• Το Ι Τριμελές Τμήμα του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά με την απόφαση Ν35/2025 δέχθηκε εν μέρει την αίτηση αναστολής μόνον για την άρση των δεσμεύσεων λογαριασμών υπό τον όρο τήρησης ρύθμισης ενώ έκρινε ότι οι λόγοι της προσφυγής και ανακοπής δεν παρίστανται προδήλως βάσιμοι και δεν ανέστειλε την εκτέλεση των προσβαλλόμενων πράξεων
Η αντιπαράθεση ανάμεσα στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Ρόδου και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου απέκτησε νέο βάθος μετά τη προχθεσινή δημοσίευση της απόφασης Ν35/2025 του Ι Τριμελούς Τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά.
Το Δικαστήριο έδωσε μια περιορισμένη ανάσα στη ΔΕΥΑΡ επιτρέποντας την ελεύθερη κίνηση χρημάτων στους τραπεζικούς λογαριασμούς της ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία της.
Την ίδια στιγμή όμως κατέγραψε κρίσιμες παραδοχές που δείχνουν ότι η Περιφέρεια ενήργησε εντός πλαισίου και με βάση σαφή συμβατική και νόμιμη θεμελίωση και έκρινε ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι της κύριας δίκης ανακοπής δεν εμφανίζονται προδήλως βάσιμοι.
Η ταυτότητα της υπόθεσης και το δικαιοδοτικό πλαίσιο
Το Διοικητικό Εφετείο συνεδρίασε σε συμβούλιο στις 22 Σεπτεμβρίου 2025 και εξέδωσε την απόφασή του στις 13 Οκτωβρίου 2025. Η αίτηση αναστολής είχε κατατεθεί στις 30 Ιουνίου 2025 και αφορούσε την αναστολή εκτέλεσης δύο πυρήνων πράξεων. Από τη μία τον χρηματικό κατάλογο της 9 Μαΐου 2025 της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού Εσόδων και Συναλλαγών της Περιφέρειας με καταλογισμό ποσού 6.384.094,10 ευρώ που απορρέει από τη δεύτερη προγραμματική σύμβαση της 6 Ιουνίου 2022. Από την άλλη την ταμειακή βεβαίωση της ΔΟΥ Ρόδου με αριθμό 2659 της 9ης Μαΐου 2025. Η ΔΕΥΑΡ είχε ήδη ασκήσει την προσφυγή ανακοπή με αριθμό ΠΡΑΝ 259 της 12ης Ιουνίου 2025 επί της οποίας εκκρεμεί η οριστική κρίση.
Τι ζήτησε η ΔΕΥΑΡ και τι αντέταξε η Περιφέρεια
Η ΔΕΥΑΡ υποστήριξε ότι η άμεση εκτέλεση των πράξεων απειλεί με ανεπανόρθωτη βλάβη τη λειτουργία της επιχείρησης καθώς επιβαρύνεται με μεγάλη μισθολογική δαπάνη και ανελαστικές υποχρεώσεις ενώ βρίσκεται στο μέσο της τουριστικής περιόδου. Προέβαλε επίσης ότι οι κύριοι λόγοι της προσφυγής και ανακοπής της είναι προδήλως βάσιμοι επικαλούμενη αοριστία στην ταμειακή βεβαίωση έλλειψη οριστικοποίησης νόμιμου τίτλου καθώς και μη νόμιμες χρεώσεις που υπερβαίνουν τα οφειλόμενα κατά τους όρους της σύμβασης.
Η Περιφέρεια αντέτεινε ότι δεν συντρέχει επικείμενος κίνδυνος για τη ΔΕΥΑΡ διότι η οφειλή έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση. Επεσήμανε ότι η ίδια καταβάλλει από ίδια κεφάλαια στον ανάδοχο το κόστος λειτουργίας του έργου του Γαδουρά και δικαιούται να αναζητήσει από τη ΔΕΥΑΡ τις αντίστοιχες δαπάνες εντός εύλογου χρόνου όπως προβλέπεται ρητά στη σύμβαση. Υποστήριξε ακόμη ότι η επιβολή κατασχέσεων δεν αναιρείται από την υπαγωγή σε ρύθμιση εφόσον δεν έχει εξοφληθεί το σύνολο και ότι τυχόν αναστολή θα μεταφέρει τον δημοσιονομικό κίνδυνο στον προϋπολογισμό της Περιφέρειας.
