• Ο πολιτικός μηχανικός, οικονομολόγος και συγγραφέας, πρώην επικεφαλής της Task Force Ν+2 του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, μιλά για τον ηρωισμό του πληρώματος του ΑΔΡΙΑ, τη ναυτοσύνη των Δωδεκανησίων και την κρίση αξιών της σύγχρονης Ευρώπης
Με το βλέμμα στραμμένο τόσο στο παρελθόν όσο και στο μέλλον, ο δρ. Κωνσταντίνος Τασσάς, ένας άνθρωπος που έχει υπηρετήσει με πάθος την επιστήμη, την οικονομία και τη δημόσια διοίκηση, επιχειρεί μέσα από το νέο του βιβλίο να αποκαταστήσει μια λησμονημένη σελίδα της ελληνικής ιστορίας.
Ο πολιτικός μηχανικός και οικονομολόγος, που υπήρξε επικεφαλής της Task Force Ν+2 του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επιτάχυνση των μεγάλων έργων του Γ’ ΚΠΣ, αφηγείται με συγκίνηση την ιστορία του πατέρα του, Γεωργίου Τασσά, του νεότερου ναύτη του θρυλικού αντιτορπιλικού «ΑΔΡΙΑΣ», και μαζί μ’ αυτήν, το ηθικό μεγαλείο μιας γενιάς που όρισε με το παράδειγμά της την έννοια της αυταπάρνησης. Από τη συγκλονιστική ιστορία του ΑΔΡΙΑ στη Μέση Ανατολή, έως τις σύγχρονες ευρωπαϊκές προκλήσεις που απειλούν ξανά τη συνοχή και τα ιδανικά των λαών, ο δρ. Τασσάς αναστοχάζεται με λόγο αιχμηρό και νηφάλιο πάνω στο τι σημαίνει θάρρος, γνώση και πίστη στην πατρίδα.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Κύριε Τασσά, τι ήταν αυτό που σας ώθησε να καταγράψετε την ιστορία του πατέρα σας σε βιβλίο; Πότε συνειδητοποιήσατε ότι η προσωπική μνήμη έπρεπε να γίνει ιστορικό τεκμήριο;
Κυρία Παμπρή. Οι απαντήσεις στη παραπάνω ερώτηση δεν είναι μία αλλά τρεις, τέσσερις ή και… δεκατέσσερις. Ο πατέρας μου Γιώργος ήταν ένα πρόσωπο στο οποίο αντικατοπτρίζονταν πλήρως η ιστορία του 20ού αιώνα. Ήταν ένας πραγματικός Έλληνας, όχι μόνο λόγω καταγωγής, αλλά και λόγω της οικουμενικότητας που τον χαρακτήριζε και τον καθοδηγούσε. Η συνέπεια λόγων και πράξεων του σύγχρονου αυτού επαναστάτη και αγωνιστή της ζωής, ήταν το μότο του, το οποίο και μεταλαμπάδεψε σε μας, στους απογόνους του. Η απευθείας συγγένειά του με τον κορυφαίο μαθηματικό του 20ού αιώνα και δάσκαλου του Αϊνστάιν αποτελεί από μόνη της μια πρόκληση για την περαιτέρω διερεύνηση της ζωής του. Οι ακαδημαϊκές και οι επαγγελματικές διαδρομές του ιδίου όπως και των απ’ ευθείας απογόνων του αποτελούν ξεκάθαρη επιβεβαίωση για την ύπαρξη της γονιδιακής μνήμης[!]. Ο ξεχωριστός και πολιτικοποιημένος από τα μικράτα του πατέρας μου ήταν ένας μοναδικός και χαρισματικός “story teller”.
Οι ιστορίες της γεμάτης και συναρπαστικής ζωής του ήταν συχνά τόσο συγκλονιστικές, στο όριο του πιστευτού, που σε σχέση μ’ εκείνες που διάβαζα από πολύ μικρός στην παγκόσμια βιβλιογραφία μού φαίνονταν λιγότερο σημαντικές… μέχρι και ανάλατες! Έτσι, από πολύ μικρός είχα σκεφθεί πως όταν και εάν κάποτε θα έχω τον διαθέσιμο χρόνο θα καθίσω και θα γράψω σε βιβλίο τη ζωή του που στο μυαλό μου στριφογύριζε ήδη σαν μια φανταστική και σίγουρα μια συναρπαστική ταινία δράσης.
