Το θλιβερό περιστατικό στο Τζάνειο νοσοκομείο με το λάθος βοηθού νοσηλευτή ο οποίος πραγματοποίησε μετάγγιση αίματος σε 62χρονη ασθενή ενώ δεν προβλεπόταν, με αποτέλεσμα λόγω ασυμβατότητας στην ομάδα αίματος να καταρρεύσει ο οργανισμός της, έχει επαναφέρει το μεγάλο πρόβλημα έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ).
Τα τελευταία 24ωρα το συμβάν στο Τζάνειο έχει πυροδοτήσει τις τοποθετήσεις τόσο γιατρών από τις Ιατρικές Ενώσεις όσο και νοσηλευτών που θέτουν μια – δυστυχώς πραγματική – διάσταση σε αυτό που συνέβη: Την εξουθένωση του υπάρχοντος προσωπικού που είναι λογικό να οδηγεί σε λάθη αλλά και την τραγική υποστελέχωση εξαιτίας της οποίας δεν τηρείται κατά γράμμα το καθηκοντολόγιο. Κάτι που επιβεβαιώθηκε στην προκειμένη περίπτωση, αφού σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά μία νοσηλευτής πάσχιζε με πληθώρα περιστατικών στη βάρδιά της και εκείνη τη στιγμή μαζί με ακόμη μία βοηθό νοσηλευτή βρίσκονταν πάνω από άλλο περιστατικό. Έτσι, ο άλλος βοηθός νοσηλευτή πήρε τον ασκό αίματος – ενώ δεν είναι δουλειά του – και τον έβαλε στη λάθος ασθενή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 15.000 νοσηλευτές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων και περίπου άλλοι τόσοι βοηθοί νοσηλευτών. Από τα δημόσια νοσοκομεία εκτιμάται ότι λείπουν περίπου 15.000 νοσηλευτές, γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας στην τελευταία θέση ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αναλογία νοσηλευτών και πληθυσμού.
Ειδικότερα, όπως έδειξε δημοσιευμένη έρευνα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που αφορά στο 2023, στην Ελλάδα υπάρχουν 3,3 νοσηλευτές (πρόκειται γενικά για νοσηλευτικό προσωπικό, δηλαδή και βοηθοί νοσηλευτών) ανά 1.000 κατοίκους, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 8,2 νοσηλευτές ανά 1.000 κατοίκους. Ενδιαφέρον έχουν οι ηλικίες των νοσηλευτών, καθώς στη χώρα μας ο μέσος όρος είναι τα 51 έτη, ενώ στις άλλες χώρες του ΟΟΣΑ τα 35 έτη.
Η «ρίζα» του προβλήματος εστιάζεται στο ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον των νέων ανθρώπων να σπουδάσουν νοσηλευτική ή ακόμη και όσοι επιλέγουν το επάγγελμα προτιμούν τον ιδιωτικό τομέα ή κάποια χώρα του εξωτερικού, αφού οι απολαβές στο δημόσιο είναι πολύ χαμηλές. Ενδεικτικά, ένας πρωτοδιοριζόμενος νοσηλευτής λαμβάνει περί τα 850 ευρώ, μισθός που μπορεί να φτάσει έως τα 1.000 ευρώ εάν προστεθούν επιπλέον ώρες. «Εάν δεν καθιερωθεί ειδικό μισθολόγιο, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα», σημειώνει στο ygeiamou.gr ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας, Δημήτρης Σκουτέλης. Ο ίδιος προσθέτει ότι ακόμη και νοσηλευτές με εργασιακή εμπειρία 10 ή 20 ετών επιδιώκουν να αφήσουν μια μόνιμη θέση και να μετατεθούν σε σχολεία ως αναπληρωτές, όχι μόνιμοι, σχολικοί νοσηλευτές για να έχουν περισσότερο… ήσυχη εργασιακή καθημερινότητα.
