Νέα επιχείρηση προπαγάνδας και αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης επιχειρεί η κυβέρνηση. “Πνιγμένη” στους καπνούς που άφησε η καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι, και υπό το βάρος των κατηγοριών για διαχειριστική ανικανότητα αλλά και για την σύσκεψη-παρωδία στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής, το Μέγαρο Μαξίμου αναζητά διόδους διαφυγής.
Η πρώτη στροφή, μετά τις κατηγορίες ότι γνώριζαν για τους νεκρούς αλλά δεν είπαν τίποτε στη σύσκεψη της 23ης Ιουλίου, ήταν ότι πλέον αποδέχονται τις πληροφορίες για θύματα αλλά τις έκριναν ανεπιβεβαίωτες κι επομένως μη ανακοινώσιμες.
Το δεύτερο επικοινωνιακό κόλπο είχε ξεδιπλωθεί από την πρώτη κιόλας μέρα της τραγωδίας. Ηταν η στοχοποίηση των αυθαιρετούχων, όσων εμπόδισαν την πρόσβαση στη θάλασσα, όσων σε όλη την Ελλάδα έχουν συμβάλλει στην παράνομη οικιστική δόμηση.
Κανείς δεν ξεχνά τον Πάνο Καμμένο στο Μάτι να κουνά το δάκτυλο στους κατεστραμμένους κατοίκους και να τους λέει ότι αυτοί φταίνε που κάηκαν.
Βεβαίως στην κυβέρνηση ξέχασαν να αναφέρουν τις δικές τους ευθύνες για το πολυετές πρόβλημα των αυθαιρέτων. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει φέρει ευνοϊκό νόμο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, με πολλές δόσεις και διευκολύνσεις και μάλιστα φιλοκυβερνητικές εφημερίδες το διαφήμιζαν ως “το αφεντικό τρελάθηκε”.
Ξέχασε βέβαια και τον Χρήστο Σπίρτζη που έδινε οδηγίες… νομιμοποίησης αυθαιρέτων στο Μάτι.
Τώρα λοιπόν το Μαξίμου στήνει νέο κόλπο αποπροσανατολισμού ρίχνοντας το βάρος της επικοινωνίας στην κατεδάφιση αυθαιρέτων.
Μάλιστα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, προανήγγειλε την κατεδάφιση 3.185 αυθαίρετων κτισμάτων.
Όπως ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, υπάρχει λίστα στην Αττική με συνολικά 2.500 αυθαίρετα σε δασική έκταση και 685 κτίσματα στον αιγιαλό, τα οποία θα κατεδαφιστούν.
Είπε μάλιστα ότι την Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Σταθάκης, θα παρουσιάσει νέο νόμο για τα αυθαίρετα, ανέφερε. Ερωτηθείς για το πότε θα κατεδαφιστούν, ο κ. Τζανακόπουλος σημείωσε ότι «οι εργασίες θα ξεκινήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα».
«Είχαμε πάρει πρωτοβουλίες και για την περιοχή του Μαραθώνα οι οποίες λίμναζαν για χρόνια» πρόσθεσε.
Η μεγάλη απάτη με την κατεδάφιση αυθαιρέτων αναμένεται να διαχυθεί στα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ από σήμερα ώστε να αποσπαστεί η προσοχή από τις φωτιές, τους νεκρούς, τις ευθύνες, την απουσία συγγνώμης, τους “εξαφανισμένους” πολιτικούς, τα εγκληματικά λάθη.
Και πρόκειται για απάτη διότι κατεδαφίσεις-εξπρές όπως προαναγγέλλει η κυβέρνηση δεν μπορούν να γίνουν τόσο εύκολα.
Αποκαλυπτικό είναι το δημοσίευμα του Βήματος στις 23 Μαρτίου 2018. Το κείμενο που υπογράφουν οι Μάχη Τράτσα και η Ολυμπία Λιάτσου, εξηγεί γιατί δεν μπορούν να γίνουν κατεδαφίσεις και γιατί ενώ υπάρχουν πάνω από 4.000 πρωτόκολλα κατεδάφισης οι διαδικασίες είναι αργές.
