Με στόχο την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων και την επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας κατατέθηκε τροπολογία από τον υπουργό Δικαιοσύνης, Χαράλαμπο Αθανασίου, με την οποία παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η δίωξη για αδικήματα με μικρή κοινωνική απαξία που έχουν τελεστεί έως τις 31.8.2013.
Η παραγραφή του αξιόποινου δεν ισχύει για την παράβαση του Ποινικού Κώδικα σε περιπτώσεις αγοράς εμπορευμάτων με πίστωση, παράβασης της εργατικής νομοθεσίας (μη καταβολή δεδουλευμένων κ.λπ.) και για παράβαση διατάξεων για τη λειτουργία του Ανταγωνισμού.
Επίσης, παραγράφονται και δεν εκτελούνται ποινές στερητικές της ελευθερίας, διάρκειας μέχρι έξι μηνών, που έχουν επιβληθεί με αποφάσεις οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση του υπό ψήφιση νόμου (σ.σ.: η τροπολογία έχει κατατεθεί στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας), εφόσον οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν καταστεί αμετάκλητες και οι επιβληθείσες ποινές δεν έχουν εκτιθεί με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι τη δημοσίευσή του, με τις οριζόμενες εξαιρέσεις και όρους. Από την προτεινόμενη ρύθμιση εξαιρούνται τα αδικήματα σχετικά με την υπηρεσία (παθητική και ενεργητική δωροδοκία, δωροδοκία δικαστή, ψευδής βεβαίωση και νόθευση από υπάλληλο, απιστία σχετική με την υπηρεσία). Ειδικότερα, εξαιρούνται από τις ως άνω ρυθμίσεις αποφάσεις που αφορούν σε παραβάσεις των άρθρων 235, 236, 237, 242, 256, 258, 259 και 390 του Ποινικού Κώδικα.
Με την ίδια τροπολογία προτείνεται η κατάργηση της παραγράφου 3 του άρθρου 235 του Ποινικού Κώδικα, σύμφωνα με την οποία δεν συνιστά δωροδοκία η απλή υλική παροχή προς έκφραση ευγνωμοσύνης.
Ως προς τα αδικήματα με μικρή κοινωνική απαξία, προβλέπεται ότι παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η δίωξη των ακόλουθων πράξεων, που έχουν τελεσθεί μέχρι 31.8.2013:
α) των πταισμάτων
β) των πλημμελημάτων, για τα οποία προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος, ή χρηματική ποινή, ή και οι δύο ποινές.
Στην περίπτωση των πλημμελημάτων, εάν ο υπαίτιος υποπέσει μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση του νόμου σε νέα από δόλο αξιόποινη πράξη κακουργήματος ή πλημμελήματος και καταδικαστεί αμετάκλητα οποτεδήποτε σε ποινή στερητική της ελευθερίας ανώτερη των έξι μηνών, συνεχίζεται η κατ΄ αυτού παυθείσα ποινική δίωξη και δεν υπολογίζεται στον χρόνο παραγραφής του αξιόποινου της πρώτης πράξης ο διανυθείς χρόνος από την παύση της δίωξης μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη για νέα πράξη.
Οι δικογραφίες που αφορούν στις παραπάνω αξιόποινες πράξεις τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα ή δημόσιου κατηγόρου. Οι αστικές αξιώσεις που τυχόν, όμως, απορρέουν από τις πράξεις αυτές δεν θίγονται με οποιονδήποτε τρόπο.
Η παραγραφή του αξιόποινου και η παύση της ποινικής δίωξης δεν ισχύει για τις παραβάσεις που σχετίζονται με την παράβαση της εργατικής νομοθεσίας και την παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού. Αναφέρεται ειδικότερα ότι η παραγραφή δεν αφορά παραβάσεις α) του άρθρου 358 και του άρθρου 377 του Ποινικού Κώδικα για τις περιπτώσεις αγοράς εμπορευμάτων με πίστωση, β) του ν. 690/1945 (σ.σ.: μη καταβολή δεδουλευμένων), γ) του άρθρου 28 του ν. 3996/2011 (ποινικές κυρώσεις για παράβαση διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας) και δ) του άρθρου 44 του νόμου 3959/2011 (ποινικές κυρώσεις για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, εναρμονισμένες πρακτικές κ.λπ.).
