Ο πολύπαθος Πολιτισμός

Το υπουργείο Πολιτισμού συστήθηκε, όσο κι αν ακούγεται απίστευτο, επί χούντας. Οχι, βέβαια, επειδή οι δικτάτορες ενδιαφέρονταν για τον πολιτισμό. Κάθε άλλο… Αλλωστε, αν δεν υπήρχαν οι διώξεις, η λογοκρισία και τα βασανιστήρια, το κιτς θα μπορούσε να ήταν το σήμα κατατεθέν της Επταετίας. Απλά, ίδρυσαν το υπουργείο για να δώσουν αίγλη (τρομάρα τους…) στο πολιτιστικό τους όραμα (έκτρωμα, μάλλον…). Και φυσικά για να βολέψουν δικούς τους ανθρώπους (που επίσης δεν είχαν καμία σχέση με τον πολιτισμό…). Μια 15ετία σχεδόν αργότερα περνούσε το κατώφλι του η Μελίνα Μερκούρη. Εκανε πράξη αρκετά απ’ όσα οραματιζόταν, θα μπορούσε να γίνουν περισσότερα. Το σίγουρο είναι ότι μόνο αυτή είχε σχέδιο για τον πολιτισμό. Γι’ αυτό και άφησε έργο…Εκτοτε πέρασαν πολλοί και διάφοροι από την ίδια υπουργική καρέκλα. Και αν τους θυμόμαστε, μάλλον δεν οφείλεται στο έργο τους. Από τον Θάνο Μικρούτσικο πιθανόν να ήταν καλύτερος ακόμα και ο αδελφός του Αντρέας. Ο Βενιζέλος το μόνο που μας άφησε παρακαταθήκη ήταν η… Μιλένα Αποστολάκη, που από σύμβουλό του την έκανε βουλευτή και υπουργό. Πέρασε (τρόπος του λέγειν…) και ο Κώστας της Ραφήνας. Θυμόσαστε κάτι να έγινε που μου διαφεύγει; Η θητεία Βουλγαράκη ήταν πραγματικά αξέχαστη… Και φυσικά νόμιμη και ηθική! Τον διαδέχτηκε ο κύριος Σαμαράς που έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Ακριβέστερα, έβαλε στο Μουσείο Καλαμάτας τους μισούς Μεσσήνιους! Δεν είχαν πού να καθίσουν οι άνθρωποι και τους περνούσαν για επισκέπτες… Και ύστερα ήρθε ο πρίγκιψ Παύλος, που έλαμψε διά της απουσίας του. Υστερα είπαν πως αρκετά είχαν γίνει με τον Πολιτισμό και παράλληλα με τα ιμάτια που σκίζανε γιατί ο πολιτισμός είναι το Α και το Ω μας,ταυτόχρονα καταργεί το υπουργείο και το υποβιβάζει σε Γενική Γραμματεία με αρμόδιο υφυπουργό τον κύριο Τζαβάρα, ο οποίος είχε μότο τον «άυλο πολιτισμό» μας, προφανώς γιατί την εποχή του μνημονίου, μόνο στη σφαίρα του άυλου ανήκουν τα χρήματα που δεν υπάρχουν ενώ καλείσαι να δώσεις λύσεις. Για τα μουσεία που μένουν κλειστά, τους αρχαιολογικούς χώρους που δεν έχουν φύλακες, το ανασκαφικό έργο που τείνει να γίνει… σπάνιο μουσειακό είδος (πλην Αμφίπολης για προεκλογική παρέλαση). Φτάσαμε αισίως στην εποχή Νίκου Ξυδάκη, ο οποίος εκτός του ότι ήταν ο μόνος με σπουδές ανάλογες για το υπουργείο απογοήτευσε σε σχέση με τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει, δημιούργησε πολλές αντιπάθειες και το μόνο που θα θυμόμαστε είναι η κόντρα με το κέντρο κινηματογράφου. Το νέο κυβερνητικό σχήμα που προέκυψε μετά τις εκλογές της 21ης Σεπτεμβρίου βρίσκει ξανά τον Πολιτισμό με αυτόνομο Υπουργείο και με τον κ. Μπαλτά επικεφαλής. Από τους υπουργούς που επικρίθηκαν περισσότερο στην προηγούμενη κυβέρνηση του Σύριζα για το σχέδιο του νομοσχεδίου για την Παιδεία (που δεν ψηφίστηκε ποτέ), η μετακίνηση του Αριστείδη Μπαλτά στο Υπουργείο Πολιτισμού θεωρείται από πολλούς ως μια «τιμωρία» του ίδιου. Δυστυχώς και του Πολιτισμού. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, το υπουργείο Πολιτισμού αντιμετωπίστηκε σαν ένα δευτεροκλασάτο υπουργείο, στην καρέκλα του οποίου έφτανε όποιο στέλεχος περίσσευε. Ο υπουργός έφτανε χαρούμενος αντιμετωπίζοντας το Υπουργείο σαν ένα εύκολο και άνετο πόστο, όπου οι ιθύνοντες απολαμβάνουν πρώτες θέσεις στα θεάματα (αν πατάνε βεβαίως), εύκολα φλας, συγχρωτισμό με τους χαριτωμένους και ιδιόρρυθμους καλλιτέχνες και αμπελοφιλοσοφώντας για την σημασία του Ελληνικού Πολιτισμού και τις άυλες αξίες του.