Τα μέτρα-σοκ που επεξεργάζονταν το οικονομικό επιτελείο για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο δοκίμασαν τις αντοχές της κυβέρνησης και προκάλεσαν μείζον εσωτερικό πρόβλημα στον κυβερνητικό συνασπισμό, αναδεικνύοντας για μια ακόμη φορά πόσο εύθραυστη είναι η κυβερνητική πλειοψηφία.
Μπροστά στο ενδεχόμενο ρήξης των κυβερνητικών εταίρων για ένα μείζον θέμα, όπως το φορολογικό και ενώ αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο και η αντίδραση από μεγάλο τμήμα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ., η κυβέρνηση αναδιπλώθηκε και παρενέβη ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς για να γίνουν διορθωτικές κινήσεις.
Για να λυθεί η δύσκολη εξίσωση του φορολογικού και να μεταδοθεί ένα μήνυμα στην κοινή γνώμη ότι θα υπάρξουν βελτιώσεις και θα ληφθούν πρόνοιες για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, επέλεξε να ασχοληθεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.
Ο κ. Σαμαράς κάλεσε στο Μέγαρο Μαξίμου εκτάκτως το απόγευμα της Δευτέρας τον υφυπουργό Οικονομικών κ. Γ. Μαυραγάνη, ενώ σήμερα θα γίνει και σύσκεψη των αρμοδίων παραγόντων.
Ο Πρωθυπουργός έδωσε εντολή να εξεταστούν από την αρχή οι ρυθμίσεις, ενώ το φορολογικό θα συζητηθεί και σε συνάντηση των εκπροσώπων των τριών κομμάτων την Τετάρτη ενώ δεν αποκλείεται να αποτελέσει αντικείμενο και σε σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών που αναμένεται εντός της εβδομάδας.
Παράλληλα, από το Μέγαρο Μαξίμου, για να διασκεδάσουν τις αρνητικές εντυπώσεις, διέρρεαν ότι δεν ισχύουν οι φήμες για τους φορολογικούς συντελεστές και χαρακτήριζαν τις πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν ως «σενάρια υπηρεσιακών παραγόντων, τα οποία δεν είχαν αξιολογηθεί πολιτικά από τον πρωθυπουργό».
Επί της ουσίας όμως ο βασικός κυβερνητικός εταίρος, υπό το βάρος της μεγάλης αντίδρασης -τόσο από το ΠαΣοΚ και τη ΔΗΜΑΡ, όσο και από μεγάλο αριθμό βουλευτών της Ν.Δ.- υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση.
Οι πρόεδροι του ΠαΣοΚ και της ΔΗΜΑΡ, οι κκ. Ευ. Βενιζέλος και Φ. Κουβέλης, είχαν επισημάνει στον κ. Σαμαρά ότι αν παραμείνουν οι ρυθμίσεις δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι δεν θα υπάρξουν διαρροές από τις κοινοβουλευτικές τους ομάδες.
Επίσης πάρα πολλοί βουλευτές της Ν.Δ. είχαν εκφράσει, είτε δημοσίως, είτε παρασκηνιακά τη διαφωνία τους, λέγοντας χαρακτηριστικά πως διαλύεται η μεσαία τάξη που στηρίζει το κόμμα και την παράταξη. «Ξυπνήστε. Χάνουμε τους συμμάχους μας» διεμήνυσαν σε κεντρικά στελέχη του πρωθυπουργικού επιτελείου.
Εξάλλου, κανείς στο Μέγαρο Μαξίμου και ειδικά ο κ. Σαμαράς δεν επιθυμούσε, λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Eurogroup για τη δόση και εν μέσω των διεργασιών για την επαναγορά των ομολόγων στην τελική ευθεία για την 13η Δεκεμβρίου, να διαταραχθεί η κυβερνητική συνοχή.
Πολύ περισσότερο, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν ήθελαν, ένα ακόμα προεκλογικό σύνθημα της Ν.Δ. -δηλ. αυτό που έλεγε ο κ. Σαμαράς «όχι σε νέους φόρους»- να γυρίσει μπούμερανγκ και να μοιάζει απειλή για την εσωτερική συνοχή, πρώτα για την τρικομματική κυβέρνηση και μετά για την κεντροδεξιά παράταξη.
«Αν έτσι εννοούν τη στροφή στην κοινωνία, τότε ποτέ να μην την κάνουν» σχολίαζε σε κατάσταση πανικού κορυφαίο πολιτικό στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας που δεν έχει λόγους να αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση.