Στο άρθρο αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
Η επιχείρηση “μπουλντόζα” δεν μετράει πολλές επιτυχίες στην Ελλάδα. Αυθαίρετα σε δάση, αιγιαλό και παραλία, αλλά και εντός του αστικού ιστού, στέκουν αγέρωχα εδώ και δεκαετίες και βγάζουν τη… γλώσσα στις δαγκάνες που ανυψώνουν οι εργολάβοι της Διοίκησης για να γκρεμίσουν το τσιμέντο των καταπατητών. Αλλωστε, ο χρόνος είναι με το μέρος των παρανομούντων. Μπορεί να χρειαστούν δέκα με δεκαπέντε χρόνια, στην καλύτερη περίπτωση, έως ότου τα πρωτόκολλα κατεδάφισης καταστούν αμετάκλητα τελεσίδικα, όπως λένε στο “Βήμα” επιθεωρητές από το Τμήμα Δόμησης και κατεδάφισης Αυθαίρετων Κατασκευών (ΤΕΔΚ) του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η ατιμωρησία των αυθαιρετούχων -ή και η επιβράβευσή τους από το ίδιο το κράτος το οποίο, με μια σειρά νόμων τακτοποίησης, τους δίνει τα “όπλα” για να φορέσουν τον μανδύα της νομιμότητας- έχει διαμορφώσει εδώ και χρόνια συνθήκες καταστρατήγησης κάθε έννοιας χωροταξίας και καταπάτησης δημόσιας γης, ακόμη και προστατευόμενης.
Οι περίπου 100 κατεδαφίσεις που υλοποιούνται κατά μέσον όρο ανά έτος από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας δεν είναι παρά σταγόνα στον ωκεανό της αυθαιρεσίας σε αιγιαλούς και παραλίες, σε δάση και δασικές εκτάσεις, σε πόλεις και χωριά. Μόνο στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ο αριθμός των πρωτοκόλλων κατεδάφισης που έχει να διαχειριστεί εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 4.800.
Οι εστίες του προβλήματος
και οι νέοι σκόπελοι
Στην Αττική, αρκεί μια βόλτα στο παραλιακό μέτωπο αλλά και στις άλλοτε δασικές εκτάσεις για να διαπιστώσει κανείς το μέγεθος της αυθαιρεσίας. Η ίδια εικόνα και στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας. Τσιμεντένια ντουβάρια παραλιακών ξενοδοχείων, νυχτερινών κέντρων, παραθεριστικών κατοικιών υψώνονται στον αιγιαλό για να αποκλείσουν τους… παρείσακτους. Προβλήτες, παράνομοι βραχίονες και λιμανάκια, αυθαίρετες περιφράξεις, γλίστρες και πολλές άλλες κατασκευές στέκουν κατά μήκος των ακτών. Κτήρια, πέργκολες, μπάρμπεκιου κ.ά. έχουν ξεφυτρώσει σαν ζιζάνια σε δάση και δασικές εκτάσεις.
Και διατηρούνται για χρόνια παρότι υπάρχουν, για πολλές υποθέσεις, τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης. Το γκρέμισμα όμως δεν ήταν και δεν είναι εύκολη υπόθεση για τις αρμόδιες (και συχνά υποστελεχωμένες) υπηρεσίες, αλλά ούτε για τους πολιτικούς προϊσταμένους τους. Πολλές φορές αναστέλλεται λόγω δικαστικών προσφυγών ή συχνότερα ματαιώνεται υπό την πίεση σφοδρών αντιδράσεων και συχνά απειλών κατά των εργολαβικών συνεργείων. Καταγράφονται όμως και άλλες, συχνά ευφάνταστες, δικαιολογίες, π.χ. δυσπρόσιτη περιοχή, ακατάλληλη στιγμή (Χριστούγεννα, Πάσχα, τουριστική περίοδος), λόγοι ασφάλειας (καλώδια υψηλής τάσης) κ.λπ. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα στην Αιτωλοακαρνανία, το 2015, όπου υπήρχαν εργολαβίες για 11 πρωτόκολλα κατεδάφισης σε περιοχή αιγιαλού – παραλίας και κατεδαφίστηκαν 6 λόγω προβλημάτων πρόσβασης στην περιοχή (νήσος Τουρλίδα – λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου) και ιδιαίτερα έντονων αντιδράσεων των κατοίκων.
