• Δημοσιεύματα σε διεθνή μέσα παρουσιάζουν τη Ρόδο ως ασφαλή και φιλική επιλογή για ανθρώπους τρίτης ηλικίας • Για τους Έλληνες συνταξιούχους, το ίδιο περιβάλλον σημαίνει συχνά περιορισμούς και προσεκτική διαχείριση των εξόδων
Η Ρόδος εξελίσσεται σε τόπο μόνιμης διαμονής για συνταξιούχους από τη Βόρεια Ευρώπη. Η παρουσία τους δεν περιορίζεται πλέον στους θερινούς μήνες. Πολλοί αποφασίζουν να ζήσουν στο νησί όλο τον χρόνο, αγοράζουν ή νοικιάζουν κατοικίες και δημιουργούν μικρές κοινότητες που δίνουν διαφορετικό ρυθμό στην τοπική κοινωνία.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες άνω των εξήντα πέντε ετών ξεπερνούν το 21% του πληθυσμού. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο και ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων φτάνει περίπου το τριάντα επτά τοις εκατό. Η δημογραφική γήρανση της ηπείρου συνδυάζεται με υψηλό κόστος ζωής στον ευρωπαϊκό Βορρά και με αναζήτηση πιο ήπιου κλίματος. Οι μεσογειακοί προορισμοί προσελκύουν ολοένα περισσότερους ηλικιωμένους που θέλουν να περάσουν τα χρόνια της σύνταξης με ποιότητα ζωής και ασφάλεια.
Η Ρόδος διαθέτει τα χαρακτηριστικά που αναζητούν οι συνταξιούχοι του εξωτερικού. Η σταθερή αεροπορική σύνδεση, η άμεση πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες και το ήπιο κλίμα λειτουργούν συνδυαστικά. Στα μικρότερα νησιά των Δωδεκανήσων, όπως η Κως, η Λέρος, η Κάρπαθος και η Σύμη, η καθημερινότητα παραμένει πιο ήσυχη και τα ενοίκια χαμηλότερα, στοιχείο που προσελκύει όσους επιλέγουν απλούστερη ζωή.
Το ειδικό φορολογικό καθεστώς που θεσπίστηκε με τον νόμο 4714/2020 προβλέπει συντελεστή 7% για συνταξιούχους του εξωτερικού που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα. Το πλαίσιο αυτό έχει λειτουργήσει ως επιπλέον κίνητρο για όσους επιλέγουν τη μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα και ιδιαίτερα σε περιοχές με ήπιο κλίμα, όπως η Ρόδος και γενικώς τα Δωδεκάνησα.
Σε διαδικτυακές πλατφόρμες για αλλοδαπούς κατοίκους, όπως το Expat Exchange και το Internationalliving, υπάρχουν εκατοντάδες μέλη που ζουν μόνιμα στη Ρόδο. Οι ομάδες αυτές ανταλλάσσουν πληροφορίες για υπηρεσίες, ιατρικά ζητήματα, λογιστικά και καθημερινά θέματα. Στη Σύμη και στην Κάρπαθο λειτουργούν μικρές οργανωμένες κοινότητες ξένων κατοίκων που συμμετέχουν σε τοπικές δράσεις και έχουν σταθερή παρουσία στις εκδηλώσεις των νησιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνουν πλατφόρμες κόστους διαβίωσης, όπως το Numbeo και το Expatistan, ένα διαμέρισμα στη Ρόδο νοικιάζεται από 360 έως 550 ευρώ τον μήνα, ενώ το συνολικό κόστος ζωής για δύο άτομα κυμαίνεται γύρω στα 1.200 ευρώ. Οι Ευρωπαίοι συνταξιούχοι που λαμβάνουν συντάξεις από 1.500 έως 2.000 ευρώ μπορούν να διατηρούν σταθερό βιοτικό επίπεδο και να καλύπτουν με άνεση τις ανάγκες τους.
Η διαφορά με τις ελληνικές συντάξεις είναι μεγάλη. Ο μέσος μικτός μισθός κύριας σύνταξης στη χώρα ανέρχεται σε 783 ευρώ, σύμφωνα με το πληροφοριακό σύστημα ΗΛΙΟΣ για τον Ιούλιο του 2025.
