Η πιθανότητα ενός νέου δυσμενούς μετώπου στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής απασχολεί την Αθήνα τα τελευταία 24ωρα, καθώς πληροφορίες σε μέσα ενημέρωσης της Λιβύης και της Τουρκίας αναφέρουν ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης εξετάζει την προοπτική κύρωσης του τουρκολυβικού μνημονίου για τη χάραξη θαλασσίων ζωνών.
Το χρονικό των εξελίξεων καταδεικνύει τη ρευστότητα των σχέσεων, των συμμαχιών και των συμπορεύσεων με την ηγεσία της Λιβύης, η οποία είναι κατά κάποιο τρόπο δισυπόστατη. Το τουρκολυβικό μνημόνιο είχε υπογραφεί το 2019 από τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης. Της λιβυκής κυβέρνησης που εδρεύει στην Τρίπολη, διότι ο έτερος ισχυρός πόλος εξουσίας στης Λιβύης, η Βουλή των Αντιπροσώπων με πρόεδρο τον Ακίλα Σάλεχ, που εδρεύει στα ανατολικά της χώρας, στο Τομπρούκ, δεν κύρωσε το μνημόνιο. Στα ανατολικά της Λιβύης είναι ισχυρή η παρουσία και η εξουσία του στρατηγού Καλίφα Χαφτάρ, που ελέγχει τις στρατιωτικές δυνάμεις της περιοχής και ο οποίος επίσης δεν στήριξε τη συμφωνία.
Η ιδιαίτερη σημασία του μνημονίου για την Ελλάδα είναι ότι οριοθετεί ΑΟΖ ανάμεσα σε Τουρκία και Λιβύη αγνοώντας πλήρως την επήρεια των ελληνικών νησιών, ακόμα και της Κρήτης, στη χάραξη ζωνών στην περιοχή. Η Αθήνα αξιοποίησε την μη κύρωση του μνημονίου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης ως ένα επιπλέον επιχείρημα για την ακυρότητά του.
Φαίνεται, ωστόσο, ότι τα δεδομένα αλλάζουν και ότι η Αγκυρα έχει καταφέρει να αποκαταστήσει διαύλους επικοινωνίας και πρόσβαση στον πόλο εξουσίας που ελέγχει την Ανατολική Λιβύη. Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν τα δημοσιεύματα και οι ανακοινώσεις για ανταλλαγή επισκέψεων υψηλόβαθμων παραγόντων της μίας και της άλλη πλευράς. Ο γιος του στρατηγού Χαφτάρ, Σαντάμ Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος είναι διοικητής των χερσαίων δυνάμεων του Εθνικού Στρατού της Λιβύης, επισκέφθηκε πριν από δύο μήνες την Αγκυρα, ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση του διοικητή του Στρατού Ξηράς της Τουρκίας, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρογλου. Παράλληλα, το τελευταίο διάστημα πυκνώνουν οι αναφορές κυβερνητικών στελεχών της Τουρκίας σε ενδιαφέρον για γεωτρήσεις στη Λιβύη. Αναφορές που πιθανότατα συνδέονται με την πιο πρόσφατη εξέλιξη, η οποία προδιαγράφει δυσμενή δεδομένα για την Ελλάδα.
Ειδικότερα, στα μέσα ενημέρωσης της Λιβύης δημοσιεύθηκαν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η Βουλή των Αντιπροσώπων ανακοίνωσε τη σύσταση επιτροπής για την έγκριση του τουρκολιβυκού μνημονίου. Εφόσον οι πληροφορίες αποδειχθούν ακριβείς και η Βουλή των Αντιπροσώπων προχωρήσει όντως σε κύρωση της συμφωνίας, τότε όλες οι πλευρές στη Λιβύη θα έχουν κοινή τοποθέτηση απέναντι στο τουρκολιβυκό μνημόνιο και κατ’επέκταση κοινή αντιμετώπιση απέναντι στην επιχειρηματολογία και τις θέσεις της Αθήνας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει υπογράψει συμφωνία για τον καθορισμό ζωνών με την Αίγυπτο, η οποία επί της ουσίας ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ διπλωματικά προετοιμάζεται επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, στη Λιβύη. Η Αθήνα σταθερά επιδιώκει να διατηρήσει διαύλους ανοιχτούς, καθώς υπάρχουν πολλά θέματα που απασχολούν, ανάμεσά τους και το μεταναστευτικό, δεδομένου ότι αυξάνονται οι ροές από τα παράλια της Λιβύης προς τη Γαύδο και τη νότια Κρήτη. Οι τελευταίες εξελίξεις βάζουν στην εξίσωση νέα δεδομένα και τοποθετούν σε νέα βάση την προοπτική μιας επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών στη Λιβύη.
Πηγή: skai.gr
