Η Στέλλα Βουτσά, διδάκτωρ-φιλόλογος, έχει ταυτιστεί με τη «φωνή των παρελάσεων» της Ρόδου και όχι μόνο και παρότι δεν είναι Δωδεκανήσια στην καταγωγή, τιμά και αγαπά τα Δωδεκάνησα, όπου υπηρετεί από το 2010.
Προσφάτως κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων Δωδεκανησίων τα ιερά» το οποίο περιλαμβάνει Πανηγυρικούς, Ομιλίες και Λόγους εκφωνηθέντες σε εθνικές εορτές, επετείους και άλλες επίσημες τελετές και εκδηλώσεις μνήμης.
Στη συνέντευξή της σήμερα στη «δημοκρατική», μιλά για την πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή της από τον Βόλο στη Θεσσαλονίκη, από ‘κει στην Ισπανία και στη συνέχεια στην Κάλυμνο, στην Τήλο και στη Ρόδο…
• Η έκδοση του βιβλίου σας «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη των Ελλήνων Δωδεκανησίων τα ιερά», έρχεται να επισφραγίσει την ταύτιση της Στέλλας Βουτσά με την «φωνή των εθνικών επετείων» της Ρόδου, κι ας μην είστε Δωδεκανήσια στην καταγωγή. Πότε ήρθατε στα Δωδεκάνησα;
Στα Δωδεκάνησα ήρθα για πρώτη φορά το 2010. Η καταγωγή μου είναι από την Νέα Ιωνία Βόλου, με ρίζες από τη Σμύρνη και το Εγγλεζονήσι. Είμαστε πρόσφυγες Μικρασιάτες και το καμαρώνουμε οικογενειακώς. Ένας από τους πανηγυρικούς, μάλιστα, που περιλαμβάνεται στο βιβλίο, αφορά στην επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, η οποία ορίστηκε από το Ελληνικό Κοινοβούλιο ως η 14η Σεπτεμβρίου.
• Είχατε ξανάρθει στα νησιά μας;
Όχι, ποτέ. Στα 37 μου ήρθα στα Δωδεκάνησα για πρώτη φορά, άρτι αφιχθείσα από τις σπουδές μου στην Ισπανία. Ήμουν διοριστέα από τον ΑΣΕΠ του 2008. Πρώτος διορισμός από προσωπική μου επιλογή ήταν η Κάλυμνος, για την οποία μου είχαν μιλήσει ένθερμα φίλοι μου Ισπανοί, οι οποίοι την επισκέπτονται κάθε χρόνο για αναρρίχηση στα μοναδικά βουνά της.
• Η Ισπανία πώς προέκυψε;
Στα 18 μου πήγα στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδασα Ελληνική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο και συνέχισα στην Ισπανία, στο Πανεπιστήμιο της πόλης Σαλαμάνκα, ένα από τα αρχαιότερα Πανεπιστήμια της Ευρώπης με έτος ιδρύσεως το 1218. Η Ισπανία προέκυψε γιατί έχω πάθος γενικά με τις ξένες γλώσσες, με τη λογοτεχνία και δεν ήθελα να μείνω στο ένα πτυχίο, επιθυμούσα διακαώς να συνεχίσω τις σπουδές μου. Ήξερα την ισπανική γλώσσα, την είχα σπουδάσει παράλληλα με την ελληνική φιλολογία και ήθελα να κάνω και Ισπανική Φιλολογία, την οποία τελικά σπούδασα στο Πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα. Μετά έκανα Master στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, κατόπιν Μεταπτυχιακό σε Ισπανική και Ισπανοαμερικανική Λογοτεχνία και στη συνέχεια ολοκλήρωσα και το διδακτορικό μου στη Συγκριτική Λογοτεχνία. Ερεύνησα πώς ο Καβάφης επηρέασε Ισπανούς και Ισπανόφωνους ποιητές. Στη Σαλαμάνκα τελείωσα τις σπουδές μου παίρνοντας πτυχίο και στην Ιταλική και Πορτογαλική Φιλολογία. Επρόκειτο για 9 χρόνια φοιτητικά πολύ γόνιμα! Μετά την υποστήριξη του διδακτορικού -το οποίο απέκτησα με βαθμό Sobresaliente Cum Laude, δηλαδή Άριστα με έπαινο- είχα δύο επιλογές: ή να συνεχίσω με μεταδιδακτορικό ή να συμμετάσχω στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Χτύπησα και τις δύο πόρτες και όταν έμαθα ότι διορίζομαι, ήρθα στην Ελλάδα και πρώτη μου προτίμηση ήταν η Δωδεκάνησος.
