• «Οι παιδικές μου αναμνήσεις είναι γεμάτες εικόνες που επανέρχονται στα σχέδιά μου»
Η Δώρα Κουνάκη είναι σχεδιάστρια κοσμημάτων και τρίτης γενιάς χρυσοχόος, με έδρα τη Ρόδο. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο νησί, μέσα στο περιβάλλον του οικογενειακού εργαστηρίου, ανάμεσα σε ήχους εργαλείων, τη μυρωδιά του μετάλλου και τη λάμψη των πολύτιμων λίθων. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το σχέδιο και την κατασκευή, παρακολουθώντας κάθε στάδιο δημιουργίας ενός κομματιού. Η πορεία της οικογένειας στον χώρο ξεκίνησε το 1954, όταν ο παππούς της, Φώτης Μανουσάκης, άνοιξε το πρώτο κοσμηματοπωλείο στην παλιά πόλη της Ρόδου, παρουσιάζοντας σχέδια που ξεχώριζαν για την ακρίβεια και την αίσθηση κίνησης.
Με τα χρόνια, η οικογενειακή επιχείρηση επεκτάθηκε, περνώντας από γενιά σε γενιά και αποκτώντας σταθερή παρουσία στην αγορά του νησιού. Η Δώρα Κουνάκη διατήρησε αυτή την κληρονομιά και παράλληλα ανέπτυξε προσωπικό ύφος, που βασίζεται σε σύμβολα της Ρόδου, στοιχεία της φύσης και εικόνες από την παιδική της ηλικία. Για εκείνη, το κόσμημα είναι τρόπος αφήγησης ιστοριών και έκφρασης συναισθημάτων.
Οι δημιουργίες της έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή μέσα όπως η Le Monde και η De Telegraph, προβάλλοντας όχι μόνο την ίδια αλλά και την καλλιτεχνική παράδοση της Ρόδου. Το 2025 αποτελεί σταθμό στην πορεία της, καθώς συνεργάζεται με τον ιταλικό οίκο Pesavento για ένα συλλεκτικό Γούρι που συνδυάζει την τεχνική και την αισθητική του οίκου με την πολιτιστική ταυτότητα του νησιού.
• Κυρία Κουνάκη, πώς ξεκίνησε η σχέση σας με το κόσμημα;
Δεν υπήρξε κάποια αρχή γιατί πάντα υπήρχε στη ζωή μου. Ο παππούς μου, Φώτης Μανουσάκης, ήταν από τους πρώτους τεχνίτες κοσμημάτων στη Ρόδο. Το 1954 άνοιξε το πρώτο του κοσμηματοπωλείο στην παλιά πόλη και έγινε γνωστός για το ελάφι που σχεδίασε σαν να πετάει. Από μικρή ηλικία με έβαζε να σχεδιάζω δίπλα του. Μου έμαθε πώς να δίνω κίνηση σε ένα σχήμα, πώς να σέβομαι τις αναλογίες. Το πρώτο μου σχέδιο ήταν φυσικά ένα ελάφι βασισμένο στο δικό του αλλά με πιο σύγχρονη ματιά.
• Το ελάφι είναι σύμβολο που χρησιμοποιείτε συχνά. Τι σημαίνει για εσάς;
Για μένα είναι κάτι πολύ προσωπικό. Στο παλιό λιμάνι, εκεί που στέκουν αντικριστά το αρσενικό και το θηλυκό ελάφι στις κολόνες, έχω ζήσει πολλές στιγμές που έχουν μείνει στη μνήμη μου. Εκεί πήγα για να σκεφτώ, να χαρώ, να μοιραστώ. Εκεί το πρώτο μου τσιγάρο, εκεί και το πρώτο φιλί. Όταν το σχεδίασα, ήθελα να αποτυπώσω αυτή την αίσθηση κίνησης και ελευθερίας, σαν να πετάει. Κι αν το γυρίσεις ανάποδα, θα δεις μια μικρή καρδιά. Συμβολίζει την αγάπη μου για τη Ρόδο και για τον παππού μου που μου έμαθε να σχεδιάζω.
