Σε μία σειρά από θέματα της επικαιρότητας, όπως την προσπάθεια της γείτονος χώρας να παίξει σοβαρό ρόλο σε πολλά ζητήματα όπως στην ευρωάμυνα, αναφέρεται στη σημερινή συνέντευξη του προς τη «δ» ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. κ. Μανώλης Κεφαλογιάννης.
Ακόμη μιλάει για την ενίσχυση του μεταφορικού ισοδυνάμου, τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό αλλά και για την τεχνητή νοημοσύνη, για την οποία είναι γενικός εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
• Η Τουρκία θέλει να διεκδικήσει ρόλο στην άμυνα της Ευρώπης (όπως και σε άλλα μεγάλα διεθνή ζητήματα π.χ. στο Ουκρανικό). Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα; Θα θέσει βέτο για την άρση του casus belli εάν θέλει η Τουρκία να ανοίξει η πόρτα της ευρωάμυνας;
Η Security Action for Europe (SAFE) είναι μία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω χρηματοδότησης ύψους 150 δισ. ευρώ, με στόχο την αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας που προκύπτουν από τη γεωπολιτική κατάσταση. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει κοινές προμήθειες (common procurements) και επιτρέπει τη συμμετοχή τρίτων χωρών κατά παράβαση των νομικά ορθών αιτιάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Στην πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας υιοθετήθηκε τροπολογία, την οποία είχα την τιμή να καταθέσω, με την οποία καταδικάζεται η Τουρκία για τη συνεχιζόμενη διατήρηση της απειλής πολέμου (casus belli) κατά της Ελλάδας κατά παράβαση του άρθρου 2 παράγραφος 4 του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, αν η Ελλάδα ασκήσει το μονομερές και αναφαίρετο δικαίωμά της που απορρέει από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Άρθρο 3) να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια. Επιπροσθέτως η Κυπριακή Δημοκρατία, ένα ευρωπαϊκό κράτος, πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει 51 χρόνια τώρα «ακρωτηριασμένη» με το βόρειο τμήμα της να τελεί υπό κατοχή από τουρκικά στρατεύματα και να έχει κατακλυστεί από Τούρκους εποίκους, που υπολογίζονται σε πάνω από 120.000 και την τουρκική πλευρά σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να επιμένει σε «λύση δύο κρατών» για την επίλυση του Κυπριακού.
• Θα ήθελα το σχόλιό σας για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό για τον οποίο έχει γίνει πολύς λόγος. Γιατί είναι σημαντικός για την Ελλάδα; Έχει κατατεθεί στα ευρωπαϊκά όργανα; Θα κατατεθεί ο χάρτης του ΘΧΣ και στον ΟΗΕ;
Η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ), με την οποία εξειδικεύεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) για την Ελλάδα, εκδόθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια Υπουργεία.
Με τον ΘΧΣ και την ΕΧΣΘΧ, η Ελλάδα οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, υλοποιώντας την υποχρέωση που απορρέει από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και ασκώντας τα δικαιώματα που πηγάζουν από το Διεθνές Δίκαιο.
Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).
Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.
Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.
Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, καθώς για πρώτη φορά η Ελλάδα θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου. Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός συνιστά ένα ολοκληρωμένο χωροταξικό πλαίσιο και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ανάπτυξη γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας, αποτυπώνοντας με ευκρίνεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας, με σεβασμό στην αδήριτη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.
• Πρόσφατα, ζητήσατε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κοινοτικά κονδύλια για τη χρηματοδότηση και ενίσχυση του μέτρου για το μεταφορικό ισοδύναμο. Πρέπει να στηριχτεί η νησιωτικότητα κατά την άποψή σας και για ποιους λόγους είναι αυτό σημαντικό;
Η στήριξη της νησιωτικότητας -με ιδιαίτερη έμφαση στη μικρονησιωτικότητα- θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Με κάθε μέσο και χρηματοδοτικό εργαλείο, θα πρέπει να προωθείται η περιφερειακή ανάπτυξη, η τόνωση των τοπικών μικρο-οικονομιών, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και ευκαιριών στον νησιωτικό κόσμο και η άρση των ανισοτήτων μεταξύ νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας.
Μέτρο πολύτιμο προς αυτή την κατεύθυνση (ιδιαίτερα στις μέρες μας όπου το κόστος διαβίωσης στα νησιά είναι πολύ μεγάλο), αποτελεί το Μεταφορικό Ισοδύναμο (Μ.Ι.). Το μέτρο, το οποίο μέχρι σήμερα χρηματοδοτείται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, αποσκοπεί στο να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση του υψηλού κόστους μεταφοράς που επωμίζονται οι νησιώτες.
Ωστόσο έχει γίνει φανερό ότι η κάλυψη των αναγκών υπερβαίνει τις εθνικές δημοσιονομικές δυνατότητες με σημαντικές καθυστερήσεις την καταβολή των ενισχύσεων. Το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου παραμένει εκτός του ευρωπαϊκού πλαισίου στήριξης της νησιωτικότητας αν και είναι απολύτως ευθυγραμμισμένο με τις ευρωπαϊκές πολιτικές συνοχής.
