Δυναμικό ξεκίνημα για το πρώτο διήμερο του 10ου Beyond Borders!
Ταινίες που αποκαλύπτουν την ικανότητα του ανθρώπου για το καλύτερο και το χειρότερο, δράσεις για μικρούς και μεγάλους, κινηματογραφικά εργαστήρια, φόρουμ συμπαραγωγών, μουσικές παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και θεσμών, έχουν μετατρέψει το ακριτικό Καστελλόριζο σε μια ανοικτή, πανέμορφη, δημιουργική πλατφόρμα διασύνδεσης, με τους δημιουργούς και το κοινό να ανταλλάσσουν ιδέες και απόψεις, να συνυπάρχουν, να συνδιαλέγονται και να δημιουργούν – κυριολεκτικά πάνω στο κύμα!
Στρατηγικός Εταίρος του Beyond Borders είναι η ΔΕΗ, η κορυφαία εταιρεία ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που στηρίζει ενεργά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Ως αναπόσπαστο κομμάτι του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας, η ΔΕΗ ενισχύει τον διάλογο με τον πολιτισμό και την τέχνη, υποστηρίζοντας όλους και όσα μας οδηγούν στο μέλλον, ένα μέλλον καλύτερο για όλους, όπου τον πρώτο λόγο έχει ο πολιτισμός.
Το πρώτο διήμερο ξεκίνησε με προβολές στο Κυρίως Διαγωνιστικό Τμήμα που περιλαμβάνει συνολικά 18 ταινίες ντοκιμαντέρ μεσαίου και μεγάλου μήκους, καθώς και στο μη διαγωνιστικό Πανόραμα, όλες ανοικτές και με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Υπενθυμίζεται ότι από τις 42 ταινίες που συνολικά διαγωνίζονται στο φεστιβάλ, οι 35 προβάλλονται σε ελληνική, διεθνή και παγκόσμια πρεμιέρα, ενώ πολλές από αυτές έχουν ταξιδέψει στα μεγαλύτερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου.
Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η ιρανική ταινία The Lost Season του Mehdi Ghanavati, όπου παρακολουθούμε τη νεαρή Κοσάρ να ζει σε ένα φτωχό, άνυδρο χωριό στα σύνορα Ιράν-Αφγανιστάν. Εξαναγκασμένη σε γάμο από τον παππού και τον πατέρα της, βλέπει τα όνειρά της για σπουδές να σβήνουν μέσα στις απαιτήσεις της νέας της ζωής: τη φροντίδα του συζύγου, του σπιτιού και αργότερα του παιδιού της. «Η ζωή θα μπορούσε να είναι πιο όμορφη», λέει η Κοσάρ, αναλογιζόμενη όλα όσα δεν πρόλαβε να κάνει. «Τα όνειρά μου ξεθωριάζουν. Ζω μια ζωή αδιάφορη, βυθισμένη στο βούρκο που με τραβά. Είμαστε η γενιά των χαμένων ονείρων», καταλήγει με πικρία.
Στη δεύτερη μέρα συγκίνηση προκάλεσε η ταινία Λο, του Θανάση Βασιλείου που, ένα χρόνο μετά τον θάνατο της μητέρας του, επιστρέφει στο άδειο διαμέρισμα της παιδικής του ηλικίας για να διαχειριστεί μια προβληματική κληρονομιά και τα θραύσματα αναμνήσεων της οικογένειάς του, με την προσωπική του ιστορία να μπλέκεται με το συλλογικό τραύμα της Χούντας. Το Βράδυ υποχωρεί, η ταινία του Τίμωνα Κουλμάση, μιλά για τον Μέμο και τη Ζιζή Μακρή, δύο καλλιτέχνες που έζησαν τον 20ό αιώνα ανάμεσα στην Κατοχή, την εξορία και τον Ψυχρό Πόλεμο με την τέχνη ως μαρτυρία και πυξίδα, κάνοντας αναφορά στις χαμένες ουτοπίες της γενιάς τους. Τέλος, το To Use a Mountain, του Casey Carter μιλά για την αντίσταση έξι αγροτικών κοινοτήτων στις ΗΠΑ που απειλούνται να μετατραπούν σε χωματερές πυρηνικών αποβλήτων.
