Ο προϋπολογισμός του Δήμου Ρόδου για το 2026, όπως παρουσιάζεται στην εισηγητική έκθεση και στις ενότητες των εσόδων και των δαπανών, αποτυπώνει μια ξεκάθαρη πολιτική επιλογή: η οικονομική ισορροπία του Δήμου βασίζεται κυρίως στα χρήματα που πληρώνουν οι πολίτες.
Αυτό δεν είναι συμπέρασμα ή άποψη. Προκύπτει καθαρά από την ενότητα των ίδιων εσόδων, όπου τα δημοτικά τέλη –και ειδικά τα τέλη καθαριότητας και φωτισμού– εμφανίζονται ως βασικός πυλώνας χρηματοδότησης του Δήμου. Με απλά λόγια, ο Δήμος στηρίζει τη λειτουργία του σε αυτά που πληρώνουν κάθε μήνα οι δημότες και οι επαγγελματίες.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο ότι τα τέλη είναι υψηλά.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι παρουσιάζονται ως αναπόφευκτα, ενώ από το ίδιο το αρχείο του προϋπολογισμού προκύπτει ότι υπήρχαν και άλλες επιλογές.
Στην εισηγητική έκθεση αναφέρεται ξεκάθαρα ότι ο προϋπολογισμός ισοσκελίζεται με τη χρήση χρηματικών διαθεσίμων και με λογιστικές τακτοποιήσεις προηγούμενων ετών. Αυτό σημαίνει ότι ο Δήμος δεν ξεκινά από μηδενική βάση. Υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι, αλλά δεν αξιοποιούνται για να ελαφρυνθεί ο πολίτης. Αντίθετα, διατηρείται η πίεση στα τέλη.
Παράλληλα, στο σκέλος των δαπανών –ιδίως στις ενότητες που αφορούν τις λειτουργικές δαπάνες και τις αμοιβές για υπηρεσίες– φαίνεται ότι μεγάλα ποσά κατευθύνονται στη συντήρηση του μηχανισμού, σε αναθέσεις και σε κόστος λειτουργίας. Δεν γίνεται ουσιαστική προσπάθεια περιορισμού αυτών των δαπανών, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για μείωση των τελών.
Ιδιαίτερα στην ενότητα που αφορά τις υπηρεσίες καθαριότητας, προκύπτει ξεκάθαρα ότι το σύστημα βασίζεται σε ακριβές συμβάσεις και όχι σε έναν συνολικό επανασχεδιασμό του τρόπου λειτουργίας. Όταν το κόστος παραμένει υψηλό και δεν αμφισβητείται, τότε τα τέλη μεταφέρονται αυτούσια στον πολίτη.
Κι όμως, το ίδιο το αρχείο δείχνει τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά:
•Πρώτον, περιορισμός και επανέλεγχος των λειτουργικών δαπανών και των αμοιβών υπηρεσιών, πριν ζητηθούν περισσότερα από τους δημότες.
•Δεύτερον, καλύτερη αξιοποίηση των χρηματικών διαθεσίμων για να απορροφηθεί μέρος του κόστους, αντί να μετακυλίεται όλο στα τέλη.
•Τρίτον, δικαιότερη κατανομή των βαρών, με κοινωνικά και χωρικά κριτήρια, κάτι που δεν προκύπτει από την ενότητα της γεωγραφικής και κοινωνικής κατανομής του προϋπολογισμού.
•Τέταρτον, διεκδίκηση και καλύτερη αξιοποίηση μεταβιβάσεων και χρηματοδοτήσεων, αντί να θεωρούνται τα δημοτικά τέλη η εύκολη και μόνιμη λύση.
Το πιο άδικο στοιχείο αυτού του προϋπολογισμού είναι ότι όλοι πληρώνουν, αλλά δεν ωφελούνται όλοι το ίδιο. Τα τέλη είναι οριζόντια, ενώ οι υπηρεσίες δεν είναι. Οι γειτονιές, τα χωριά και οι επαγγελματίες δεν βλέπουν την ανταποδοτικότητα που θα δικαιολογούσε αυτό το βάρος.
Ένας Δήμος που σέβεται τους πολίτες του πρώτα οργανώνει τα του οίκου του. Πρώτα ελέγχει πού πηγαίνει κάθε ευρώ. Πρώτα μειώνει σπατάλες και αναποτελεσματικές πρακτικές. Και μόνο αν όλα αυτά δεν επαρκούν, ζητά από τον πολίτη να συνεισφέρει.
Ο προϋπολογισμός του 2026, όπως είναι δομημένος, ακολουθεί την αντίστροφη λογική:
πρώτα ζητά από τον πολίτη και μετά εξηγεί γιατί δεν γίνεται αλλιώς.
Αυτό δεν είναι μονόδρομος.
Και το ίδιο το αρχείο του προϋπολογισμού το αποδεικνύει
Πηγή: rodoslivenews24.gr
