Γράφει ο
Νεκτάριος Καλογήρου
Ο κ. Τζακ (Ιάκωβος) Γερονικόλας είναι ένας από τους θεμελιωτές του σύγχρονου τουριστικού προϊόντος για τη Δωδεκάνησο και φέρει στις πλάτες του περισσότερα από 60 χρόνια αδιάκοπης επιχειρηματικής πορείας. Σε αυτά τα χρόνια ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, υπηρέτησε την τουριστική βιομηχανία από πολλές θέσεις και εξακολουθεί να είναι παρών στο οικονομικό γίγνεσθαι του τόπου.
Στη συνέντευξη που παρεχώρησε προς τη “δημοκρατική” μιλάει για το Σήμερα και το Αύριο του τουριστικού προϊόντος, την παντελή απουσία εθνικού σχεδίου για τον τουρισμό, καταθέτει τις σκέψεις του για τον τρόπο εξάπλωσης των ξενοδοχειακών μονάδων, τονίζει την ανάγκη επέκτασης του λιμένα για να αναπτυχθεί ξανά η κρουαζιέρα, στέκεται με εξαιρετική αυστηρότητα στο χάος που επικρατεί στην πόλη της Ρόδου από την κακή διαχείριση του κυκλοφοριακού προβλήματος και στις επιπτώσεις που αυτό έχει για την τοπική οικονομία. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η αποκάλυψη περί υπονόμευσης της μελέτης Ρογκάν που είχε γίνει πριν από 15 χρόνια και αφορούσε την προστασία από το χειμέριο κύμα των ακτών της Ιξιάς και γενικότερα της βόρειας πλευράς της νήσου Ρόδου.
Αναλυτική η συνέντευξη έχει ως ακολούθως:
Δημοκρατική: Τι γίνεται λάθος και η Ρόδος πουλάει δωμάτια σε τόσο χαμηλές τιμές;
Γερονικόλας: Το τουριστικό προϊόν έχει αλλάξει. Κάποτε τον τουρισμό στο νησί τον ρύθμιζαν τα πολλά ταξιδιωτικά πρακτορεία. Οι πράκτορες ήταν Ροδίτες, έκαναν συμφωνίες και φρόντιζαν για το συμφέρον όλων. Όλα αυτά τώρα κανονίζονται από ελάχιστους διεθνείς τουριστικούς οργανισμούς, οι οποίοι και καθορίζουν τις τιμές.
Δημοκρατική: Όμως αυτό δεν έχει ανακόψει την πορεία κατασκευής νέων μονάδων. Μήπως ήρθε η ώρα να τεθεί ένα τέρμα;
Γερονικόλας: Όχι, δεν είναι αυτή η λύση. Η Μαγιόρκα είχε ξεκινήσει με 200.000 τουρίστες και λόγω των νέων μονάδων έφτασε να έχει εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο. Αυτό το πέτυχε χάριν των επιχειρηματιών, που σε συνεργασία με το κράτος φρόντισαν όλα να αναπτύσσονται βάσει σχεδίου, με εξασφαλισμένες τις υποδομές, αλλά και τις φυσικές πηγές που απαιτούνται για τη λειτουργία των μονάδων. Εκείνο που χρειάζεται είναι σχεδιασμός κι όχι περιορισμός.
Δημοκρατική: Αναφέρεστε σε στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης του τουρισμού;
Γερονικόλας: Μόνο έτσι θα έρθει σωστή τουριστική ανάπτυξη και ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι το αυτονόητο. Πώς θα πάμε στο Αύριο και πώς θα επιβιώσουμε στο σκληρό ανταγωνισμό αν δεν έχουμε σχέδιο; Δυστυχώς, Σήμερα για το Ελληνικό Δημόσιο ο τουρισμός σημαίνει φόροι. Φορτώνουν διαρκώς τα ξενοδοχεία και όλες τις τουριστικές επιχειρήσεις με φόρους, σαν να υπάρχει ένα αστείρευτο ταμείο που δίνει χρήματα. Με τόσους φόρους τα ξενοδοχεία δεν θα αντέξουν.