Συγκεκριμένα:
• Η παράγραφος 1 του άρθρου 740 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Στην αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων υπάγονται οι υποθέσεις οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 739, εκτός από εκείνες που αφορούν την υιοθεσία, τη θέση προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση ή σε ακούσια νοσηλεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου, καθώς και η ανακοπή των άρθρων 787 του παρόντος και 82 ΑΚ, οι οποίες υπάγονται στην αρμοδιότητα του μονομελούς πρωτοδικείου. Στην αρμοδιότητα του μονομελούς πρωτοδικείου υπάγονται επίσης και οι υποθέσεις οι οποίες αναφέρονται στα άρθρα 1457,1458,1532,1533 και 1660 έως και 1663 ΑΚ».
• Καταργείται η παράγραφος 3 του άρθρου 235 του Ποινικού Κώδικα.
• Παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η δίωξη αξιόποινων πράξεων που έχουν τελεστεί μέχρι 31-8-2013 και οι δικογραφίες τίθενται στο αρχείο. Οι πράξεις που τίθενται στο αρχείο αφορούν α) πταίσματα, β) πλημμελήματα με ποινή φυλάκισης μέχρι 1 έτους ή χρηματική ποινή ή και τις δύο ποινές.
• Παραγράφονται και δεν εκτελούνται ποινές φυλάκισης μέχρι 6 μηνών που έχουν επιβληθεί με αποφάσεις, οι οποίες έχουν εκδοθεί μέχρι την δημοσίευση του νόμου, εφόσον οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν καταστεί αμετάκλητες και οι επιβληθείσες ποινές δεν έχουν εκτιθεί με οποιονδήποτε τρόπο μέχρι την δημοσίευση του νόμου.
• Οι διατάξεις του άρθρου 1 του νόμου 4043/2012 εφαρμόζονται και στους κρατουμένους που εκτίουν ποινή στερητική της ελευθερίας και πληρούν τις οριζόμενες προϋποθέσεις. Το ίδιο ισχύει και για τους καταδίκους που αποκτούν τις προϋποθέσεις αυτές α) μέχρι 30-6-2014 και β) μετά την δημοσίευση του νόμου ύστερα από άσκηση ένδικού μέσου και εφόσον η έκτιση της ποινής τους έχει αρχίσει κατά την δημοσίευσή του.
• Χορηγείται ποσό 50 ευρώ μηνιαίως ως έξοδα κίνησης στους επιμελητές του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Γενικής Επιτροπείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων και των εισαγγελιών τους, καθώς και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, οι οποίοι ασχολούνται αποκλειστικά με την επίδοση δικογράφων.
• Το τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του νόμου 3886/2010 αντικαθίσταται ως εξής:
«To 1/3 του ποσού του παραβόλου καταβάλλεται επί ποινή απαραδέκτου κατά την κατάθεση της αιτήσεως, το 1/3 μέχρι την πρώτη συζήτηση και αν η αίτηση απορριφθεί ο αιτών καταδικάζεται στη καταβολή του υπολοίπου 1/3 με την απόφαση του δικαστηρίου».
• Οι αιτήσεις και τα υπομνήματα των απόρων κρατουμένων θα υποβάλλονται ατελώς.
• Απολύονται υφ΄ορον όσοι κατά την ψήφιση του νόμου έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα ή αμετάκλητα σε ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης για εγκλήματα που προβλέπονται στο νόμο 3459/2006 και έχουν συμπληρώσει το 1/3 της πραγματικής έκτισης ποινής που τους επιβλήθηκε.
• Από 1η Ιουλίου 2015 οι οργανικές θέσεις των προέδρων εφετών ορίζονται σε 105, των εφετών σε 458, των εισαγγελέων εφετών σε 45 και των αντεισαγγελέων εφετών σε 118.