• Πώς έγινε αυτή η επιλογή;
Με τραβούσε κάτι στα ακριτικά νησιά ανέκαθεν. Διορίστηκα στην Κάλυμνο, που ήταν και η πρώτη μου προτίμηση, γιατί ήθελα να πάω σε νησί με ναυτική παράδοση. Γενικά, επιθυμούσα να υπηρετήσω σε ακριτικά νησιά, απέναντι από την Αρχαία Ιωνία, όπου έζησαν οι παππούδες μου. Ήταν ένα κίνητρο για μένα να προσφέρω σε ακριτικά νησιά. Τα τρία πρώτα χρόνια της θητείας μου, από το 2010 έως το 2013 υπηρέτησα στην Κάλυμνο, το 2013 με 2014 ήμουν στην Τήλο και μετά ήρθα στη Ρόδο.
• Και πώς προκύπτει η ενασχόλησή σας με την εκφώνηση των πανηγυρικών λόγων;
Αρχικά, όταν ήμουν στην Κάλυμνο, μου είχε αναθέσει ο εκεί προϊστάμενος του Γραφείου, ο κ. Γεώργιος Θανάτσης, δύο πανηγυρικούς λόγους, ο ένας εκ των οποίων αυτός για τα Ίμια, που περιλαμβάνεται και στο βιβλίο, είναι από τους πιο αγαπημένους μου και από τους πιο συγκινητικούς. Επικεντρώνομαι στη θυσία των τριών αξιωματικών και στην προσήλωσή τους στο καθήκον. Και στην Τήλο εκφώνησα πανηγυρικούς. Η αλήθεια είναι πως όταν αναζητούσαν άτομο για να εκφωνήσει, προθυμοποιούμουν πάντα γιατί έτσι το αισθανόμουν και το αισθάνομαι ακόμη. Ήρθα εδώ για να υπηρετήσω και να προσφέρω στην τοπική κοινωνία. Τους πανηγυρικούς, από το 2014 που είμαι στη Ρόδο, μου τους αναθέτουν από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου και από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τους ευχαριστώ γι’ αυτή την εμπιστοσύνη που δείχνουν στο πρόσωπό μου.
• Ποια προετοιμασία απαιτείται πριν από κάθε πανηγυρικό;
Αρχικά, ας διευκρινίσουμε τι σημαίνει ο όρος «πανηγυρικός». «Πανηγυρικοί» ή «Επιδεικτικοί» ήταν οι λόγοι στην αρχαία Ελλάδα που εκφωνούνταν σε διάφορες γιορτές και συγκεντρώσεις. Σήμερα έχει καθιερωθεί να σημαίνει τον λόγο που εκφωνείται με την ευκαιρία επετείου ή επίσημης τελετής. Η προετοιμασία η δική μου συνίσταται σε πολύ διάβασμα και έρευνα και, οπωσδήποτε, όχι μόνο από μία πηγή, όπως, π.χ. από τα σχολικά εγχειρίδια. Ανατρέχω και σε βιβλία μου από το Πανεπιστήμιο, αλλά και σε άλλες πηγές, και, ασφαλώς, σε αξιόπιστες σελίδες του Διαδικτύου. Διασταυρώνω πάντα τις ιστορικές πληροφορίες και προσπαθώ κάθε χρόνο να εμπλουτίζω το περιεχόμενο των λόγων μου. Βάζω επίσης παρένθετα ποίηση και λογοτεχνία ανάμεσα στα ιστορικά γεγονότα. Δηλαδή, μιλώντας για τα Ίμια δεν μπορείς να μην αναφέρεις το ποίημα του Καβάφη “Θερμοπύλες”, στον πανηγυρικό για την 25η Μαρτίου δεν μπορείς να μην συμπεριλάβεις τον Διονύσιο Σολωμό και τον “Υμνο εις την Ελευθερίαν” του, δεν μπορείς να παραλείψεις τον Κάλβο, τα Απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη… Μιλώντας για την 28η Οκτωβρίου δεν μπορείς να μην συμπεριλάβεις το “Ασμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό” του Ελύτη.