Τροχοπέδη οι “πυκνώσεις”
στις κατεδαφίσεις
Την προηγούμενη χρονιά, ωστόσο, προστέθηκε άλλο ένα πρόβλημα το οποίο φρέναρε τις διαδικασίες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιθεωρητών περιβάλλοντος, οι κατεδαφίσεις πέρυσι εμφανίζονται περιορισμένες και μια από τις αιτίες είναι και οι περίφημες “οικιστικές πυκνώσεις” (προβλέφθηκαν στον Ν. 4389/16). Πρόκειται για τους αυθαίρετους οικισμούς εντός δασών και δασικών εκτάσεων, οι οποίοι πλέον εξαιρούνται των αναρτήσεων των Δασικών Χαρτών προκειμένου να ολοκληρωθεί η κύρωσή τους. Στη συνέχεια η τύχη αυτών των παράνομων χωριών θα κριθεί από τη Διοίκηση κατά περίπτωση.
«Μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, αποφεύγουμε τις κατεδαφίσεις στις λεγόμενες “πυκνώσεις”» αναφέρει στέλεχος του υπουργείου. Παράλληλα, πολλές κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε λιμενικές περιοχές πάγωσαν καθώς το υπουργείο φρόντισε με τροπολογία στον νόμο 4504/17 να δώσει διετή προθεσμία. Σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική εντοπίζεται περίπου το 50% των αυθαίρετων οικισμών της χώρας. Επίσης, η Ανατολική και Δυτική Αττική, η Αχαΐα και η Λάρισα είναι πλούσιες σε αυθαίρετους οικισμούς. Μόνο στον Δήμο Λαυρεωτικής (Λαύριο-Κερατέα) έχουν οριοθετηθεί 42 “πυκνώσεις”.
Πέρα από τις “πυκνώσεις”, το 2018 προστέθηκε άλλο ένα “αγκάθι”. Οι αρμόδιες υπηρεσίες βρέθηκαν σε αμηχανία καθώς επήλθε μια σημαντική αλλαγή. Η αρμοδιότητα που από το 2011 έως σήμερα είχαν οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (και παλαιότερα οι νομαρχίες) θα περάσει στα χέρια των αιρετών περιφερειών, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται ως προς τις πελατειακές σχέσεις που ενδέχεται να προκύψουν. Ειδικότερα, τη βρώμικη δουλειά θα κληθούν τα κάνουν τα νέα περιφερειακά Παρατηρητήρια Δόμησης που θεσπίστηκαν με τον νόμο 4495/17, αν και κανένα σήμερα δεν έχει συσταθεί. Δικαίως λοιπόν οι αρμόδιες υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων αποστέλλουν ερωτήματα στο Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων (ΣΕΠΔΕΜ) του ΥΠΕΝ σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν, καθώς αρκετές έχουν λάβει ήδη χρηματοδοτήσεις από το Πράσινο Ταμείο για εργολαβίες κατεδάφισης εντός του 2018.
Δραστήρια σε
κατεδαφίσεις η Αττική
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για το 2016 του Σώματος Επιθεώρησης, η υπηρεσία συντόνισε σε όλη τη χώρα τις διαδικασίες εκτέλεσης 64 αμετάκλητων πρωτοκόλλων κατεδάφισης (27 στη Βόρεια και 37 στη Νότια Ελλάδα), εκ των οποίων 29 σε δάση-δασικές εκτάσεις και 35 σε αιγιαλό-παραλία, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από τις αντίστοιχες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Στην Αττική έχουν καταγραφεί περίπου 1.500 τελεσίδικες εκθέσεις αυτοψίας για πολεοδομικά αυθαίρετα, εκ των οποίων ορισμένες πιθανόν να έχουν υπαχθεί στις διατάξεις των τριών τελευταίων νόμων νομιμοποίησης
αυθαιρέτων. Αλλωστε κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει, καθώς, παρότι από το 2011 η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ζητεί από όλες τις Υπηρεσίες Δόμησης να αποστείλουν συγκεντρωτικό πίνακα και οριστικές εκθέσεις αυτοψίας αυθαιρέτων προς κατεδάφιση, καμία δεν ανταποκρίθηκε, επικαλούμενες φόρτο εργασίας και ελλιπή στελέχωση, όπως αναφέρει στο “Βήμα” ο κ. Σπυρίδων Κοκκινάκης από το γραφείο τού Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.
