Η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο δεν ήρθε ως φυσικό επακόλουθο ενός ουσιαστικού διαλόγου. Εμφανίστηκε με τη μορφή ενός τετελεσμένου νομοθετήματος, συνοδευόμενου από μία έντονη επικοινωνιακή προβολή. Όμως, κάτω από το πέπλο του τεχνοκρατικού εκσυγχρονισμού, η πραγματικότητα ανέδειξε ένα μέτρο που, τουλάχιστον όπως σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε, δεν φάνηκε να λαμβάνει υπόψη τις ζωτικές ιδιαιτερότητες της φιλοξενίας. Η έναρξη μάλιστα εφαρμογής του, όταν η πλειονότητα των εποχικών ξενοδοχειακών μονάδων δεν λειτουργούσε ήταν τουλάχιστον ατυχής. Ήταν μια εφαρμογή επί χάρτου, χωρίς δοκιμή στην πραγματική πίεση του καλοκαιρινού τουριστικού φορτίου.
Η ξενοδοχειακή εργασία δεν είναι μηχανιστική. Ούτε ο χρόνος, ούτε ο άνθρωπος μέσα στο ξενοδοχείο μπορούν να περιοριστούν σε χρονικά «κουτάκια». Οι εργαζόμενοι στη φιλοξενία δεν αλλάζουν βάρδια όπως αλλάζουν οι εργαζόμενοι ενός εργοστασίου σε μια γραμμή παραγωγής. Μιλάμε για επαγγέλματα που εμπεριέχουν ευελιξία, αντιμετώπιση του απρόοπτου, και πάνω απ’ όλα, ανθρώπινη αλληλεπίδραση με τον επισκέπτη. Το να επιβάλεις μια γραμμική και άκαμπτη ψηφιακή παρακολούθηση σε αυτό το δυναμικό περιβάλλον είναι σαν να ζητάς από ένα πιάνο να λειτουργεί με τα κουμπιά ενός ασανσέρ.
Οι θεσμικοί εκπρόσωποι του τουρισμού, και πρωτίστως η ΠΟΞ, είχαν προειδοποιήσει εγκαίρως. Δεν αντιτάχθηκαν στην έννοια του ελέγχου και της διαφάνειας, αλλά στον τρόπο εφαρμογής. Ζήτησαν χρόνο, εκσυγχρονισμό της εργατικής νομοθεσίας, προσαρμογή στις λειτουργικές ανάγκες και στην εποχικότητα και προπαντός ζήτησαν διάλογο. Πώς είναι δυνατόν να απαιτείται από τις επιχειρήσεις να περάσουν στη ψηφιακή εποχή εφαρμόζοντας νομοθεσία που θεσπίστηκε σχεδόν μισό αιώνα πριν και αγνοεί πλήρως τη σημερινή πραγματικότητα;
Ο πλέον ενδεικτικός δείκτης της επικοινωνιακής υπερβολής είναι τα στοιχεία των υπερωριών. Παρουσιάστηκε ότι η εφαρμογή της κάρτας εκτόξευσε τις δηλωμένες υπερωρίες σε εντυπωσιακά νούμερα, αλλά χωρίς επαρκή επεξήγηση. Όποιος ξέρει τις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας εύλογα μπορεί να αντιτείνει πως τα εντυπωσιακά ποσοστά που ανακοινώνονται αν μεταφραστούν σε πραγματικό χρόνο ανά εργαζόμενο, ισοδυναμούν με λιγότερο από μισή ώρα τον μήνα! Ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα που αφήνει πίσω του περισσότερη σύγχυση παρά διαφάνεια.
Ο ξενοδοχειακός κλάδος δίνει προτεραιότητα στην ουσία και όχι στις επικοινωνιακές εντυπώσεις που σιωπηρά επιχειρούν να αναπαράγουν αρνητικά στερεότυπα για τον Έλληνα ξενοδόχο. Ο κλάδος έχει δείξει πως η στήριξη των εργαζομένων έρχεται με πράξεις και όχι με εντυπώσεις. Τον Φεβρουάριο του 2025 υπεγράφη η νέα Εθνική Κλαδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Η Σύμβαση προβλέπει μέση αύξηση αποδοχών 5% για το 2025, καθορίζει κατώτατο βασικό μισθό στα 950,00 ευρώ και περιλαμβάνει σειρά επιδομάτων και θεσμικών ρυθμίσεων. Επιπλέον, εισάγει τη δημιουργία Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης, με υποχρεωτική εργοδοτική εισφορά, ως πρόσθετο κίνητρο για τους εργαζόμενους να παραμείνουν στον κλάδο.
Η συγκεκριμένη Συλλογική Σύμβαση, η οποία κηρύχθηκε γενικώς υποχρεωτική, διασφαλίζει ότι τα κεκτημένα δικαιώματα καλύπτουν όλους τους εργαζόμενους χωρίς εξαιρέσεις, επιβεβαιώνοντας την προσήλωση του κλάδου σε έναν τουρισμό που δημιουργεί οφέλη για όλους, και πρωτίστως για τους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτόν.
Ο ξενοδοχειακός κλάδος δημιουργεί θέσεις εργασίας. Θέσεις με προοπτική, με ευκαιρίες, με συμπερίληψη. Βάσει της τελευταίας μελέτης του ΙΤΕΠ για τη συνεισφορά του ξενοδοχειακού κλάδου στην εθνική οικονομία, για κάθε ένα εκατομμύριο ευρώ ξενοδοχειακού προϊόντος δημιουργούνται σχεδόν 30 θέσεις εργασίας άμεσα και άλλες 18,4 θέσεις εργασίας έμμεσα στους υπόλοιπους κλάδους, συνολικά λοιπόν 48 θέσεις εργασίας.
Ο τουρισμός και τα ξενοδοχεία είναι εθνικοί πρωταθλητές στην οικονομία αλλά πίσω από αυτή την επιτυχία υπάρχει ένα ιδιαίτερο εργασιακό οικοσύστημα. Ένα σύστημα που βασίζεται στην αλληλεπίδραση ανθρώπων, στην ευγένεια, στο χαμόγελο, στην προσαρμοστικότητα, στη διαχείριση του απρόβλεπτου. Όταν θεσπίζονται νέες πολιτικές, αυτές πρέπει να κατανοούν τον «παλμό» αυτού του οικοσυστήματος. Η ψηφιακή κάρτα, στην παρούσα της μορφή, απέτυχε να αφουγκραστεί αυτή την πραγματικότητα. Δεν είναι κακό να χρησιμοποιούμε την τεχνολογία, αλλά είναι επικίνδυνο να την εφαρμόζουμε αυθαίρετα, σαν να επρόκειτο για λογιστική εξίσωση και όχι για μια ζωντανή οικονομική δραστηριότητα που έχει στο κέντρο της την ανθρώπινη επαφή και σχέση.
Kωνσταντίνα Σβύνου
Έπαρχος Κω – Νισύρου
Πηγή: reporter.gr
