Για να μην γίνει «ποτέ ξανά»

Η καταδίκη του Ολοκαυτώματος και οι εκδηλώσεις αποτροπιασμού γι’ αυτό είναι μια καλή αναμφίβολα κίνηση αλλά δεν αρκεί, εάν δεν εντοπιστούν τα αίτια, που το προκάλεσαν. Δεν είναι ποτέ αρκετό να καταδικάζεις το Ολοκαύτωμα. Δεν σε λυτρώνουν τα εκ των υστέρων δάκρυα. Χρωστάς στην ανθρωπότητα με κάθε σου πράξη, με το καθημερινό σου βηματισμό, με την ελάχιστη λέξη σου να συμβάλλεις ώστε να μην συμβεί ξανά. Γιατί η ιστορία κάνει κύκλους και επαναλαμβάνεται. Όχι με τους ίδιους ανθρώπους και όχι με τα ίδια μέσα και ίσως όχι τόσο τρανταχτά αλλά ανεπαίσθητα και υπόγεια φέρνει τα ίδια η παρόμοια αποτελέσματα. Ο άνθρωπος που πιστεύει στον Άνθρωπο ως την υπέρτατη αξία, οφείλει να είναι συνεχώς σε πνευματική και πρακτική επαγρύπνηση.