Δικαίωση δανειοληπτών με ρήτρα ελβετικού φράγκου

Με απόφαση «σταθμό» του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ρόδου έγινε δεκτό το αίτημα δύο κατοίκων της Ρόδου για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για την προστασία τους από αθέμιτη αποπληρωμή δανείων σε Ελβετικά φράγκα που είχαν λάβει.
Οι δύο αιτούντες στράφηκαν κατά της Εθνικής Τράπεζας, ως διαδόχου της FBB Bank και ζήτησαν σε τακτική αγωγή τους να  γίνεται η αποπληρωμή των δανείων τους βάσει της ισοτιμίας euro – ελβετικού φράγκου, που ίσχυε κατά το χρόνο που υπεγράφησαν οι συμβάσεις των δανείων τους.
Το δικαστήριο έκανε δεκτή εν μέρει την αίτησή τους και υποχρεώνει προσωρινά την Εθνική Τράπεζα να ανέχεται μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της από 5 Οκτωβρίου 2014 αγωγής τους, την καταβολή των μηνιαίων δόσεων των δανείων τους, μετατρέποντας το καταβαλλόμενο ποσό των ευρώ σε ελβετικό φράγκο με βάση τη συναλλακτική ισοτιμία 1,56 από την επίδοση της απόφασης.
Όπως έγραψε ξανά η «δημοκρατική», δανειολήπτες έχουν ξεκινήσει δικαστικό αγώνα, κατηγορώντας τις τράπεζες για παραβίαση συναλλακτικών ηθών και κατάχρηση της εμπιστοσύνης τους.
Οπως καταγγέλλουν, οι τράπεζες, κυρίως στο διάστημα 2007-2010 τους πρότειναν ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν, δηλαδή δάνειο σε ελβετικά φράγκα, «αποσιωπώντας ουσιαστικές πληροφορίες».
Σήμερα οι δανειολήπτες αυτοί βρίσκονται με διαταγές πληρωμών και απειλούνται με κατασχέσεις, καθώς φέρονται να χρωστούν σχεδόν όσα είχαν αρχικά δανειστεί!
Στις 27 Μαρτίου 2007, ο πρώτος εκ των εναγόντων, ως «οφειλέτης», και η δεύτερη ως «εγγυητής» μαζί με τον αποβιώσαντα πατέρα του πρώτου και σύζυγο της δεύτερης, συνήψαν με την FBB Bank, σύμβαση στεγαστικού δανείου σε συνάλλαγμα (Ελβετικό Φράγκο CHF), ποσού 409.456,83 ελβετικών φράγκων για τη συμπλήρωση του τιμήματος αγοράς ακινήτου (οικοπέδου).
Tην ίδια μέρα οι ίδιοι συνήψαν και έτερο δάνειο σε συνάλλαγμα ποσού 656.543,17 ελβετικών φράγκων για την αποπεράτωση των εκτελούμενων επισκευών ή μεταρρυθμίσεων κύριας κατοικίας, με ταυτόχρονη εγγραφή προσημείωσης υποθήκης επί του ακινήτου.
Στις 30 Δεκεμβρίου 2009 συμφώνησαν για την άρση της προσημείωσης υποθήκης ύψους 491.348,20 ελβετικών φράγκων επί του ακινήτου.
Σε αντικατάσταση της υπό άρση προσημείωσης υποθήκης, ανέλαβαν την υποχρέωση να εγγράψουν προσημείωση υποθήκης πρώτης τάξης ύψους 491.348,20 ελβετικών φράγκων επί ανεγερθησόμενης οικοδομής επί του τμήματος εκτάσεως 2.002,50 τ.μ..
Ακολούθησε κι άλλη τροποποίηση με την οποία συμφώνησαν για την άρση της προσημείωσης υποθήκης ύψους 787.851,80 ελβετικών φράγκων επί του ακινήτου.
Επεσήμαναν ότι ενώ, η ισοτιμία του ευρώ έναντι του ελβετικού φράγκου, κατά την ημερομηνία εκταμίευσης του ανωτέρω δανείου, την 30η Μαρτίου 2007, ήταν 1,64, στη συνέχεια, διαφοροποιήθηκε, με αποτέλεσμα, την 1η Οκτωβρίου 2012, να ανέλθει σε 1,1833, αφού το ελβετικό νόμισμα ισχυροποιήθηκε έναντι του ευρώ.