Οπωσδήποτε, βέβαια, οι πανηγυρικοί αυτοί δεν εμπεριέχουν τα πάντα από ιστορικές πληροφορίες, γιατί σε 10-13 λεπτά που έχεις στη διάθεσή σου για να εκφωνήσεις, είναι αδύνατον να εξαντλήσεις το θέμα. Απλά, η προσπάθειά μου είναι πάντα να προσεγγίσω την επέτειο από όλες τις πλευρές, να φωτίσω έστω κι επιγραμματικά όλες τις πτυχές της, αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα για μια λεπτομερή παρουσίαση.
• Οι πανηγυρικοί σας λόγοι εμπεριέχουν και έντονο συναίσθημα.
Εννοείται, χωρίς αυτό δεν γίνεται τίποτα. Αυτό που κάνω το κάνω με πάθος για τον τόπο μου, για την πατρίδα μου, γι’ αυτούς τους νεκρούς που έχυσαν το αίμα τους για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Αυτό είναι το κίνητρό μου. Κι αυτό με ωθεί να αφιερώσω χρόνο, να ασχοληθώ. Την ώρα που γράφω και συντάσσω τους πανηγυρικούς, συγκινούμαι κι εγώ βαθύτατα.
• Αυτή η συγκίνηση βγαίνει και στη φωνή σας. Το συναίσθημα που βιώνετε εκείνη την ώρα, γίνεται αντιληπτό.
Πολύ χαίρομαι που το προσλαμβάνετε αυτό! Όταν έγραφα τη νεκρολογία για την επιμνημόσυνη δέηση για τα Ίμια, έκλαιγα. Ήταν σαν να έβλεπα τους πεσόντες αξιωματικούς μπροστά μου. Εδώ τώρα που είμαστε, καθόμαστε απέναντι από τον Αλέξανδρο Διάκο.
Τι να πεις γι’ αυτούς τους ανθρώπους και να μην ριγήσεις, γι’ αυτούς που θυσίασαν χωρίς δεύτερη σκέψη τα νιάτα τους… Ο Στέφανος Καζούλλης καταγόταν από ξακουστή οικογένεια της εποχής, θα μπορούσε να είχε κάνει λαμπρή καριέρα στην Αθήνα κι όμως, τα παράτησε όλα και ήρθε να πολεμήσει εδώ, για να κυματίζει σήμερα στα Δωδεκάνησα η ελληνική σημαία. Εμένα όλα αυτά με εμπνέουν. Και ως καθηγήτρια που είμαι προσπαθώ να τα μεταδώσω στους μαθητές μου στο σχολείο, να νιώσουν δηλαδή τα παιδιά ότι υπάρχουν άνθρωποι που αφιερώνουν τη ζωή τους σε μια ιδέα, σε ένα ιδανικό, μακριά από κάθε υλισμό.
• Ενδιαφέρονται τα νέα παιδιά για την ιστορία;
Κάνουμε προσπάθειες να γνωρίζουν τουλάχιστον τα στοιχειώδη. Τα παιδιά βομβαρδίζονται καθημερινά από την κουλτούρα της οθόνης, είτε πρόκειται για τάμπλετ, είτε πρόκειται για κινητό. Ασχολούνται υπερβολικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Προσπαθούμε όσο μπορούμε όλοι οι συνάδελφοι, στους οποίους έχω αφιερώσει και το βιβλίο και οι οποίοι κρατάνε ψηλά τη σημαία της Εκπαίδευσης στα ακριτικά νησιά, να κινητοποιήσουμε τους μαθητές. Να ενεργοποιήσουμε τη φαντασία τους, το ενδιαφέρον τους. Τα παιδιά, αν τα εμπλέξεις στην εκπαιδευτική διαδικασία, αν τους κεντρίσεις το ενδιαφέρον, ναι, ανταποκρίνονται και σε εκπλήττουν πολύ ευχάριστα με τη δημιουργικότητά τους και τις ιδέες τους.