Κάθε χρόνο εκτελούνται μόνο περίπου 10 κατεδαφίσεις. Όπως εξηγεί ο κ. Κοκκινάκης, η υπηρεσία δεν διέθετε πάντα συνεργείο για κατεδαφίσεις πολεοδομικών αυθαιρέτων και για αυτό ζητεί από τους δήμους να συνδράμουν το έργο της κατεδάφισης με διάθεση μηχανικών μέσων και προσωπικού. «Δυστυχώς η ανταπόκριση των δήμων είναι επιλεκτική και σπάνια» τονίζει.
Εκτός από τα πολεοδομικά αυθαίρετα, στη Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής έχουν φθάσει άλλα 2.500 πρωτόκολλα κατεδάφισης για δασικά αυθαίρετα. Από το 2014 έως σήμερα έχουν κατεδαφιστεί περί τα 60 παράνομα κτίσματα σε δάση και προστατευόμενες περιοχές της Αττικής.
Σχετικά με τα αυθαίρετα σε αιγιαλό και παραλία, έχουν καταγραφεί 814 πρωτόκολλα κατεδάφισης, εκ των οποίων 580 σε περιοχές της χωρικής αρμοδιότητας της τέως Κτηματικής Υπηρεσίας Πειραιά, 147 στην Ανατολική Αττική και 87 στη Δυτική Αττική. Από αυτά (από το 2015 έως σήμερα) έχουν κατεδαφιστεί περίπου 35 παράνομες κατασκευές σε Αίγινα, Λαυρεωτική, Μάνδρα, Πειραιά, Σπάτα και Αρτέμιδα.
Για εφέτος, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής απέστειλε (στις 12/2/2018) στην Ειδική Γραμματεία Σώματος Επιθεωρητών αίτημα για χρηματοδοτήσεις κατεδαφίσεων τελεσίδικων αυθαιρέτων σε ρέματα του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας καθώς και οριστικών πρωτοκόλλων σε αιγιαλό και παραλία σε Πόρτο Γερμενό, Πόρτο Ράφτη, Καλύβια, Ανάβυσσο και Παλαιό Φάληρο (για πρώτη φορά).
Στην Αποκεντρωμένη Περιφέρεια Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου έχουν εκδοθεί 724 αμετάκλητα πρωτόκολλα κατεδάφισης – ορισμένα μάλιστα εκκρεμούν από το 1990. Για το 2018 σε εξέλιξη βρίσκονται εργολαβίες (με χρηματοδότηση από πόρους του Πράσινου Ταμείου) για κατεδαφίσεις σε αιγιαλό-παραλία και δασικές εκτάσεις στην Κορινθία και σε δασικές περιοχές στην Αχαΐα, ενώ τρέχει και μια εργολαβία για κατεδαφίσεις κατόπιν εισαγγελικών παραγγελιών.
Οι λιγότερο
δραστήριες
Διοικήσεις
Λιγότερο δραστήριες είναι οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις του Αιγαίου και Κρήτης, αλλά και της Βόρειας Ελλάδας (Θεσσαλίας -Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου -Δυτικής Μακεδονίας, Μακεδονίας -Θράκης).
