• Ο αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Ανάπτυξης Νοτίου Αιγαίου μιλά για τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ισότιμη πρόσβαση των μικρών νησιών στις υπηρεσίες και τις νέες προτεραιότητες για Κω και ΝίσυροΗ ψηφιακή μετάβαση δεν είναι πλέον σύνθημα αλλά πραγματικότητα για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Ο αντιπεριφερειάρχης Ψηφιακής Ανάπτυξης Χαράλαμπος Ναβροζίδης μιλά στη «δ» για το πώς η διοίκηση μεταμορφώνεται σε έναν σύγχρονο, διαφανή και ευέλικτο οργανισμό, που φέρνει τις υπηρεσίες πιο κοντά στους πολίτες – ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα νησιά. Από το pnai.gov.gr μέχρι το νέο perifereies.gov.gr με τις 250 ψηφιακές υπηρεσίες, ο ίδιος περιγράφει μια «επανάσταση» που ήδη αλλάζει την καθημερινότητα των νησιωτών. Παρά τις ελλείψεις προσωπικού, η τεχνολογία αξιοποιείται ως όπλο για περισσότερη διαφάνεια, λιγότερη γραφειοκρατία και ισότιμη πρόσβαση. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μιλά για τις προτεραιότητές του, τις προκλήσεις της θητείας του και τα έργα που θέλει να αφήσει ως παρακαταθήκη στην Κω και τη Νίσυρο.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
• Κύριε Ναβροζίδη, τι σημαίνει στην πράξη ψηφιακή ανάπτυξη σε επίπεδο Περιφέρειας; Έχει περάσει ικανοποιητικά μεγάλο διάστημα από την ανάληψη της ευθύνης και πολλά από τα σχέδια αξιολογούνται πλέον επί του πεδίου.
Η ψηφιακή ανάπτυξη σε περιφερειακό επίπεδο σημαίνει να μετατρέψουμε τη διοίκηση από έναν δύσκαμπτο, γραφειοκρατικό μηχανισμό σε έναν ζωντανό οργανισμό που λειτουργεί με ταχύτητα, διαφάνεια και ισοτιμία. Σημαίνει να μειώνουμε την απόσταση ανάμεσα στον πολίτη και τις υπηρεσίες, να αξιοποιούμε την τεχνολογία ώστε οι διαδικασίες να γίνονται πιο απλές και πιο δίκαιες, και να χτίζουμε μια διοίκηση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σήμερα και του αύριο. Δεν είναι πολυτέλεια· είναι υποχρέωση απέναντι στον πολίτη και ταυτόχρονα μοχλός ανάπτυξης για τον τόπο μας.
Σε πρακτικό επίπεδο, έχουμε ήδη πετύχει σημαντικά βήματα. Η αναβάθμιση του pnai.gov.gr ολοκληρώθηκε, δίνοντάς μας ένα πιο λειτουργικό, σύγχρονο και εύχρηστο εργαλείο επικοινωνίας με τον πολίτη. Παράλληλα, υλοποιήσαμε το Ηλεκτρονικό Σύστημα Διαχείρισης Εγγράφων, χάρη στο οποίο η Περιφέρειά μας εκτυπώνει πλέον 70% λιγότερο, με άμεσα οφέλη σε χρόνο, κόστος και περιβάλλον.
Την ίδια στιγμή, βρισκόμαστε στην αναμονή ενός μεγάλου έργου που δημοπράτησε το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και υλοποιούμε από κοινού: το perifereies.gov.gr, το οποίο θα φέρει στη ζωή μας 250 νέα ψηφιακά αιτήματα. Πρόκειται για μια εξέλιξη που θα αλλάξει πλήρως τον τρόπο με τον οποίο ο πολίτης εξυπηρετείται από την Περιφέρεια, βάζοντας τέλος σε χρονοβόρες και πολυδάπανες διαδικασίες.