• Εσάς τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον για να ασχοληθείτε με την ιστορία και ειδικώς μιλώντας, με την τοπική ιστορία;
Ανέκαθεν το μάθημα της Ιστορίας ήταν από τ’ αγαπημένα μου, μου προσέλκυε το ενδιαφέρον ως μαθήτρια. Και τώρα, ως εκπαιδευτικός, μου αρέσει πολύ να διδάσκω την Ιστορία. Σε ό,τι αφορά στους πανηγυρικούς, ο κινητήριος μοχλός είναι κυρίως η αγάπη μου για τον τόπο αυτό. Προσωπικά, διορίστηκα εδώ για να προφέρω στα νησιά και πιστεύω ότι κι αυτός είναι ένας τρόπος με τον οποίον δίνω κάτι στην τοπική κοινωνία. Το βιβλίο αυτό που κρατάτε στα χέρια σας θα διανεμηθεί δωρεάν στα σχολεία, είναι μια προσφορά δική μου στην εκπαιδευτική κοινότητα της Δωδεκανήσου. Η έκδοσή του χρηματοδοτήθηκε από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου, την οποία ευχαριστώ θερμά για τη στήριξή της, μετά από προτροπή του αντιδημάρχου Παιδείας κ. Στράτου Καρίκη. Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει μετά το Πάσχα.
• Κυρία Βουτσά, αισθάνεστε Δωδεκανήσια;
Αισθάνομαι Δωδεκανήσια, ή, όπως το διατυπώνω εγώ, Πανδωδεκανησιακή, ναι! Έχω υπηρετήσει και σε άλλα νησιά εκτός από τη Ρόδο, όπως είπαμε πριν, και θέλω να υπηρετήσω και σε άλλα, μικρότερα νησιά, που έχουν τη δική τους ομορφιά. Εκεί είναι πιο οικογενειακά, οι σχέσεις είναι πιο ζεστές. Και, ασφαλώς, όπου με καλούν για ομιλίες, διαλέξεις, παρουσιάσεις, πηγαίνω πάντα πολύ πρόθυμα, όπως αυτό το καλοκαίρι που διοργανώσαμε εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια Μικρασιατικού Ελληνισμού στην Κάλυμνο και στη Χάλκη. Επί τη ευκαιρία, να πω ότι το βιβλίο αφιερώνεται, πέρα από τους συναδέλφους μου εκπαιδευτικούς που υπηρετούν στη νησιωτική Ελλάδα, σε δύο πολύ σημαντικές για το έθνος μας επετείους: στα 100 χρόνια Μικρασιατικού Ελληνισμού (1922-2022) και στα 200 χρόνια από την Εθνική μας Παλιγγενεσία (1821-2021).
• Από την ιστορία της Δωδεκανήσου τι είναι αυτό που θα ξεχωρίζατε, ποια είναι αυτή η πτυχή που σας συγκινεί;
Πολλές πτυχές. Με συγκινεί η αδιαμφισβήτητη ελληνικότητά τους κατ’ αρχάς. Για να αναπνεύσουν, όμως, εδώ οι κάτοικοι αέρα ελευθερίας και για να κυματίσει η ελληνική σημαία, πέρασαν 630 χρόνια σκλαβιάς! Γι’ αυτό στις 31 Μαρτίου 1947 γονατιστοί όλοι και με δάκρυα στα μάτια παρακολουθούσαν συγκινημένοι την έπαρση της Κυανολεύκου! Αυτό που γιορτάζουμε την 7η Μαρτίου, θεωρώ ότι είναι πολύ πιο σημαντικό απ’ όσο θεωρείται. Η μητέρα μου, η οποία -σημειωτέον- είναι εκφωνήτρια στις παρελάσεις του Βόλου επί 30 χρόνια, αναρωτήθηκε «γιατί οι Δωδεκανήσιοι γιορτάζουν μόνοι τους αυτή τη σημαντική επέτειο». Κι έγραψε μάλιστα σχετικό άρθρο σε εφημερίδα του Βόλου. Γιατί όλη η Ελλάδα να μην γνωρίζει ότι η 7η Μαρτίου είναι η επέτειος της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου; Και πράγματι θα έπρεπε σε όλη την Ελλάδα να γίνονται εορταστικές εκδηλώσεις. Με συγκινεί, επίσης, το γεγονός ότι η Δωδεκάνησος είναι απέναντι από την Αρχαία Ιωνία και την αρχαία Δωρική Εξάπολη, χώματα απ’ όπου κατάγονται οι δικοί μου και όπου ήκμασε στην αρχαιότητα ένας καταπληκτικός πολιτισμός.
