• Οι νέες ξενοδοχειακές μονάδες που ετοιμάζονται στη Ρόδο αναμένεται να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τη ζήτηση για προσωπικό • Η συνεχής αύξηση των εργαζομένων από τρίτες χώρες ανοίγει έναν ευρύτερο κύκλο προβληματισμού • Η πρόκληση είναι να διατηρηθεί η ποιότητα και η ανταγωνιστικότητα του ροδίτικου τουρισμού, χωρίς να αλλοιωθεί το γνώριμο πρόσωπο της φιλοξενίας
Η Ρόδος καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση των Φιλιππινέζων εργαζομένων στα ξενοδοχεία, με τον αριθμό τους να τριπλασιάζεται μέσα σε δύο χρόνια. Το Εργατικό Κέντρο Ρόδου επιβεβαιώνει ότι η κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας στον τουρισμό είναι πραγματική ανάγκη της αγοράς, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το 2026, με το άνοιγμα πέντε νέων ξενοδοχειακών μονάδων στο νησί.
Η παρουσία εργαζομένων από τις Φιλιππίνες έχει αυξηθεί θεαματικά, αλλάζοντας σταδιακά τη σύνθεση του προσωπικού στις ξενοδοχειακές μονάδες της Ρόδου. Το 2023 εργάστηκαν περίπου 1.500 άτομα, ενώ φέτος ο αριθμός τους ξεπέρασε τις 5.000. Για την επόμενη χρονιά, το Εργατικό Κέντρο Ρόδου εκτιμά ότι ο αριθμός θα διπλασιαστεί (!) καθώς οι ανάγκες των επιχειρήσεων αυξάνονται συνεχώς!
Οι Φιλιππινέζοι εργαζόμενοι απασχολούνται κυρίως σε βοηθητικές και τεχνικές ειδικότητες όπως καθαριότητα, κουζίνες, πλυντήρια, συντηρήσεις και γενικά καθήκοντα που απαιτούν εμπειρία και συνεχή παρουσία. Από την προετοιμασία της σεζόν μέχρι το κλείσιμο των ξενοδοχείων, καλύπτουν σταθερά πόστα τα οποία παραμένουν δύσκολο να καλυφθούν από τοπικό προσωπικό.
Οι περισσότεροι εργάζονται με ετήσιες συμβάσεις και παραμένουν στο νησί και τον χειμώνα, συμμετέχοντας στις εργασίες συντήρησης των μονάδων. Οι ξενοδόχοι τούς προτιμούν γιατί είναι συνεπείς, προσαρμόζονται εύκολα και κοστίζουν λιγότερο. Οι αμοιβές τους αντιστοιχούν στον κατώτατο μισθό, γεγονός που βοηθά τις επιχειρήσεις να καλύπτουν τα λειτουργικά τους έξοδα με περιορισμένο κόστος σε μια περίοδο αυξημένων αναγκών.
Η επιλογή αυτή, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΡ, δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο αλλά σταθερή τάση. Παρότι υπάρχει γενική έλλειψη προσωπικού στον τουρισμό, οι θέσεις που δεν απαιτούν εξειδίκευση καλύπτονται σχεδόν αποκλειστικά από αλλοδαπούς.
Οι επιχειρήσεις επιλέγουν προσωπικό που εξασφαλίζει σταθερότητα και χαμηλό κόστος, κάτι που στην πράξη σημαίνει ότι οι Φιλιππινέζοι, μέσω των διακρατικών συμφωνιών, έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος του ανθρώπινου δυναμικού των ξενοδοχείων της Ρόδου.
Η αύξηση αυτή συνδέεται και με το διαχρονικό αίτημα του Εργατικού Κέντρου Ρόδου για επέκταση του επιδόματος ανεργίας. Το ΕΚΡ έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι, παρά τη μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού, πολλοί εποχικοί εργαζόμενοι μένουν χωρίς στήριξη το διάστημα που δεν εργάζονται. Το αίτημα για διεύρυνση της διάρκειας του επιδόματος παραμένει ανεκπλήρωτο, παρά τις διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί κατά καιρούς από τους αρμόδιους υπουργούς.
Ο πρόεδρος του ΕΚΡ, Παναγιώτης Εγγλέζος, επιβεβαίωσε στη «δ» ότι η αύξηση των εργαζομένων από τις Φιλιππίνες και άλλες χώρες αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους που το αίτημα για το επίδομα ανεργίας δεν προχωρά. Όπως σημειώνει, όταν οι επιχειρήσεις καλύπτουν τις ανάγκες τους με αλλοδαπούς εργαζομένους, μειώνεται η πίεση για τη στήριξη των ανέργων από τον τοπικό πληθυσμό, με αποτέλεσμα το θέμα να παραμένει στάσιμο.