Όσο για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, στο πότε δηλαδή συνειδητοποίησα την ανάγκη να αποτυπώσω τη ζωή του στο χαρτί, και εδώ οι απαντήσεις είναι πολλές. Η μία είναι, και το έγραψε τόσο πειστικά ο έγκριτος δημοσιογράφος Αλέξης Παπαχελάς σε ένα άρθρο του στην Καθημερινή, ότι πολλοί από τους αξιόλογους ανθρώπους, πρωταγωνιστές σε πολλά σημαντικά ιστορικά γεγονότα, έφυγαν χωρίς να αφήσουν κάτι [γραφτό] πίσω τους. Είναι εκείνοι που “έγραψαν” τα αφανή υποθαλάσσια κομμάτια του παγόβουνου που λέγεται ιστορία. Έτσι, με τον θάνατό τους χάνονται και οι μαρτυρίες, συχνά σημαντικότατες για τη διατήρηση της ιστορικής αλήθειας. Η δεύτερη, είναι οι συνεχείς προτροπές των φίλων και γνωστών του πατέρα μου να γράψει οπωσδήποτε την ιστορία της φανταστικής ζωής του.
Εκείνο όμως που με κινητοποίησε τελικά ήταν ένα απρόσμενο γεγονός που μου συνέβη τον Ιούλιο του 2006 στο νησί της Καλύμνου. Κατά τη διάρκεια ενός διεθνούς καταδυτικού φεστιβάλ η οργανωτική επιτροπή ανταποκρίθηκε στη πολυετή επιθυμία και αίτημα του Βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού να τιμήσει δύο εν ζωή ακόμα ήρωες μιας άγνωστης, δυστυχώς για τους πολλούς, μοναδικής πολεμικής ελληνοβρετανικής επιχείρησης που έλαβε χώρα στα Δωδεκάνησα τη νύχτα της 22ας του Οκτωβρίου 1943. Επρόκειτο για το Έπος του Αδρία και τη βύθιση του βρετανικού αδερφού αντιτορπιλικού Hurworth. Οι τιμώμενοι ήρωες ήταν ο Καλύμνιος Νικόλαος Σκουμπουρδής και ο πατέρας μου, Γεώργιος Τασσάς από τις Οινούσσες της Χίου, παρουσία των μελών των οικογενειών τους…
Μετά τη ζωντανή εξιστόρηση των γεγονότων από τον πατέρα μου, την απονομή των τιμών και τη βράβευση των παραπάνω ηρώων, πολλοί παριστάμενοι Έλληνες και Βρετανοί, αξιωματικοί, πολιτικοί και πολιτειακοί άρχοντες καθώς και δημοσιογράφοι δεν συμβούλεψαν, αλλά παρακάλεσαν μετ’ επιτάσεως τον πατέρα μου να γράψει ένα βιβλίο – μαρτυρία [τεκμήριο] για την τόσο γεμάτη και ενδιαφέρουσα ζωή του, ώστε να μείνουν στην ιστορία οι ηρωικές πράξεις του ιδίου όπως και πολλών συναγωνιστών του προς υπενθύμιση αλλά και διδαχή. Πέντε χρόνια μετά ανέλαβα το δύσκολο και επίπονο για μένα αυτό έργο.
• Ο πατέρας σας, ο Γεώργιος Τασσάς, υπήρξε ο νεότερος ναύτης του “Αδρίας”. Πώς περιέγραφε εκείνος το γεγονός της πρόσκρουσης στη νάρκη;
H περιγραφή της πρόσκρουσης με τη γερμανική νάρκη από μέρους του ήταν πάντα συναισθηματικά φορτισμένη. Δεν επικεντρώνονταν τόσο στην καταστροφική αποκοπή της 29 μέτρων πλώρης του αλλά στον ανθρώπινο πόνο των συμπολεμιστών του όσο και στις ανθρώπινες απώλειες, τόσο του πληρώματος του ελληνικού αντιτορπιλικού “Αδρίας” L-67 όσο και εκείνου του σύμμαχου βρετανικού “Hurworth” L-28. Ήταν η απόδειξη του δεσίματος που είχαν μεταξύ τους όλα τα μέλη του πληρώματος [!], ήταν όλοι τους μια οικογένεια. Είχε ήδη βιώσει με τον Αδρία συγκλονιστικές και πολύνεκρες μάχες όπως τη μεγάλη απόβαση των Συμμάχων στη Σικελία τον Ιούλιο του ’43 [Επιχείρηση Husky], τις “κολάσεις” του ανελέητου βομβαρδισμού και ισοπέδωσης της Αυγούστας και της Κατάνης, την απρόσμενη μεταμεσονύκτια μάχη με τις τρεις γερμανικές τορπιλάκατες και την τελική βύθισή τους στα ανοιχτά της Κατάνης στα τέλη του Ιουλίου ’43.