Με συγκινεί, ακόμη, το νησιωτικό τοπίο, ειδικά οι γραφικές εικόνες που αποτυπώνονται κατεξοχήν στα μικρά νησιά. Και με αγγίζει, τέλος, και το αγωνιστικό πνεύμα αυτών των ανθρώπων. Για παράδειγμα, στην αγαπημένη μου Κάλυμνο -νησί του πρώτου διορισμού μου- είχαμε τον ιστορικό Πετροπόλεμο των γυναικών, είχαμε τον Μανώλη Καζώνη που θυσιάστηκε κι αυτός για μια ελεύθερη πατρίδα. Εδώ στη Ρόδο έχουμε τόσους ήρωες, τον Αλέξανδρο Διάκο, τον Στέφανο Καζούλλη, τον Χριστόδουλο Τσιγάντε, τον ηρωικό Ιερολοχίτη… Στη Σύμη, την ίδια μέρα που υπογραφόταν στο Βερολίνο η παράδοση της Γερμανίας, υπογραφόταν στο νησί αυτό του Αιγαίου η παράδοση των γερμανικών φρουρών, κομβικά γεγονότα και τα δύο.
Γι’ αυτό στους πανηγυρικούς εστιάζω πάντα στην τοπική ιστορία. Φυσικά θα μιλήσεις για τους μεγάλους πρωταγωνιστές, θα πεις για τους τόπους τους καθαγιασμένους από τη θυσία, αλλά δεν μπορείς να μην συμπεριλάβεις τοπικά ιστορικά γεγονότα, όπως, για παράδειγμα είναι εδώ στα Δωδεκάνησα η νικηφόρα Ναυμαχία του Γέροντα ή το Ολοκαύτωμα της μαρτυρικής Κάσου, τα οποία κάθε χρόνο τιμώνται με επισημότητα στα αντίστοιχα νησιά. Οι ομιλίες μου, λοιπόν, ξεκινούν με περιεχόμενο που έχει πανελλήνιο χαρακτήρα, αλλά στο τέλος πάντα εστιάζω στα τοπικά -εξίσου κεφαλαιώδους σημασίας- γεγονότα.
• Το όνειρό σας ως εκπαιδευτικός ποιο είναι;
Για εμένα η μεγαλύτερη ηθική ικανοποίηση είναι όταν έρχονται οι γονείς και οι μαθητές και μου λένε ότι τους έμειναν πράγματα από τα μαθήματα που τους δίδαξα, ότι τους φάνηκαν χρήσιμα όσα διδάχτηκαν, όχι μόνο για την εισαγωγή τους σε κάποια Ανώτερη Σχολή, αλλά και για την κατοπινή τους ζωή. Αυτός είναι ο μισθός μας, αυτή η ηθική ικανοποίηση. Σημαντική, επίσης, θεωρώ την ενστάλαξη αξιών και αρχών στους μαθητές, μια και εμείς οι εκπαιδευτικοί, πέρα από το διδακτικό μας έργο, διαμορφώνουμε συνειδήσεις. Ως εκ τούτου, είμαι πεπεισμένη ότι το επάγγελμά μας αποτελεί λειτούργημα και το ασκώ με όσο μεγαλύτερο αίσθημα ευθύνης μπορώ.
• Και ειδικά νιώθεις την ηθική ικανοποίηση όταν υπηρετείς στην ακριτική Ελλάδα.