Το ποσό αυτό είναι πολύ χαμηλότερο από το εισόδημα που μεταφέρουν οι Ευρωπαίοι συνταξιούχοι στο νησί. Για εκείνους, η Ρόδος προσφέρει μια άνετη καθημερινότητα. Για τους Έλληνες συνταξιούχους, το ίδιο περιβάλλον σημαίνει συχνά περιορισμούς και προσεκτική διαχείριση των εξόδων.
Η διαφορά αυτή αποτυπώνεται και στην αγορά κατοικίας. Μεσιτικά γραφεία στη Ρόδο καταγράφουν σταθερή αύξηση ενδιαφέροντος από ξένους αγοραστές άνω των εξήντα ετών. Οι περισσότεροι αναζητούν μικρά διαμερίσματα ή μονοκατοικίες κοντά στη θάλασσα και διαθέτουν τη δυνατότητα να αγοράσουν χωρίς δανεισμό. Η αυξημένη ζήτηση έχει ανεβάσει τις τιμές των ενοικίων και των πωλήσεων, ιδιαίτερα στις παραθαλάσσιες περιοχές.
Η καθημερινή ζωή αυτών των κατοίκων ακολουθεί ήρεμο ρυθμό. Πολλοί συμμετέχουν σε τοπικές δραστηριότητες, προσφέρουν εθελοντικά και στηρίζουν μικρές επιχειρήσεις του νησιού. Οι σχέσεις με τους ντόπιους είναι συνήθως καλές, καθώς η επαφή με ξένους κατοίκους είναι κάτι γνώριμο για τους Ροδίτες. Στα καφέ της πόλης ακούγονται συχνά αγγλικά και γερμανικά, ενώ σε ορισμένα χωριά του νότου έχουν ανοίξει μικρά καταστήματα που απευθύνονται ειδικά σε αλλοδαπούς μόνιμους κατοίκους.
Η παρουσία τους έχει οικονομική σημασία. Φέρνουν σταθερό εισόδημα από το εξωτερικό και το ξοδεύουν τοπικά, ενισχύοντας το εμπόριο και τις υπηρεσίες. Οι τοπικές κοινωνίες ωφελούνται, αλλά η αύξηση των τιμών στη στέγη και στα είδη πρώτης ανάγκης είναι αισθητή. Η ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και στην προσιτή διαβίωση για τους μόνιμους κατοίκους είναι ζήτημα που χρειάζεται προσοχή.
Η Ρόδος βρίσκεται ήδη σε διεθνείς λίστες προτεινόμενων προορισμών για συνταξιούχους. Δημοσιεύματα σε διεθνή μέσα παρουσιάζουν το νησί ως ασφαλή και φιλική επιλογή για ανθρώπους τρίτης ηλικίας που αναζητούν σταθερότητα, φυσική ομορφιά και ήπιο κόστος ζωής. Τα Δωδεκάνησα εμφανίζονται πια στον ευρωπαϊκό χάρτη ως τόποι μακροχρόνιας εγκατάστασης και όχι μόνο ως τουριστικοί προορισμοί.
Η παρουσία των Ευρωπαίων συνταξιούχων δημιουργεί ένα νέο κοινωνικό τοπίο. Η εικόνα του τουρίστα που φεύγει στο τέλος του καλοκαιριού δίνει τη θέση της σε μια νέα κατηγορία κατοίκων που ζουν, πληρώνουν, συμμετέχουν και συμβάλλουν στην τοπική οικονομία. Για τη Ρόδο και τα υπόλοιπα νησιά, η πρόκληση είναι να αξιοποιήσουν αυτή τη δυναμική με τρόπο που να ενισχύει την οικονομία και να διατηρεί την κοινωνική ισορροπία.
Η προσέλκυση συνταξιούχων μπορεί να εξελιχθεί σε σταθερή πηγή εισοδήματος για τα νησιά, εφόσον συνοδευτεί από σχεδιασμό στις υποδομές υγείας και κατοικίας.
Η σταθερή αυτή ροή δείχνει ότι η Ελλάδα και ειδικά τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου μπορούν να αποτελέσουν πρότυπο περιοχών με ποιότητα ζωής για την τρίτη ηλικία. Η Ρόδος διαθέτει το φυσικό περιβάλλον και την εμπειρία για να στηρίξει μια τέτοια εξέλιξη. Το ζητούμενο είναι να υπάρξει στρατηγική που θα εξασφαλίζει συνθήκες διαβίωσης για όλους τους κατοίκους, παλιούς και νέους.
