«Η σεζόν από άποψη αφίξεων πανελλαδικά εξελίσσεται με θετικό πρόσημο. Στο νησί της Ρόδου, καταγράφεται έως σήμερα αύξηση στις διεθνείς αφίξεις πάνω από 10%», δηλώνει σε συνέντευξή του προς τη «δ» ο γνωστός ξενοδόχος της Ρόδου και αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, κ. Άρης Σουλούνιας. Σημειώνει ωστόσο ότι παρά την ικανοποιητική αύξηση των αφίξεων τόσο πανελλαδικά όσο και στο νησί της Ρόδου, δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση στα έσοδα του ξενοδοχειακού κλάδου λόγω της σημαντικής αύξησης της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Ο κ. Σουλούνιας αναφέρεται επίσης στις προκλήσεις στις οποίες καλείται να αντεπεξέλθει ο τουρισμός και ο κλάδος της φιλοξενίας, στο στοίχημα της βιώσιμης ανάπτυξης και στην ανάγκη θέσπισης ενός νομοθετικού πλαισίου από την ΕΕ το οποίο θα διασφαλίζει τη φερεγγυότητα των τουριστικών πρακτόρων τόσο απέναντι στον καταναλωτή όσο και στον ξενοδόχο έχει προκύψει από πολλές παραμέτρους.
«Πλέον τόσο σε πανελλαδικό επίπεδο όσο και σε τοπικό, ο ξενοδοχειακός κλάδος αποτελεί τη μεγάλη βιομηχανία της χώρας. Παρατηρείται δε τα τελευταία χρόνια σημαντική αύξηση των εσόδων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αφενός να αυξάνονται τα έσοδα του κράτους και αφετέρου να καταγράφεται σημαντική αύξηση των επενδύσεων στον κλάδο. Οι νέες αυτές επενδύσεις στον κλάδο βελτιώνουν την ποιότητα παροχής υπηρεσιών, ενισχύουν τη βιωσιμότητα και ως εκ τούτου αναβαθμίζουν σημαντικά το ελληνικό τουριστικό προϊόν», δηλώνει ο αντιπρόεδρος του ΞΕΕ, αναφερόμενος στον ρόλο που διαδραματίζει ο ξενοδοχειακός κλάδος στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του αντιπροέδρου του ΞΕΕ, κ. Άρη Σουλούνια:
• Κύριε Σουλούνια, πώς εξελίσσεται η φετινή σεζόν; Ποια είναι τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά;
Η σεζόν από άποψη αφίξεων πανελλαδικά εξελίσσεται με θετικό πρόσημο, ωστόσο παρατηρείται πτώση σε ορισμένους δημοφιλείς προορισμούς. Συγκεκριμένα, στο πρώτο τρίμηνο του 2024 οι διεθνείς αφίξεις παρουσίασαν αύξηση πάνω από 10% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Αναφορικά με το δεύτερο τρίμηνο του 2024 διαφαίνεται ότι και εδώ θα έχουμε αύξηση σε σύγκριση με το 2023 παρότι κάποιοι προορισμοί εξακολουθούν να κινούνται πτωτικά.
Στο νησί της Ρόδου, η σεζόν εξελίσσεται ικανοποιητικά, καταγράφοντας έως σήμερα αύξηση στις διεθνείς αφίξεις πάνω από 10%.