Η ψηφιακή ανάπτυξη, λοιπόν, δεν είναι ένα σχέδιο που απλώς γράφεται σε χαρτί. Είναι μια ουσιαστική μεταμόρφωση που ήδη εφαρμόζεται και αφήνει το αποτύπωμά της στην καθημερινότητα των νησιωτών μας.
• Υπάρχει σχεδιασμός για «one-stop-shop» υπηρεσίες ώστε να μη χρειάζεται ο πολίτης να απευθύνεται σε πολλές διαφορετικές διευθύνσεις;
Ναι. Ο στόχος μας είναι ξεκάθαρος, ο πολίτης να ολοκληρώνει την υπόθεσή του με μία αίτηση, σε ένα ψηφιακό περιβάλλον. Να μην μπαίνει σε έναν λαβύρινθο από διευθύνσεις και υπηρεσίες, αλλά να έχει μπροστά του μία ενιαία διαδρομή που ξεκινά και τελειώνει ηλεκτρονικά.
Με αυτόν τον τρόπο μειώνουμε τη γραφειοκρατία, περιορίζουμε τον χρόνο αναμονής και αυξάνουμε τη διαφάνεια. Ο πολίτης θα ξέρει ότι με λίγα βήματα στον υπολογιστή ή στο κινητό του μπορεί να ολοκληρώνει τη διαδικασία, από το πιο απλό έως το πιο σύνθετο αίτημα.
Με αυτό το σκεπτικό δομήθηκε και ο νέος Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) της Περιφέρειας, που ενσωματώνει τις ψηφιακές δομές και προβλέπει σύγχρονα τμήματα αφιερωμένα στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Θέλουμε να χτίσουμε έναν διοικητικό μηχανισμό που δεν λειτουργεί απομονωμένα, αλλά που συνεργάζεται οριζόντια και αξιοποιεί την τεχνολογία ως εργαλείο ενότητας και απλότητας.
Έτσι, ο πολίτης δεν θα χρειάζεται να γνωρίζει «πού ανήκει το αίτημά του». Θα γνωρίζει μόνο ότι η Περιφέρεια το αναλαμβάνει, το παρακολουθεί και το ολοκληρώνει, χωρίς εκείνος να χάνει χρόνο ή ενέργεια.
• Τα μικρά νησιά αντιμετωπίζουν συχνά διοικητική «απομόνωση». Πώς μπορεί η Περιφέρεια να εξασφαλίσει ισότιμη πρόσβαση των κατοίκων τους στις υπηρεσίες, καθώς αναλαμβάνει -λόγω φιλοσοφίας του Γιώργου Χατζημάρκου- να «τρέξει» το κράτος κι ας μην έχει την αρμοδιότητα;
Η φιλοσοφία του Περιφερειάρχη είναι ξεκάθαρη: δεν στεκόμαστε στις αρμοδιότητες, στεκόμαστε στις ανάγκες του πολίτη. Για τα μικρά νησιά αυτό σημαίνει λιγότερες μετακινήσεις, καλύτερη εξυπηρέτηση και πραγματική ισότιμη πρόσβαση.
Εκεί συμβάλλουν καθοριστικά τα ψηφιακά αιτήματα, το έργο που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αλλά και η συνεργασία μας με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το perifereies.gov.gr, το οποίο θα φέρει στη ζωή μας 250 νέες ψηφιακές υπηρεσίες. Είναι μια τομή που θα επιτρέψει στον κάτοικο του πιο απομακρυσμένου νησιού να έχει στο κινητό του ή στον υπολογιστή του πρόσβαση σε υπηρεσίες που μέχρι χθες απαιτούσαν ταξίδι σε άλλη πόλη. Παράλληλα, η ψηφιοποίηση του αρχείου της Περιφέρειας φέρνει άμεση πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα. Αυτό σημαίνει ότι οι υπάλληλοι μπορούν να εξυπηρετούν τον πολίτη άμεσα, χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς χαρτούρα και χωρίς ο πολίτης να χρειάζεται να περιμένει μέρες ή να ταξιδεύει απλώς για μια βεβαίωση.