Η κρίσιμη παραδοχή για τη ρύθμιση και η έννοια της βλάβης
Το σημείο καμπής για την τύχη της αναστολής ήταν το γεγονός ότι στις 19 Ιουνίου 2025 η οφειλή υπήχθη σε ρύθμιση 48 δόσεων των 151.968,04 ευρώ μηνιαίως. Με αυτή τη διαπίστωση το Δικαστήριο κατέληξε ότι δεν απειλείται περαιτέρω κίνδυνος βλάβης από τις ίδιες τις προσβαλλόμενες πράξεις. Με απλά λόγια ο άμεσος δημοσιονομικός σφιγμός που θα δικαιολογούσε πλήρη αναστολή έχει ήδη χαλαρώσει λόγω της ρύθμισης και της τακτικής εξυπηρέτησής της. Αυτό σημαίνει ότι η κλασική προϋπόθεση της ανεπανόρθωτης βλάβης δεν πληρούται.
Εδώ βρίσκεται και η πρώτη σαφής επιβεβαίωση ότι η Περιφέρεια κινήθηκε σε ορθό άξονα. Το δικαστήριο δεν αμφισβητεί το θεμέλιο της οφειλή, κρίνει ότι η οφειλή υφίσταται και θεωρεί ότι η ίδια η διοικητική εκτέλεση δεν παράγει πλέον τέτοια ένταση κινδύνου ώστε να χρειάζεται συνολική αναστολή. Η αιτία δεν είναι τυπική αλλά ουσιαστική. Η ρύθμιση λειτουργεί σαν ασπίδα για την επιχείρηση και ταυτόχρονα σαν ένδειξη ότι η οφειλή αντιμετωπίζεται ως υπαρκτή και απαιτητή.
Οι λόγοι δεν παρίστανται προδήλως βάσιμοι και το μήνυμα προς την κύρια δίκη
Στο ίδιο μήκος κύματος το Δικαστήριο διατυπώνει ρητά ότι οι προβαλλόμενοι λόγοι της προσφυγής και ανακοπής δεν παρίστανται προδήλως βάσιμοι. Το ρήμα παρίσταται δεν είναι τυχαίο. Σε φάση προσωρινής δικαστικής προστασίας δεν εξετάζεται σε βάθος η κύρια ουσία. Η διατύπωση όμως λειτουργεί ως καμπανάκι για τις προοπτικές της κύριας δίκης. Το σήμα που εκπέμπεται είναι ότι η ανακοπή δύσκολα θα ευδοκιμήσει. Μαζί με την αναφορά στη ρύθμιση και στη συνέπεια καταβολών συγκροτείται ένα πλαίσιο αξιολόγησης που γέρνει υπέρ της διοικητικής αιτιολόγησης της Περιφέρειας.
Η εικόνα αυτή συμπληρώνεται από το ιστορικό των λογαριασμών που εξέδωσε η Επιτροπή Παρακολούθησης της προγραμματικής σύμβασης. Εκδόθηκαν τέσσερις λογαριασμοί που κάλυψαν την περίοδο μέχρι 31 Ιανουαρίου 2025 και δεν προκύπτει να προσβλήθηκαν αυτοτελώς από τη ΔΕΥΑΡ. Η στασιμότητα ένδικης αμφισβήτησης στα κρίσιμα στάδια της εκκαθάρισης συνιστά ακόμη ένα στοιχείο που ενισχύει την εικόνα οριστικοποίησης οικονομικής υποχρέωσης.
