• Παρά το πάγωμα της εργολαβίας για αυθαίρετα σε αιγιαλούς και δάση, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου ζητά με έγγραφό της επικαιροποιημένες εκθέσεις αυτοψίας, με έμφαση στη Ρόδο και ειδικά στα Στεγνά
Εδώ και μήνες, η διαδικασία εκτέλεσης των πρωτοκόλλων κατεδάφισης αυθαίρετων κατασκευών σε ευαίσθητες περιβαλλοντικά ζώνες του Αιγαίου έχει ουσιαστικά παγώσει. Παρά την ύπαρξη αμετάκλητων αποφάσεων, ειδικά για αυθαίρετα σε αιγιαλούς, παραλίες και δασικές εκτάσεις, η σχετική εργολαβία έχει τεθεί σε αναμονή χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα επανεκκίνησης.
Ωστόσο, μια νέα υπηρεσιακή κίνηση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου φέρνει στο προσκήνιο το ενδεχόμενο αλλαγής πλεύσης.
Η εξέλιξη αυτή προκαλεί ερωτήματα: Πώς εξηγείται η αντίφαση ανάμεσα στην αδράνεια της εργολαβίας και στη συνεχιζόμενη διοικητική προετοιμασία για κατεδαφίσεις; Πρόκειται για καθαρά γραφειοκρατική ενέργεια ή για προάγγελο ουσιαστικής επανεκκίνησης των διαδικασιών;
Πιο συγκεκριμένα ενώ η συμβασιοποιημένη εργολαβία για τις κατεδαφίσεις αυθαίρετων κατασκευών σε αιγιαλό, παραλία και δασικές εκτάσεις στη Ρόδο παραμένει ανενεργή, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου απέστειλε στις 2 Ιουλίου νέο υπηρεσιακό έγγραφο (Α.Π. 16954 Φ.2.11.1) προς την Κτηματική Υπηρεσία Δωδεκανήσου, ζητώντας επικαιροποίηση των εκθέσεων αυτοψίας που σχετίζονται με τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης.
Το έγγραφο είναι σαφές: χωρίς τις επικαιροποιημένες εκθέσεις, η Υπηρεσία δηλώνει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει στην εκτέλεση του έργου, παρόλο που το έργο είναι ήδη ενταγμένο, έχει προβλεπόμενη διάρκεια υλοποίησης και —όπως υπενθυμίζεται— βασίζεται σε αμετάκλητες αποφάσεις.
Τα Στεγνά στην κορυφή της λίστας
Ανάμεσα στις περιοχές που επισημαίνονται στην τεχνική περιγραφή του έργου, η παραλιακή περιοχή των Στεγνών Αρχαγγέλου στη Ρόδο ξεχωρίζει, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
Στον Πίνακα Β’ του φακέλου κατεδάφισης καταγράφονται τουλάχιστον 14 διαφορετικά πρωτόκολλα για τη συγκεκριμένη περιοχή, με χρονολογίες από το 1992 έως και το 2017. Περιλαμβάνουν:
• Κατασκευές με αυθαίρετα κτίσματα, από 26 έως και 300 τ.μ.
• Πέργκολες, δάπεδα από μπετόν, αυλές, σκάλες, περίφραξη με τοιχία, ακόμα και ξύλινες ομπρέλες θαλάσσης.
• Αυθαίρετες ράμπες, τσιμεντοστρωμένοι χώροι, λαμαρινοσκεπές κατασκευές, αλλά και δομές με πάνινες ή ξύλινες στέγες.
Πρόκειται για σειρά επεμβάσεων στον αιγιαλό και την παραλία που τεκμηριώνονται νομικά επί δεκαετίες και έχουν οδηγήσει σε πρωτόκολλα κατεδάφισης.
Τι δείχνει το έγγραφο της Αποκεντρωμένης
Το έγγραφο της Αποκεντρωμένης, το οποίο υπογράφει η γραμματέας κα Μαριάννα Νικολαΐδου και κοινοποιείται σε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, τονίζει:
«Η ως άνω ενέργεια κρίνεται άκρως απαραίτητη, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση η Υπηρεσία μας δεν δύναται να προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου».
Με άλλα λόγια, παρά το επίσημο «πάγωμα», ζητείται η ενεργοποίηση της Κτηματικής για να συγκεντρωθούν και να αποσταλούν επικαιροποιημένες εκθέσεις αυτοψίας, με όποια σειρά η υπηρεσία κρίνει εφικτή.
Αυτό αποτελεί, αν μη τι άλλο, ένδειξη ότι η διοικητική προετοιμασία συνεχίζεται — ακόμα κι αν οι μπουλντόζες παραμένουν παρκαρισμένες.
Νομικά κατοχυρωμένο, πολιτικά παγωμένο
Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα τα πρωτόκολλα που περιλαμβάνονται στον πίνακα έχουν τελεσιδικήσει, ενώ η γνωμοδότηση υπ’ αρ. 60/2024 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει νομικό εμπόδιο για την εκτέλεσή τους.
Η πολιτική ή υπηρεσιακή στασιμότητα, ωστόσο, υπονομεύει την ουσία της διαδικασίας: την αποκατάσταση της νομιμότητας και την προστασία των κοινόχρηστων φυσικών πόρων, οι οποίοι συνεχίζουν να καταπατώνται.
Ερώτημα: Είναι προσχηματικό ή προπομπός;
Η νέα επιστολή της Αποκεντρωμένης μπορεί να ερμηνευτεί με δύο τρόπους:
-Είτε ως προσχηματική κίνηση, για να δείξει ότι «κάτι γίνεται» ενώ η πράξη παραμένει αδρανής.
-Είτε ως σημάδι ότι προετοιμάζεται επανεκκίνηση, με στόχο να ξεμπλοκάρει το έργο από υπηρεσιακά και τεχνικά εμπόδια.
Σε κάθε περίπτωση, ο χρόνος πιέζει. Η εργολαβία έχει συγκεκριμένη διάρκεια, και κάθε καθυστέρηση στην επικαιροποίηση των φακέλων καθιστά δυσκολότερη την εφαρμογή τους.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο
Δεν πρόκειται απλώς για μερικά παράνομα τραπεζοκαθίσματα. Τα αυθαίρετα που περιγράφονται στα Στεγνά αντιστοιχούν σε πολύμορφες και εκτεταμένες επεμβάσεις στον αιγιαλό — από κτίσματα έως δομικές αλλαγές στο φυσικό ανάγλυφο.
Η αποτυχία εφαρμογής των αποφάσεων κατεδάφισης αποτελεί ευθεία προσβολή της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής τάξης. Και όσο τα αυθαίρετα παραμένουν, τόσο ενισχύεται η αντίληψη ότι η παρανομία έχει ανοχή.
