Στα χέρια των κομμάτων το νομοσχέδιο για την ψήφο των αποδήμων-Όλες οι ρυθμίσεις

Στα χέρια των κομμάτων βρίσκεται πλέον το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών για το πώς θα ψηφίζουν σε εκλογές και δημοψηφίσματα οι Ελληνες που κατοικούν μόνιμα στο εξωτερικό.

Το νομοσχέδιο στηρίζεται στις συζητήσεις που έγιναν μεταξύ κυβέρνησης και κομμάτων και τους συμβιβασμούς που επιτεύχθηκαν εκεί. Αναμένονται στη συνέχεια οι τοποθετήσεις των κομμάτων πάνω στα κείμενα προκειμένου να διαπιστωθεί εάν εξασφαλίζεται τελικώς η ενισχυμένη πλειοψηφία των 200 εδρών που χρειάζεται προκειμένου να ισχύσουν οι ρυθμίσεις. Υπενθυμίζεται ότι εάν δεν επιτευχθεί υπερψήφιση από 200 βουλευτές, το νομοσχέδιο δεν εφαρμόζεται ούτε στις μεθεπόμενες εκλογές. Στις βασικές του προβλέψεις, όπως αναφέρεται και στην αιτιολογική έκθεση προβλέπονται τα εξής:

