Σημαντική μείωση στη «λίστα της ντροπής» καταγράφεται στη χώρα μας, καθώς ενώ παλαιότερα οι χρήστες περίμεναν μέχρι και 2½ χρόνια έως ότου ενταχθούν σε πρόγραμμα απεξάρτησης, πλέον η αναμονή έχει συρρικνωθεί σε λίγους μήνες, κατά κοινή ομολογία έως και έξι μήνες, με το πρόβλημα να περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στην Αθήνα. Και παρότι η θετική αυτή εξέλιξη δεν αποτυπώνεται στο κέντρο της Αθήνας όπου εκτυλίσσονται σκληρές εικόνες – νέοι άνθρωποι τρυπάνε τη σάρκα τους σε κοινή θέα πετώντας τις σύριγγες στα πεζοδρόμια – το ερώτημα που γεννιέται είναι πώς επιτεύχθηκε η πρόοδος αυτή. «Δεν οφείλεται σε σημαντικές παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά τη δημόσια υγεία και την αντιμετώπιση των χρηστών, αλλά στην περσινή επικαιροποίηση της λίστας.
Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι στο μεταξύ κάποιοι εντάχθηκαν σε άλλα προγράμματα, άλλοι εξαφανίστηκαν – πιθανόν να μην είναι πια στη ζωή» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο ψυχολόγος – ψυχοθεραπευτής και πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ηπατος Ελλάδας Προμηθέας, Γιώργος Καλαμίτσης. Υπολογίζεται ότι πριν από από 10 χρόνια υπήρχαν 25.000 άτομα που χρειάζονταν θεραπεία στη χώρα μας. Σήμερα ο αριθμός έχει μειωθεί στους περίπου 16.000 χρήστες που αρνούνται να ενταχθούν σε πρόγραμμα απεξάρτησης. Εν τω μεταξύ, η κρίση έπληξε (και) αυτή την ιδιαίτερα ευαίσθητη ομάδα. Εξαθλιώθηκαν, αρκετοί είναι άστεγοι, μένουν στους δρόμους. Υπολογίζεται ότι στην Αθήνα είναι συγκεντρωμένοι περίπου 3.000 προβληματικοί χρήστες, τους οποίους οι περαστικοί προσπερνάνε, σκύβοντας το κεφάλι και αποφεύγοντας έτσι τα άδεια βλέμματα των τοξικομανών. Παράλληλα, κενό προκύπτει σε ό,τι αφορά τα μέτρα μείωσης βλάβης. Ειδικότερα και σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από το πρόγραμμα Αριστοτέλης, το 79% των 1.000 ωφελουμένων του προγράμματος έχει εκτεθεί στον ιό της ηπατίτιδας C και το 17% ζει με τον ιό HIV. Πληγή σε ό,τι αφορά τις μεταδοτικές ασθένειες παραμένει η κοινή χρήση σύριγγας, καθώς το 26% αναφέρει ότι τη μοιράστηκε με άλλους χρήστες τους τελευταίους 12 μήνες. «Ενας νέος χρήστης στο κέντρο της Αθήνας θα κολλήσει ηπατίτιδα C μέσα σε διάστημα 18 μηνών. Η ασθένεια αυτή έχει μετατραπεί σε πανδημία» σημειώνει ο Καλαμίτσης, γεγονός που σύμφωνα με τον ίδιο πυροδοτείται εξαιτίας του περιορισμένου αριθμού συριγγών που διανέμονται.
Παρ” όλ” αυτά, έχουν γίνει θετικά βήματα σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), που αποτελεί τον πυρήνα της προσπάθειας τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση της χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών. «Οταν παρέλαβα τον ΟΚΑΝΑ το 2015, ο Οργανισμός μετρούσε 13 εκατ. χρέη. Την επόμενη χρονιά, έπειτα από μία γενναία χρηματοδότηση, αυξήθηκε ο προϋπολογισμός στα 27 εκατ. ενώ παράλληλα λάβαμε σχετική βοήθεια για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του ΔΣ του ΟΚΑΝΑ Ευάγγελος Καφετζόπουλος.
ΦΥΓΗ ΙΑΤΡΩΝ. Και ενώ στο μεταξύ έχει δημιουργηθεί πανελλαδικά ένα ικανοποιητικό δίκτυο Μονάδων Ολοκληρωμένης Θεραπείας της Εξάρτησης – ανέρχονται συνολικά στις 58 -, προκλήθηκε ένα κύμα φυγής ιατρών εξαιτίας των χαμηλών αμοιβών τους. Οι αποδοχές τους, όπως παραδέχεται ο Ευάγγελος Καφετζόπουλος, δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Εκείνοι δε που αμείβονται με δελτίο έχουν να λαμβάνουν περί τα 750 – 800 ευρώ.
«Αυτός είναι ο λόγος που ανακόπηκε η καλή μας πορεία, με αποτέλεσμα 300 – 400 χρήστες να βρίσκονται σε λίστα, έως ότου να απορροφηθούν στο πρόγραμμα» εξηγεί ο Ευάγγελος Καφετζόπουλος, ο οποίος σπεύδει όμως να προσθέσει ότι δρομολογούνται νέες προσλήψεις, ενώ έχει δημιουργηθεί δίκτυο που θα μοιράζει 200 σύριγγες ανά χρήση, βάζοντας έτσι φρένο στη μάστιγα της ηπατίτιδα C και του HIV.
Χώροι ιατρικώς εποπτευόμενης χρήσης
Ο Δήμος Αθηναίων έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους την ανάγκη δημιουργίας χώρων ιατρικώς εποπτευόμενης χρήσης. Το υπουργείο Υγείας – έπειτα από ομολογουμένως μεγάλη καθυστέρηση – δημοσιοποίησε έκθεση που περιλαμβάνει τον συνολικό σχεδιασμό του για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων. Ειδικότερα, περιλαμβάνει νέες υπηρεσίες, μεταξύ αυτών και οι Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ), όπου οι χρήστες θα μπορούν να κάνουν χρήση ουσιών σε ασφαλέστερες συνθήκες, υπό την επιτήρηση εξειδικευμένων επαγγελματιών. Εκείνοι που επί χρόνια προσπαθούν να αλλάξουν τη νοοτροπία στη χώρα μας, αναζητώντας παρεμβάσεις που θα αντιμετωπίζουν τον χρήστη ως ισότιμο πολίτη, υποστηρίζουν τις προσπάθειες αυτές, δεν παύουν ωστόσο να στέκονται με επιφύλαξη στις όποιες ανακοινώσεις. «Οι χώροι αυτοί αποτελούν απόδειξη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα ωφελήσουν τους ανθρώπους αυτούς, τη δημόσια υγεία αλλά και την ανάπτυξη του κέντρου της Αθήνας. Ομως, βάσει της εμπειρίας μου, εάν δεν υπάρχουν ομάδες υλοποίησης που να εργάζονται με στοχοπροσήλωση, τα σχέδια θα μείνουν στα χαρτιά. Θα μετατραπούν σε ευχολόγια…» σημειώνει ο κ. Καλαμίτσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, προϋπόθεση αποτελεί και η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Επιπλέον, επιτακτική ανάγκη, σύμφωνα με τον κ. Καφετζόπουλο, είναι και η δημιουργία κέντρων ημέρας αλλά και υπνωτήρια, δομές που αναμένεται να λειτουργήσουν έως την άνοιξη του “19, με τον ΟΚΑΝΑ να ενώνει τις δυνάμεις του τόσο με τον Δήμο Αθηναίων όσο και με την Περιφέρεια Αττικής.