Πόσες προσλήψεις νοσηλευτών προβλέπονται
Με βάση όλα τα παραπάνω, γίνεται κατανοητό ότι το ΕΣΥ δεν ελκύει νοσηλευτές, παρά τις όποιες προσπάθειες στελέχωσης γίνονται. Σύμφωνα με τις πληροφορίες από το Υπουργείο Υγείας, το έτος 2024 κατανεμήθηκαν από το Υπουργείο για τα νοσοκομεία του ΕΣΥ 2.373 θέσεις σε νοσηλευτικό προσωπικό σε όλες τις κατηγορίες ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης), ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και ΔΕ (Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) και απεστάλησαν δύο αιτήματα προς το ΑΣΕΠ, το πρώτο για 2.145 θέσεις και το δεύτερο για 228 θέσεις.
Προκειμένου να επισπευστεί η διαδικασία πλήρωσης των παραπάνω θέσεων, για τις 2.053 θα ακολουθηθεί η διαδικασία κάλυψης από τους επιλαχόντες της 7Κ/2022. Ήδη έχουν εκδοθεί οι πίνακες διοριστέων για όλες τις κατηγορίες και η διαδικασία διορισμού βρίσκεται σε εξέλιξη. Για τις υπόλοιπες θέσεις επιδίωξη είναι να καλυφθούν μέσω επιλαχόντων από τις προκηρύξεις 5Κ/2023 και 2Κ/2024 που βρίσκονται σε εξέλιξη, μόλις εκδοθούν οι σχετικοί οριστικοί πίνακες. Οι θέσεις που δεν θα πληρωθούν, θα προκηρυχθούν από το ΑΣΕΠ. Για το έτος 2025 έχουν προβλεφθεί για τα νοσοκομεία 1.300 θέσεις νοσηλευτικό προσωπικό.
Το Υπουργείο Υγείας εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη μεθοδολογία κατανομής του ανθρώπινου δυναμικού. Αυτή η μεθοδολογία συνυπολογίζει κρίσιμους λειτουργικούς δείκτες, όπως τον μέσο όρο νοσηλειών, και συνδυάζει την υφιστάμενη στελέχωση με τις κενές θέσεις, ώστε να προκύψουν αξιόπιστα και ασφαλή συμπεράσματα για τις απαιτούμενες ενέργειες στελέχωσης στις υγειονομικές μονάδες.
Η περίπτωση μιας 18χρονης στις ΗΠΑ
Ο βοηθός νοσηλευτή στο Τζάνειο έχει δεχθεί όλες αυτές τις ημέρες τη στήριξη των συναδέλφων του αλλά και του ιατρικού προσωπικού. Ο πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Αθηνών Πειραιά (ΕΙΝΑΠ), Γιώργος Σιδέρης, σε μια προσπάθεια να δείξει τις σοβαρές ελλείψεις που είναι λογικό να φέρνουν λάθη, θύμισε μια παρόμοια περίπτωση το 1984.
Η 18χρονη φοιτήτρια Libby Zion εισήχθη στο νοσοκομείο New York Hospital με πυρετό και σύγχυση. Χωρίς να είναι γνωστό το ιστορικό της, οι εφημερεύοντες ειδικευόμενοι γιατροί της χορήγησαν ένα παυσίπονο που η αλληλεπίδρασή του με αντικαταθλιπτικό φάρμακο που έπαιρνε οδήγησε την ασθενή σε εκδήλωση συνδρόμου σεροτονίνης. Η κατάσταση της 18χρονης επιδεινώθηκε ραγδαία, με αποτέλεσμα να υποστεί καρδιοαναπνευστική ανακοπή και να καταλήξει την επόμενη μέρα. Ο πατέρας της κατηγόρησε το νοσοκομείο για αμέλεια, εστιάζοντας στην υπερβολική κόπωση των ειδικευόμενων ιατρών και την έλλειψη επαρκούς επίβλεψης. Η υπόθεση προκάλεσε ευρεία δημόσια κατακραυγή και οδήγησε σε δικαστικές διαμάχες κατά τις οποίες αποδείχτηκε ότι οι ειδικευόμενοι της υπόθεσης δούλευαν 30 ώρες συνεχόμενα και μάλιστα χωρίς την παρουσία ειδικευμένου γιατρού. Μέσα από αυτή την υπόθεση καθιερώθηκαν τα ρεπό.
Πηγή: ygeiamou.gr