1. Η ψηφοφορία εκτός Ελλάδας ολοκληρώνεται σε μία ημέρα και η διεξαγωγή της ορίζεται μεταξύ της τέταρτης και της προηγούμενης ημέρας της διεξαγωγής της ψηφοφορίας εντός της ελληνικής επικράτειας. Δεν επιτρέπεται να είναι σε εξέλιξη ψηφοφορία σε εκλογικά τμήματα εξωτερικού ενώ έχει περατωθεί η ψηφοφορία εντός της επικράτειας. Η καταμέτρηση και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας των εκλογέων εξωτερικού γίνεται ταυτόχρονα με την καταμέτρηση και ανακοίνωση των αποτελεσμάτων για το σύνολο της ελληνικής επικράτειας.
2. Για συμμετοχή στις εκλογές, οι Ελληνες του εξωτερικού καλούνται να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρων εξωτερικού. Προϋπόθεση για την εγγραφή είναι να συγκεντρώνουν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια: α) να έχουν διαμείνει συνολικά δύο έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων 35 ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εγγραφής. β) να έχουν οι ίδιοι ελληνικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου ή οι σύζυγοί τους ή το άλλο μέρος του συμφώνου συμβίωσης. Η διαπίστωση των ανωτέρω κριτηρίων συντελείται άπαξ από το Υπουργείο Εσωτερικών κατά την εγγραφή η οποία ισχύει για αόριστο χρονικό διάστημα. Για να διαπιστωθούν τα κριτήρια αποκλείονται λογαριασμοί ΔΕΚΟ και μπορούν να χρησιμεύσουν πιστοποιητικά όπως: α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή δ) Εφόσον σύζυγος ή μέλος συμφώνου συμβίωσης ή τέκνο δεν μπορεί να πιστοποιήσει τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων, αυτές μπορούν να πιστοποιηθούν με χρήση των ανωτέρω δικαιολογητικών είτε του άλλου συζύγου είτε του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης, για χρόνο μετά τη σύναψη του γάμου ή συμφώνου και για όσο αυτά παραμένουν σε ισχύ, είτε του ενός εκ των δύο γονέων τέκνου αντίστοιχα, εφόσον αυτός είχε την επιμέλειά του.
3. Οι ενστάσεις κατά των εγγραφών υποβάλλονται στο Πρωτοδικείο Αθηνών του οποίου ο Πρόεδρος ορίζει το ταχύτερο την ημέρα και ώρα εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων από το Πολυμελές Πρωτοδικείο που δικάζει κατά τη διαδικασία της Εκούσιας Διαδικασίας. Ειδικά για ενστάσεις που υποβάλλονται έως είκοσι δύο (22) ημέρες πριν την ημερομηνία των εκλογών, αυτές εκδικάζονται την επόμενη της υποβολής τους. Η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου είναι οριστική και δεν υπόκειται σε κανένα ένδικο μέσο, αποστέλλεται δε στη Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία επιφέρει τις σχετικές μεταβολές.
4. Η εγγραφή στους ειδικούς καταλόγους εξωτερικού γίνεται όποτε το επιθυμεί ο δικαιούχος. Μετά την εγγραφή του εκεί, ο εκλογέας δεν επιτρέπεται να ψηφίσει στον τόπο της βασικής του εγγραφής (π.χ. στην Α’ Αθηνών). Η εγγραφή γίνεται μέσω ειδικής εφαρμογής στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και με χρήση των διαπιστευτηρίων εισόδου (κωδικοί) σε εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Οταν προκηρύσσονται εκλογές, εγγραφές, μεταβολές, αναστολές ή διαγραφές αιτήσεων λαμβάνονται υπόψη εάν γίνουν έως την τρίτη μέρα από την προκήρυξη αλλιώς οι κατάλογοι κλείνουν και ενημερώνονται μετά το πέρας των εκλογών.
5. Οι εκλογείς κάθε διπλωματικής περιφέρειας κατανέμονται σε εκλογικά τμήματα, που συστήνονται και καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Σε κάθε εκλογικό τμήμα ο αριθμός των εκλογέων δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 40 ή να υπερβαίνει τους 600 εκλογείς. Εκλογικά τμήματα συστήνονται στην έδρα κάθε ελληνικής διπλωματικής αρχής και, αν συντρέχει λόγος, λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των εγγεγραμμένων εκλογέων που κατοικούν εκτός της έδρας, καθώς και των ειδικών σε κάθε διπλωματική περιφέρεια συνθηκών, και σε άλλες πόλεις της ίδιας περιφέρειας. Επίσης, είναι δυνατή η συνένωση διπλωματικών περιφερειών. Τα καταστήματα ψηφοφορίας ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Ως καταστήματα ψηφοφορίας χρησιμοποιούνται κτίρια των ελληνικών αρχών ή υπηρεσιών της αλλοδαπής, ανεξάρτητα γραφεία ιερών ναών της ελληνορθόδοξης εκκλησίας και κτίρια ή καταστήματα ελληνικών κοινοτήτων, συλλόγων ή άλλων ελληνικών οργανώσεων. Αν τα κτίρια αυτά είναι ανεπαρκή ή ακατάλληλα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν κτίρια ή καταστήματα του κράτους όπου θα διεξαχθεί η ψηφοφορία, παραχωρούμενα από τις αρμόδιες αρχές του κράτους αυτού, ύστερα από αίτηση του προϊσταμένου της οικείας ελληνικής διπλωματικής αρχής.
6. Ο εκλογέας δεν εκφράζει προτίμηση μεταξύ των υποψηφίων του ψηφοδελτίου επικρατείας. Σε περίπτωση διεξαγωγής εκλογών για την ανάδειξη των Ελλήνων μελών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την ψηφοφορία των εκλογέων χρησιμοποιούνται τα ίδια έντυπα ψηφοδέλτια που χρησιμοποιούνται και για την ψηφοφορία στην Ελλάδα. Στην περίπτωση αυτή, ο εκλογέας εκφράζει προτίμηση μεταξύ των υποψηφίων εντός του ψηφοδελτίου κατά τρόπο ανάλογο με τους τους εκλογείς που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα εντός επικρατείας. Ο εφοδιασμός των ελληνικών διπλωματικών αρχών με τον αναγκαίο αριθμό έντυπων ψηφοδελτίων γίνεται με φροντίδα των κομμάτων που συμμετέχουν στην εκλογή, τουλάχιστον 10 ημέρες, πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας. Οι αρχές αυτές οφείλουν στη συνέχεια να εφοδιάσουν με τον αναγκαίο αριθμό έντυπων ψηφοδελτίων την εφορευτική επιτροπή κάθε εκλογικού τμήματος.
7. Την ορισμένη για την ψηφοφορία ημέρα, οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα ψηφοφορίας του και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους, βάσει της ελληνικής αστυνομικής ταυτότητας ή του ελληνικού διαβατηρίου τους, και επαληθεύει την εγγραφή τους στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού.
8. Μετά το τέλος της ψηφοφορίας, ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής παραλαμβάνει τον σάκο και τον μεταφέρει ο ίδιος με ευθύνη του αμέσως αεροπορικώς στην Αθήνα και τον παραδίδει στην Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή Εκλογέων Εξωτερικού (ΚΕφΕΕΕ) που εδρεύει στο Εφετείο Αθηνών.
9. Η αποσφράγιση των φακέλων και η διαλογή των ψηφοδελτίων ενεργείται στο Εφετείο Αθηνών, στο οποίο εδρεύει η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή Εκλογέων Εξωτερικού (ΚΕφΕΕΕ), που αποτελείται από έναν πρόεδρο εφετών, ως πρόεδρο και τέσσερις εφέτες ή αντεισαγγελείς εφετών, του ίδιου εφετείου, ως μέλη.

Εννοείται ότι για την κατανομή των εδρών επικρατείας λαμβάνεται πλέον υπόψη ο αριθμός των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί τόσο εντός όσο και εκτός Επικράτειας. Αυτός διαιρείται με τον αριθμό των βουλευτών Επικρατείας ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί από τους 12 στους 15.