Με επιφυλακτικότητα ξεκινά η σεζόν για τον ελληνικό τουρισμό μετά από τις προηγούμενες χρονιές, που ο κλάδος συνήθιζε να κατακτά νέα ρεκόρ ανόδου. Τουριστικοί παράγοντες κάνουν λόγο για καλή, όχι όμως θεαματική, πορεία υπογραμμίζοντας αρκετά σημεία προβληματισμού που θα μπορούσαν δυνητικά, να λειτουργήσουν επιβαρυντικά σε συνδυασμό με την διεθνή δασμολογική συγκυρία.
Η πορεία του α’ τριμήνου
Το σίγουρο είναι ότι η νέα χρονιά λαμβάνει την σκυτάλη από το έτος ρεκόρ του 2024 με ό,τι προκλήσεις μπορεί να εμπεριέχει αυτό για τον κλάδο που καλείται για ακόμα μια φορά να ξεπεράσει τον εαυτό του. Να θυμίσουμε ότι το 2024, σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του ταξιδιωτικού ισοζυγίου της ΤτΕ, έκλεισε για τον ελληνικό τουρισμό με 40,7 εκατ. τουρίστες, αριθμό αυξημένο κατά 12,8% σε σχέση με 2023. Αντίστοιχα τα έσοδα το περασμένο έτος διαμορφώθηκαν σε 21,6 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 4,8% έναντι της αμέσως προηγούμενης χρονιάς.
Το τρέχον έτος δε, παρότι το πρώτο, παραδοσιακά άνευρο, τρίμηνο ξεκίνησε δυναμικά, επλήγη στη συνέχεια από την ηφαιστειακή δραστηριότητα της Σαντορίνης κι από τις αναταράξεις που έχει προκαλέσει ο εμπορικός πόλεμος του αμερικανού Προέδρου. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι κατά τον Ιανουάριο του 2025, που μπήκε με τους καλύτερους οιωνούς, η ταξιδιωτική κίνηση καταγράφηκε κατά 11,4% υψηλότερη έναντι του 2024 (821,6 χιλ. ταξιδιώτες) ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις παρατηρήθηκαν αυξημένες κατά 7,5%. Τον Φεβρουάριο ωστόσο η εικόνα επιδεινώθηκε, με την επιβατική κίνηση να σημειώνει μετά από πολλούς συνεχόμενους μήνες αρνητικό πρόσημο – καταγράφηκε κατά -0,8% χαμηλότερη έναντι του 2024 – και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να αυξάνουν μόλις κατά 0,5% έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2024. Όσο για τον Μάρτιο η ταξιδιωτική κίνηση ήταν αυξημένη κατά 5,4% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024 – έφτασε τις 921,5 χιλ. ταξιδιώτες – ενώ οι εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 5,1% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024.
Οι προαναφερθείσες επιδόσεις οδήγησαν σε ένα ικανοποιητικό πρώτο τρίμηνο με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να κινούνται κατά 4,4% υψηλότερα έναντι του 2024 και την ταξιδιωτική κίνηση να παρατηρείται αυξημένη κατά 5,4% έναντι του 2024. Σε καμία περίπτωση ωστόσο η άνοδος δεν προσέγγισε την αύξηση κατά 28,2% των ταξιδιωτικών εισπράξεων και κατά 24,5% της ταξιδιωτικής κίνησης του α΄τριμήνου του 2024.
Οι αστερίσκοι
Σε αυτό το σκηνικό οι ενδείξεις για την συνέχεια δεν περιγράφονται ως ανησυχητικές, δεν ενέχουν όμως ούτε σημάδια εντυπωσιασμού, όπως τα περσινά.
Σύμφωνα με επιχειρηματίες του κλάδου, μετά την αυξημένη κινητικότητα κατά την περίοδο των flash sale προσφορών, στις αρχές του έτους, οι κρατήσεις έχουν τραβήξει ένα μικρό «φρένο», με τους δυνητικούς επισκέπτες να φαίνονται διστακτικοί. Ακόμα κι αυτοί που έρχονται ωστόσο, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να ξοδέψουν με την ίδια άνεση. Να σημειώσουμε ότι ήδη από πέρυσι παρατηρείται μείωση της μέσης δαπάνης ανά επισκέπτη, αλλά και της μέσης διάρκειας παραμονής. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι από από 8,8 διανυκτερεύσεις που ήταν η μέση διάρκεια παραμονής των ξένων τουριστών στη χώρα μας το 2021, πέρσι η μέση διάρκεια ήταν μόλις 5,9 διανυκτερεύσεις. Αντίστοιχα η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη (ΜΚΔ) το 2024 ανήλθε στα 572,8 ευρώ το 2024, μειωμένη κατά -5% σε σχέση με το 2023 (603,2 ευρώ).
Την ίδια στιγμή, όπως επισημαίνουν οι ξενοδόχοι, το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση, που από τον Απρίλιο έχει τεθεί σε ισχύ, «κουρεύει» την κίνηση στα άκρα της σεζόν, σε μια περίοδο που το στοίχημα της επιμήκυνσης της σεζόν δείχνει να κερδίζεται. Τόσο στην περίπτωση της χώρας μας όσο και γενικότερα στην Ευρώπη, η άνοδος της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες έχει προκαλέσει μετατόπιση της τουριστικής περιόδου εκτός των ιδιαίτερα θερμών μηνών Ιουλίου και Αυγούστου και, συνεπακόλουθα, αύξηση της επισκεψιμότητας στο 2ο και 4ο τρίμηνο του έτους. Ενισχυτικά λειτουργεί και η αύξηση του κόστους του τουριστικού πακέτου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η οποία σε συνδυασμό με την οικονομική συγκυρία οδηγεί τους επισκέπτες στην επιλογή περιόδων με χαμηλότερη ζήτηση. Κι ενώ αυτό ήταν η συνθήκη το 2024, όπως αναφέρουν παράγοντες του ξενοδοχειακού κλάδου, το τέλος φέτος επιβαρύνει τις τιμές και στην χαμηλή περίοδο, επιδρώντας στο τέλος της ημέρας και στις κρατήσεις. Να θυμίσουμε ότι ήδη από τον Απρίλιο το τέλος ανθεκτικότητας για κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα 4 και 5 αστέρων για παράδειγμα φτάνει τα 10 και 15 ευρώ αντίστοιχα ανά ημέρα. Κοστίζει δηλαδή στην περίπτωση μιας επταήμερης διαμονής από 70 έως 105 ευρώ.
Τροχοπέδη βέβαια φαίνεται να αποτελεί και η κλιματική αλλαγή ειδικά στη Μεσόγειο, η οποία πέρα από την απομάκρυνση των τουριστών από τις περιόδους υψηλής σεζόν – συνθήκη που θα μπορούσε να επιδράσει στον τελικό λογαριασμό του κλάδου – επιδρά γενικότερα την ζήτηση. Ήδη έρευνες αναφέρουν ότι μη εξοικειωμένοι τουρίστες αναζητούν για τους θερμούς μήνες του καλοκαιριού πιο δροσερούς προορισμούς. Τα κλιματικά φαινόμενα μάλιστα δείχνουν να επεκτείνονται και εκτός Ιουλίου – Αυγούστου με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό του Αγίου Νικολάου Κρήτης όπου οι υψηλές θερμοκρασίες και η αφρικανική σκόνη που παρατηρήθηκε τις προηγούμενες εβδομάδες έκαναν την ατμόσφαιρα αποπνικτική τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους πρώιμους επισκέπτες του νησιού. Συνθήκη που δυνητικά θα μπορούσε να καταστεί επιζήμια.
Πηγή: insider.gr