Έτσι, ο κάτοικος της Χάλκης, της Σύμης, της Νισύρου, αλλά και του αγαπημένου Καστελόριζου, δεν θα νιώθει διοικητικά απομονωμένος. Αντίθετα, θα έχει τα ίδια εργαλεία και την ίδια εξυπηρέτηση που απολαμβάνει ο πολίτης της Ρόδου ή της Σύρου.
Το ψηφιακό κράτος στην Περιφέρειά μας δεν είναι ένα σύνθημα. Είναι η καθημερινή μας δουλειά για να δώσουμε στον πολίτη ίση μεταχείριση, αξιοπρέπεια και ευκολία, ανεξάρτητα από το πού ζει. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη επανάσταση για τα μικρά νησιά μας.
• Ένα διαχρονικό πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού στη στελέχωση των υπηρεσιών σας, παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης, αφού η ΠΝΑΙ παραμένει υποστελεχωμένη. Επίσης να σας ρωτήσω για το πώς διασφαλίζεται η διαφάνεια στη λειτουργία της διοίκησης; Υπάρχουν μέθοδοι εσωτερικής αξιολόγησης στις δικές σας υπηρεσίες;
Είναι αλήθεια ότι το προσωπικό μας είναι λιγότερο απ’ όσο θα έπρεπε. Αυτό, όμως, μας έκανε πιο δημιουργικούς και πιο αποφασισμένους να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία ώστε να καλύψουμε τα κενά. Η ψηφιοποίηση από μόνη της αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για τη διαφάνεια: κάθε αίτημα καταγράφεται, κάθε διαδικασία αφήνει ηλεκτρονικό αποτύπωμα, και έτσι δεν υπάρχει «σκοτεινή ζώνη» στη λειτουργία μας.
Η εσωτερική αξιολόγηση, ωστόσο, χρειάζεται βελτίωση και οφείλουμε να είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό. Ήδη γνωρίζουμε ότι έχουμε πετύχει μείωση εκτυπώσεων κατά 70% με την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Συστήματος Διαχείρισης Εγγράφων και την ολιστική αξιοποίηση των ψηφιακών εφαρμογών. Έχουμε ξεκινήσει επίσης τη συλλογή στατιστικών στοιχείων μέσω του pnai.gov.gr για τα ψηφιακά αιτήματα, αλλά το νέο έργο που πρόκειται να χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έρχεται να δώσει λύση και γνώση και εδώ.
Με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και την υποστήριξη εξειδικευμένων εφαρμογών και λογισμικών, θα πάμε το κομμάτι της αξιολόγησης με τη χρήση ψηφιακών μέσων στο κορυφαίο επίπεδο. Στο τέλος αυτού του έργου, πιστέψτε με, θα είμαστε πολύ περήφανοι για όσα έχουμε πετύχει. Και αυτή η πενταετία φέρνει πραγματικά την ψηφιακή επανάσταση στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
• Αν έπρεπε να ξεχωρίσετε τρεις βασικές αλλαγές που θα θέλατε να έχουν υλοποιηθεί στο τέλος της θητείας σας, ποιες θα ήταν; Αναφέρομαι σε προσωπικό επίπεδο στην επαρχία (Κω -Νισύρου) που εκλέγεστε.
Θα είμαι ικανοποιημένος εάν εκτός από όσα αφορούν την Ψηφιακή Ανάπτυξη, έχουμε ολοκληρώσει σε μεγάλο ποσοστό το έργο που θα προκύψει από τη Μελέτη Βελτίωσης του Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Κω. Πρόκειται για μια μελέτη με αρχικό υπολογισμένο κόστος 1,4 εκατ. ευρώ, που έχει ήδη ανάδοχο (με έκπτωση) και αποτυπώνει τι ακριβώς πρέπει να γίνει στο δίκτυο: νέοι κυκλικοί κόμβοι, κατάργηση φωτεινών σηματοδοτών, διαπλάτυνση δρόμων όπου είναι εφικτό. Πρώτα, φυσικά, θα προηγηθεί το έργο της συντήρησης που έχει ήδη δημοπρατηθεί.