Δημοκρατική: Και ποια είναι η λύση;
Γερονικόλας: Το κράτος πρέπει να σκεφτεί. Να σχεδιάσει δράσεις. Εμείς, στο “Olympic Palace”, τη δεκαετία του ‘80 είχαμε 11 μήνες το χρόνο τουρίστες. Κλείναμε μόνο το Φεβρουάριο για συντηρήσεις και από τον Μάρτιο ήμασταν και πάλι σε λειτουργία και με αξιοζήλευτες πληρότητες. Όμως, το κράτος αντί να επιδοτήσει την εργασία, έχει επιδοτήσει την ανεργία. Έχει οδηγήσει τα ξενοδοχεία στο να κλείνουν τέλος Οκτωβρίου και να ξανανοίγουν το Πάσχα. Δεν γίνεται έτσι. Είναι καιρός αυτό να αλλάξει. Να δοθούν κίνητρα σε εκείνους που θα επιλέξουν να διατηρήσουν θέσεις εργασίας το χειμώνα, το αεροδρόμιο να γίνει πιο φθηνό τους μήνες χαμηλής κίνησης ώστε να προκαλέσει το ενδιαφέρον των tour operators και θα δείτε τη Ρόδο να ξαναζεί το τουριστικό θαύμα.
Δημοκρατική: Σε αυτό έχουμε σύμμαχο και τον καιρό.
Γερονικόλας: Βέβαια. Η Ρόδος διαθέτει τις πιο ζεστές θάλασσες για χειμερινούς κολυμβητές. Αλλά ακόμα κι εκείνοι που έχουν προβλήματα υγείας, όπως αρθρίτιδα, καθοδηγούνται από τους γιατρούς στα χειμερινά μπάνια και αυτά δεν μπορούν να γίνουν στις παγωμένες θάλασσες του βορρά. Αν τους δώσουμε πακέτα χειμερινού τουρισμού, θα εκπλαγείτε με το αποτέλεσμα. Δεν ανακαλύπτουμε τώρα τον τροχό.
Δημοκρατική: Έχουν τα ξενοδοχεία υποδομές για να φιλοξενήσουν κόσμο το χειμώνα; Ας πούμε θέρμανση.
Γερονικόλας: Όλα έχουν. Αν όχι όλα, τα περισσότερα. Σας λέω ξανά, πως στη δεκαετία του ’80 είχαμε τουρισμό όλο το χρόνο. Σήμερα είναι ακόμα πιο εύκολο, διότι η εξέλιξη της τεχνολογίας δίνει πολλές λύσεις στους ξενοδόχους.
Δημοκρατική: Η τεχνολογία δίνει λύσεις για τη λειτουργία των ξενοδοχείων, όμως το νησί είναι έτοιμο;
Γερονικόλας: Λυπάμαι που το λέω, αλλά η Ρόδος, και μιλάω για την πόλη μας, έχει καταντήσει ένα απέραντο γκαράζ. Είναι υπερβολικά πολλά τα αυτοκίνητα που κινούνται και αυτό ήδη λειτουργεί σε βάρος τόσο των κατοίκων, όσο και των επισκεπτών. Αν ένας επισκέπτης ενοικιάσει αυτοκίνητο είναι μάλλον απίθανο να βρει θέση στάθμευσης στην πόλη μέσα, αλλά ούτε και κοντά στη Μεσαιωνική Πόλη. Δεν θέλει πολύ μυαλό για να καταλάβει ο οποιοσδήποτε το πόσο επιζήμιο είναι αυτό για την αγορά, αλλά και γενικότερα για το τουριστικό προϊόν. Εδώ χρειάζονται λύσεις.
Δημοκρατική: Ο Γιώργος Γιαννόπουλος ως δήμαρχος Ροδίων είχε καθιερώσει τις διαδρομές με τα μικρά λεωφορεία ώστε να δώσει κίνητρα στάθμευσης στις παρυφές του κέντρου. Αντίστοιχα και ο Χατζής Χατζηευθυμίου από την ίδια θέση, είχε απαγορεύσει τη στάθμευση στο κέντρο πριν από τις 10.00 το πρωί.
Γερονικόλας: Αυτά δείχνουν ότι το μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα θα λυθεί με συνολικό σχεδιασμό. Χρειάζονται μέτρα που θα ακολουθούν όλοι οι δήμαρχοι κι όχι ο κάθε ένας να κάνει το δικό του. Ας ξεκινήσουν, για παράδειγμα απομακρύνοντας την Πυροσβεστική Υπηρεσία από το κέντρο. Το μόνο που χρειάζεται η πόλη είναι ένας μικρός πυροσβεστικός σταθμός για περίπτωση ανάγκης, ενώ η υπόλοιπη Υπηρεσία μπορεί να μεταφερθεί εκτός πόλεως. Αυτό είναι ένα μέτρο. Επίσης υπάρχει το κτήριο του παλιού νοσοκομείου. Στεναχωριέμαι να το βλέπω σε τέτοιο χάλι. Ξέρω πως ένα κομμάτι του χρησιμοποιείται από κάποιες Υπηρεσίες. Το σωστό θα ήταν να αξιοποιηθεί όλο το κτήριο για τη στέγαση Δημόσιων ή Δημοτικών Υπηρεσιών. Υπάρχει επίσης το παλιό κτήριο του ΙΚΑ στην πλατεία Φώκιαλη. Κι αυτό πρέπει να αξιοποιηθεί για αποκέντρωση υπηρεσιών. Λένε ότι το κτήριο έχει στατικό πρόβλημα. Ακόμα κι αν είναι έτσι, μπορούν να αναθέσουν σε μια ομάδα μηχανικών να μελετήσουν την αποκατάστασή του. Τώρα πια χτίζουν μέσα στη θάλασσα, είναι δυνατόν να μη μπορούν να αποκαταστήσουν τη στατική επάρκεια μιας τετραώροφης οικοδομής;
Δημοκρατική: Η αποκέντρωση υπηρεσιών είναι μια λύση. Είναι όμως τόσα πολλά τα αυτοκίνητα των δημοτών.
