Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκαν την Κυριακή 8 Ιουνίου 2025 οι εργασίες του 4ου Θερινού Σχολείου στη Νίσυρο (4th Nisyros Summer School), το οποίο διοργανώθηκε από την 1η έως και την 8η Ιουνίου 2025 στο νησί της Νισύρου. Το Σχολείο έλαβε χώρα στο ιστορικό και ανακαινισμένο κτίριο του Παλαιού Δημοτικού Σχολείου στον Εμπορειό, το οποίο έχει παραχωρηθεί από τον Δήμο Νισύρου για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Η διοργάνωση έγινε στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δράσεων του Γεωπάρκου Νισύρου από το Εργαστήριο Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η διοργάνωση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Νισύρου και του Φορέα Διαχείρισης Γεωπάρκου Νισύρου, της Δημοτικής Κοινοφελούς Επιχείρησης Νισύρου, που στηρίζουν με συνέπεια τις επιστημονικές και εκπαιδευτικές δράσεις που αναδεικνύουν το φυσικό, πολιτισμικό και γεωλογικό απόθεμα του νησιού, με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων και ερευνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ένα θερινό σχολείο – θεσμός για το Αιγαίο και τη Μεσόγειο
Το Θερινό Σχολείο έχει καταστεί πλέον θεσμός για την επιστημονική κοινότητα, αποτελώντας ένα μοναδικό πεδίο εκπαίδευσης, έρευνας και ανταλλαγής γνώσεων ανάμεσα σε φοιτητές, νέους ερευνητές και διακεκριμένους επιστήμονες. Η Νίσυρος, με την εξαιρετική γεωλογική της φυσιογνωμία, τη δραστηριότητα του ηφαιστείου της, αλλά και τη μοναδική της κοινωνικο-οικολογική ταυτότητα, λειτουργεί ως ανοιχτό εργαστήριο φυσικών επιστημών (Natural Science Laboratory).
Στο φετινό Σχολείο συμμετείχαν 20 μεταπτυχιακοί φοιτητές και νέοι ερευνητές (από Ελλάδα, Γαλλία, Ρουμανία και Κίνα), οι οποίοι παρακολούθησαν θεωρητικά μαθήματα, διαλέξεις και εντατικές ασκήσεις πεδίου σε όλη τη Νίσυρο, εστιάζοντας στη μικροκλιματική ανάλυση οικισμών, στη χαρτογράφηση της ηφαιστειακής περιοχής, στην ιστορική ανασύσταση της ηφαιστειακής δραστηριότητας του ηφαιστείου της Νισύρου, στους γεωλογικούς και κλιματικούς κινδύνους, στην ανάλυση της ποιότητας του αέρα, στις βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης υδάτων, στην έξυπνη γεωργία, στην τεχνητή νοημοσύνη, στις τεχνικές βιώσιμης ανάπτυξης για ενεργειακή αυτονομία των νησιών, στις μεθόδους πρόβλεψης της συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών καθώς και στη χρήση νέων τεχνολογιών, όπως drones και αισθητήρες περιβάλλοντος.
Οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν και να υλοποιήσουν:
• Μικρο-βιοκλιματικές μετρήσεις στους οικισμούς της Νισύρου,
• Παρατηρήσεις των ηφαιστειακών γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών των τεκτονικών δομών (Γεωμορφολογική ξενάγηση στο Παλαιόκαστρο και στην παραλία “Χοχλάκοι”)
• Δενδροχρονολογήσεις για ανασύσταση του κλίματος,
• Μετρήσεις ποιότητας αέρα και αέριας ρύπανσης στην περιοχή του ηφαιστείου,
• Εφαρμογές της τεχνικής νοημοσύνης στις φυσικές επιστήμες
• Επεξεργασία πειραματικών μετρήσεων και ορθοφωτογραφιών που ελήφθησαν κατά την διάρκεια των εργαστηριακών εργασιών υπαίθρου στους κρατήρες “Στέφανος”, “Μικρός Πολυβώτης” και “Μεγάλος Πολυβώτης” με drone,
• Εκπαίδευση σε βιώσιμες τεχνικές διαχείρισης νερού και πρόληψη φυσικών κινδύνων.
• Εκπαίδευση σε μεθόδους πρόβλεψης της συμπεριφοράς δασικών πυρκαγιών
Αλληλεπίδραση με την τοπική κοινωνία
Ιδιαίτερη αξία είχε και η σύνδεση του Θερινού Σχολείου με την κοινωνία της Νισύρου, μέσα από δράσεις που ενίσχυσαν τον διάλογο μεταξύ επιστημόνων και κατοίκων. Ξεχωρίζει η ανοιχτή ενημερωτική συνάντηση έξω από το Δημαρχείο, όπου παρουσιάστηκε η προοπτική ένταξης της Νισύρου στα Παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO, που ανέδειξε τα πολλαπλά οφέλη (εκπαιδευτικά, αναπτυξιακά, περιβαλλοντικά) από μια τέτοια εξέλιξη.
Προοπτικές και συνέχεια
Το Θερινό Σχολείο ολοκληρώθηκε με τις παρουσιάσεις θεματικών εργασιών από τους φοιτητές και την απονομή βεβαιώσεων συμμετοχής, σε μια γιορτή επιστήμης, συνεργασίας και έμπνευσης. Οι εισηγητές και οι φοιτητές αποχώρησαν από τη Νίσυρο μεταφέροντας όχι μόνο πολύτιμη γνώση και εμπειρία, αλλά και βαθιά εκτίμηση για τη φυσική ομορφιά, τη γεωλογική κληρονομιά και τη ζωντάνια της τοπικής κοινωνίας.
Οι διοργανωτές με κύριο υπεύθυνο τον Καθηγητή Παναγιώτης Νάστο, Διευθυντή Εργαστηρίου Κλιματολογίας και Ατμοσφαιρικού Περιβάλλοντος, ΕΚΠΑ, εκφράζουν θερμές ευχαριστίες:
στον Δήμαρχο Νισύρου Καθηγητή Χριστοφή Κορωναίο και στον Πρόεδρο του Δοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινοφελούς Επιχείρησης Νισύρου, Φορέα Διαχείρισης Γεωπάρκου Νισύρου, κ. Ευάγγελο Τασιούλα για τη στήριξη του θεσμού,
στους κατοίκους της Νισύρου για την έμπρακτη φιλοξενία,
στους επιστήμονες και συνεργάτες που μετέτρεψαν το νησί σε πεδίο εφαρμοσμένης γνώσης και ακαδημαϊκής αριστείας.
Το 5ο Nisyros Summer School έχει ήδη αρχίσει να σχεδιάζεται, με στόχο να συνεχίσει να ενώνει τη θεωρία με την πράξη, την επιστήμη με την κοινωνία και το τοπικό με το παγκόσμιο.
