• Ο Τριαντενός ποταμός, η αξιοποίηση του παλαιού νοσοκομείου και το ενδεχόμενο δημιουργίας μίας ΥΠΕ για τα νησιά • «Σε αυτό το κτήριο, ποτέ δεν ήταν “αιτία πολέμου” η αρμοδιότητα. Είναι, τελικά, διαφορά αντίληψης… είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι!!!» • Στρατηγικό έργο 194,9 εκ. ευρώ για τη διαχείριση αποβλήτων στο Νότιο Αιγαίο
Πού ανήκει τελικά η αρμοδιότητα για τον Τριαντενό ποταμό; Για το μεγάλο ζήτημα που κυριάρχησε κατά τη διάρκεια της λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής Ρόδου κι έδωσε συνέχεια ο πρώην δήμαρχος Ιαλυσού, κ. Στέργος Στάγκας, κλήθηκε να τοποθετηθεί ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος κατά τη χτεσινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
«Η αντιπλημμυρική προστασία της Ιαλυσού είναι ένα μεγάλο θέμα. Είναι γνωστό ότι πλημμύρισε πολλές φορές στα τελευταία χρόνια. Ποιος έχει την αρμοδιότητα για να εκπονήσει αντιπλημμυρική μελέτη (εκ του νόμου) στο νησί της Ρόδου; Η ΠΝΑι –η οποία και δέχεται όλες τις επιθέσεις για τα αντιπλημμυρικά», λέγοντας πως δέχεται συνεχώς ειρωνικά σχόλια για την παράδοση της μελέτης για τον συγκεκριμένο ποταμό. Ωστόσο, η ΠΝΑι έχει ήδη προχωρήσει έργα και παρεμβάσεις όπως στη Λάρδο όπου είχε θωρακιστεί περιμετρικά καθώς και σε περιοχές όπως η Μαλώνα, τα Μάσαρη, το Χαράκι, ο Αρχάγγελος, τα Απόλλωνα –επίσης θωρακισμένα παράλληλα με καθαρισμούς.
«Η αντιπλημμυρική μελέτη της Ιαλυσού είναι η δέσμευση που έχουμε από τη νομοθεσία να ανοίξει ένα κομμάτι του πλακοσκεπή ποταμού. Εάν παραδίδαμε τη μελέτη στο Δημοτικό Συμβούλιο Ρόδου, τι θα γινόταν… πανζουρλισμός… Η καθυστέρηση οφείλεται στο γεγονός πως υπογράψαμε πρόσθετη αμοιβή στους μελετητές και γι’ αυτό μας κατηγορούν! Η πρόσθετη αμοιβή αφορά στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που απαιτούνται. Όλα αυτά για να πάρουν στα χέρια τους μια πρόταση πιο ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη που θα λέει ότι εκεί που προτείνεται η διάνοιξη θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις με κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Αυξήσαμε την αμοιβή, εξασφαλίσαμε τα χρήματα, περάσαμε τους ελέγχους, πήραμε τις εγκρίσεις και δόθηκε η εντολή μαζί με τους μελετητές για τη διάνοιξη και τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Σχετικά με την αρμοδιότητα: εδώ μέσα, σε αυτό το κτήριο, ποτέ δεν ήταν “αιτία πολέμου” η αρμοδιότητα. Όποιος θέλει να μείνει περιχαρακωμένος μπορεί να το κάνει. Αλλά δεν προχωράει τίποτε με αυτό τον τρόπο. Η απάντησή μου είναι ότι εάν το κάναμε αυτό, δεν θα είχε προχωρήσει τίποτε μέχρι σήμερα. Είναι τελικά, διαφορά αντίληψης και μα το Χριστό… είναι δύο διαφορετικοί κόσμοι!!!».
