Οι εξελίξεις στα μέτωπα του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης είναι καταιγιστικές και ο απόηχός τους σκέπασε την πανδημία, δημιουργώντας την εσφαλμένη εντύπωση ότι τελειώσαμε με τον κορωνοϊό. Ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής διαλύει τα σύννεφα της σύγχυσης και σταχυολογεί τα σημαντικά μαθήματα της πανδημίας.
Αλεξία Σβώλου
— Ποιο είναι το καλό και το κακό σενάριο που πρέπει να αναμένουμε κατά την αποκλιμάκωση της πανδημίας;
Προς το παρόν, στη χώρα μας παρατηρείται συνεχόμενη αποκλιμάκωση στους αριθμούς των διασωληνωμένων και των θανάτων και πτωτική τάση στην πορεία των κρουσμάτων. Αυτό είναι συνέπεια της ανοσίας στην κοινότητα, που αυξάνεται σταδιακά μέσω της αναμνηστικής δόσης αλλά και της μόλυνσης με τον ιό. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του ΕΟΔΥ, η αναμνηστική δόση προσφέρει υψηλά επίπεδα ανοσίας (περίπου 60%) έναντι της μόλυνσης με το στέλεχος Όμικρον. Στο μέλλον αναμένουμε, στην καλύτερη περίπτωση, να συνεχιστεί η αποκλιμάκωση και στη συνέχεια να αντιμετωπίσουμε ένα ήπιο κύμα την υπόλοιπη περίοδο του χειμώνα. Στο χειρότερο σενάριο, μπορεί να κληθούμε να αντιμετωπίσουμε ένα νέο στέλεχος με χαρακτηριστικά διαφυγής που θα μπορεί να μας προκαλέσει εκ νέου σημαντικό αριθμό νοσηλειών και θανάτων. Από την πρόσφατη εμπειρία μας με το στέλεχος Όμικρον το θετικό δεδομένο είναι ότι το εμβόλιο μάς προστατεύει σημαντικά έναντι σοβαρής νόσου και θανάτου, συνεπώς θα πρέπει να πειστούν οι συνάνθρωποί μας, ειδικά όσοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, να εμβολιαστούν προκειμένου να αποκτήσουν ανοσία έναντι του κορωνοϊού.
— Με δεδομένη και τη βελτίωση του καιρού στην Ελλάδα, εκτιμάτε ότι θα καταργηθεί στη χώρα μας το μέτρο της επίδειξης των πιστοποιητικών εμβολιασμού για την είσοδο σε καταστήματα λιανικής ή εστίασης;
Αυτό το μέτρο θα συζητηθεί και θα αποφασιστεί κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να αρθεί. Την περίοδο της καλοκαιρινής περιόδου εκτιμάται ότι η κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα θα είναι χαμηλή και αν αυτό το σενάριο επαληθευτεί, είναι πολύ πιθανό να γίνει η άρση του μέτρου. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μη επίδειξη του πιστοποιητικού εμβολιασμού θα πρέπει να ενισχύσει την απόφαση να εμβολιαστούν όσοι παραμένουν ανεμβολίαστοι, προκειμένου να προστατεύσουν τον εαυτό τους, όχι το αντίθετο. Η διαθεσιμότητα ενός νέου πρωτεϊνικού εμβολίου ελπίζουμε να λειτουργήσει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Oι πολίτες πρέπει να εμπιστεύονται τις έγκυρες πηγές ενημέρωσης, γιατί σε κάθε συγκυρία ανάλογη της πανδημίας υπάρχει, εκτός της διασποράς του ιού, και διασπορά ψευδών ειδήσεων που κατά κανόνα στοχεύουν στην εξαπάτηση της κοινότητας.
— Ενδεχομένως να μην είναι πια υποχρεωτικά τα πιστοποιητικά ούτε και για να ταξιδεύουμε στο εξωτερικό, τουλάχιστον εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Προς το παρόν, έχει καταργηθεί το PLF και επίσης σε πολλές χώρες έχει αρθεί η ανάγκη πραγματοποίησης διαγνωστικού ελέγχου πριν από το ταξίδι από τη μια χώρα στην άλλη. Αυτό το μέτρο βαδίζει σταδιακά προς αναστολή για όλο και περισσότερες χώρες και εκτός Ευρώπης, ειδικά για τους εμβολιασμένους. Προς αυτήν την κατεύθυνση έχει συμβάλει σημαντικά η υψηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και η προστασία που παρέχει το εμβόλιο έναντι σοβαρής νόσου.