• Από πού αντλείτε έμπνευση για το σχέδιο ενός κοσμήματος;
Από τη φύση, την ιστορία και την αρχιτεκτονική του νησιού. Οι παιδικές μου αναμνήσεις είναι γεμάτες εικόνες που επανέρχονται στα σχέδιά μου. Οι βόλτες με τη βάρκα, το μάζεμα αχινών με τη γιαγιά, τα φρεσκοψαρεμένα χταπόδια, τα παξιμάδια από τη Σύμη, την πατρίδα του παππού μου. Αυτά γίνονται κοχύλια, καλαμάρια, αστερίες, ιππόκαμποι… Είναι μικρά κομμάτια θάλασσας και μνήμης που παίρνουν τη μορφή κοσμήματος.
• Πώς θα περιγράφατε τη δημιουργική σας διαδικασία;
Ξεκινά πάντα από μια εικόνα ή ένα συναίσθημα. Μπορεί να είναι η σκιά ενός κτηρίου στην Παλιά Πόλη, μια λεπτομέρεια σε μια πόρτα ή το χρώμα του νερού ένα συγκεκριμένο απόγευμα. Από εκεί ξεκινώ το σκίτσο, παίζω με γραμμές και καμπύλες και μετά περνάω στο μέταλλο. Θέλω κάθε κομμάτι να έχει καθαρές γραμμές, ρέουσες καμπύλες και μια μικρή αίσθηση μυστηρίου, κάτι που θα κάνει τον άνθρωπο που το φορά να ανακαλύπτει νέα πράγματα όσο το κοιτά.
• Η οικογένειά σας πάντως έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στον χώρο του κοσμήματος.
Πράγματι. Μεγάλωσα στο κατάστημα «Πέτρος – Έλενα» των γονιών μου, που επεκτάθηκε σε τρία ακόμη. Οι γονείς μου ταξίδευαν συχνά στο εξωτερικό για να παρακολουθούν εκθέσεις, να δουν τάσεις, να εμπνευστούν από τη διακόσμηση βιτρινών. Με έπαιρναν μαζί τους και αυτό με βοήθησε να μάθω από νωρίς ότι η τέχνη πρέπει να συνδυάζεται με την επιχειρηματικότητα. Αυτό ήταν ίσως το μεγαλύτερο μάθημα που πήρα από εκείνα τα ταξίδια, πως η έμπνευση δεν αρκεί αν δεν μπορεί να στηριχθεί και να αναπτυχθεί μέσα από σωστές επαγγελματικές επιλογές.
• Έχετε λάβει μέρος και σε αρκετές εκθέσεις. Τι σας δίνουν αυτές οι εμπειρίες;
Είναι πάντα πολύτιμες. Οι εκθέσεις είναι ένας χώρος ανταλλαγής ιδεών, γνωριμίας με άλλους δημιουργούς και επαφής με ανθρώπους που αγαπούν το κόσμημα. Το ελληνικό κόσμημα στο εξωτερικό έχει απήχηση αρκεί να έχει αυθεντική ταυτότητα και να αφηγείται μια ιστορία.
• Ποια είναι η φιλοσοφία σας για τη δημιουργία κοσμημάτων;
Παίρνω τα σύμβολα της Ρόδου και τα φέρνω σε μια σύγχρονη, λιτή γραμμή, πολλές φορές με μια σουρεαλιστική διάθεση. Μου αρέσουν οι συμβολισμοί, οι λεπτομέρειες που μπορεί να μην είναι ορατές με την πρώτη ματιά. Θέλω κάθε κομμάτι να είναι ωδή στην υψηλή τεχνική, στη διαχρονική αισθητική και στην εκλεπτυσμένη επιλογή υλικών.