Για την αξιοποίηση του παλαιού νοσοκομείου
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την αξιοποίηση του παλαιού νοσοκομείου, για το οποίο ο υπουργός Υγείας κ. Άδ. Γεωργιάδης δήλωσε σε τοπικά ΜΜΕ ότι προτίθεται να το παραχωρήσει (εάν γίνει αίτημα από κάποιον φορέα της περιοχής μας) ώστε να γίνει φοιτητική εστία, ο περιφερειάρχης δήλωσε τα εξής: «Το έχω συζητήσει μαζί του. Έχουμε ανοίξει μια συζήτηση πλούσια σε θεματολογία και μεγάλη ατζέντα. Του εξέφρασα έναν προβληματισμό για το κατά πόσο… “επιτρέπεται” να γίνονται παρεμβάσεις. Είναι σύμφωνος και, προφανώς, το θέλω κι εγώ να προχωρήσει –μαζί με τη χρηματοδότηση να μετατραπεί σε αυτό που πρέπει. Είναι μια πολύ μεγάλη έκταση και όποιο έργο αποφασιστεί να γίνει, θα έχει σίγουρα πολύ μεγάλο προϋπολογισμό. Προς το παρόν δεν υπάρχει από εμάς καμία ειλημμένη απόφαση για την αξιοποίησή του. Έχουμε κι άλλα πολύ σημαντικά και πολύ ενδιαφέροντα θέματα στην ατζέντα που έχουμε ανοίξει. Πιστεύω πως σύντομα θα μας επισκεφθεί μεγάλο κυβερνητικό κλιμάκιο για να κάνουμε μια συζήτηση μαζί με την τοπική κοινωνία. Μας ενδιαφέρει το παλαιό νοσοκομείο αλλά είναι πολλά αυτά, που θα χρειαστούν εκεί. Νομίζω πως είναι μια ακόμη ευκαιρία για τον τόπο». Είπε ακόμη ότι το τι θα γίνει με την αξιοποίηση του παλαιού νοσοκομείου, θα πρέπει να αποτελέσει προϊόν μιας ευρύτερης διαβούλευσης, καθώς είναι σε εξέλιξη το τοπικό πολεοδομικό σχέδιο και αποτελεί μια καλή ευκαιρία για τον τόπο.
Το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί μία ΥΠΕ για τα νησιά
Ερωτηθείς ο κ. Χατζημάρκος σχετικά με την πρόταση που έχει επαναλάβει (και μάλιστα την ανέφερε στη Σύνοδο των Ιατρικών Συλλόγων την περασμένη εβδομάδα) για την αλλαγή των διοικητικών ορίων της 2ης ΥΠΕ για τα νησιά, δήλωσε τα εξής:
«Είναι πολύ δύσκολο. Αυτή είναι μια δική μας πεποίθηση σε ό,τι αφορά στο μοντέλο διοίκησης των δομών Υγείας. Η χώρα είναι χωρισμένη σε υγειονομικές περιφέρειες. Εμείς είμαστε στην 2η ΥΠΕ Πειραιώς και Νήσων.
Ο πληθυσμός του Πειραιά είναι επί το πλείστον νησιώτες, αλλά εμείς μιλάμε για την αποτελεσματικότητα του διοικητικού μοντέλου πιστεύοντας πως πρέπει τα νησιά να είναι ξεχωριστά, καθώς αποτελεί μια κατακερματισμένη περιοχή (νησιωτική). Γι’ αυτό και λέμε να γίνει μία ξεχωριστή ΥΠΕ για τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου (ή όλα τα νησιά). Εμείς θέλουμε να σπάσει η 2η ΥΠΕ, αλλά να μεταφερθεί η αρμοδιότητα στην ΠΝΑι –όχι για όλα. Νοσοκομεία στο Υπουργείο Υγείας και όλες οι άλλες δομές Υγείας στην Περιφέρεια. Δεν θέλω να ακυρώσω τη δουλειά κανενός, αλλά πιστεύω ότι θα έχουμε καλύτερα αντανακλαστικά και αμεσότερες λύσεις σε πολλά επίπεδα (και ειδικά στα μικρά νησιά). Δεν είναι εύκολος στόχος, αλλά είναι τουλάχιστον φιλόδοξος και δεν είμαι σίγουρος ότι το θέλουν όλες οι Περιφέρειες» και πρόσθεσε ότι θα το φέρει προς συζήτηση στην ΕΝΠΕ.