Εστιάζοντας στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της φετινής σεζόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι παρά την ικανοποιητική αύξηση των αφίξεων τόσο πανελλαδικά όσο και στο νησί της Ρόδου, δεν καταγράφεται ανάλογη αύξηση στα έσοδα του ξενοδοχειακού κλάδου λόγω της σημαντικής αύξησης της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
• Ποιες είναι οι σημερινές προκλήσεις για τον τουρισμό και τον κλάδο της φιλοξενίας; Πόσο επηρέασαν και πώς διαμόρφωσαν οι κρίσεις των τελευταίων ετών το εθνικό και τοπικό τουριστικό μας προϊόν;
Οι προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα στον τουρισμό και στον κλάδο της φιλοξενίας ποικίλουν. Καταρχάς, οι τουριστικές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες στα τελευταία 3 έτη με σημαντική αύξηση του λειτουργικού τους κόστους που οφείλεται σταθερά στις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις του κόστους ενέργειας και πρώτων υλών λόγω των γεωπολιτικών αναταράξεων οι οποίες αναμένεται να μας ταλαιπωρήσουν στα επόμενα χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μια δεύτερη και πολύ μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε καθημερινά είναι η μεγάλη δυσκολία εύρεσης προσωπικού και ακόμη περισσότερο εξειδικευμένου προσωπικού στην κλάδο της φιλοξενίας, συνέπεια του οποίου είναι να μην μπορούν οι επιχειρήσεις να προσφέρουν την ποιότητα υπηρεσιών την οποία θα ήθελαν. Παράλληλα η κατάσταση αυτή δημιουργεί αύξηση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων του κλάδου οι οποίες έχουν επιδοθεί σε έναν άτυπο συναγωνισμό μέσω της αύξησης των μισθών και εν γένει των παροχών που προσφέρουν προκειμένου να προσελκύσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο και όχι απαραίτητα ποιοτικότερο αριθμό εργαζομένων ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στη λειτουργία τους.
Τέλος, η αύξηση του πληθωρισμού και του κόστους διαβίωσης σε πολλές χώρες της δυτικής και βόρειας Ευρώπης που αποτελούν βασικές αγορές για το ελληνικό τουριστικό προϊόν, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών από τις αεροπορικές εταιρείες, τα ξενοδοχεία και τις επιχειρήσεις εστίασης, αναγκάζουν τους ταξιδιώτες να μειώσουν τη διάρκεια των διακοπών τους.
• Το ΞΞΕ επεσήμανε την ανάγκη μίας ευρωπαϊκής νομοθετικής ομπρέλας για τις πτωχεύσεις των tour operators. Πόσο …επισφαλής είναι η εξάρτηση του τουριστικού μας προϊόντος από τους tour operators;
Η θέσπιση ενός νομοθετικού πλαισίου από την ΕΕ το οποίο θα διασφαλίζει τη φερεγγυότητα των τουριστικών πρακτόρων τόσο απέναντι στον καταναλωτή όσο και στον ξενοδόχο έχει προκύψει από πολλές παραμέτρους όπως:
Την προστασία του καταναλωτή: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναγνωρίσει τη σημασία της προστασίας των καταναλωτών που αγοράζουν πακέτα διακοπών και εκδρομές από τουριστικούς πράκτορες. Ένα νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ θα διασφάλιζε ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν επαρκή προστασία σε περίπτωση αφερεγγυότητας των πρακτόρων, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής των πληρωμών, της ακύρωσης των κρατήσεων και του επαναπατρισμού.
Τη χρηματοοικονομική ασφάλεια του κλάδου: Η έλλειψη φερεγγυότητας ενός ταξιδιωτικού πράκτορα μπορεί να έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες για άλλες επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία, αεροπορικές εταιρείες και παρόχους υπηρεσίας κάθε επιπέδου. Ένα αυστηρότερο πλαίσιο της ΕΕ θα βοηθούσε στον μετριασμό αυτών των κινδύνων με τη θέσπιση κανόνων για τον επιμερισμό των οικονομικών ευθυνών.
Την πρόληψη: Η απουσία εναρμονισμένης προσέγγισης των διαδικασιών φερεγγυότητας σε ολόκληρη την ΕΕ μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις της αγοράς και σε αθέμιτο ανταγωνισμό. Ένα ισχυρό πλαίσιο θα προωθούσε ίσους όρους ανταγωνισμού διασφαλίζοντας ότι οι συμμετέχοντες στην εν λόγω αγορά λειτουργούν υπό τους ίδιους ρυθμιστικούς όρους.
Την αυξημένη διαφάνεια και λογοδοσία: Ένα νομοθετικό πλαίσιο θα απαιτούσε από τους ταξιδιωτικούς πράκτορες να παρέχουν διαφανείς πληροφορίες στους πελάτες τους σχετικά με την οικονομική τους κατάσταση, διασφαλίζοντας ότι οι ταξιδιώτες έχουν επίγνωση των κινδύνων που μπορεί να αντιμετωπίσουν και μπορούν να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις.
