνα και επομένως η Ρόδος μπορεί να αποτελέσει έναν εν δυνάμει επιπλέον προορισμό για τους Κινέζους τουρίστες που επισκέπτονται την Τουρκία.
• Ποια βήματα πρέπει να γίνουν για τη δημιουργία προϋποθέσεων ώστε να έρχονται τουρίστες στη Ρόδο και για να κάνουν τις αγορές τους, όπως στο παρελθόν;
Δυστυχώς η Ρόδος έχει παύσει πλέον προ πολλού να αποτελεί έναν προορισμό για το λεγόμενο shopping. ¶λλωστε διεθνώς έχουν αναπτυχθεί shopping Mall, όχι μόνο εκπτωτικά σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, τα οποία είναι δύσκολο να τα ανταγωνιστεί η Ρόδος. Όμως αν επικεντρωθούμε στην εξειδίκευση πώλησης ορισμένων προϊόντων (που αυτά θα συμπαρασύρουν και τα υπόλοιπα) ενδεχομένως τότε αρχίσει η Ρόδος να αποτελεί ξανά προορισμό για αγορές. Παλαιότερα προϊόντα προς πώληση (όπως αυτά της ομπρέλας, των οινοπνευματωδών ποτών, της πορσελλάνης, των αρωμάτων, της γούνας, του χρυσού, των υφασμάτων κ.α.) αποτελούσαν τα must των αγορών ενός επισκέπτη της Ρόδου. Όμως οι καταναλωτικές συνήθειες και προτιμήσεις πλέον έχουν αλλάξει. Η αγορά με τα αντανακλαστικά που διαθέτει είναι αυτή που θα πρέπει να αφουγκραστεί τις νέες τάσεις, να προσαρμοστεί και ενδεχομένως μόνο τότε να παρατηρηθεί ανάκαμψη στον τομέα αυτό. Βέβαια η εφαρμογή προωθητικών ενεργειών και συγχρόνων μεθόδων marketing θα βοηθήσουν προς την κατεύθυνση αυτή. Για παράδειγμα η καθιέρωση μιας διεθνούς χρεωστικής κάρτας (DEBIT CARD προνομίων και εκπτώσεων) θα βοηθούσε προς την κατεύθυνση αυτή όμως αυτό απαιτεί συνέργειες όχι μόνο μεταξύ των επαγγελματιών αλλά και υποστήριξη από Ελληνικές και όχι μόνο Τράπεζες.
• Ποια είναι η θέση του ΕΒΕΔ στο ζήτημα του αεροδρομίου των Μαριτσών, θέμα που ακροθιγώς ετέθη στην πρόσφατη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου;
Το διοικητικό συμβούλιο του Επιμελητήριου Δωδεκανήσου, εξ όσων γνωρίζω, δεν έχει λάβει καμία απόφαση σχετικά με το ζήτημα που έχει ανακύψει και αφορά το αεροδρόμιο των Μαριτσών. Επομένως η θέση που θα σας καταθέσω είναι προσωπική. Θεωρώ πως η «ταχύτητα και η μέθοδος» που ακολουθήθηκε για την «αξιοποίηση» ενός στρατιωτικού αεροδρομίου, όπως αυτό των Μαριτσών, δεν είναι αυτή που θα έπρεπε γιατί απλούστατα απέκλεισε και άλλες προτάσεις που θα αφορούσαν την αξιοποίησή του. Προσωπικά πιστεύω πως θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί αυτό κατά κύριο λόγο (βέβαια κατόπιν δημιουργίας των όσων απαραίτητων προϋποθέσεων και υποδομών απαιτούνται) ως πίστα μηχανοκίνητων δοκιμών και αγώνων . Επιπλέον θα μπορούσε να συνδυαστεί και με άλλες ήπιες δραστηριότητες που σαφώς δεν θα διατάρασσαν περαιτέρω την περιοχή αλλά θα συνέβαλλαν στην ισόρροπη και ορθολογική ανάπτυξή της και όχι στην επιπλέον επιβάρυνσή της με οχλούσες δραστηριότητες
• Γιατί δεν είναι δυνατό να διεξάγονται σε ήρεμο και πολιτισμένο κλίμα οι συνεδριάσεις του ΕΒΕΔ; Τι φταίει και δυναμιτίζεται συνεχώς το κλίμα;
Δυστυχώς οι οικονομικές καταστάσεις που όλοι βιώνουμε είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Επιπλέον το διοικητικό συμβούλιο του Επιμελητηρίου απαρτίζεται από επαγγελματίες, που στην πλειονότητά τους διακρίνονται από ευαισθησία, ενδιαφέρον για τα κοινά και αγωνιούν για το μέλλον του τόπου μας. Είναι επίσης δέκτες των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η αγορά. Επόμενο είναι στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου του Επιμελητηρίου, στην προσπάθειά τους να εκφραστεί η ανησυχία και η αγωνία τους, να παρατηρούνται αυτές οι «εκτροπές» και πολλές φορές να μην είναι δυνατόν να συγκρατηθεί ο εκνευρισμός που μας διακατέχει όλους. Όμως θεωρώ πως αφού είναι δεδομένη η ανησυχία και ο προβληματισμός όλων αλλά και η διάθεση προσφοράς αυτά αποτελούν κοινή συνισταμένη ώστε με τον κατάλληλο χειρισμό δυσάρεστα φαινόμενα που δυναμιτίζουν τις συνεδριάσεις να μην παρουσιαστούν ξανά. Ενδεχομένως ένας καλύτερος προγραμματισμός θεμάτων και δράσεων αλλά και μία κοινή συναινέσει κατόπιν διαλόγου αποδοχή ενός άτυπου «κανονισμού λειτουργίας» του οργάνου θα αποτελούσε ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή. Αν όμως η όλη κατάσταση αφεθεί ως έχει πολύ φοβάμαι πως θα απογοητευθούν όχι μόνο πολλοί σύμβουλοι, αλλά δυστυχώς και μεγάλο τμήμα του επιχειρηματικού κόσμου γιατί οι συνεδριάσεις του Επιμελητηρίου από βήμα διαλόγου και ανάπτυξης θέσεων και χάραξης πολιτικής θα περιοριστούν σε «πεδίο» ατέρμονων αντιπαραθέσεων και το Επιμελητήριο από πρωταγωνιστής των εξελίξεων που θα έπρεπε να είναι, θα αποτελεί απλώς θεατής και ουραγός τους.