Δεύτερον, περιμένουμε με ανυπομονησία να ξεκινήσει η κατασκευή της Μονάδας Ανακύκλωσης στην Κω, ώστε το νησί να αποκτήσει μια σύγχρονη μονάδα που του αξίζει και να κάνουμε ουσιαστικό βήμα μπροστά στη διαχείριση απορριμμάτων.
Τρίτον, για μένα έχει ιδιαίτερη σημασία η αναβάθμιση του Λιμένα της Κεφάλου. Εκεί ήδη «τρέχουμε» κάτι σημαντικό και περιμένουμε νέα για την υλοποίηση μετά την πρώτη φάση της γεωτεχνικής έρευνας.
Πέραν αυτών όμως, ο Περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος έχει δεσμευτεί για τη χρηματοδότηση του Νέου Νοσοκομείου, σε πολύ μεγάλο βαθμό από πλευράς Περιφέρειας. Ο λόγος του Γιώργου Χατζημάρκου τηρείται πάντα και ευχόμαστε όλοι οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι (καθώς το έργο δεν αποτελεί αρμοδιότητα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) να τρέξουν τις εξελίξεις ώστε να έχουμε σύντομα ευχάριστα νέα.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, είτε μέσα από το ΠΕΠ είτε από ίδιους πόρους, η Περιφέρεια χρηματοδοτεί συνεχώς τους δήμους μας. Στη Νίσυρο, ήδη έχουμε χρηματοδότηση για τα Digital Twins και για τον Παιδικό Σταθμό με 545.000 ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους της ΠΝΑΙ. Στην Κω, έχουμε 10 εκατ. ευρώ για το ΣΒΑΑ και 1,05 εκατ. ευρώ για το 3ο Νηπιαγωγείο. Περιμένουμε να τρέξουν όλα αυτά τα έργα από πλευράς Δήμων, γιατί έτσι δυναμώνει η χαρά μας αλλά και η ίδια η καθημερινότητα των πολιτών. Τρέχουν όμως ήδη έργα που μέσα από το ΠΕΠ χρηματοδοτήθηκαν στην ΔΕΥΑΚ, χαιρόμαστε ιδιαίτερα για αυτό.
• Μια πιο προσωπική ερώτηση: Ποια είναι η μέχρι στιγμής εμπειρία σας από τον Β΄ βαθμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης; Με δεδομένο ότι προέρχεστε από μια θητεία στον Α΄ βαθμό, όπου ήσασταν Αντιπρόεδρος στο Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Κω – Νισύρου – Αστυπάλαιας, εν τέλει σας αρέσει περισσότερο αυτό το βήμα ή υπάρχει κάποιος άλλος σχεδιασμός για το μέλλον;
Τα πράγματα στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, κ. Παμπρή, κυλούν υπέροχα για εμένα , σίγουρα πολύ καλύτερα από ό,τι θα περίμενα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από τον Περιφερειάρχη όπως και από όλους τους συναδέλφους μου, ακόμη και από μεγάλη μερίδα της αντιπολίτευσης αλλά και από το σύνολο των εργαζομένων μας, λαμβάνω τεράστια εμπιστοσύνη για να συνεχίσω το έργο μου. Αυτή η εμπιστοσύνη μου δημιουργεί χώρο για να προσφέρω ακόμη περισσότερα.
Όλα τα παραπάνω που έχουν να κάνουν με τον παράγοντα άνθρωπο, όπως καταλαβαίνετε, σε έναν νέο αυτοδιοικητικό δεν αφήνουν περιθώριο για δεύτερες σκέψεις. Απολαμβάνω τη δουλειά μου στον Β’ βαθμό και δεν κάνω καμία απολύτως σκέψη για επιστροφή στον Α΄ βαθμό Τοπική Αυτοδιοίκησης σήμερα.