Υποστήριξαν ότι έχουν καταβάλει σε ελβετικά φράγκα 365.088,51  και συνολικά σε ευρώ 260.667,61.
Κατά την 5η Οκτωβρίου 2014, το συνολικό οφειλόμενο υπόλοιπο ήταν 850.839,25 ελβετικά φράγκα, που αν υπολογιστεί με την ισοτιμία της ημερομηνίας 5-10-2014, ήτοι 1,186, το συνολικό οφειλόμενο ποσό ανέρχεται σε 717.402,40 ευρώ, δηλαδή περισσότερο από το αρχικό ποσό, που εκταμιεύθηκε, ήτοι 650.000 ευρώ, παρότι έχουν γίνει καταβολές ύψους 260.667,61 ευρώ.
Το δικαστήριο με την απόφασή του αφού αναφέρεται στο ιστορικό της σύναψης των δανείων, πιθανολογεί ότι ο ουσιώδης όρος των δανείων ήταν προδιατυπωμένος από την τράπεζα στο κείμενο των επιδίκων δανειακών συμβάσεων, χωρίς να έχει αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των διαδίκων. Πιθανολογεί ακόμη ότι δεν προηγήθηκε από  τους υπαλλήλους  της  τράπεζας λεπτομερής  και   πλήρης ενημέρωση-πληροφόρηση των αιτούντων για τους κινδύνους, που αυτός (ο όρος) εγκυμονούσε, όπως ενδεικνύει και το γεγονός ότι εξ ουδενός στοιχείου πιθανολογείται ότι ο δανειολήπτης ανέλαβε το συγκεκριμένο συναλλαγματικό κίνδυνο (σε περίπτωση ανατίμησης του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ) με την παροχή σ’ αυτόν από την τράπεζα της δυνατότητος επιλογής του ίδιου δανειακού προϊόντος με πλαφόν προστασίας της δόσης από  μελλοντικές ανατιμήσεις ή υποτιμήσεις επί της ισοτιμίας κατά το χρόνο εκταμίευσης των επιδίκων δανείων.
Τονίζει δε ότι η αμέσως ανωτέρω δε ειδική και σαφής ενημέρωση ήταν απαραίτητη προκειμένου οι αιτούντες, ως διαθέτοντες την αντίληψη  του μέσου και μη εξοικειωμένου με εξειδικευμένες οικονομικές παραμέτρους και νομισματικούς κανόνες καταναλωτή, κατά το σχηματισμό της δικαιοπρακτικής τους  απόφασης να συμβληθούν στις επίδικες συμβάσεις,   γνωρίζοντας προηγουμένως κατά τρόπο σαφή  και  ορισμένο τις επίμαχες συμβατικές δεσμεύσεις τους, ιδίως δε όσον αφορά στη σχέση παροχής και αντιπαροχής.
Προσθέτει ακόμη ότι ναι μεν ο επίμαχος όρος ήταν σαφώς διατυπωμένος από γραμματική άποψη, πλην όμως μόνη η σαφήνεια αυτή δεν πιθανολογείται εν προκειμένω ότι αρκεί  προκειμένου να κριθεί αυτός ως έγκυρος,  καθότι  απουσιάζει  η περαιτέρω   συμβατικώς   διατυπωμένη    ή   έστω   προφορική    (από    τους υπαλλήλους της τράπεζας) επεξήγησή του ως προς τις οικονομικές παραμέτρους του και συγκεκριμένα ως προς τις ενδεχόμενες συνέπειες, την έκταση και τις προοπτικές των μελλοντικών μεταβολών της συναλλαγματικής ισοτιμίας των δύο νομισμάτων (ευρώ-ελβετικού φράγκου), όπως και για τους κινδύνους που περιείχε ο ίδιος συμβατικός όρος ως προς τη μέθοδο και τις ιδιαιτερότητες του μηχανισμού μετατροπής του εγχώριου νομίσματος σε ξένο νόμισμα και επίσης και ως προς τη σχέση μεταξύ του μηχανισμού αυτού και των τυχόν άλλων που  προβλέπουν  έτερες ρήτρες σχετικά  με  την  αποδέσμευση  και  την αποπληρωμή δανείων.
Την υπόθεση χειρίζεται η δικηγόρος κ. Κατερίνα Βολονάκη.