Στρατηγικό έργο 194,9 εκ. ευρώ για τη διαχείριση αποβλήτων στο Νότιο Αιγαίο
Νωρίτερα, ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στην έγκριση της Διυπουργικής Επιτροπής ΣΔΙΤ για την υλοποίηση νέων υποδομών μεταφόρτωσης, ανάκτησης και ανακύκλωσης αποβλήτων, και δήλωσε ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ολοκληρώνει ένα από τα πιο φιλόδοξα και ολοκληρωμένα περιβαλλοντικά προγράμματα της χώρας, συνολικού ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ. Το σχέδιο αυτό αλλάζει οριστικά τον χάρτη της διαχείρισης απορριμμάτων στα νησιά, εντάσσοντας το Νότιο Αιγαίο στα ευρωπαϊκά πρότυπα βιωσιμότητας και κυκλικής οικονομίας, με ουσιαστικά οφέλη για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την τοπική κοινωνία.
Η Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ συνεδρίασε την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025 και ενέκρινε την υλοποίηση Υποδομών Μεταφόρτωσης, και Επεξεργασίας (Ανακύκλωσης, Ανάκτησης) Αποβλήτων στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, συνολικού προϋπολογισμού 194.928.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ).
Η Επιτροπή συνεδρίασε υπό την Προεδρία του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση και τη συμμετοχή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρίστου Δήμα, του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου, του υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου, του υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου και του υπουργού Επικρατείας αρμόδιου για τον Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου Άκη Σκέρτσου, παρουσία και του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου και προέδρου ΔΣ του ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου.
Στην τηλεδιάσκεψη συμμετείχαν ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ Μανώλης Γραφάκος και ο επικεφαλής της Μονάδας ΣΔΙΤ Νίκος Σέργης.
Το έργο που θα δημοπρατηθεί από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, αποτελεί μια από τις «βαριές» υποδομές που περιλαμβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Νοτίου Αιγαίου, ολοκληρώνοντας το στρατηγικό περιβαλλοντικό σχέδιο, το οποίο διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στα νησιά, στον νευραλγικό τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων.
Ειδικότερα, το έργο αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία, τεχνική διαχείριση και συντήρηση των σχετικών υποδομών, για περίοδο έως και 27 ετών και στοχεύει στην πλήρη συμμόρφωση με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη διαχείριση στερεών αστικών αποβλήτων.
Πρόκειται για μία στρατηγική παρέμβαση που θα συμβάλει ουσιαστικά στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της Περιφέρειας, όπου σήμερα έως και το 91% των αποβλήτων οδηγείται σε υγειονομική ταφή, ενώ οι υποδομές διαλογής και ανακύκλωσης παραμένουν περιορισμένες. Η πρόταση βασίστηκε σε αναλυτική διερεύνηση σεναρίων για τον τύπο και την τοποθεσία των υποδομών, όπως και σε προβλέψεις για τη μελλοντική εξέλιξη της παραγωγής αποβλήτων στα τέσσερα νησιά, Σύρο, Μύκονο, Πάρο και Τήνο.
Οι επιμέρους υποδομές συνολικής δυναμικότητας 61.000 τν/έτος που θα περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της προτεινόμενης Σύμπραξης, η οποία θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των νήσων Σύρου, Μυκόνου, Πάρου και Τήνου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου είναι :
-Μια (1) Μονάδα Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Αποβλήτων (εφεξής, χάριν συντομίας, ΜΑΑα) στο νησί της Σύρου δυναμικότητας 17.000 τν/έτος (σύμμικτα, ανακυκλώσιμα, οργανικά).
-Μία (1) ΜΑΑα στο νησί της Μυκόνου δυναμικότητας 23.000 τν/έτος (σύμμικτα, ανακυκλώσιμα, οργανικά).
-Μία (1) ΜΑΑα στο νησί της Πάρου δυναμικότητας 15.000 τν/έτος (σύμμικτα, ανακυκλώσιμα, οργανικά).