Δεν αναστέλλεται η εκτέλεση των προσβαλλόμενων πράξεων και τι αναστέλλεται στην πράξη
Το Εφετείο δεν αναστέλλει την εκτέλεση των προσβαλλόμενων πράξεων. Αυτή είναι η δεύτερη καθοριστική παραδοχή που ευθυγραμμίζεται με τη θέση της Περιφέρειας. Παρά ταύτα προκειμένου να αποτραπεί δυσανάλογη επίπτωση στην καθημερινή λειτουργία της ΔΕΥΑΡ το Δικαστήριο επέλεξε ένα στοχευμένο φρένο. Διέταξε ως κατάλληλο μέτρο την άρση της δέσμευσης και την ελεύθερη διακίνηση των ποσών που κατατίθενται στους λογαριασμούς της επιχείρησης στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες. Το μέτρο δεν είναι λευκή επιταγή. Συνδέεται ρητά με τον όρο ότι η ΔΕΥΑΡ τηρεί τη ρύθμιση των χρεών της. Αν η ρύθμιση παύσει να εξυπηρετείται η προσωρινή προστασία ατονεί.
Με αυτόν τον χειρισμό το Δικαστήριο καταφέρνει δύο πράγματα ταυτόχρονα. Δεν αποδομεί την πράξη βεβαίωσης ούτε το δικαίωμα της Περιφέρειας να αναζητήσει την οφειλή. Επιτρέπει όμως στη ΔΕΥΑΡ να συνεχίσει να πληρώνει μισθοδοσία και λειτουργικές δαπάνες ώστε να μην διακινδυνεύσουν η ύδρευση και η αποχέτευση στο νησί. Πρόκειται για μια ισορροπημένη λύση με ισχυρό αποτύπωμα δημόσιου συμφέροντος.
Η ουσία της οφειλής και το συμπέρασμα ότι υφίσταται στο σύνολό της
Από το σύνολο του σκεπτικού αναδύεται ένα σταθερό συμπέρασμα. Η οφειλή υφίσταται ως πραγματικό και νομικό μέγεθος στο σύνολό της και βρίσκεται σε τροχιά αποπληρωμής μέσω ρύθμισης.
Το Δικαστήριο δεν υιοθετεί κανέναν από τους ισχυρισμούς που ακυρώνουν το θεμέλιο της απαίτησης. Αντίθετα στηρίζει την ανάλυσή του στη ροή των συμβατικών υποχρεώσεων της προγραμματικής σύμβασης, στην έκδοση και μη αμφισβήτηση των λογαριασμών, στη βεβαίωση και στη ρύθμιση. Το γεγονός ότι έχει ήδη εισπραχθεί σημαντικό μέρος μέσω κατασχέσεων και καταβολών ενισχύει περαιτέρω την εικόνα της εν ισχύ και απαιτητής οφειλής.
Τι σημαίνει για την επόμενη μέρα
Η απόφαση λειτουργεί ως σημείο ισορροπίας πριν από την κύρια εκδίκαση της προσφυγής ανακοπής. Στην πράξη η ΔΕΥΑΡ κερδίζει χρόνο και λειτουργική ανάσα. Μπορεί να κινεί τους τραπεζικούς της λογαριασμούς για να καλύπτει τις ζωτικές δαπάνες της. Δεν απαλλάσσεται όμως από την υποχρέωση να τηρεί με θρησκευτική ακρίβεια τη ρύθμιση. Η Περιφέρεια από την πλευρά της λαμβάνει μια έμμεση δικαίωση. Το Δικαστήριο δεν παγώνει την εκτέλεση των πράξεων και στέλνει μήνυμα ότι οι νομικοί λόγοι που προβάλλονται δεν εμφανίζονται ικανοί να ανατρέψουν εύκολα το καθεστώς της βεβαιωμένης απαίτησης.
Σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο η απόφαση προτρέπει σε υπεύθυνη διαχείριση. Για τη ΔΕΥΑΡ προτεραιότητα είναι η σταθερή εξυπηρέτηση της ρύθμισης με ταυτόχρονη βελτίωση της ρευστότητας και της εισπραξιμότητας. Για την Περιφέρεια ζητούμενο είναι η συνέχιση της ομαλής χρηματοροής προς τον ανάδοχο του έργου του Γαδουρά και η διαρκής τεκμηρίωση των λογαριασμών λειτουργίας και συντήρησης ώστε να μην υπάρχει περιθώριο αμφισβήτησης στη συνέχεια.