Τρία ήταν τα θεάματα που σημάδεψαν όχι μόνο τον πατέρα μου αλλά όλα τα διασωθέντα μέλη του ηρωικού πληρώματος. Ήταν το θέαμα του αδερφού βρετανικού αντιτορπιλικού Hurworth, το οποίο προσκρούοντας τη γερμανική νάρκη στο ύψος του κεντρικού του λεβητοστασίου, εκτινάχτηκε στον αέρα και αφού κόπηκε στα δύο σε ελάχιστα δευτερόλεπτα χάθηκε αύτανδρο σε βάθος εκατό και πλέον μέτρων, παίρνοντας μαζί του 113 Άγγλους ναυτικούς. Τα άλλα δυο είχαν ελληνικά ονόματα. Το ένα ήταν εκείνο του υποκελευστή Κουρτέση, ο οποίος με την έκρηξη παγιδεύτηκε από τις πυρακτωμένες λαμαρίνες του λαβωμένου αντιτορπιλικού και κρεμόταν με το ένα πόδι πάνω από τη θάλασσα.
Μιας και δεν υπήρχε καμία δυνατότητα να τον πλησιάσει κανείς και να τον απελευθερώσει έσβησε εκεί αγκαλιά με το άλλο πληγωμένο θεριό, τον Αδρία του. Το άλλο όνομα ήταν εκείνο του δίοπα μηχανικού Παπαφραντζέσκου από τον Πόρο. Ο γιατρός ανθυποπλοίαρχος Καποδίστριας ετοιμαζόταν να του κόψει το χέρι από τον αγκυβερνήτη Τούμπα που προσπαθούσε να τον παρηγορήσει ήταν εκείνος που έδωσε θάρρος και κουράγιο στον Τούμπα λέγοντάς του: “Μη στενοχωριέστε, κυβερνήτα… τι είναι ένα χέρι για την πατρίδα; Χαλάλι σας λέω…”.
• Η έρευνά σας βασίστηκε τόσο σε οικογενειακές μαρτυρίες όσο και σε επίσημα αρχεία. Πόσο δύσκολο ήταν να συνδυάσετε τη συγκίνηση του γιου με την ακρίβεια του ερευνητή;
Κυρία Παμπρή, την ιστορία του θρυλικού Αδρία την ήξερα από τα μικράτα μου τόσο καλά που ενίοτε είχα την αίσθηση ότι την είχα ζήσει κι εγώ από μέσα. Είχα μεγαλώσει μ’ αυτήν. Ήταν το ιερό δισκοπότηρο της οικογένειας που έτρεφε τα μέλη της για πάρα πολλά χρόνια. Ο πατέρας μου, πιστεύοντας ότι τα μετέπειτα απίστευτα επιτεύγματα στη ζωή του οφείλονταν στη ξεχωριστή εμπειρία του στον Αδρία, τροφοδοτούσε σε όλη μου τη ζωή τη φαντασία μου με παραδείγματα και παραστάσεις με τα κατορθώματα του αντιτορπιλικού αυτού. Είναι γεγονός πως η συγγένεια με τον ήρωα μιας ιστορίας μπορεί να επηρεάσει την κρίση και την αντικειμενικότητα του ερευνητή. Ωστόσο στη περίπτωσή μου η ιδιότητα του γιου του ήρωα του βιβλίου μου λειτούργησε θετικά, μιας και προσέθεσε ένα επιπλέον κίνητρο για μια βαθύτερη και ακριβέστερη έρευνα. Σκοπός μου ήταν να κατανοήσω και να πιστέψω κι εγώ ο ίδιος στο Έπος του Αδρία που θεωρείται παγκοσμίως ως το κορυφαίο κατόρθωμα των Ελλήνων ναυτικών [του Πολεμικού και του Εμπορικού ναυτικού] στη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Η παραπάνω ιδιότητα μού άνοιξε πόρτες και μου έδωσε τη δυνατότητα να συναντήσω επανειλημμένως και να γνωρίσω παλιούς συμπολεμιστές του πατέρα μού ή/και συγγενείς τους [Έλληνες και Βρετανούς], μεταξύ των οποίων και τον μοναδικό κυβερνήτη του Αδρία και μετέπειτα υπουργό και πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών, αντιπλοίαρχο Ιωάννη Τούμπα. Ανώτατοι αξιωματικοί και στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού με συνέδραμαν με έγγραφα των Γενικών Επιτελείων Ναυτικού της Ελλάδας, της Βρετανίας και της Γερμανίας [!] τόσο για τις αποστολές του θρυλικού Αδρία όσο και για να βρω απαντήσεις σε κάποιες απορίες μου σχετικά με την προέλευση αλλά και τις ικανότητες του κυριολεκτικά “εξωγήινου” εκείνου πληρώματος του “Αδρίας”.
• Στο βιβλίο σας αναδεικνύετε και τη συμμετοχή πολλών Δωδεκανησίων ναυτών. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η νησιώτικη συμβολή και ποια σχέση πιστεύετε ότι είχαν οι άνθρωποι του Αιγαίου με τη θάλασσα ως πεπρωμένο;
Κα Παμπρή, διάσημη είναι η δημηγορία του Περικλέους όσον αφορά στην πατρίδα μας την Ελλάδα: “Μέγα το της θαλάσσης Κράτος”. Ελλάδα ίσον θάλασσα και θάλασσα ίσον Ελλάδα [!]. Δεν υπάρχει Ελλάδα χωρίς θάλασσα [!]. Αναφερόμενοι στον Αδρία θα πρέπει να τονίσουμε ότι το πλήρωμά του αποτελούνταν κυρίως από νησιώτες ναυτικούς, αλλά όχι μόνο. Υπήρχαν ναυτικοί και από την ηπειρωτική Ελλάδα [Θεσσαλοί, Μακεδόνες, Πελοποννήσιοι, κ.ά.], όπως και πέντε βρετανοί αξιωματικοί που είχαν την ευθύνη των ηλεκτρονικών επικοινωνιών [ραντάρ]. Η νησιωτική συμβολή στους αγώνες κατά των εκάστοτε επίδοξων κατακτητών ήταν τεράστιας και καθοριστικής σημασίας. Ναυτικοί από το βόρειο, κεντρικό και νότιο Αιγαίο [Δωδεκάνησο] διέφυγαν από την κατεχόμενη Ελλάδα και κατατάχθηκαν στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις που έδρευαν στη Μ. Ανατολή.
Η ναυτοσύνη είναι η θαλάσσια ισχύς των αιγαιοπελαγιτών, είναι στα γονίδια, στο DNA τους. Γνωρίζοντας όσο λίγοι το Αιγαίο είχαν τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των αλαζόνων κατακτητών, των φασιστών Ιταλών και των ναζιστών Γερμανών. Η πλήρης γνώση των ξαφνικών, συχνά απρόβλεπτων, αλλαγών του καιρού του [ανέμων, ηλιοφάνειας, κλπ], της ποικίλης και πολύμορφης γεωγραφίας και γεωμορφολογίας του με τα 3.500 νησιά του, των χιλιάδων χιλιομέτρων ακτογραμμών του και της ναυτικής κουλτούρας [ναυτοσύνης] των νησιωτών [χαρακτήρας, ήθη και έθιμα, παραδόσεις, ερείσματα] τοποθετούν τους Έλληνες στην πρώτη θέση των ναυτικών δυνάμεων. Άλλη η συμπεριφορά των ανοιχτών ωκεανών και άλλη των περίκλειστων θαλασσών. Άλλες οι απαιτήσεις του ωκεανού και άλλες του Αιγαίου. Άλλες ικανότητες και δεξιότητες απαιτούνται για τους αγώνες της Φόρμουλα 1 και άλλες για τα Ράλι. Πολλοί απ’ τους ναυτικούς ήταν Δωδεκανήσιοι. Ειδικότερα δε οι Καλύμνιοι οι οποίοι, λόγω της φύσης της δουλειάς τους με τις συνεχείς γεωγραφικές μετακινήσεις και εξερευνήσεις τους, γνώριζαν καλύτερα απ’ οποιονδήποτε άλλον τη Μεσόγειο σε όλο το μήκος των βορειοαφρικανικών της ακτών.
