Αποκαλυπτικός σχετικά με τις εξελίξεις στα εργασιακά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ζητήματα που απασχολούν την χώρα εμφανίζεται σε συνέντευξή του στην «δημοκρατική», ο κ. Αλέξης Μητρόπουλος, Καθηγητής Εργατικού Δικαίου και πρόεδρος του ΕΝΥΠΕΚΚ.
Σχολιάζοντας τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, δηλώνει ότι ‘ακόμη δεν έχουν φανεί οι συνέπειες των νέων μέτρων στην αγορά εργασίας’ προειδοποιώντας όμως, για περαιτέρω ‘φτωχοποίηση’ ευρύτερων στρωμάτων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.
Υπογραμμίζει πως «Το Εργατικό Δίκαιο ξαναγράφεται ως Δίκαιο της Καραντίνας του κορωνοϊού» και προβαίνει σε διευκρινίσεις σχετικά με τα αναδρομικά των συνταξιούχων. Τέλος, αποκαλύπτει την μεγάλη ‘μαύρη τρύπα’ στον ΟΑΕΔ ύψους 180εκ. ευρώ (!) που πρέπει να καλυφθεί από την κυβέρνηση ‘αν δεν επιθυμεί να διακινδυνεύσει την πληρωμή των επιδομάτων του ΟΑΕΔ, των φτωχότερων δηλαδή οικογενειών…’.
• Κύριε Μητρόπουλε, να ξεκινήσουμε από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κ.Μητσοτάκη. Οι εργαζόμενοι φάνηκαν να δυσανασχετούν με τα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε, ενώ, φέτος, με την πανδημία του κορωνοϊού, χιλιάδες έμειναν εκτός αγοράς εργασίας.
Ακόμη δεν έχουν φανεί οι συνέπειες των νέων μέτρων στην αγορά εργασίας. Οι θεσμοί α) της αναστολής που παρατάθηκε μέχρι τον Οκτώβριο (φαίνεται ότι θα ισχύσει και το 2021) και β) της «συν-εργασίας» (παρατάθηκε μέχρι τον Δεκέμβριο) ανέκοψαν τον μεγάλο όγκο των απολύσεων. Παράλληλα όμως, δημιούργησαν αξιοσημείωτη φτωχοποίηση ευρύτερων στρωμάτων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Οι δύο αυτοί θεσμοί, όπως και η τηλε-εργασία, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση της ψηφιοποίησης του κράτους, θα οδηγήσουν το επόμενο έτος σε απώλεια μονίμων θέσεων εργασίας που σε βάθος τετραετίας, εάν γενικευθούν, μπορεί να φτάσουν και τις 500.000.
Η πραγματική ανεργία, εξάλλου, θα ανέλθει και θα παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα πάνω από το 20%. Έτσι, η έκρηξη των ευέλικτων μορφών απασχόλησης και το «πάγωμα» για πολλά χρόνια της διαδικασίας αύξησης του κατώτατου μισθού, θα οδηγήσουν σε περαιτέρω φτωχοποίηση ευρύτερων στρωμάτων εργαζομένων («working poors»).
Υψηλή ανεργία και ταυτόχρονη «προλεταριοποίηση» εργαζομένων (όχι μόνο του ιδιωτικού τομέα) θα γίνουν μόνιμα χαρακτηριστικά τής αγοράς εργασίας καθ’όλη τη διάρκεια της προσεχούς δεκαετίας.
Υψηλοί μισθοί και επιστροφή των εγκεφάλων δεν πρόκειται να υπάρξει αφού τα κύρια παραγωγικά μέσα τής χώρας και οι μεγάλες κοινωνικές επιχειρήσεις -προϊούσης της μνημονιακής «κανονικότητας»- αποξενώνονται από τη διαχείριση των ελληνικών κυβερνήσεων, κατά τον λεπτομερή κατάλογο των Μνημονίων, κυρίως του γ’ γενικευμένου και ανακεφαλαιωτικού (ν. 4336/2015).