Η εξάρτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος από τους ταξιδιωτικούς πράκτορες επηρεάζεται κυρίως από:
Την υψηλή συγκέντρωση του κλάδου: Η ελληνική τουριστική βιομηχανία είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένη, με λίγους μεγάλους ταξιδιωτικούς οργανισμούς να ελέγχουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς.
Αυτή η συγκέντρωση αυξάνει τον κίνδυνο αρρυθμιών στην ομαλή λειτουργία της αγοράς σε περίπτωση που κάποιος εξ αυτών δεν μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Την αλυσίδα εφοδιασμού: Η τουριστική βιομηχανία αφορά μια σύνθετη αλυσίδα εφοδιασμού, με πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς να εξαρτώνται ο ένας από τον άλλον.
Εάν ένας μεγάλος ταξιδιωτικός οργανισμός καταστεί μη φερέγγυος, μπορεί να έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, προκαλώντας δυσλειτουργία σε πολλές επιχειρήσεις του κλάδου.
Και τον κίνδυνο φήμης: Η έλλειψη φερεγγυότητας μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη της φήμης της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού, επηρεάζοντας δυνητικά την μελλοντική πορεία του κλάδου.
Για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο που θα προστατεύει τους καταναλωτές, θα διασφαλίζει την οικονομική σταθερότητα και θα προωθεί τη διαφάνεια και τη λογοδοσία σε όλους τους εμπλεκόμενους στον κλάδο του τουρισμού.
• Πώς μπορεί ο κλάδος της φιλοξενίας να κερδίσει το στοίχημα της βιώσιμης ανάπτυξης; Έχουν γίνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά βήματα από τον κλάδο της φιλοξενίας προς αυτή την κατεύθυνση ωστόσο πιστεύω ότι χρειάζεται ακόμη πολλή και συλλογική προσπάθεια για να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ο κλάδος της φιλοξενίας έχει κάνει σημαντικά βήματα προς την αειφόρο ανάπτυξη, υιοθετώντας την ψηφιοποίηση, την αναφορά βιωσιμότητας, την ενεργειακή απόδοση, την εξοικονόμηση νερού, τη μείωση των απορριμμάτων, την τοπική προμήθεια, τη δέσμευση των εργαζομένων, την εκπαίδευση πελατών, τις συνεργασίες και τις καινοτόμες τεχνολογίες.
Ωστόσο, το σύνολο των συμμετεχόντων στον κλάδο αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως το υψηλό κόστος, η έλλειψη τυποποίησης, οι προσδοκίες των επισκεπτών, η πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας και η πολιτισμική αντίσταση στην αλλαγή.
Παρά τις προκλήσεις, αυτές υπάρχουν ευκαιρίες για ανάπτυξη και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσω επενδύσεων βιωσιμότητας, εξοικονόμησης κόστους, βελτιωμένης φήμης επωνυμίας και συμμόρφωσης με τους κανονισμούς.
Δίνοντας προτεραιότητα στη βιωσιμότητα, ο ξενοδοχειακός κλάδος εν γένει μπορεί να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμά του, να βελτιώσει τη φήμη του και να συμβάλει μακροπρόθεσμα στην επιτυχία του όλου εγχειρήματος.
• Ποιες είναι οι σύγχρονες τάσεις στον τουρισμό και ποιες οι προσδοκίες και απαιτήσεις των επισκεπτών; Ανταποκρίνονται οι ελληνικοί προορισμοί στις προσδοκίες αυτές; Ποιες εναλλακτικές μορφές τουρισμού προσφέρει η Ελλάδα;
Οι σύγχρονες τάσεις που καταγράφονται στον τουρισμό είναι πολλές και χαρακτηριστικά θα σου αναφέρω κάποιες όπως:
Sustainable Tourism: Οι επισκέπτες να συμμετέχουν σε ενέργειες που βασίζονται στην περιβαλλοντική ευαισθησία και την κοινωνική υπευθυνότητα.
Wellness Tourism: δραστηριότητες όπως η γυμναστική, η θαλάσσια θεραπεία και το holistic wellness.