Στο πλαίσιο αυτό πολλοί παραγωγικοί φορείς έχουν προτείνει την ένταξή του σε ευρωπαϊκά προγράμματα όπως π.χ. Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027, Ταμείο Συνοχής και Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης κ.λπ.
Η χρηματοδότηση από κοινοτικά κονδύλια του μέτρου του Μεταφορικού Ισοδυνάμου θα ενισχύσει τη δικτύωση των νησιωτικών οικονομιών με την ενιαία αγορά και θα ενδυναμώσει την κοινωνική συνοχή, την ανταγωνιστικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε κλάδους στρατηγικής σημασίας για τη νησιωτική οικονομία όπως ο πρωτογενής τομέας, η βιοτεχνία, η μεταποίηση και ο τουρισμός.
• Κύριε Κεφαλογιάννη, είστε γενικός εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την τεχνητή νοημοσύνη. Μιλήστε μας γι’ αυτό. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει μπει πια στη ζωή μας.
Είναι ώρα ευθύνης, όχι ολιγωρίας και καθυστέρησης. Έχω την τιμή, να είμαι ο εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την τεχνητή νοημοσύνη στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, με θέμα: «Θεσμικές πτυχές της τεχνητής νοημοσύνης στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».
Το 1968, ο κόσμος πήρε πρωτοβουλίες για τα πυρηνικά. Σήμερα, η τεχνητή νοημοσύνη είναι η νέα δύναμη. Πρέπει να την ορίσουμε, πριν μας ξεπεράσει. Έχω προτείνει τη διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης για την τεχνητή νοημοσύνη με αρχές, με όρια, με διαφάνεια.
Η τεχνητή νοημοσύνη δεν προχωρά γραμμικά. Προχωρά με άλματα. Από στενή νοημοσύνη (ANI) – (Artificial Narrow Intelligence), που λύνει συγκεκριμένα προβλήματα, σε γενική νοημοσύνη (AGI) – (Artificial General Intelligence) που προσεγγίζει την ανθρώπινη σκέψη, προς υπέρ-νοημοσύνη (ASI) -(Artificial Super Intelligence) που μπορεί να ξεπεράσει τον άνθρωπο σε όλες τις πνευματικές ικανότητες.
Αυτό δεν είναι μακρινό σενάριο. Το αύριο ήδη χτίζεται.
Ασφαλώς, τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης είναι αδιαμφισβήτητα.
Στον τομέα της υγείας:
Εντοπίζει ασθένειες, νωρίς και με ακρίβεια. Χειρουργεί με ρομποτικά συστήματα. Λιγότερος πόνος, ταχύτερη ανάρρωση. Δεν αντικαθιστά τον άνθρωπο. Τον ενισχύει. Είναι στην υπηρεσία της ζωής. Στην υπηρεσία των γιατρών και των ασθενών.
Στην εκπαίδευση: Η παιδεία είναι το μέλλον και η τεχνητή νοημοσύνη εργαλείο της. Εξατομικευμένη μάθηση. Κάθε μαθητής μαθαίνει με τον ρυθμό του. Υποστηρίζει τον δάσκαλο. Αναλύει επιδόσεις, εντοπίζει αδυναμίες. Φέρνει τη γνώση παντού. Ψηφιακά μαθήματα, χωρίς εμπόδια τόπου ή χρόνου. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν διδάσκει αντί του δασκάλου. Τον στηρίζει.
Στη γεωργία: αποδοτικότητα και σεβασμός στο περιβάλλον. Βοηθά τους αγρότες να χρησιμοποιούν λιγότερο νερό και λιπάσματα. Δίνει ακριβείς προβλέψεις για το έδαφος και τις καιρικές συνθήκες. Αποτέλεσμα: μικρότερο κόστος, μεγαλύτερη σοδειά, λιγότερη φθορά στο περιβάλλον. Όμως, τέτοια ισχύς χρειάζεται πλαίσιο. Όχι για να φρενάρουμε την πρόοδο, αλλά για να την υπηρετήσουμε, με ευθύνη.
Η τεχνολογία μπορεί να είναι εργαλείο δημοκρατίας αλλά μπορεί και όπλο αποσταθεροποίησης. Η επιλογή είναι δική μας.
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ. Δεν την φοβόμαστε. Δεν μας τρομάζει. Την καθοδηγούμε. Και πρέπει να την εντάξουμε σε στρατηγική με όραμα, θεσμούς και κοινό ευρωπαϊκό βηματισμό. Τότε η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται επιταχυντής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επιτρέπεται να αργεί.
Οφείλει να προηγείται. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η ευκαιρία να το αποδείξει. Η Ευρώπη δεν πρέπει να ακολουθεί. Οφείλει να ηγείται.
Η τεχνολογία υπηρετεί τον πολίτη, δεν τον κρίνει στα κρυφά. Εκεί που άλλοι προχωρούν χωρίς όρια, εμείς θέτουμε αρχές. Η τεχνολογία εξελίσσεται. Αλλά δεν κυβερνά. Υπηρετεί.
Πρόοδος ναι — αλλά με κανόνες. Και πάντα πρώτα ο άνθρωπος.