-Ένας (1) Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στο νησί της Τήνου δυναμικότητας 6.000 τν/έτος (σύμμικτα, ανακυκλώσιμα).
-Στις ΜΑΑα (με ενσωματωμένη Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων- ΜΕΒΑ) θα γίνεται επεξεργασία τόσο των χωριστά συλλεγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών όσο και των υπολειμματικών Αστικών Στερεών Αποβλήτων.
Στο ΣΜΑ θα γίνεται μεταφόρτωση υπολειμματικών ΑΣΑ για τη μεταφορά τους σε ΜΑΑα. Τα υπολείμματα επεξεργασίας των ΜΑΑα θα οδηγούνται σε νόμιμους χώρους διάθεσης.
Μια Μονάδα Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Αποβλήτων (ΜΑΑα) είναι μια σύγχρονη εγκατάσταση επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με βασικό στόχο την ανάκτηση υλικών που μπορούν να ανακυκλωθούν και τη μείωση του ποσοστού των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή. Ο ρόλος της ΜΑΑα είναι κομβικός για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που θέτουν η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, συμβάλλοντας στην αύξηση της ανακύκλωσης, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Ειδικά σε περιοχές όπως το Νότιο Αιγαίο, με έντονη γεωγραφική διασπορά και τουριστική πίεση, οι ΜΑΑα αποτελούν στρατηγικής σημασίας υποδομές για την τοπική και βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων.
Σύμφωνα με την προτεινόμενη σύμπραξη, η υλοποίηση του έργου θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, στην αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων που σχετίζονται με τη διαχείριση αποβλήτων και την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων τόσο για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, όσο και για την κοινωνία και γενικότερα στη συνολική ευημερία και βιωσιμότητα της περιοχής.
Κατά την οικονομική αξιολόγηση της πρότασης, λήφθηκε υπόψη ότι η Αναθέτουσα Αρχή θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση της εκτέλεσης του Έργου, με την καταβολή ποσού που θα ανέρχεται έως το 80% της κατασκευαστικής αξίας, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), και το οποίο θα προέρχεται από ενωσιακή ή/και εθνική χρηματοδότηση.
Με την υλοποίηση του εν λόγω έργου, ολοκληρώνεται ο συνολικός σχεδιασμός του ΦοΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου ΑΕ για την ανάπτυξη σύγχρονων και ολοκληρωμένων περιβαλλοντικών υποδομών σε ολόκληρη την Περιφέρεια. Ο σχεδιασμός αυτός περιλαμβάνει έργα στρατηγικής σημασίας, όπως Μονάδες Ανάκτησης και Ανακύκλωσης που υλοποιούνται μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στη Ρόδο, τη Θήρα, την Κω και την Κάλυμνο.
Παράλληλα, περιλαμβάνει Μονάδες Ανάκτησης και Ανακύκλωσης καθώς και Μονάδες Διαχείρισης Βιοαποβλήτων και Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.) στη Νάξο, την Άνδρο, την Τήνο, την Κάρπαθο, τη Λέρο και τη Μήλο, οι οποίες έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται κυρίως μέσω ευρωπαϊκών πόρων και ειδικότερα από το ΕΣΠΑ.
Επιπλέον, στις δράσεις του Φορέα εντάσσεται και η προώθηση της οικιακής κομποστοποίησης, μέσω πιλοτικού προγράμματος που προβλέπει τη διανομή συνολικά 35.825 κομποστοποιητών.
Το σύνολο των παραπάνω παρεμβάσεων, τόσο σε επίπεδο υποδομών όσο και τεχνολογικής καινοτομίας, ξεπερνά σε συνολικό προϋπολογισμό τα 606 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), αποδεικνύοντας τη συστηματική και μεθοδική δουλειά που έχει γίνει για τη μετάβαση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου σε ένα πρότυπο βιώσιμης και ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, με έμφαση στην κυκλική οικονομία και την περιβαλλοντική προστασία.