Cultural Tourism: Οι επισκέπτες λαμβάνουν μέρος σε πολιτιστικές δραστηριότητες όπως διάφορα φεστιβάλ, συνέδρια και εκδηλώσεις τέχνης.
Adventure Tourism: Οι επισκέπτες αναζητούν ατμοσφαιρικές εμπειρίες όπως η αλιεία, το κολύμπι και η πεζοπορία στην φύση.
Food and Wine Tourism: Οι επισκέπτες λαμβάνουν μέρος σε δοκιμές γαστρονομίας, σε γαστρονομικά εργαστήρια και σε εκδηλώσεις κρασιού
Eco-Tourism: Οι επισκέπτες θέλουν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που προστατεύουν το περιβάλλον.
Όσον αφορά στις προσδοκίες και στις απαιτήσεις των επισκεπτών:
Οι επισκέπτες θέλουν να έχουν αυθεντικές εμπειρίες και να δοκιμάσουν τοπικές κουλτούρες και παραδόσεις, δηλαδή Authenticity.
Επίσης, θέλουν να έχουν διαλειτουργικότητα με τη χρήση κινητών συσκευών και παράλληλα προσωποποιημένες εμπειρίες.
Τέλος, θέλουν να αισθάνονται ασφαλείς και ήρεμοι στις περιοχές που ταξιδεύουν.
• Ανταποκρίνονται οι ελληνικοί προορισμοί στις προσδοκίες αυτές;
Οι ελληνικοί προορισμοί έχουν όλα τα εχέγγυα ώστε να ανταποκριθούν στις σύγχρονες τάσεις τουρισμού και στις υψηλές προσδοκίες των επισκεπτών.
Το βουνό, η θάλασσα, η φύση, η κουλτούρα, η γαστρονομία και η ιστορία της Ελλάδας προσφέρουν μια ευρεία γκάμα από δυνατότητες για κάθε είδους τουρισμού.
Παράλληλα, η χώρα μας προσφέρει μια πληθώρα από εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως:
Island Hopping: Ταξίδι από νησί σε νησί στα Δωδεκάνησα, τα Ιόνια Νησιά, την Κρήτη κτλ.
Θαλάσσιο Τουρισμό: Γνωριμία των νησιωτικών προορισμών με κρουαζιερόπλοια, ιδιωτικά σκάφη, ιστιοπλοϊκά κλπ.
Hiking and Trekking
Δρόμοι του κρασιού και της τοπικής γαστρονομίας
Καταδύσεις, οργανωμένα ταξίδια για ψάρεμα και πολλά άλλα
Ευρύτερα, η Ελλάδα προσφέρει έναν τέλειο μικρόκοσμο για τους τουρίστες με την πλούσια ιστορία, κουλτούρα, φύση και την υγιεινή διατροφή της.
• Κλείνοντας κύριε Σουλούνια, θα ήθελα να μου πείτε πόσο έχει εξελιχθεί ο ξενοδοχειακός κλάδος σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο στα τελευταία χρόνια και κατά πόσο έχει συμβάλει στην τουριστική ανάπτυξη;
Πλέον τόσο σε πανελλαδικό επίπεδο όσο και σε τοπικό, ο ξενοδοχειακός κλάδος αποτελεί τη μεγάλη βιομηχανία της χώρας. Παρατηρείται δε στα τελευταία χρόνια σημαντική αύξηση των εσόδων στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και συγκεκριμένα το 2023 είχε αύξηση 22% σε σχέση με το 2022.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αφενός να αυξάνονται τα έσοδα του κράτους και αφετέρου να καταγράφεται σημαντική αύξηση των επενδύσεων στον κλάδο (το 2023 οι συνολικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 22,5% σε σύγκριση με το 2022) ενισχύοντας έτσι και πολλούς άλλους κλάδους της οικονομίας με την παράλληλη ανάπτυξη πολλών άλλων δραστηριοτήτων.
Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι οι νέες αυτές επενδύσεις στον κλάδο βελτιώνουν την ποιότητα παροχής υπηρεσιών, ενισχύουν τη βιωσιμότητα και ως εκ τούτου αναβαθμίζουν σημαντικά το ελληνικό τουριστικό προϊόν.