Γερονικόλας: Είναι. Κάποτε η Ρόδος ήταν γεμάτη ποδήλατα και αυτό το γνώριζε όλη η Ευρώπη. Θυμάμαι πως οι Αθηναίοι ερχόντουσαν στο νησί και πήγαιναν στις 100 χουρμαδιές να μάθουν ποδήλατο. Η πόλη είναι ιδανική για τέτοιες δραστηριότητες, το μόνο που χρειάζεται είναι ποδηλατόδρομοι. Αυτό είναι μια από τις λύσεις που μπορούν να υιοθετηθούν. Μπορούν επίσης να κατασκευαστούν οργανωμένα πάρκινγκ. Αν συζητήσουν σοβαρά οι άνθρωποι του Δήμου είμαι σίγουρος ότι θα βρουν πολλές λύσεις για το που μπορούν να πάνε τα αυτοκίνητα, αρκεί όμως να καθίσουν και να σκεφτούν. Ο τόπος δεν μπορεί να υποφέρει άλλο.
Δημοκρατική: Έχουν περάσει 35 χρόνια από τότε που αποχωρήσατε από τη θέση του προέδρου του Λιμενικού Ταμείου Δωδεκανήσου (τότε υπήρχε ενιαίο Λιμενικό Ταμείο στη Δωδεκάνησο). Πώς κρίνετε τις σημερινές λιμενικές υποδομές;
Γερονικόλας: Το λιμάνι πρέπει πια να μεγαλώσει. Αναφέρομαι στην προβλήτα των Αγγέλων. Τα νέα κρουαζιερόπλοια είναι πελώρια και οι εταιρείες θέλουν άνεση για να κινούνται με ασφάλεια. Αν μεγαλώσει το λιμάνι, θα προσελκύσουμε περισσότερες κρουαζιέρες, θα κερδίσει με τον τρόπο αυτό και η αγορά του νησιού. Είναι επίσης απαραίτητο να κατασκευαστεί καινούρια μαρίνα για σκάφη αναψυχής.
Δημοκρατική: Γιατί το λέτε αυτό;
Γερονικόλας: Η νέα μαρίνα είναι μια καλή υποδομή, όμως αν ένα ιστιοπλοϊκό έρχεται από το βορρά και έχει κακοκαιρία, τότε θα το πιάσει ο καιρός στη μύτη της Ρόδου. Υπάρχουν παραδείγματα στην ιστορία μας με καράβια που αναποδογύρισαν εκεί λόγω κακοκαιρίας. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται το πολεμικό σκάφος που το πέταξε στα βράχια ο νοτιάς και έτρεξαν όλοι οι Ροδίτες για να σώσουν το πλήρωμα. Χρειάζεται μια μαρίνα στη βόρεια πλευρά του νησιού. Επίσης ολόκληρη εκείνη η πλευρά, από τη Ρόδο μέχρι την Κάμειρο πρέπει να προστατευτεί από το χειμέριο κύμα. Όλα αυτά τα προέβλεπε η μελέτη Ρογκάν, θυμάστε. Ήταν μια σπουδαία μελέτη και δουλέψαμε σκληρά για να καταφέρουμε να πάρουμε όλες τις εγκρίσεις από τα συναρμόδια υπουργεία. Δυστυχώς η μελέτη δεν εφαρμόσθηκε ποτέ. Αν και τα χρήματα ήταν εξασφαλισμένα από την Ε.Ε. (περίπου 950 εκ. δραχμές), δυστυχώς κάποιοι φρόντισαν την τελευταία στιγμή ώστε να υπονομευθεί το έργο.
Δημοκρατική: Ποιοι ήταν αυτοί;
Γερονικόλας: Ο νοών νοείτο.
