Επιλέγει τη νομικό οδό για το νερό, ενώ είναι και ήταν ασυνεπής • Με απόφαση του Δ.Σ. το βράδυ της Παρασκευής (μειοψήφησε ο Στέργος Στάγκας), προσφεύγει κατά της Περιφέρειας για τη βεβαίωση ποσού 6,5 εκατ. ευρώ στην ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης για τη διαχείριση του φράγματος Γαδουρά • Από τον ρόλο του οφειλέτη περνά στην αντεπίθεση
Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης ενώπιον Διοικητικών, Αστικών ως και Ποινικών δικαστηρίων εισέρχονται η ΔΕΥΑ Ρόδου και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Το βράδυ της Παρασκευής, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑΡ αποφάσισε –κατά πλειοψηφία– να κινηθεί νομικά κατά της Περιφέρειας, αντιδρώντας στη βεβαίωση οφειλής ύψους 6.537.312,36 ευρώ στην ΑΑΔΕ, διότι αθετήθηκαν όροι της προγραμματικής σύμβασης για τη διαχείριση του φράγματος Γαδουρά και οι οφειλές συσσωρεύθηκαν.
Το μόνο μέλος που διαφοροποιήθηκε ήταν ο κ. Στέργος Στάγκας, σε μία συνεδρίαση που διεξήχθη υπό το καθεστώς του επείγοντος.
Πρόκειται για μία απόφαση με βαθύ πολιτικό και θεσμικό αποτύπωμα. Η δημοτική επιχείρηση, που διαχρονικά ήταν και παραμένει ασυνεπής στις υποχρεώσεις της απέναντι στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στο πλαίσιο της προγραμματικής συμβάσεως, αποφάσισε να στραφεί νομικά εναντίον της, για ένα ποσό που αφορά στο κόστος λειτουργίας, συντήρησης και διαχείρισης των έργων ύδρευσης από το φράγμα Γαδουρά για το διάστημα Ιούλιος 2023 – Ιανουάριος 2025.
Η οφειλή αυτή στηρίζεται στην προγραμματική σύμβαση του 2017 και επαναβεβαιώθηκε στη νέα σύμβαση του 2022, με σαφείς όρους πληρωμής από πλευράς ΔΕΥΑΡ.
Όμως, η επιχείρηση –παρότι μέρος της συμφωνίας– υποστηρίζει πλέον πως το ποσό είναι “ανεξέλεγκτο”, “αναιτιολόγητο” και “καταχρηστικό”. Έτσι, περνάει από τον ρόλο του οφειλέτη στον ρόλο του ενάγοντος, εγκρίνοντας δέσμη ένδικων μέσων και νομικών ενεργειών.
Η απόφαση της ΔΕΥΑΡ
Η απόφαση του Δ.Σ. προβλέπει:
• Ανάθεση σε εξειδικευμένο δικηγορικό γραφείο των Αθηνών, σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία της ΔΕΥΑΡ, για άσκηση προσφυγής και αίτησης αναστολής εκτέλεσης κατά της βεβαίωσης της ΑΑΔΕ.
• Αποστολή εξώδικου στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με αίτημα αναλυτικής ενημέρωσης για τις χρεώσεις, τη μεθοδολογία κοστολόγησης, τις υπερβάσεις και τους ελέγχους που φέρεται να έγιναν.
• Κατάθεση αναφοράς στους Ελεγκτές Δημόσιας Διοίκησης.
• Υποβολή καταγγελίας στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Ρόδου για τυχόν ποινικές ευθύνες από πλευράς Περιφέρειας.
• Άσκηση αγωγής για την επιστροφή αδικαιολογήτως εισπραχθέντων και αναγνώριση καταχρηστικότητας των χρεώσεων.
Το Δ.Σ. εξουσιοδότησε τον πρόεδρο κ. Σωτήρη Βαγιανό να υλοποιήσει τις ενέργειες αυτές χωρίς καθυστέρηση.