• Ο υπουργός Εργασίας εξήγγειλε «εργασιακό lockdown» (υποχρεωτική τηλεργασία για το 40% του προσωπικού). Τελικά είναι ένα καλό, ευέλικτο μέτρο ή πρόκειται για ένα σκληρό μέτρο και γιατί;
Η διάταξη, όπως ψηφίστηκε, για να ισχύσει δοκιμαστικά για 15 ημέρες, δεν περιλαμβάνει δύσκολα (επικίνδυνα) σημεία. Είναι όμως «πρόβα τζενεράλε» για το ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο που θα πάει στη Βουλή περί τα μέσα Οκτωβρίου, όπως εξήγγειλε η κυβέρνηση.
Είναι πάντως μια παγκόσμια πραγματικότητα ότι αρκετές κυβερνήσεις (υπό την πίεση επιχειρηματικών και εργοδοτικών οργανώσεων που διαθέτουν ισχυρά, νεοφιλελεύθερης επίνευσης, Ινστιτούτα και δεξαμενές σκέψης) θα μπουν στον πειρασμό να ακυρώσουν όσα δικαιώματα των εργαζομένων και των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων απέμειναν. Κι αυτό ανεξαρτήτως των εγγυήσεων που έχουν τεθεί στα οικεία Συντάγματα κατά την περίοδο τής λεγόμενης «μακράς σοσιαλδημοκρατικής συναίνεσης».
Εξάλλου, η Δημοκρατία τείνει να γίνει μια τυπική, τηλεματική, διεκπεραιωτική υπόθεση μακράν των αγώνων, των αντιπαραθέσεων, του ζωντανού λόγου και αντίλογου, της μαγικής και γενεσιουργού τού ανθρώπινου πολιτισμού «θεατρικής» διαδικασίας τής συνέλευσης. Γιατί δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο διάλογος και οι ερωταποκρίσεις τού κλασικού θεάτρου διεύρυναν και κατοχύρωσαν τη Δημοκρατία στην άμεση μορφή της ως τρόπο ζωής και βίωσης των ανθρωπίνων σχέσεων.
Έτσι, το Εργατικό Δίκαιο ξαναγράφεται ως «Δίκαιο της Καραντίνας του κορωνοϊού». Και στη σημερινή ελληνική κυβέρνηση, όπως άλλωστε και στην προηγούμενη, υπάρχουν σοβαροί θύλακες που, με μια ευδιάκριτη δόση ρεβανσισμού, θα θελήσουν να συνεχίσουν την ακύρωση των εργασιακών, συνδικαλιστικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, πολιτικοί που κατοχύρωσαν με την παραπλανητική λέξη «μεταρρυθμίσεις» τα Μνημόνια.
Η κοινωνία, φοβισμένη, απογοητευμένη, καταχρεωμένη και παραιτημένη, δεν φαίνεται ότι μπορεί να αντιδράσει, πολύ δε περισσότερο το παρηκμασμένο και αδύναμο Συνδικαλιστικό Κίνημα.
Εξάλλου, όλα τα κόμματα εξουσίας έχουν κυβερνήσει ή συγκυβερνήσει με την αδιαμαρτύρητη υιοθέτηση των μνημονιακών διατάξεων, όπως ακριβώς τις υπαγόρευαν οι δανειστές, που ακόμη εποπτεύουν σκληρά τη …συμμόρφωσή μας στους μακροχρόνιους θεσμούς τής μνημονιακής νομοθεσίας.