Προτού καν ξεκινήσει ο πολυθρύλητος διάλογος η κυβέρνηση αναγκάστηκε να προβεί σε τακτικές και διαδικαστικές υποχωρήσεις έναντι των άλλων δυο κυβερνητικών εταίρων.
Η κυβέρνηση κατάφερε, όπως έλεγαν και κεντρικοί υπουργοί, στον απόηχο της απόφασης του Eurogroup και ενώ η ίδια επιχείρησε να διαμορφώσει ευνοϊκό κλίμα στην κοινωνία, να αντιστρέψει τα δεδομένα και να βρίσκεται στη…«γωνιά» και να της ασκείται σκληρή κριτική από ΜΜΕ, τους δυο άλλους κυβερνητικούς εταίρους (ΠαΣοΚ και ΔΗΜΑΡ), βουλευτές της Ν.Δ. αλλά και σύσσωμη την αντιπολίτευση.
«Είμαστε μοναδικοί να καταστρέφουμε ό,τι χτίζουμε» σχολίασε στο «Βήμα» κορυφαίος υπουργός, ενώ για μια ακόμη φορά επανήλθε προς συζήτηση η αδυναμία που εμφανίζει το στρατηγείο του Μεγάρου Μαξίμου για τη διαχείριση κρίσεων, αλλά και η έλλειψη πρόληψης και κατάρτισης εναλλακτικών σχεδίων αντίδρασης, σε σημείο που να χρειάζεται για μια ακόμη φορά, όπως τώρα, η παρέμβαση του ίδιου του Πρωθυπουργού.
Το ενδιαφέρον στοιχείο, πριν από την παρέμβαση του κ. Σαμαρά, είναι το γεγονός ότι οι πλέον ισχυρές πολιτικές αντιδράσεις προήλθαν και από σημαντικά στελέχη της Ν.Δ. που παρασκηνιακά αμφισβήτησαν τη σκοπιμότητα και πρωτίστως την αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
Η κυβέρνηση πάντως κατάφερε ένα «αυτογκόλ» με το ξεκίνημα της προσπάθειας, καθώς από την πολυδιαφημισμένη προσπάθεια για ένα νέο φορολογικό σύστημα, «βρέθηκε απολογούμενη για τις σχεδιαζόμενες αντικοινωνικές ρυθμίσεις», σε σημείο που να εγκαλείται και για σχέδια υπό τον τίτλο «φορολογικός Ηρώδης».
H ΣΥΣΚΕΨΗ
ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ
«Να είστε βέβαιοι ότι η κυβέρνηση κάτω από δύσκολες συνθήκες θα έχει την καλύτερη δυνατή πρόταση για τους Έλληνες πολίτες», δήλωσε ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης στο πρωθυπουργικό γραφείο για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.
Στη μαραθώνια σύσκεψη που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου, συμμετείχαν οι συνεργάτες του πρωθυπουργού Δημήτρης Σταμάτης και Χρύσανθος Λαζαρίδης, ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης και ανώτατα υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. Σε μεγάλο βαθμό, η σύσκεψη προκλήθηκε από τις αντιδράσεις των κομμάτων, την κριτική και τις διαμαρτυρίες πολιτών στην πρόθεση της κυβέρνησης να επιβάλλει συντελεστή φορολόγησης 45% για τα εισοδήματα άνω των 26 χιλιάδων ευρώ.
Οι έντονες κοινωνικές αντιδράσεις είχαν αποτέλεσμα να παρέμβει ο πρωθυπουργός ο οποίος κάλεσε τον υφυπουργό Οικονομικών κ. Γιώργο Μαυραγάνη στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι λεπτομέρειες του νέου φορολογικού νομοσχεδίου αναμένεται να συζητηθούν την Τετάρτη σε συνάντηση του κ. Σαμαρά με τον υπουργό Οικονομικών Γ.Στουρνάρα. Το φορολογικό θα συζητηθεί και σε συνάντηση των εκπροσώπων των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση αύριο ενώ δεν αποκλείεται να αποτελέσει αντικείμενο και σε σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών.
Στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος έλεγε: «Το πολιτικό κόστος και από τις δύο επίμαχες ρυθμίσεις είναι εξαιρετικά μεγάλο, μοιάζει η κυβέρνηση λίγες ημέρες μετά την επιτυχία του Γιουρογκρούπ να θέλει να αυτοκτονήσει. Ειδικά το θέμα της φορολόγησης των τέκνων έχει ευρύτερη διάσταση σε μία κοινωνία που αντιμετωπίζει πρόβλημα υπογεννητικότητας».
Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι σε κάθε περίπτωση πρόκειται για επικοινωνιακό ατόπημα. Πάντως μετά την διάσταση που πήρε το ζήτημα στην κοινωνία και στα Μέσα Ενημέρωσης το Μέγαρο Μαξίμου διέρρευσε ότι το νομοσχέδιο είναι στο στάδιο της κατάρτισης και οι φήμες που κυκλοφορούν δεν ισχύουν. Τίθεται έτσι ένα θέμα ευθυνών του οικονομικού επιτελείου από το οποίο προήλθαν και οι σχετικές πληροφορίες. Καθώς το νομοσχέδιο και τα έσοδα από την αύξηση των φόρων αποτελεί δέσμευση της κυβέρνησης έναντι των εταίρων θεωρείται βέβαιο ότι θα αναζητηθούν μέτρα που να αναπληρώνουν την απόσυρση των επίμαχων ρυθμίσεων.
Σε ένα άλλο πεδίο η κυβέρνηση είναι αισιόδοξη ότι η διαδικασία της επαναγοράς μέρους του ελληνικού χρέους που ξεκίνησε επισήμως χθες θα τελεσφορήσει εντός της προβλεπόμενης διαδικασίας και δεν θα δημιουργηθεί πρόβλημα στην εκταμίευση της δόσης της η οποία αποτελεί προϋπόθεση.
Οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ
εντείνουν τη ρευστότητα
Περαιτέρω προβληματισμό για την πολιτική σταθερότητα, ενόψει μάλιστα και πολύ κρίσιμων εξελίξεων, κοινωνικών εντάσεων και ψηφοφοριών στη Βουλή, προκαλούν οι διεργασίες στο χώρο του ΠΑΣΟΚ με τη διαγραφή Λοβέρδου.
Ήδη ΝΔ και ΠΑΣΟΚ διαθέτουν πλέον μόλις 150 έδρες στη Βουλή, γεγονός που καθιστά ρυθμιστικό και ιδιαίτερα αναβαθμισμένο το ρόλο της ΔΗΜΑΡ. Χωρίς το κόμμα του Φώτη Κουβέλη δεν υπάρχει πλέον πολιτική και αριθμητική πλειοψηφία στη νέα Βουλή, παρότι ο Ανδρέας Λοβέρδος δήλωσε και χθες στη ΝΕΤ ότι θα συνεχίσει να στηρίζει την κυβέρνηση.
Κρίσιμες ψηφοφορίες, όπως αυτή για τον εφαρμοστικό νόμο για τα εργασιακά που θα έρθει στη βουλή αρχές του έτους και η ΔΗΜΑΡ έχει δηλώσει ότι δεν τον ψηφίζει, δημιουργούν ήδη ισχυρούς πονοκεφάλους στο Μέγαρο Μαξίμου.
Η ηγεσία της κυβέρνησης άλλωστε θα πρέπει πλέον να παίρνει πολύ σοβαρά υπόψη της τις θέσεις της ΔΗΜΑΡ σε καυτά θέματα όπως η ιθαγένεια ή θα αναγκαστεί να κωλυσιεργεί αναβάλλοντας τη λήψη αποφάσεων στα ζητήματα που υπάρχουν διαφωνίες.
Πολύ περισσότερο που οι πληροφορίες επιμένουν ότι στο εξής η ΔΗΜΑΡ θα κρατά πολύ πιο κριτική στάση στο εσωτερικό της κυβέρνησης, την οποία πάντως και θα στηρίζει.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθούν στο Μέγαρο Μαξίμου και την απόφαση του Ευάγγελου Βενιζέλου να προτείνει τη διαμόρφωση νέας προγραμματικής συμφωνίας στην κυβέρνηση, αλλά και νέους κανόνες λειτουργίας, κάτι που δεν αποκλείεται να πράξει και στην προσεχή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών ή – το πιθανότερο – μετά την εκταμίευση της δόσης, όταν ο πρωθυπουργός θα έχει επιστρέψει από τα ταξίδια του στο εξωτερικό.
¶λλωστε, παρά του περί αντιθέτου λεγόμενα, ο ίδιος ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν έχει τοποθετηθεί ακόμα για τη συνέχιση της παραμονής του κόμματός του στην κυβέρνηση, κάτι όμως που αν συμβεί θα γίνει με τη συμμετοχή πλέον πολιτικών στελεχών.
