Τεράστιες είναι οι απώλειες εθνικών και κοινοτικών επιδοτήσεων για το Νότιο Αιγαίο, μετά την τελευταία απόφαση του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Χοακίν Αλμούνια, σύμφωνα με την οποία καθορίζονται οι ενισχύσεις των μικρομεσαίων και των μεγάλων επιχειρήσεων. Σύμφωνα με την απόφαση, που υπογράφηκε από τον κ. Αλμούνια, πριν από τέσσερις ημέρες, οι ενισχύσεις των επενδύσεων για το Νότιο Αιγαίο θα διαμορφωθούν μόνο στο 10% του συνολικού προϋπολογισμού και υπό προϋποθέσεις το ποσοστό αυτό θα αυξάνει μέχρι 25%. Την ίδια στιγμή οι ενισχύσεις των επενδύσεων στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας ανέρχονται στο 45%. Μάλιστα σε αυτό το ποσοστό θα κυμανθούν οι ενισχύσεις σε περιοχές που επίσης βρίσκονται στο Στόχο 2, (για παράδειγμα η Ευρυτανία), όμως έλαβαν το χαρακτηρισμό «μειονεκτικές», λόγω… αραιοκατοίκησης.
Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση του κ. Χοακίν Αλμούνια υπεγράφη στις 07 Ιουνίου 2014 και θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2014. Η απόφαση αυτή βασίζεται σε σχέδιο που υπεβλήθη από την ελληνική κυβέρνηση και αφορά στο χάρτη των ενισχύσεων, που θα πρέπει να δοθούν για τις επενδύσεις των μικρομεσαίων και των μεγάλων επιχειρήσεων. Ετσι, με γνώμονα το συγκεκριμένο «χάρτη ενισχύσεων», οι ενισχύσεις στο Νότιο Αιγαίο θα πρέπει να ξεκινούν από το 10% κι όχι από το 25%, που ισχύει μέχρι σήμερα.
Στην πράξη πρόκειται για τη χειρότερη ανατροπή, που θα μπορούσε να γίνει για τον τόπο, καθώς η απόφαση αυτή θα αποτελέσει τον «πιλότο» και για άλλες αποφάσεις, που θα αφορούν τις ενισχύσεις επιχειρήσεων από σειρά ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Μάλιστα, το πιο τραγικό είναι πως ειδικά για το Νότιο Αιγαίο, από το έτος 2018 μέχρι το έτος 2020, η απόφαση προβλέπει τα ποσοστά των ενισχύσεων να μειωθούν ακόμα περισσότερο.
Στην πολυσέλιδη απόφαση του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εξασφάλισε η «δημοκρατική», γίνεται αναφορά και στη δυνατότητα νέας αξιολόγησης του κατά κεφαλήν εισοδήματος των κατοίκων της Ελλάδας και αυτό θα γίνει στο έτος 2016.
Ο χάρτης των ενισχύσεων
γενικά για την Ελλάδα
Ο χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων προσδιορίζει τις περιοχές που είναι επιλέξιμες για εθνικές επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα βάσει των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων. Ο χάρτης θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και προσδιορίζει επίσης τα ανώτατα επίπεδα ενίσχυσης που μπορούν να χορηγηθούν σε περιφερειακά επενδυτικά έργα που υλοποιούνται από μεγάλες επιχειρήσεις σε ενισχυόμενες περιοχές, τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 10% και 25% του συνολικού κόστους των επενδύσεων, ανάλογα με την εκάστοτε περιοχή. Για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις τα ποσοστά αυτά αυξάνονται έως και 20%, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, αλλά και την περιοχή στην οποία θα δραστηριοποιείται και μπορεί να φτάσουν έως το 45%.
Η Κομισιόν διευκρινίζει ακόμη ότι ο νέος χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων για την Ελλάδα θα καλύπτει το σύνολο της επικράτειας και του πληθυσμού της, διότι η χώρα επωφελείται από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθερότητας.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι περιφερειακές ενισχύσεις θα πρέπει να είναι προς όφελος των πλέον μειονεκτικών περιφερειών της Ευρώπης και βάσει του νέου χάρτη, επτά περιοχές (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος και Βόρειο Αιγαίο), οι οποίες έχουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο από το 75% του μέσου όρου της ΕΕ και καλύπτουν το 56,1% του πληθυσμού της Ελλάδας, θα είναι επιλέξιμες για περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις.
Η Κομισιόν σημειώνει επίσης ότι κατά την προηγούμενη περίοδο, άλλες τέσσερις περιοχές είχαν ΑΕΠ χαμηλότερο από το 75% του μέσου όρου της ΕΕ. Για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση, οι Περιφέρειες Ιόνιων Νήσων, Κρήτης, Δυτικής Μακεδονίας, Αττικής, Στερεάς Ελλάδας και Νότιου Αιγαίου, θα συνεχίσουν να είναι επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις μέχρι το 2020. Από το 2018, οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης στις Περιφέρειες αυτές θα μειωθούν, με εξαίρεση τις περιοχές Ευρυτανίας, Καστοριάς και Φλώρινας, οι οποίες θα διατηρούν υψηλότερες ενισχύσεις.
Οι ανώτατες ενισχύσεις για επενδύσεις περιφερειακού χαρακτήρα στις ελληνικές ενισχυόμενες περιοχές μειώθηκαν σε σύγκριση με τον προηγούμενο χάρτη ενισχύσεων (κατά 5 έως 15 ποσοστιαίες μονάδες, ανάλογα με την περιφέρεια).
Πως θα διαμορφωθούν
οι ενισχύσεις
στο Νότιο Αιγαίο
Στην απόφαση του κ. Χοακίν Αλμούνια περιγράφεται σαφώς ότι οι ενισχύσεις στο Νότιο Αιγαίο θα διαμορφωθούν στο 10% του εκάστοτε προϋπολογισμού. Η απόφαση αυτή αφορά τις μεγάλες επενδύσεις. Εάν πρόκειται για μικρής εμβέλειας επενδύσεις τότε το ποσοστό της ενίσχυσης μπορεί να αυξηθεί κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες και κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες εάν πρόκειται για μεσαία επένδυση.
Στους πίνακες της απόφασης, ωστόσο, δεν δημοσιεύονται σαφή οικονομικά μεγέθη που να δείχνουν πια είναι τα οικονομικά όρια μεταξύ της μικρής, της μεσαίας και της μεγάλης επένδυσης. Σημειώνεται ωστόσο, ότι σε περίπτωση που μια μικρή ή μεσαία επιχείρηση υποβάλει έργο που θα χαρακτηριστεί ως μεγάλο, τότε δεν θα ενισχυθεί με γνώμονα τους κανόνες που ισχύουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν για τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Αναθεώρηση δεδομένων
το έτος 2016
Το θετικό της απόφασης του κ. Αλμούνια βρίσκεται σε μία από τις παραγράφους, όπου σημειώνεται μεταξύ των άλλων ότι η χώρα μας τον Ιούνιο του 2016 μπορεί να ζητήσει αναθεώρηση των κανόνων που ισχύουν για τις ενισχύσεις των περιοχών της χώρας. Στην παράγραφο αυτή γίνεται αναφορά περί δυνατότητας που έχει η χώρα μας να επανακαθορίσει τα οικονομικά στοιχεία που αφορούν τις περιφέρειές μας.
Υπό το πρίσμα αυτό θα ήταν δυνατή η επανατοποθέτηση του Νότιου Αιγαίου στους στόχους και τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