Εννοείται. Μα ξέρετε, όταν ήμουν στην Τήλο, κατάλαβα πως ό,τι και να έκανα το “ρουφούσε” η τοπική κοινωνία, διψούσε γι’ αυτό. Είχα οργανώσει, λόγου χάρη, με τη στήριξη της διευθύντριας και όλων των συναδέλφων, αλλά και των Σχολικών Δραστηριοτήτων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, βραδιά μελοποιημένης νεοελληνικής ποίησης, στην οποία έδωσε το «παρών» σύσσωμο το νησί! Όλα τα παιδιά του σχολείου απήγγειλαν ποιήματα κι αυτή η εκδήλωση έμεινε στην ιστορία. Σκέφτεται, λοιπόν, κανείς πόσο διψούν οι κοινωνίες των νησιών να γίνει κάτι, μια τέτοια δράση, ένα πολιτιστικό γεγονός, μια εκδήλωση. Επιπρόσθετα, να καταθέσω εδώ ότι όλοι οι συνάδελφοι που διδάσκαμε στη Β’ και στη Γ’ Λυκείου κάναμε κάποιες ώρες επιπλέον δωρεάν μάθημα στα παιδιά για να τα προετοιμάσουμε για τις Πανελλήνιες. Αυτή η ανιδιοτελής προσφορά πιάνει πολύ τόπο στις μικρές κοινωνίες, οι οποίες τη δέχονται σαν χώμα διψασμένο για νερό και την αναγνωρίζουν. Για παράδειγμα, εδώ στ’ Αφάντου της Ρόδου, όπου μένω τα τελευταία χρόνια, αφού υπηρετώ εδώ κι 6 χρόνια στο Γενικό Λύκειο Αφάντου, ο κόσμος με έχει αγκαλιάσει με πολλή αγάπη και είμαι εξαιρετικά ευγνώμων γι’ αυτό. Το ίδιο συνέβη όταν υπηρετούσα στο Γυμνάσιο Καλυθιών, ένιωθα πολύ αγαπητή από την τοπική κοινωνία κι αυτό είναι κάτι ανεκτίμητο.
• Όταν πήρατε στα χέρια σας το βιβλίο, ποια ήταν τα συναισθήματά σας;
Είναι το πνευματικό παιδί μου! Κάθε συγγραφή είναι ένας τοκετός! Όταν το έπιασα στα χέρια μου βιβλιοδετημένο ήταν απερίγραπτη η συγκίνηση.
• Πότε γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο;
Τα τελευταία δύο χρόνια το σκεφτόμουν, έλεγα γιατί να μη συγκεντρώσω όλους αυτούς τους πανηγυρικούς σε ένα βιβλίο; Επιπλέον, κατά καιρούς με συμβουλεύονταν συνάδελφοι για δικές τους ομιλίες σε κάποια εθνική γιορτή. Κι έτσι ωρίμασε η ιδέα να είναι συγκεντρωμένοι όλοι οι πανηγυρικοί σ’ ένα βιβλίο, το οποίο θα διατεθεί σε όλα τα σχολεία και όποιος θέλει θα αντλεί ιδέες ελεύθερα.
Τότε μίλησα με τον προϊστάμενό μου, τον διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσου, τον κ. Ιωάννη Παπαδομαρκάκη, ο οποίος είδε το εγχείρημα πολύ θετικά και τον ευγνωμονώ γι’ αυτή του τη στήριξη. Μίλησα, επίσης, και με τον αντιδήμαρχο Παιδείας κ. Στράτο Καρίκη εκ μέρους του Δήμου και μετά απευθύνθηκα στην Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου υποβάλλοντας μια αίτηση, η οποία ικανοποιήθηκε κι έτσι σήμερα κρατάτε στα χέρια σας το βιβλίο μου. Να ευχαριστήσω θερμά, ασφαλώς, τον δήμαρχο Ρόδου και πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, κ. Αντώνιο Καμπουράκη, για την αμέριστη στήριξή του σε αυτή μου την πρωτοβουλία. Ο δήμαρχος κ. Καμπουράκης μαζί με τον προϊστάμενό μου, τον κ. Παπαδομαρκάκη, προλογίζουν το βιβλίο.
• Την επαγγελματική σας διαδρομή σας θα τη συνεχίσετε στα Δωδεκάνησα;
Επειδή είμαι ανήσυχο πνεύμα, σκέφτομαι να πάω και αλλού. Έχω στον νου μου κάποια άλλα μέρη της Ελλάδας όπου θα ήθελα να υπηρετήσω και τα πιο πολλά είναι ακριτικά, μεταξύ των οποίων και το εμβληματικό Καστελλόριζο. Φαντάζομαι τη ζωή μου στο άμεσο μέλλον πιθανόν κάπου αλλού εκτός Ρόδου, αλλά σίγουρα θα επιστρέψω στα Δωδεκάνησα. Τα λατρεύω τα Δωδεκάνησα, ήδη υπηρετώ 13 χρόνια εδώ! Και να φύγω, λοιπόν, για ένα διάστημα, οπωσδήποτε θα επιστρέψω για να ολοκληρώσω την σταδιοδρομία μου στο Δωδεκανησιακό Αρχιπέλαγος που πάντα έχω στην καρδιά και στον νου μου.