• Τι γίνεται με την υπόθεση των αναδρομικών των συνταξιούχων; Μπορείτε να μας δώσετε λεπτομέρειες;
Η κυβέρνηση επιμένει να εφαρμόζει μερικώς την υπ’αριθ. 1439/2020 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου Επικρατείας που επιδίκασε την καταβολή μόνον έντεκα (11) μηνών σε όλους τους συνταξιούχους. Μάλιστα, ψήφισε και σχετικό νόμο (άρθρο 114 του ν. 4714/2020), με τον οποίο αρνήθηκε να συμπεριλάβει στα αναδρομικά του 11μηνου τα αναδρομικά στις επικουρικές συντάξεις, τα Δώρα αλλά και την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) για όσους έγινε περικοπή από 3-14% και ξεπερνούσαν με το άθροισμα των συντάξεών τους τα 1.400 ευρώ μεικτά.
Με την ίδια διάταξη ο κ. Βρούτσης ευνόησε μόνον όσους είχαν ασκήσει αγωγή ή θα προλάβουν να ασκήσουν μέχρι την καταβολή των «ψαλιδισμένων» αναδρομικών του 11μηνου. Δυστυχώς δεν έδωσε αυτή τη δυνατότητα σ’αυτούς που δεν θα προλάβουν να προσφύγουν μέχρι την καταβολή του 11μηνου, αλλά απαγορεύοντάς τους ταυτόχρονα την προσφυγή στα Δικαστήρια για τα υπόλοιπα ποσά.
Είναι προφανές ότι αυτό είναι αντισυνταγματικό αλλά και βεβαίως εκτός πολιτικής ηθικής αφού η ίδια η κυβέρνηση καλούσε τους συνταξιούχους να μην προσφύγουν στα Δικαστήρια, υποσχόμενη νομοθετική λύση.
• Μιλήσατε πρόσφατα για έλλειμμα 180 εκατ. € στον ΟΑΕΔ το 2020!! Τι σημαίνει αυτό και τι συνέπειες μπορεί να έχει;
Η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας τη νεοφιλελεύθερη αρχή που περιλαμβάνεται στο γ’ Μνημόνιο επί ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ (ν. 4336/2015 σελ. 713) περί μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, βρήκε τον δρόμο «στρωμένο» για να μειώσει τις εισφορές ή το μη μισθολογικό κόστος της εργασίας. Σιωπά όμως ως προς την κάλυψη του ελλείμματος που θα προκύψει στον ΕΦΚΑ από αυτές τις μειώσεις, καίτοι οι δανειστές στην ίδια διάταξη επιτάσσουν την αναπλήρωση των ποσών.
Εξάλλου ο ΟΑΕΔ από τη μείωση των εισφορών θα χάσει σημαντικά ποσά με συνέπεια να γίνεται επισφαλής η πληρωμή των επιδομάτων ανεργίας, αλλά και των επιδομάτων των φτωχών και χαμηλόμισθων εργατοϋπαλλήλων όπως είναι τα γλίσχρα οικογενειακά επιδόματα, τα συμβολικά επιδόματα στράτευσης, κύησης, λοχείας κ.λπ., όλα δηλαδή τα επιδόματα που δεν μπορούν να λάβουν από τους εργοδότες ή δεν καλύπτονται από τις αντίστοιχες ΣΣΕ.
Έτσι ο ΟΑΕΔ, όπως αποκάλυψε η Ομοσπονδία των υπαλλήλων του, μόνο για το 2020 έχει έλλειμμα 180 εκατ. ευρώ από τη μείωση κατά 0,9% των εισφορών. Αν ισχύσει η επιπλέον μείωση των εισφορών κατά 3%, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, τότε το συνδυασμένο έλλειμμα ΕΦΚΑ-ΟΑΕΔ, μόνο από τη μείωση κατά 3,9% για την περίοδο 2020-2021, θα ανέλθει σε 1,2 δις ευρώ.
Προφανώς η κυβέρνηση οφείλει να καλύψει αυτό το έλλειμμα, αν δεν επιθυμεί να διακινδυνεύσει την πληρωμή των επιδομάτων του ΟΑΕΔ, των φτωχότερων δηλαδή οικογενειών!
Aλ. Mητρόπουλος: «Το Εργατικό Δίκαιο ξαναγράφεται ως “Δίκαιο της Καραντίνας του κορωνοϊού”»