Η σκηνή του κυρίως διαγωνιστικού τμήματος μετατρέπεται στα διαλείμματα σε ένα υπέροχο μουσικό βήμα για τα μουσικά ιντερλούδια από το Athens String Quartet με μουσικούς της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, τους βιολονίστες Απόλλωνα Γραμματικόπουλο και Παναγιώτη Τζιώτη, την βιολίστα Τάνια Χαριτοπούλου και τον βιολοντσελίστα Ισίδωρο Σιδέρη.
Στο Μη Διαγωνιστικό τμήμα Πανόραμα αίσθηση προκάλεσε η γεμάτη με κόσμο προβολή του ντοκιμαντέρ της Danae Elon, Rules of Stone, για τη σιωπηλή βία της ισραηλινής αποικιοκρατίας στην Ιερουσαλήμ, μέσα από τις μαρτυρίες αρχιτεκτόνων. Πίσω από την αισθητική της πελεκητής πέτρας που βάσει νόμου πρέπει να προέρχεται από την πόλη, αποκαλύπτεται μια συστηματική διαδικασία εκτοπισμού, αποκλεισμού και διαγραφής μετά και τον πόλεμο του 1967.
Η ταινία αναφερόταν στο Νάκμπα ή αλλιώς Παλαιστινιακή Καταστροφή, βάσει της οποίας μεταξύ άλλων καταστράφηκαν εκατοντάδες παλαιστινιακά χωριά για να φτιαχτούν ισραηλινά χωριά και πόλεις, ενώ οι Άραβες κάτοικοι της Ιερουσαλήμ υποχρεώθηκαν να γκρεμίσουν τα σπίτια τους.
Ερωτήσεις στην σκηνοθέτρια έθεσε o παλαιστίνιος φοιτητής, Wael Abboud. Η καναδή ισραηλινής καταγωγής σκηνοθέτρια που μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ, την χαρακτήρισε πρωτεύουσα του ισραηλινού Απαρτχάιντ και τόνισε ότι μέχρι το 1948 όλοι οι πληθυσμοί εκεί ζούσαν αρμονικά. «Όταν έφτιαξα την ταινία δεν φανταζόμουν ότι το 80% στη Γάζα θα είναι σήμερα κατεστραμμένο», είπε. «Σήμερα μόνο σκοτώθηκαν 75 άτομα και άλλα 3 πέθαναν από την πείνα, ενώ χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν στο Τελ Αβίβ για να σταματήσει η γενοκτονία».
Στην ταινία The man who told the truth, του Mal Marken, ακολουθούμε τα ίχνη του Τσαρλς Τόμσον, Ιδρυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, που αγωνίστηκε για τους αυτόχθονες πληθυσμούς, την κατάργηση της δουλείας και την ανεξαρτησία. Ο Bruce Clark, συγγραφέας και δημοσιογράφος, δραστήριος υποστηρικτής της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα στη χώρα μας, μεγάλωσε στον ίδιο τόπο με τον Τόμσον και αναδεικνύει στο ντοκιμαντέρ μεταξύ άλλων και την ελληνική παιδεία του, που συνέδραμε στην πορεία του.
Κατάμεστη ήταν η προβολή του ντοκιμαντέρ Kastellorizo: An island in the heart of the world του Ivan Butel, στο οποίο μιλούσε κόσμος του νησιού κάθε ηλικίας για τις χαρές, τις δυσκολίες και τις προκλήσεις της ζωής στο ακριτικό νησί με τους 250 κατοίκους, με ισάριθμο στρατό και όπου η πλειοψηφία ζει από τον τουρισμό.
Το Καστελλόριζο είναι η έμπνευση και για το πρότζεκτ Beyond Storytelling που παρουσιάστηκε στο νησί και κινηματογραφεί τον πρωταγωνιστή της θρυλικής ταινίας Mediterraneo, Giuseppe Cederna και τον γλύπτη Αλέξανδρο Ζυγούρη, στο σημερινό Καστελλόριζο, απαθανατίζοντας στιγμές δημιουργίας και την αίσθηση του ανήκειν σε μια απαιτητική εποχή δραματικών αλλαγών, τουριστικοποίησης και πολλών μετακινήσεων.