Ελάχιστες
κατεδαφίσεις
Μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι κατεδαφίσεις που έγιναν τα τελευταία δύο χρόνια σε αυθαίρετες κατασκευές σε νησιά του Αιγαίου. «Στη Σάμο δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε καμία κατεδάφιση. Με το που εμφανίστηκαν οι μπουλντόζες, μαζεύτηκε κόσμος, φωνές, διαμαρτυρίες, επεισόδια, η Αστυνομία να μην μπορεί να υποστηρίξει το έργο. Είχαμε βγάλει μια εργολαβία για διάστημα τριών μηνών, την επεκτείναμε για άλλους τρεις μήνες. Μας κόστισε ο κούκος αηδόνι και τελικά δεν καταφέραμε να ρίξουμε τίποτα».
Η περιγραφή αφορά μια από τις τελευταίες προσπάθειες κατεδάφισης που έκανε η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου προκειμένου να γκρεμίσει πριν από δυόμισι χρόνια αυθαίρετα παραθαλάσσια κτίσματα στη Σάμο. Τη μετέφερε στο “Βήμα” ο αναπληρωτής διευθυντής στη Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου κ. Κωνσταντίνος Ντουφεξής.
«Το 2015 ξεκινήσαμε να εκτελέσουμε 20 πρωτόκολλα κατεδάφισης. Έως σήμερα έχουμε εκτελέσει τα μισά. Συναντάμε τεράστιες δυσκολίες. Είναι πολλές φορές που έχουμε τον εργολάβο έτοιμο, ένα οργανωμένο συνεργείο να περιμένει και δεν καταφέρνουμε να ρίξουμε τίποτα. Δεν ξέρεις τι θα συναντήσεις. Υπάρχουν απίστευτα απρόοπτα, όπως δικαστικές εμπλοκές. Ακόμη και την τελευταία στιγμή, μπροστά στις μπουλντόζες, μπορεί να γίνει αίτηση αναστολής, οπότε αναγκαστικά σταματάμε».
Μέσα σε δυόμισι χρόνια η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου έχει εκτελέσει πρωτόκολλα κατεδάφισης που είχαν εκδοθεί για ακατοίκητα κτίσματα σε κοινόχρηστους χώρους του Δημοσίου σε Χίο (Λαγκάδα, Βολισσό και μέσα στην πόλη), Μύκονο (Διβούνια) και Ρόδο (Κιοτάρι). Σήμερα, στα συρτάρια της στοιβάζονται 644 τελεσίδικες αποφάσεις για κατεδάφιση αυθαίρετων κτισμάτων που χρονολογούνται από το 1999.
Από τις 644 αποφάσεις:
• Οι 523 αφορούν πρωτόκολλα κατεδάφισης σε νησιά του Νότιου Αιγαίου.
• Οι 121 αφορούν νησιά του Βόρειου Αιγαίου.
Από τα 523 πρωτόκολλα τα 433 αφορούν αυθαίρετα στα Δωδεκάνησα (κυρίως στη Ρόδο). Πρόκειται για παράνομες κατασκευές (εστιατόρια, παιδικές χαρές, αύλειοι χώροι) σε πολυσύχναστες τουριστικές περιοχές της Ρόδου: Φαληράκι, Κιοτάρι, Αφάντου, Τσαμπίκα, Θεολόγο αλλά και μέσα στην πόλη της Ρόδου.
Είναι προφανές ότι ένας τέτοιος αριθμός αποφάσεων, με την αγκύλωση που υπάρχει στον κρατικό μηχανισμό, δεν πρόκειται να εκτελεστεί ποτέ. Ακόμη και αν δεν υπήρχε κανένα απρόοπτο στη διαδικασία της κατεδάφισης. Γιατί η διαδικασία κινείται τόσο αργά; Δύο είναι οι λόγοι, σύμφωνα με τον κ. Ντουφεξή, για τους οποίους δεν υλοποιούνται τα πρωτόκολλα κατεδάφισης. Όπως αναφέρει ο ίδιος, δεν υπάρχει κοντινός χώρος Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) ενώ παράλληλα τα μεταφορικά έξοδα είναι τεράστια και κονδύλια δεν υπάρχουν.
«Σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία, πρέπει να υπάρχουν επιχειρήσεις που ανακυκλώνουν τα αδρανή υλικά. Όμως, ένα ολόκληρο νησί όπως η Ρόδος δεν έχει ΑΕΚΚ» λέει ο κ. Ντουφεξής. Και συνεχίζει: «Εάν γκρεμίσουμε δηλαδή στη Ρόδο, πρέπει τα αδρανή υλικά να τα στείλουμε με καράβι στην Κρήτη. Σκεφτείτε τι χρήματα χρειάζονται. Πριν βγάλουμε πρωτόκολλο κατεδάφισης πρέπει να έχουμε εξασφαλίσει χώρο για να αποθέσουμε τα αδρανή υλικά. Γι’ αυτό αναζητούμε ΑΕΚΚ πριν ξεκινήσουμε τις διαδικασίες. Η Σάμος και η Χίος έχουν τέτοιους χώρους, γι’ αυτό και ξεκινήσαμε από εκεί».
Όσον αφορά τον προγραμματισμό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου για εκτέλεση άλλων τελεσίδικων αποφάσεων, ο κ. Ντουφεξής επισημαίνει: «Το καλοκαίρι δεν γίνονται κατεδαφίσεις. Τώρα σχεδιάζουμε να βγάλουμε δημοπρασίες για κατεδαφίσεις τον χειμώνα. Αλλά με δύο μηχανικούς στην υπηρεσία δεν μπορείς εύκολα να βγάλεις εργολαβία».
Επιταχύνονται οι κατεδαφίσεις σε τέσσερις κατηγορίες αυθαιρέτων
Στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, μετά τον πύρινο όλεθρο στις περιοχές της Ανατολικής Αττικής, βρίσκονται τα όρια των ευθυνών και αρμοδιοτήτων, που ισχύουν στο τρίγωνο κεντρικού κράτους (υπουργεία και αποκεντρωμένες διοικήσεις), Περιφερειών και Δήμων, όσον αφορά τόσο την διαδικασία χαρακτηρισμού όλων των παράνομων κατασκευών, όσο και την κατεδάφιση αυθαιρέτων κτηρίων, τα οποία βρίσκονται σε δάση, αιγιαλούς, ρέματα και άλλες προστατευόμενες περιοχές, για τα οποία έχουν εκδοθεί τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης.
Το θέμα άνοιξε πρόσφατα η Περιφέρεια Αττικής, η οποία με ανακοίνωσή της υπογραμμίζει ότι η διαδικασία χαρακτηρισμού αυθαιρέτων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των δήμων ενώ με δύο διευκρινίσεις παραπέμπει αφενός μεν για την ευθύνη των κατεδαφίσεων στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις αφετέρου δε για τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων για τα αυθαίρετα στις Περιφέρειες, στην εκκρεμότητα έκδοσης σχετικού ΠΔ από το ΥΠΕΝ.
Σημειώνεται ότι οι Περιφέρειες με επίσημη απόφαση της διοίκησης της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ) δεν δέχονται να αναλάβουν τις σχετικές αρμοδιότητες, για τον έλεγχο δόμησης στις περιοχές ευθύνης τους. Στο μεταξύ το ΥΠΕΝ προχώρησε στη θεσμοθέτηση νέας νομοθετικής ρύθμισης, που προβλέπει οικειοθελείς κατεδαφίσεις αυθαιρέτων από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες τους.
Παρατηρητήρια Δόμησης
Είναι γεγονός ότι εδώ και 9 μήνες, από την ψήφιση του νέου πολεοδομικού νόμου 4495/17 δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή οι βασικές του διατάξεις, που προβλέπουν μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων για τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος, με κυρίαρχο θέμα τις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων, στις Περιφέρειες της χώρας, μέσω της συγκρότησης και λειτουργίας παρατηρητηρίων Δόμησης.