Το Εργατικό Κέντρο Ρόδου θεωρεί ότι η επέκταση του επιδόματος ανεργίας είναι απαραίτητη για να μπορέσει να ενισχυθεί η συμμετοχή των ντόπιων εργαζομένων στον τουρισμό. Παρά τη μεγάλη ζήτηση, η απασχόληση των Ελλήνων στον κλάδο δεν αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό, καθώς πολλοί στρέφονται σε άλλους τομείς λόγω του τεράστιου φόρτου εργασίας, της πίεσης, της αδιάκοπης εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν και της εποχικότητας.
Οι νέες ξενοδοχειακές μονάδες που ετοιμάζονται στη Ρόδο αναμένεται να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τη ζήτηση για προσωπικό. Υπολογίζεται ότι μόνο από αυτές θα προκύψουν τουλάχιστον 3.000 νέες θέσεις, οι οποίες θα καλυφθούν κυρίως από αλλοδαπούς εργαζόμενους μέσω οργανωμένων συνεργασιών με γραφεία του εξωτερικού. Οι διαδικασίες είναι νόμιμες και οι περισσότεροι εργαζόμενοι διαθέτουν πλήρη ασφάλιση και διαμονή που παρέχεται από τις επιχειρήσεις.
Το Εργατικό Κέντρο Ρόδου παρακολουθεί στενά την εξέλιξη, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια συνθήκη που έχει διαμορφωθεί από τις ανάγκες της αγοράς και πρέπει να αντιμετωπιστεί με θεσμικό τρόπο.
Η τοπική αγορά, από την πλευρά της, δείχνει να έχει αποδεχθεί αυτή τη νέα πραγματικότητα. Οι επιχειρήσεις καλύπτουν τις ανάγκες τους, τα ξενοδοχεία καλύπτουν μεγάλο μέρος των κενών θέσεων εργασίας και οι εργαζόμενοι από τις τρίτες χώρες, στη συντριπτική τους πλειονότητα από τις Φιλιππίνες, παραμένουν ένα σταθερό κομμάτι του τουριστικού μηχανισμού του νησιού.
Η Ρόδος συνεχίζει να αναπτύσσεται τουριστικά και η ζήτηση για εργατικά χέρια αυξάνεται κάθε χρόνο. Η τάση αυτή δείχνει ότι ο κλάδος περνά σε μια νέα φάση, όπου η σταθερότητα και η διαθεσιμότητα του ανθρώπινου δυναμικού είναι καθοριστικές. Η παρουσία των αλλοδαπών εργαζομένων, και ιδιαίτερα των Φιλιππινέζων, καλύπτει ένα αναγκαίο κενό και συμβάλλει στη διατήρηση της ομαλής λειτουργίας της τουριστικής βιομηχανίας.
Η πορεία αυτή αποτυπώνει τη μετάβαση της ροδίτικης αγοράς εργασίας σε ένα πιο οργανωμένο μοντέλο εποχικής απασχόλησης, όπου ο τουρισμός καθορίζει πλέον πλήρως τις ανάγκες και τις ισορροπίες. Η εξέλιξη δείχνει πώς η τουριστική οικονομία του νησιού προσαρμόζεται σε μια νέα εποχή, όπου η σταθερότητα της απασχόλησης γίνεται ζητούμενο για όλους.
Ωστόσο, η συνεχής αύξηση των εργαζομένων από τρίτες χώρες ανοίγει έναν ευρύτερο κύκλο προβληματισμού. Χρειάζεται να διατηρηθεί η ισορροπία στην τοπική αγορά, να εξασφαλίζονται δίκαιες συνθήκες εργασίας για όλους και να υπάρξει ένα πιο σταθερό πλαίσιο απασχόλησης, ώστε η ανάπτυξη να στηρίζεται σε κανόνες και όχι σε λύσεις ανάγκης κάθε σεζόν.
Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν άνθρωποι που στηρίζουν την καθημερινή λειτουργία του τουρισμού, κι αυτό κάνει ακόμη πιο επιτακτική τη συζήτηση για το μέλλον της εργασίας στον κλάδο.
Η πρόκληση για τα επόμενα χρόνια είναι να διατηρηθεί η ποιότητα των υπηρεσιών και η ανταγωνιστικότητα του ροδίτικου τουρισμού, χωρίς να στηρίζεται αποκλειστικά στο χαμηλό κόστος εργασίας, αλλά και χωρίς να αλλοιωθεί το πρόσωπο της φιλοξενίας που χαρακτηρίζει τη Ρόδο και αποτελεί κομμάτι της ταυτότητάς της.