Το ντοκιμαντέρ για τον Uberto Primo, της Alessandra Maioletti, μιλά για εννέα εβραίους μαθητές του ομώνυμου σχολείου στη Θεσσαλονίκη της Κατοχής, που άφησαν πίσω τα όνειρα για να παλέψουν για τη ζωή τους.
Τέλος, η ταινία Γιάννης Σπανός: Πίσω από τη μαρκίζα, του Άρη Δορίζα ακολουθεί το μουσικό ταξίδι του μεγάλου συνθέτη από το Κιάτο στο Παρίσι και από εκεί στην καρδιά της ελληνικής μουσικής, μέσα από σπάνια τεκμήρια και με σχόλια πολλών μεγάλων δημιουργών, όπως οι Σαββόπουλος, Πλέσσας, Μητσιάς, Νταλάρας, Δεληβοράς, Βιολάρης, κ.ά. «Δεν μπορώ να κάνω μουσική με πολύ κόσμο, αγαπώ τη μοναξιά», λέει σε απόσπασμα ο Σπανός, ενώ θεωρεί τραγούδι που θα τον χαρακτήριζε το «Άνθρωποι μονάχοι».
Από το πρωί, το φιλόξενο Δημαρχείο και η σκεπαστή γραφική Αγορά του νησιού γεμίζουν με παιδιά που παρακολουθούν ταινίες από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων και με τα μαθήματα σκάκι για μικρούς και μεγάλους που διοργανώνει ο Σκακιστικός Όμιλος Ρόδου “Ιππότης” με τη συνδρομή και δύο SenseRobot σκακιού. Την Τρίτη έκανε τη θεαματική του εμφάνιση στο νησί και ο ξυλοπόδαρος, aka Neil Adrian Blakemore, που με τα ακροβατικά του ξετρέλανε μικρούς και μεγάλους.
Το Φόρουμ Συμπαραγωγών διανύει τη δεύτερη χρονιά της πολλά υποσχόμενης πορείας του με συμμετέχοντες διακεκριμένους σκηνοθέτες και παραγωγούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό που γνωρίζονται, μοιράζονται ιδέες, τεχνογνωσία, εμπειρίες, πρακτικές και πληροφορίες, με σκοπό να υποστηριχθεί το ντοκιμαντέρ μέσω συνεργασιών και συμπαραγωγών.
Στις δύο μέχρι σήμερα συναντήσεις έχουν παρουσιαστεί 10 δουλειές από την Ελλάδα αλλά και από το Ιράν, την Αυστραλία και τον Καναδά, ενώ οι καρποί αυτής της διαδικασίας θα φανούν πολύ σύντομα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση του βιβλίου «Καστελλόριζο» της Αθηνάς Ταρσούλη, μέρος του τόμου για τα Δωδεκάνησα. Την έκδοση του λήμματος επιμελήθηκε το ΙΔΙΣΜΕ. Στον πρόλογό της η Ειρήνη Σαρίογλου, Πρόεδρος του φεστιβάλ, τόνισε ότι το βιβλίο περιέχει πολλά στοιχεία για την ταυτότητα του νησιού που πρέπει να διατηρηθεί και ότι, παρά τις πολλές αλλαγές, αναλλοίωτη μένει η αγάπη των Καστελλορίζιων για τον τόπο τους.
Η συγγραφέας ήταν ποιήτρια, συγγραφέας και ζωγράφος και οι ζωγραφιές της, 75 χρόνια πριν, συνοδεύουν το εν λόγω έργο.
Όπως τόνισε ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Παύλος Μεθενίτης, ο οποίος παρουσίασε το βιβλίο και διάβασε χαρακτηριστικά, γλαφυρά αποσπάσματα, «το βιβλίο μιλά για πρόσωπα που χάθηκαν στο πέρασμα των χρόνων, ήθη, έθιμα και συνήθειες, αρχιτεκτονική, ενδυμασίες και ντοπιολαλιά. Καταδυόμαστε στη συλλογική ψυχή του νησιού, την οποία διέσωσε η συγγραφέας σε ένα βιβλίο τεκμηρίωσης που διαβάζεται σαν μυθιστόρημα».