Ο λόγος είναι ότι αρνούνται ευθέως και κατηγορηματικά οι Περιφέρειες να αναλάβουν την ευθύνη της κατεδάφισης των τελεσίδικα κριθέντων αυθαιρέτων κτισμάτων, που υπολογίζονται σε εκατοντάδες χιλιάδες σε όλη τη χώρα. Ταυτοχρόνως οι Περιφέρειες θέτουν πέντε αυστηρούς όρους, οι οποίοι αφορούν κατά βάση σε στελέχωση υπηρεσιών, υλικοτεχνικές υποδομές και πρόσθετους πόρους, για να αποδεχθούν να εφαρμόσουν το νέο πολεοδομικό νόμο του ΥΠΕΝ. Για το θέμα έχει πάρει απόφαση το ΔΣ της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας θέτοντας ακόμη και θέματα συνταγματικότητας συγκεκριμένων διατάξεων».
Βασική τομή του νέου πολεοδομικού νόμου 4495/17 του ΥΠΕΝ είναι ο πλήρης διαχωρισμός των διαδικασιών αδειοδότησης και ελέγχου του δομημένου περιβάλλοντος. Στην κατεύθυνση αυτή προβλέπεται η δημιουργία ενός νέου μηχανισμού, που θα περιλαμβάνει Περιφερειακά και Τοπικά Παρατηρητήρια, ο οποίος προσφέρει σημαντική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων προς την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
Για την εφαρμογή του νέου πολεοδομικού νόμου 4495/17 του ΥΠΕΝ, τρεις μήνες μετά την ψήφιση του από την Βουλή των Ελλήνων ξεκίνησαν οι προετοιμασίες μεταξύ του ΥΠΕΝ και την Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ), σε «καλό κλίμα συνεννόησης και συνεργασίας», όπως ανακοίνωσε τις προηγούμενες ημέρες το ΥΠΕΝ, για την μεταβίβαση των πολεοδομικών αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες.
Σημειώνεται ότι με βάση το νέο πολεοδομικό νόμο, μεταξύ πολλών άλλων στις βασικές αρμοδιότητες των Περιφερειακών Διευθύνσεων Ελέγχου Δόμησης – Περιφερειακών Παρατηρητηρίων είναι:
-H κατεδάφιση των τελεσίδικα κριθέντων αυθαιρέτων.
-H τήρηση και διαχείριση του μητρώου πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαιρέτων και επικίνδυνων κατασκευών και
-Η τήρηση του μητρώου, στο οποίο εγγράφονται οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, που έχουν τη δυνατότητα να εκτελέσουν πρωτόκολλα κατεδάφισης.
Ο ΝΙΚΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ
«Την αρμοδιότητα αυτή είχαν μέχρι πρότινος, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Τώρα, με τη νέα τροπολογία, μεταφέρεται στις Περιφέρειες. Ωστόσο δεν εφαρμόστηκε μέχρι πρότινος. Όσον αφορά την αυθαίρετη δόμηση, είναι πολλά τα προβλήματα και οι εκκρεμότητες. Βασική αιτία είναι πως όλες αυτές οι διαδικασίες απαιτούν πολλά χρήματα: να φανταστείτε ότι για όλο το Αιγαίου απαιτείται περίπου 1,5εκ. ευρώ! Και μιλάμε για όλα τα αυθαίρετα, όπως παραλίες, εκτάσεις κ.λπ. Μέχρι τώρα, μας έδιναν σταδιακά κάποιους πόρους και δεν μπορούσαμε να προχωρήσουμε στην πράξη. Άλλο πρόβλημα είναι η έλλειψη υλικών και ειδικοί χώροι (νομοθετημένοι) όπου θα μεταφέρονται τα υλικά από τις κατεδαφίσεις. Στα περισσότερα νησιά, δεν υπάρχουν αυτοί οι χώροι. Γι αυτό και απαιτούνται πρόσθετοι χώροι που θα δέχονται τα υλικά αυτά. Είναι θέματα πολιτικής απόφασης. Από την στιγμή που θα παρθεί η πολιτική απόφαση και υπάρχουν χώροι, θα μπορούμε να προχωρήσουμε σε κατεδαφίσεις. Με αφορμή την καταστροφή στην Ανατολική Αττική, κατάλαβαν κάποιοι ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση με την αυθαίρετη δόμηση» δήλωσε στην “δημοκρατική” ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Νίκος Θεοδωρίδης.