Το υπόβαθρο της σύγκρουσης: Η προγραμματική σύμβαση
Η νομική βάση της οφειλής εντοπίζεται στην προγραμματική σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ Περιφέρειας, Δήμου Ρόδου και ΔΕΥΑΡ.
Η σύμβαση προβλέπει ότι:
• Η ΔΕΥΑΡ αναλαμβάνει την καταβολή των εξόδων για το φράγμα Γαδουρά εντός 30 ημερών από την υποβολή του λογαριασμού.
• Σε περίπτωση καθυστέρησης, η ΔΕΥΑΡ καθίσταται υπερήμερη και οφείλει τόκους.
• Η Περιφέρεια μπορεί να διακόψει την παροχή υπηρεσιών και να καταγγείλει τη σύμβαση.
Η παρακολούθηση της σύμβασης γίνεται από επταμελή Επιτροπή Παρακολούθησης, όπου η Περιφέρεια έχει την πλειοψηφία. Μέλη που ορίστηκαν από τη ΔΕΥΑΡ είχαν διατυπώσει ενστάσεις, όμως δεν είχαν πλειοψηφική ισχύ.
Η ΔΕΥΑΡ δεν εξόφλησε τις υποχρεώσεις της ούτε εντός του συμφωνημένου χρονικού πλαισίου, ούτε σε μεταγενέστερες φάσεις. Παρά τις ενστάσεις που διατύπωνε κατά καιρούς στην Επιτροπή Παρακολούθησης το κόστος συσσωρευόταν.
Τι υποστηρίζει η ΔΕΥΑΡ
Στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης εκφράστηκε η άποψη ότι η οφειλή δεν είναι εκκαθαρισμένη, αφού η ΔΕΥΑΡ και ο Δήμος Ρόδου, μέσω των τριών μελών τους στην 7μελή επιτροπή, έχουν μειοψηφήσει και έχουν εκφέρει αντιρρήσεις για τις χρεώσεις.
Υποστηρίζεται ακόμη ότι υπήρξε αδικαιολόγητη αύξηση των χρεώσεων, τόσο από την ανάδοχο του έργου όσο και από την Περιφέρεια και ότι δεν έχει καταβληθεί το ποσό στην ανάδοχο από την Περιφέρεια.
Ισχυρίζεται ακόμη ότι δεν έχει ενημέρωση για το ύψος των χρεώσεων και την ύπαρξη δαπανών σε έργα και κατανάλωση.
Η απάντηση της Περιφέρειας: “Δεν μπορούμε να χαριστούμε”
Η Περιφέρεια θεωρεί ότι το ποσό είναι νόμιμα και δεόντως βεβαιωμένο. Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη κ. Γιώργο Χατζημάρκο, η μη διεκδίκηση των οφειλών θα αποτελούσε ποινικό αδίκημα για τους δημόσιους υπαλλήλους – υπόλογους. Η βεβαίωση έγινε στην ΑΑΔΕ και όχι μέσω διαταγής πληρωμής, ώστε η ΔΕΥΑΡ να έχει τη δυνατότητα ρύθμισης με δόσεις.
Σε τοποθετήσεις του στο Περιφερειακό Συμβούλιο, ο περιφερειάρχης ήταν σαφής: «Τα νερά της Ρόδου δεν μπορεί να τα διαχειρίζεται ένας οργανισμός που δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις του επί χρόνια και μετά μας απειλεί με δικαστήρια».
Φόντο: Η παρακράτηση-μαμούθ για τις οφειλές στον ΦΟΔΣΑ
Η βεβαίωση κατά της ΔΕΥΑΡ έρχεται λίγες εβδομάδες μετά την παρακράτηση 5.633.580,99 ευρώ από τους ΚΑΠ του Δήμου Ρόδου για οφειλές προς τον ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου. Η ενέργεια σηματοδότησε ένα νέο πλαίσιο αυστηρότητας έναντι της οικονομικής ασυνέπειας των ΟΤΑ.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η υπόθεση της ΔΕΥΑΡ: οφειλές που συσσωρεύτηκαν και που τώρα αναζητούνται με τον πλέον ευνοϊκό τρόπο από την επιχείρηση που έχει τη δυνατότητα να διακανονίσει το χρέος και όχι να μπει σε σοβαρές περιπέτειες με την εκτέλεση διαταγής πληρωμής ως και κατασχέσεων.