• Το “ΑΔΡΙΑΣ” αποτελεί σύμβολο αντοχής και ηθικού μεγαλείου. Ποιο στοιχείο αυτής της αποστολής θεωρείτε πιο επίκαιρο σήμερα, μέσα σε μια κοινωνία που συχνά δυσκολεύεται να εμπνευστεί από πρότυπα ηρωισμού;
Επίκαιρη ερώτηση για ένα επίκαιρο θέμα. Σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία όπου έχουν ισοπεδωθεί όλες οι αρχές και αξίες, τα ήθη και τα έθιμα καθώς και οι παραδόσεις, με έναν τρομακτικό γνωστικό αναλφαβητισμό των νέων και των λιγότερο νέων, ταυτόχρονα με έναν ανούσιο υλικό υπερκαταναλωτισμό των σύγχρονων “ιθαγενών” δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος. Τονίζω τον “γνωστικό αναλφαβητισμό” διότι πιστεύω βαθιά πως μόνο με τη γνώση [και επομένως και την αυτογνωσία] το άυλο αυτό αγαθό δύναται ο άνθρωπος να εκτιμήσει τις έννοιες όπως ηθική, αγάπη, δικαιοσύνη, ελευθερία [επεκτεινόμενη στην αυτονομία του ατόμου], ανεξαρτησία, κ.ά., να καλλιεργήσει τη φαντασία του, την ευρηματικότητα και να αναπτύξει τη δημιουργικότητα.
Η έλλειψη παιδείας τόσο στους παιδαγωγούς όσο και στους νεότερους μαθητευόμενους είναι περισσότερο από εμφανής. Τόσο η παιδεία τους όσο και η εκπαίδευση και διαμόρφωση των κινήτρων τους γίνεται από τους κάθε είδους τυχάρπαστους και επικινδύνως αμόρφωτους των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης [Youtubers, influencers,…] αλλά και άσχετους συντελεστές “ευκολοχώνευτων” εκπομπών [πρωινάδικα, μεσημεριανά, κ.ά.] σε τοπικά όπως και σε εθνικής εμβέλειας κανάλια [!].
Τα πλοία από μόνα τους είναι άψυχες λαμαρίνες. Η ψυχή τους λοιπόν είναι ο κυβερνήτης και τα πληρώματά τους. Και η αποτελεσματικότητα των τελευταίων απαιτεί εμπειρία, ομοψυχία, πειθαρχία [και αυτοπειθαρχία] και αυταπάρνηση, η οποία εξασφαλίζεται από τον κυβερνήτη και από την πολυετή παιδεία τους που τους κάνει να γνωρίζουν την ιστορία της πατρίδας τους, τις στιγμές μεγαλείου της, τις προσωπικότητές της, τα επιτεύγματά της, τις δυνατότητές της και να την αγαπούν και να την θαυμάζουν για όλα τα παραπάνω. Και όταν και εάν έρθει η στιγμή να είναι έτοιμοι να πολεμήσουν, να δώσουν και τη ζωή τους γι’ αυτήν για να μπορούν να συνεχίζουν να υπάρχουν και να ζουν ελεύθεροι αυτοί, καθώς και οι απόγονοί τους.