Στο πλαίσιο της παρουσίασης, η κα Σαρίογλου, Πρόεδρος του Φεστιβάλ, μίλησε για την έγκριτη εφημερίδα που κυκλοφορούσε παλιότερα στο νησί, για τα οθωμανικά αρχεία που περιλαμβάνουν τόμους για τη Μεγίστη, οι οποίοι χρειάζεται να μεταφραστούν και εκδοθούν, αλλά και για το πολύτιμο αρχείο για το Καστελόριζο που δώρισε πρόσφατα συλλέκτης δικηγόρος στο ΙΔΙΣΜΕ, που μεταξύ άλλων, επιβεβαιώνει ότι η φωτιά που κατέστρεψε το νησί μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αποδίδεται στους συμμάχους Βρετανούς.
Το απόγευμα της Τρίτης πραγματοποιήθηκε ειδική εκδήλωση ενημέρωσης για το Πρόγραμμα Εξωστρέφειας Οπτικοακουστικού Τομέα του ΕΚΚΟΜΕΔ – Creative Greece, τα εργαλεία και τις προδιαγραφές χρηματοδότησης, καθώς και τους άξονες για την υποστήριξη φεστιβάλ στην Ελλάδα, την προώθηση ελληνικών ταινιών στο εξωτερικό, τη στήριξη της διανομής τους, την ενίσχυση δράσεων εξωστρέφειας μέσω του Creative Hub, τη συντονισμένη εκπροσώπηση της Ελλάδας και της εγχώριας δημιουργίας σε διεθνείς οργανισμούς, φεστιβάλ και εκθέσεις.
Τέλος, η Silvia De Felice από τη Rai Documentari που ιδρύθηκε το 2020, πραγματοποίησε ένα πολύ ενδιαφέρον masterclass, όπου επισήμανε την αυξανόμενη αξία και ζήτηση του ντοκιμαντέρ σε μια εποχή που ο κόσμος αναζητά τεκμηριωμένη ενημέρωση.
Μίλησε για την ευθύνη της δημόσιας τηλεόρασης απέναντι στη διαρκή αναζήτηση των ιδιωτικών επιχειρήσεων για νούμερα και κέρδη.
Εξήγησε τη δομή της RAI και την υποστήριξή της σε συμπαραγωγές καθώς και τη συμμετοχή της σε δίκτυα και συνεργασίες και παρουσίασε συναρπαστικά νέα ντοκιμαντέρ. «Δύο εκατομμύρια θεατές ντοκιμαντέρ στην Ιταλία είναι καλό νούμερο, αλλά πολύ μικρό σε σχέση με τους θεατές ψυχαγωγικών εκπομπών», είπε. «Θέλουμε να στηρίξουμε το ντοκιμαντέρ, αλλά και να το κάνουμε προσιτό στο κοινό, το οποίο και να εκπαιδεύσουμε, ώστε να παρακολουθεί ντοκιμαντέρ».
Το αναλυτικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα βρείτε ΕΔΩ και τον κατάλογο του φεστιβάλ θα βρείτε ΕΔΩ
Για περισσότερες πληροφορίες για τη διοργάνωση και το αναλυτικό πρόγραμμα μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.beyondborders.gr. Μπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε με το Φεστιβάλ στη διεύθυνση info@beyondborders.gr.
Διοργάνωση: Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ) σε συνεργασία με την γαλλική Ecrans des Mondes.
Το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας.
Συν-διοργάνωση: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και με την υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας (ΕΚΚΟΜΕΔ), της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, της Πρεσβείας της Αυστραλίας στην Αθήνα, της Πρεσβείας της Γερμανίας στην Αθήνα, της Πρεσβείας της Ισπανίας στην Αθήνα, της Πρεσβείας της Ελβετίας στην Αθήνα και της Πρεσβείας της Ιταλίας στην Αθήνα.
Πηγή: cnn.gr