Η αντίφαση: Όταν άλλοι πληρώνουν
Την ώρα που η ΔΕΥΑΡ ετοιμάζεται για δικαστική αντιπαράθεση, ο Δήμος Ρόδου εμφανίζεται συναινετικός ως προς τις οφειλές του προς άλλους φορείς.
Ο αντιδήμαρχος Οικονομικών κ. Κώστας Χαλκιάς δήλωσε ότι για πρώτη φορά έχει εγγραφεί το σύνολο των οφειλών προς τον ΦΟΔΣΑ (ύψους 7,9 εκατ. ευρώ) στον προϋπολογισμό, υπογραμμίζοντας ότι «ο Δήμος είναι συνεπέστατος και δεν θα χρειαστεί άλλες παρακρατήσεις». Παρουσιάζει την παρακράτηση ως “τεχνικό ζήτημα”.
Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΡ επιλέγει το μονοπάτι της νομικής σύγκρουσης, ενώ ο δήμαρχος Ρόδου κ. Αλέξανδρος Κολιάδης τηρεί σιγή ασυρμάτου, αποφεύγοντας επί του παρόντος δημόσια τοποθέτηση.
Θυμίζουμε μόνο ότι οι δημόσιοι υπόλογοι των υπηρεσιών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ενεργοποίησαν τα προβλεπόμενα νομικά εργαλεία για να καλύψουν το «έλλειμμα-μαμούθ» που είχε δημιουργηθεί στους λογαριασμούς του ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου, από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δήμου Ρόδου.
Η πρώτη ηχηρή πράξη ήρθε με την παρακράτηση ποσού ύψους 5.633.580,99 ευρώ από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) μετά από σχετική εισήγηση της διοίκησης του ΦΟΔΣΑ.
Θεσμική κρίση ή αναγκαία κάθαρση;
Η σύγκρουση ΔΕΥΑΡ – Περιφέρειας δεν αφορά μόνο αριθμούς. Αγγίζει το κύρος της τοπικής αυτοδιοίκησης, την αίσθηση δικαίου των πολιτών και τη λειτουργία των βασικών υπηρεσιών.
Η ΔΕΥΑΡ διαχειρίζεται την ύδρευση της Ρόδου. Κάθε κλονισμός στη βιωσιμότητά της σημαίνει και ρίσκο για την ποιότητα ζωής στο νησί. Από την άλλη, η Περιφέρεια δίνει το σήμα ότι οι “παρατάσεις ανοχής” τελείωσαν.
Μάλιστα είναι να απορεί κανείς: Το κόστος του νερού το πληρώνουν οι πολίτες και ουσιαστικά στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης η ΔΕΥΑΡ είναι ο ενδιάμεσος. Δηλαδή οι καταναλωτές πληρώνουμε το νερό και η ΔΕΥΑΡ δεν πληρώνει «χονδρική» το κόστος «αγοράς» του.
Η συνέχεια της υπόθεσης θα κρίνει αν η “δίψα” θα σβήσει μέσα από εξυγίανση ή θα καταλήξει σε ένα κύμα απορρύθμισης με απρόβλεπτες συνέπειες για τους πολίτες.
Η βεβαίωση του ποσού στην ΑΑΔΕ δεν είναι απλώς λογιστική καταγραφή από την Περιφέρεια. Είναι σήμα αλλαγής εποχής. Η εποχή της ανοχής και της «ευελιξίας» δίνει τη θέση της σε θεσμική αυστηρότητα.
Η «δίψα» για θεσμική ανανέωση μπορεί να μετατραπεί σε ξήρανση βασικών λειτουργιών, αν δεν υπάρξει άμεσα πολιτική βούληση και κοινή γλώσσα.
Το αν αυτή η ρήξη θα φέρει εξυγίανση ή κατάρρευση, θα φανεί σύντομα.