• Η χώρα μας μέσα από πέτρινα χρόνια φαίνεται να βγαίνει από το τούνελ της ανυποληψίας. Εσείς έχετε εμπειρία, καθώς έχετε διατελέσει σε κορυφαίους οργανισμούς αλλά και στην Task Force N+2. Υπάρχει κίνδυνος τα όσα συμβαίνουν στη Γαλλία να οδηγήσουν σε οικονομικό ντόμινο ευρωπαϊκά κράτη;
Στην οικονομία όλα είναι ρευστά και αλληλένδετα και ειδικά στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο σύστημα των κάθε είδους συναλλαγών. Ατράνταχτο παράδειγμα είναι η αμερικανική κρίση του 1929 η οποία οδήγησε την ανθρωπότητα στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και να μη ξεχνάμε στο πρόσφατο παρελθόν την κρίση του 2008 και τις οικονομικές συνέπειες σε ολόκληρον σχεδόν τον κόσμο. Κανείς δεν έμεινε αλώβητος. Και θα ‘θελα να σας υπενθυμίσω ότι αυτά που συμβαίνουν στη Γαλλία δεν είναι κάτι το καινούργιο. Η Αμερική είναι συνεχώς χρεωκοπημένη χρωστώντας σε μεγάλο αριθμό κρατών πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια μέσω των treasury bonds. Πολλά είναι τα ιστορικά παραδείγματα λάθος επιλογών και προτάσεων στον τομέα της οικονομίας από κάθε προέλευσης πολυβραβευμένους γκουρού της οικονομίας.
Η Ευρώπη, και όχι μόνο αυτή, πληρώνει τις αστοχίες της στις επιλογές πολλών χρόνων με μεγαλύτερη εκείνη της ΟΝΕ. Διότι δεν δημιουργήθηκε καμία ΟΝΕ αλλά μόνο ΝΕ, δηλαδή Νομισματική Ένωση. Αυτή η τελευταία δεν έχει νόημα χωρίς την Οικονομική Ένωση. Βάλανε το κάρο μπροστά από τα ζώα… Με την Οικονομική Ένωση η Ευρωπαϊκή παραγωγή θα γινόταν εξ ολοκλήρου στην Ευρώπη, και μόνο τότε το ευρώ, σαν μετοχή μιας ενιαίας ομάδας [ομίλου] χωρών [χώρες της Ευρωζώνης] θα είχε νόημα. Ζήσαμε τη σκληρή και καταστροφική έλλειψη αλληλεγγύης αλλά και συντονισμού μεταξύ των χωρών της τη δεκαετία του 2010. Άλλοι [βλ. Ελλάδα και Πορτογαλία] προχώρησαν σε σημαντικές δομικές μεταρρυθμίσεις προβαίνοντας στη μείωση των δημοσίων δαπανών και του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, με το πάγωμα, μέχρι και με τη μείωση των μισθών και συντάξεων, των προϋπολογισμών των υπουργείων και των δήμων καθώς και των κοινωνικών παροχών. Ταυτόχρονα προχώρησε σε εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων [αεροδρόμια, λιμάνια, ενέργεια, τράπεζες, τηλεπικοινωνίες, σιδηρόδρομο]. Άλλοι [Γαλλία, Μ. Βρετανία] προτίμησαν την αύξηση της φορολογίας [λιγότερο μη δημοφιλής] αλλά ήταν εις βάρος των επιχειρήσεων… Η Ισπανία πέρασε νόμους διευκόλυνσης στις απολύσεις και αύξησε τα συνταξιοδοτικά όρια. Βέβαια όλοι διαπιστώσαμε τη λάθος συνταγή [λιτότητα] που επέβαλε η τρόικα η οποία αντί να εξισορροπήσει τα οικονομικά, σε συνδυασμό στη μείωση της ιδιωτικής ζήτησης είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής, η οποία όχι μόνο εκμηδένισε τα αναμενόμενα κέρδη του προϋπολογισμού, αλλά αύξησε το έλλειμμα [!] και την ανεργία.
Η δε εμπειρία μου στην Task Force N+2, ως προς την παραγωγή των μεγάλων έργων και ταυτόχρονα έχοντας την ευθύνη της αποτελεσματικότερης εκτέλεσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων [ΠΔΕ], ήταν περισσότερο από απογοητευτική και ταυτόχρονα διαφωτιστική για το πόσο επηρεάζει η ποιότητα των έργων υποδομής, αλλά και άλλων, τον παραγωγικό ιστό μιας χώρας ακόμα και στην περίπτωση των ακραίων καιρικών φαινομένων [!].