• Το 2025 έφερε και μια μεγάλη συνεργασία για εσάς.
Φέτος συνεργάζομαι με τον ιταλικό οίκο Pesavento, έναν οίκο που θαυμάζω για την αισθητική και την τεχνική του. Είναι γνωστοί για την καινοτόμα τεχνική Polvere di Sogni, όπου μικροσκοπική σκόνη άνθρακα δίνει στα κοσμήματα μια ιδιαίτερη υφή και λάμψη. Δημιουργήσαμε μαζί το Γούρι του 2025, μια συλλεκτική έκδοση με αποκλειστικούς χρωματισμούς και φινιρίσματα που δεν θα κυκλοφορήσουν ξανά. Για μένα, αυτό το έργο είναι πολλά περισσότερα από ένα γούρι. Είναι μια γιορτή δημιουργικότητας και κοινής καλλιτεχνικής έκφρασης, ένας διάλογος ανάμεσα στην ιταλική δεξιοτεχνία και το πνεύμα της Ρόδου. Ήθελα το κομμάτι να μεταφέρει το αίσθημα του νησιού, τη θάλασσα, τα χρώματα, τα σύμβολα, μέσα από ένα σχέδιο που παραμένει σύγχρονο και διαχρονικό.
• Πού μπορεί να βρει κάποιος τις δημιουργίες σας;
Οι συλλογές παρουσιάζονται στα δύο καταστήματά μας στη Ρόδο και στο ηλεκτρονικό μας κατάστημα. Προσφέρουμε επίσης υπηρεσίες σχεδίων κατόπιν παραγγελίας, ειδικά προσαρμοσμένων στο προσωπικό στυλ του πελάτη. Θέλω ο καθένας που φοράει κάτι δικό μου να νιώθει ότι κουβαλά μαζί του ένα μικρό κομμάτι από τη Ρόδο.
• Ποια θα λέγατε ότι είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν Έλληνα σχεδιαστή κοσμημάτων σήμερα;
Η ισορροπία ανάμεσα στην καλλιτεχνική ελευθερία και την εμπορική βιωσιμότητα. Ο κλάδος έχει υψηλό κόστος, έντονο ανταγωνισμό και μεγάλες απαιτήσεις στην επικοινωνία με το κοινό. Αλλά αν κρατήσεις την ταυτότητά σου και παραμείνεις ανοιχτός στην εξέλιξη, μπορείς να προχωρήσεις.
• Υπάρχει κάποιο κόσμημα που φοράτε πάντα;
Δεν αποχωρίζομαι ποτέ τη βέρα της γιαγιάς μου, τη φοράω για να την έχω πάντα μαζί μου. Ο αδερφός μου φορά τη βέρα του παππού μας. Έχουν φύγει κι οι δύο, αλλά μέσα από αυτά τα δαχτυλίδια τρεις γενιές μένουμε ενωμένες. Το άλλο κόσμημα που φοράω πάντα είναι ένα μικρό βέλος, από τη σειρά κοσμημάτων μου εμπνευσμένα από τη Ρόδο και τα σύμβολά της. Η βέρα της γιαγιάς μου και το βέλος της Ρόδου. Δύο κοσμήματα, δύο ιστορίες με κοινό συναίσθημα, #FeelRhodian, η ψυχή της νέας μου καμπάνιας.
• Κλείνοντας, κυρία Κουνάκη ποιο είναι το όραμά σας;
Θέλω να γίνω κομμάτι της Ρόδου. Τα κοσμήματά μου να είναι η Ρόδος μας. Να είναι ο τρόπος που κάποιος θα πάρει μαζί του το φως, τη θάλασσα, την ιστορία και την ψυχή αυτού του τόπου. Θέλω κάθε κομμάτι που δημιουργώ να αφηγείται μια ροδίτικη ιστορία, να συνδέει ανθρώπους, να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο και να επιστρέφει πάντα εδώ, στον τόπο που με γέννησε και με εμπνέει.