— Πόσο κοντά είμαστε σε ένα νέο υπερεμβόλιο;
Η ανάπτυξη ενός εμβολίου που θα περιλαμβάνει τον ιό της γρίπης και τον κορωνοϊό είναι στο πλάνο για το άμεσο μέλλον έτσι ώστε να πραγματοποιείται ετησίως και να προστατεύει από τους ιούς του αναπνευστικού τις ευπαθείς ομάδες. Το εμβόλιο αυτό θα διατίθεται πιο εύκολα και θα μπορεί να πραγματοποιείται και εκτός των εμβολιαστικών κέντρων.
— Το self-testing παιδιών και ενηλίκων για τον κορωνοϊό μάς μύησε σε μια νέα φιλοσοφία πολιτικής υγείας;
Οι αυτοδιαγνωστικός έλεγχος μας εξοικείωσε με διαδικασίες που μπορούν να πραγματοποιηθούν εύκολα και γρήγορα απ’ όλους μας, επιτυγχάνοντας τον περιορισμό της διασποράς του παθογόνου μέσω έγκαιρης διάγνωσης και απομόνωσης. Παρόμοιες δοκιμασίες θα είναι διαθέσιμες και για άλλα νοσήματα, επομένως πρόκειται για μια θετική κληρονομιά της πανδημίας. Θα μπορούσε αυτή η λογική να αξιοποιηθεί για το σύνδρομο long Covid ή για το σύνδρομο MISC, ώστε να μπορούν να εντοπιστούν τα άτομα υψηλού κινδύνου.
— Ποια είναι τα πιο πολύτιμα διδάγματα της πανδημίας;
Είναι πολλά τα χρήσιμα μαθήματα που πήραμε όλοι μας από την πανδημία. Θα σταθώ στο ότι οι πολίτες πρέπει να εμπιστεύονται τις έγκυρες πηγές ενημέρωσης, γιατί σε κάθε συγκυρία ανάλογη της πανδημίας υπάρχει, εκτός της διασποράς του ιού, και διασπορά ψευδών ειδήσεων που κατά κανόνα στοχεύουν στην εξαπάτηση της κοινότητας. Οι συνάνθρωποί μας πρέπει να εμπιστεύονται τους ειδικούς και τους εθνικούς ή διεθνείς οργανισμούς που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση κρίσεων. Αναφορικά με το σύστημα υγείας, παρότι η χώρα μας πέρασε μια μακροχρόνια οικονομική κρίση, αυτό ανταποκρίθηκε σε ικανοποιητικό βαθμό, γεγονός που φαίνεται από το ότι η υπερβάλλουσα θνησιμότητα (excess mortality), ένας δείκτης που αντικατοπτρίζει πόσο ο συνολικός αριθμός θανάτων σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ανά έτος υπερβαίνει τον αντίστοιχο αριθμό προηγούμενων ετών, δεν διέφερε από άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αυτός ο δείκτης παρέχει την πιο «αντικειμενική» εικόνα για αντίστοιχες συγκρίσεις. Σε κάθε περίπτωση, κανένα σύστημα υγείας δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην πίεση που προκαλεί μια πανδημία και τα μαθήματα που πήραμε σε αυτόν τον τομέα, και μάλιστα εν μέσω κρίσης, θα πρέπει να αξιολογηθούν για την περαιτέρω βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό του.
— Η μάσκα θα εξακολουθήσει να μας συντροφεύει στους εσωτερικούς χώρους και στα μέσα μαζικής μεταφοράς;
Η μάσκα αποτέλεσε ένα σημαντικό όπλο έναντι του κορωνοϊού, ειδικά σε κλειστούς χώρους όπου δεν μπορούσε να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός. Η άρση της χρήσης της θα συζητηθεί με γνώμονα το φορτίο στην κοινότητα και τον κίνδυνο που υπάρχει ανά περίσταση. Η μάσκα είναι επίσης μια θετική κληρονομιά από την πανδημία που θα συστήνεται, ειδικά σε περιόδους έξαρσης, σε όσους ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, και όταν κίνδυνος για διασπορά του ιού είναι υψηλός.
Πηγή lifo.gr
