Θα κριθεί την 5η Μαϊου 2025 η νομιμότητα πέντε αποφάσεων του Δήμου Ρόδου και το μέλλον μιας επένδυσης 1,5 εκατ. ευρώ στη Ρόδο • Αναλυτικά οι ισχυρισμοί της εταιρείας και το νομικό διακύβευμα
Την 5η Μαΐου 2025, το ΣΤ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πενταμελή σύνθεση και εισηγήτρια την Πάρεδρο κα Π. Μούρκου, θα εξετάσει την αίτηση αναίρεσης της εταιρείας ειδικού σκοπού “Ήχος και Φως Α.Ε.”, με αντικείμενο την ακύρωση της υπ’ αριθ. Α2343/2023 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Πειραιά (Μεταβατική έδρα Ρόδου).
Η υπόθεση αφορά στην εκτέλεση της σύμβασης παραχώρησης του οπτικοακουστικού θεάματος στον Δημοτικό Ανθόκηπο της Πλατείας Ρίμινι Ρόδου, η οποία υπεγράφη το 2018 και διήρκεσε μέχρι την καταγγελία της από τον Δήμο Ρόδου το 2021.
Η διαμάχη έχει πλέον προσλάβει διαστάσεις αρχής, με την εταιρεία να επικαλείται σειρά σοβαρών νομικών πλημμελειών στην κρίση του Εφετείου.
Πλαίσιο και ιστορικό της διαφοράς
Η εταιρεία είχε αναδειχθεί ανάδοχος μετά από διεθνή διαγωνισμό και υπέγραψε με τον Δήμο Ρόδου την από 28.2.2018 σύμβαση παραχώρησης διάρκειας 20 ετών. Το έργο περιελάμβανε την ανάπλαση και λειτουργία του χώρου ως θεματικού πάρκου, με επενδυτικό ύψος 1.500.000 ευρώ και ετήσιο μίσθωμα 85.000 ευρώ προς τον Δήμο.
Η εκτέλεση της σύμβασης συνάντησε σημαντικά εμπόδια, που κατά την εταιρεία αποδίδονται αποκλειστικά σε παραλείψεις του Δήμου Ρόδου:
• Μη έγκριση της επικαιροποιημένης μελέτης διαμόρφωσης από τη Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων,
• Μη υλοποίηση έργων υποδομής (στάθμευσης, αποχέτευσης), που όφειλε να εκτελέσει ο Δήμος,
• Επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19.
Παρά τα αιτήματα της εταιρείας για παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης του έργου, ο Δήμος, με σειρά αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής (47Α-47Ε/2021), καταγγέλλει τη σύμβαση, καταπίπτει τις εγγυητικές επιστολές και βεβαιώνει οικονομικές οφειλές ύψους άνω των 660.000 ευρώ.
Η προσφυγή της εταιρείας κατά των αποφάσεων αυτών απορρίφθηκε από το Διοικητικό Εφετείο Πειραιώς.
Λόγοι αναίρεσης της «Ήχος και Φως Α.Ε.» ενώπιον του ΣτΕ
Η αίτηση αναίρεσης της εταιρείας περιλαμβάνει πολυεπίπεδο νομικό σκεπτικό, με βασικούς άξονες:
1. Μη νόμιμη συγκρότηση της Οικονομικής Επιτροπής
Η εταιρεία υποστηρίζει ότι η συγκρότηση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ρόδου, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά τον ν. 4623/2019, ήταν αντισυνταγματική, καθώς:
• Αντιβαίνει στην αρχή της αντιπροσωπευτικότητας,
• Δίνει στην πλειοψηφία υπέρμετρο έλεγχο σε βάρος της μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου.
Κατά την εταιρεία, το Εφετείο όφειλε να εξετάσει αυτεπαγγέλτως τη συγκρότηση της Επιτροπής ως ζήτημα δημόσιας τάξης, σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ (π.χ. 2944/2014, 1541/2012).
2. Παράλειψη αυτεπάγγελτου ελέγχου της συνταγματικότητας του εφαρμοσθέντος νόμου
Το Εφετείο φέρεται να εφάρμοσε νόμο (ν. 4623/2019) ως προς τη σύνθεση της Επιτροπής, χωρίς να εξετάσει τη συμβατότητά του με το Σύνταγμα. Κατά την εταιρεία, τούτο αποτελεί παράβαση του άρθρου 87 παρ. 2 του Συντάγματος και της αρχής iura novit curia.
3. Εσφαλμένη εφαρμογή αρχών του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων
Το Δικαστήριο έκρινε ότι όρος της σύμβασης που προβλέπει υποχρέωση του Δήμου να εκτελέσει έργα (όπως ο χώρος στάθμευσης), είναι ανίσχυρος επειδή δεν περιλαμβανόταν στη διακήρυξη. Η εταιρεία υποστηρίζει ότι:
• Δεν υπήρχε αντίθεση μεταξύ διακήρυξης και σύμβασης,
• Η κρίση αντιστρατεύεται τη γενική αρχή της δεσμευτικότητας των όρων της σύμβασης και την ισότητα των συμβαλλομένων,
• Το Δικαστήριο έκανε εσφαλμένη επίκληση της νομολογίας (π.χ. ΣτΕ 2425/2017), που αφορά άλλες περιπτώσεις ασυμβατότητας όρων.
4. Μη προσήκουσα αιτιολόγηση της απόρριψης των λόγων καθυστέρησης
Κατά την εταιρεία, το Δικαστήριο αγνόησε κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία και τεκμηριωμένες ενέργειες του Δήμου που εμπόδισαν την υλοποίηση του έργου, όπως:
• Την ανεξήγητη καθυστέρηση στη διαβίβαση της επικαιροποιημένης μελέτης στο Υπουργείο Πολιτισμού,
• Την μη εκκίνηση των συμφωνημένων δημοτικών έργων.
Η κρίση του Εφετείου ότι δεν υφίστατο νομική υποχρέωση για τα έργα αυτά, κατά την εταιρεία, είναι αυθαίρετη και αντίθετη προς την καλή πίστη και το πνεύμα της σύμβασης.
5. Παραδεκτό λόγω ύψους οικονομικού αντικειμένου
Η εταιρεία τεκμηριώνει ότι το αντικείμενο της διαφοράς υπερβαίνει το όριο των 200.000 ευρώ, όπως απαιτεί ο νόμος (άρθρο 53 παρ. 4 π.δ. 18/1989), αφού:
• Η επένδυση αγγίζει τα 1,5 εκατ. ευρώ,
• Το καταλογισθέν ποσό φθάνει τις 660.000 ευρώ,
• Το συνολικό οικονομικό ενδιαφέρον ξεπερνά κατά πολύ το θεσμοθετημένο όριο.
Σημασία της απόφασης που αναμένεται
Η κρίση του ΣτΕ αναμένεται με έντονο ενδιαφέρον, καθώς θα επηρεάσει σημαντικά:
• Τη νομολογία σχετικά με την ισχύ συμβατικών όρων έναντι των διακηρύξεων,
• Τον τρόπο ελέγχου της συγκρότησης των διοικητικών οργάνων,
• Την έκταση των υποχρεώσεων των ΟΤΑ στο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων.
Πρόκειται για υπόθεση με ευρύτερες επιπτώσεις στη διοικητική νομολογία και τη λειτουργία των δήμων, ιδιαίτερα σε περιβάλλον αυξημένης σύναψης συμβάσεων παραχώρησης με ιδιώτες επενδυτές.
