• Η Επιθεώρηση Εργασίας, κατόπιν καταγγελίας, διαπίστωσε νόμιμη μετάκληση και αναρτημένο ωράριο • Η παρακράτηση διαβατηρίων αποδόθηκε σε διοικητικές ανάγκες, ενώ μία μεμονωμένη μαρτυρία πυροδότησε τις βαρύτερες κατηγορίες
Το μεσημέρι της 24ης Σεπτεμβρίου 2025 στη Ρόδο, έλεγχος της Επιθεώρησης Εργασίας με τη συνδρομή της αστυνομίας οδήγησε στη σύλληψη 59χρονου ημεδαπού, υπεύθυνου παραρτήματος εταιρείας, για υπεξαγωγή εγγράφων και εμπορία ανθρώπων. Παρά τον αρχικό θόρυβο, τα μέχρι τώρα στοιχεία σκιαγραφούν μια εικόνα που μοιάζει να έχει διογκωθεί από μια μεμονωμένη κατάθεση και από γλωσσικά-διαδικαστικά εμπόδια, με την υπεράσπιση να υποστηρίζει ότι πρόκειται για παρεξήγηση γύρω από τον τρόπο διαχείρισης των ταξιδιωτικών εγγράφων των αλλοδαπών εργαζομένων.
Ο έλεγχος και το επιχειρησιακό πλαίσιο
Η κινητοποίηση ξεκίνησε ύστερα από ανώνυμη καταγγελία περί παρακράτησης διαβατηρίων αλλοδαπών. Το κλιμάκιο των δύο επιθεωρητών, συνοδεία αστυνομικών, βρέθηκε στις εγκαταστάσεις του παραρτήματος και κατέγραψε την παρουσία οκτώ εργαζομένων υπηκόων Νεπάλ, οι οποίοι είχαν έρθει στο νησί μέσω νόμιμης διαδικασίας μετάκλησης, εγκεκριμένης από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου. Στον χώρο εργασίας ήταν αναρτημένο το ωράριο, ενώ από τον έλεγχο προέκυψε ότι η απασχόληση τελούσε υπό καθεστώς νομιμότητας, στοιχείο που αρχικά λειτουργεί καθησυχαστικά για τις εργασιακές συνθήκες.
Κατά τη διαδικασία ταυτοποίησης, οι αλλοδαποί δήλωσαν πως δεν είχαν επάνω τους τα διαβατήρια τους. Η αναζήτηση στα γραφεία της επιχείρησης οδήγησε σε φάκελο με τα ταξιδιωτικά έγγραφα και τις σχετικές εξουσιοδοτήσεις, τα οποία επιδείχθηκαν αρμοδίως. Σύμφωνα με όσα μεταφέρθηκαν στην προανάκριση, υπάλληλος εξήγησε ότι η φύλαξη γινόταν «για να μην χαθούν», αλλά και για να διεκπεραιωθούν υπηρεσιακές διαδικασίες: έκδοση ή ανανέωση αδειών παραμονής, αδειών εργασίας και βιβλιαρίων, τις οποίες οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δυσκολεύονταν να παρακολουθήσουν λόγω γλωσσικού φραγμού και άγνοιας των διαδικαστικών.
Τα έγγραφα παραδόθηκαν άμεσα στους αστυνομικούς και, αφού επιβεβαιώθηκε η νομιμότητα παραμονής, αποδόθηκαν στους νόμιμους κατόχους τους.
Η μεμονωμένη μαρτυρία που άλλαξε τον τόνο
Κρίσιμη για την κλιμάκωση στάθηκε η δήλωση ενός εκ των εργαζομένων, ο οποίος μιλούσε αγγλικά και φέρεται να είπε ότι τα διαβατήρια «κρατιούνταν για να μην φύγουν» από την εργασία τους. Πρόκειται, ωστόσο, για μια μοναδική μαρτυρία μέσα σε περιβάλλον εμφανών δυσκολιών επικοινωνίας και ασύμμετρων πληροφοριών. Η πιθανότητα παρερμηνείας ή ελλιπούς κατανόησης, απόδοσης δηλαδή σε «μητρική» πρόθεση αυτό που ίσως ήταν απλώς διαδικαστική διευκόλυνση, παραμένει ανοιχτή, χωρίς αυτό να ακυρώνει τη σοβαρότητα της ελεγκτικής διαδικασίας. Η ίδια η διαθεσιμότητα των εγγράφων στο γραφείο και η άμεση παράδοσή τους στις αρχές λειτουργούν υπέρ της εκδοχής ότι δεν υπήρχε πρόθεση απόκρυψης ή αφαίρεσης με σκοπό τον περιορισμό της ελευθερίας κίνησης.
Ο 59χρονος υπεύθυνος παραρτήματος συνελήφθη με την αυτόφωρη διαδικασία για τα αδικήματα της υπεξαγωγής εγγράφων και της εμπορίας ανθρώπων. Οι συνήγορόι του κ.κ. Μιχάλης Καντιδενός και Στέλιος Κιουρτζής υποστηρίζουν ότι η κατοχή των εγγράφων είχε μοναδικό σκοπό την ομαλή ολοκλήρωση διοικητικών πράξεων υπέρ των εργαζομένων και ζήτησε επίσπευση της απολογίας. Λόγω φόρτου εργασίας η απολογία μετατέθηκε για σήμερα και ο κατηγορούμενος κρατήθηκε έως τότε.
Νομικός καμβάς και ουσία της διαφοράς
Η υπεξαγωγή εγγράφων αφορά κατακράτηση χωρίς δικαίωμα, ενώ η εμπορία ανθρώπων προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, μέσα εξαναγκασμού ή κατάχρηση ευάλωτης θέσης με σκοπό την εκμετάλλευση. Εδώ, ο έλεγχος ανέδειξε δύο αντιτιθέμενες γραμμές: τη διοικητική ερμηνεία της επιχείρησης περί «φύλαξης για διεκπεραίωση» και την υπόνοια περιορισμού επιλογών εργασίας που πηγάζει από τη μια κατάθεση. Το γεγονός ότι η απασχόληση ήταν νόμιμη, ότι υπήρχε αναρτημένο ωράριο και ότι τα έγγραφα παραδόθηκαν αμέσως στις αρχές, εισφέρουν επιχειρήματα υπέρ της άποψης πως δεν στοιχειοθετείται ευχερώς πρόθεση καταναγκασμού. Με άλλα λόγια, το αντικειμενικό εύρημα της φύλαξης εγγράφων χρειάζεται προσεκτική αποτίμηση πριν ταυτιστεί με πρακτική υποδούλωσης.
