Μέρος των προμηθειών που κατέβαλαν επί 20 χρόνια στην booking διεκδικούν τα ελληνικά ξενοδοχεία μαζί με τα ευρωπαϊκά, στο πλαίσιο μία δικαστικής διαμάχης που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια μεταξύ των δυο πλευρών.
Η δικαστική διαμάχη μεταξύ της Booking.com και των ξενοδοχείων στην Ευρώπη αποτελεί μια από τις σημαντικότερες υποθέσεις ανταγωνισμού στον τομέα του τουρισμού, με επίκεντρο τις λεγόμενες «ρήτρες ισοτιμίας τιμών» (price parity ή MFN clauses).
Οι ρήτρες ισοτιμίας τιμών αφορούν στους συμβατικούς όρους που απαιτούν πό τα ξενοδοχεία να μην προσφέρουν καλύτερες τιμές ή όρους σε άλλες πλατφόρμες ή στο δικό τους site σε σχέση με αυτά που προσφέρουν μέσω της Booking.com. Διακρίνονται σε ευρείες ρήτρες (wide parity) οι οποίες απαγορεύουν καλύτερες τιμές σε οποιοδήποτε άλλο κανάλι και στενές ρήτρες (narrow parity) που αφορούν μόνο τις τιμές που προσφέρονται στο ίδιο το site του ξενοδοχείου.
Η πρώτη απόφαση το 2013
Το πρώτο επεισόδιο στη σύγκρουση ξενοδόχων Booking έγινε το 2013 όταν Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανταγωνισμού της Γερμανίας (Bundeskartellamt) απαγόρευσε τις ευρείες ρήτρες της πλατφόρμας κρατήσεων Hotel Reservation Service (HRS), κρίνοντάς τες αντι-ανταγωνιστικές. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για ευρύτερες έρευνες σε άλλες πλατφόρμες, όπως η Booking.com.
Τα επόμενα δυο χρόνια το «κίνημα» κατά της booking επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Σουηδία) με την Booking.com να συμφωνεί να αφαιρέσει τις ευρείες ρήτρες και να τις αντικαταστήσει με στενές. Ωστόσο το 2015 το γεμρναιό δικαστήριο (Bundeskartellamt) απαγόρευσε και τις στενές ρήτρες, θεωρώντας ότι περιορίζουν τον ανταγωνισμό.
Νίκη της booking «στα σημεία»
Σε αυτή τον δικαστικό μαραθώνιο η booking είχε και νίκες όπως ήταν η απόφαση το 2019 του Εφετείου του Ντίσελντορφ, το οποίο ακύρωσε την απόφαση της Bundeskartellamt, θεωρώντας ότι οι στενές ρήτρες μπορούν να θεωρηθούν ως «παρεπόμενοι περιορισμοί» απαραίτητοι για την αποφυγή του φαινομένου “free-riding” δηλαδή να επωφελούνται τα ξενοδοχεία από τις επενδύσεις της booking.
Για παράδειγμα η Booking και οι άλλες πλατφόρμες κρατήσεων υποστηρίζουν ότι δαπανούν διαφήμιση, τεχνική υποστήριξη, προβολή σε διεθνές κοινό.
Ο πελάτης βρίσκει το ξενοδοχείο μέσω της Booking, αλλά αντί να κάνει κράτηση εκεί, πηγαίνει στο site του ξενοδοχείου και κλείνει απευθείας για να αποφύγει την προμήθεια. Έτσι, το ξενοδοχείο κερδίζει πελάτη χάρη στη δουλειά της Booking, χωρίς να της καταβάλει προμήθεια.
Βέβαια τα ξενοδοχεία απαντούν ότι οι πλατφόρμες λαμβάνουν ήδη υψηλές προμήθειες και δεν πρέπει να ελέγχουν και την τιμολογιακή πολιτική των ξενοδόχων.
Ωστόσο το 2012 το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας ανέτρεψε την απόφαση του Εφετείου, κρίνοντας ότι οι στενές ρήτρες περιορίζουν σημαντικά τον ανταγωνισμό και δεν μπορούν να θεωρηθούν ως παρεπόμενοι περιορισμοί.
Κορυφαία στιγμή στη διαμάχη των δυο μερών είναι η Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) τον Σεπτέμβριο του 2024 που έκρινε ότι οι ρήτρες ισοτιμίας τιμών της Booking.com δεν είναι απαραίτητες ούτε αναλογικές και ενδέχεται να περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, δεν τις χαρακτήρισε αυτομάτως αντι-ανταγωνιστικές βάσει του δικαίου της ΕΕ. Νωρίτερα Τον Ιούλιο του 2024, η ισπανική αρχή ανταγωνισμού (CNMC) επέβαλε πρόστιμο ύψους 413,2 εκατομμυρίων ευρώ στην Booking.com για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, επιβάλλοντας άδικους όρους στα ξενοδοχεία και περιορίζοντας τον ανταγωνισμό.
Έρχονται ομαδικές αγωγές
Μετά την απόφαση του ΔΕΕ, 26 ενώσεις ξενοδόχων από όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, υποστηρίζουν ομαδικές αγωγές κατά της Booking.com στην Ολλανδία, διεκδικώντας αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν από τις ρήτρες ισοτιμίας τιμών. Η HOTREC, η πανευρωπαϊκή ένωση ξενοδοχειακών οργανισμών, στηρίζει αυτή την προσπάθεια.
Όπως ανακοίνωσε χθες το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδος Όλα τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα καλούνται και ενθαρρύνονται να εγγραφούν στο www.mybookingclaim.com. Το Ξ.Ε.Ε. θα αποστείλει κατευθυντήριες οδηγίες και εμπεριστατωμένη ενημέρωση στα μέλη για την εγγραφή στην πλατφόρμα και τα απαιτούμενα έγγραφα τεκμηρίωσης. Η προθεσμία συμμετοχής είναι η 31η Ιουλίου 2025.
Τα τελευταία 20 χρόνια, οι ρήτρες ισοτιμίας έθεσαν τα ελληνικά ξενοδοχεία σε σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Περιόρισαν τον ανταγωνισμό τιμών μεταξύ της Booking.com και άλλων διαδικτυακών πλατφορμών, οδηγώντας τα ξενοδοχεία σε καταβολή αυξημένων προμηθειών. Επιπλέον, οι ρήτρες περιόριζαν τα ξενοδοχεία από το να προσφέρουν καλύτερες τιμές ή διαθεσιμότητα στις δικές τους ιστοσελίδες, περιορίζοντας τις άμεσες πωλήσεις και την αυτονομία τους.
Εν συντομία: η χρήση από τη Booking.com ρητρών ισοτιμίας, που καταστρατηγούν τον ανταγωνισμό, προκάλεσε σημαντικές οικονομικές ζημιές στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας.
Σύμφωνα με τις γενικές αρχές του ευρωπαϊκού δικαίου περί ανταγωνισμού, τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν αποζημίωση από την Booking.com για τις οικονομικές ζημίες που υπέστησαν και ενδέχεται να δικαιούνται να ανακτήσουν σημαντικό μέρος των προμηθειών που κατέβαλαν στην Booking.com κατά την περίοδο 2004 έως 2024, συν τους τόκους.
«Πρόκειται για μια ουσιαστική ευκαιρία για τους Έλληνες ξενοδόχους να ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους και να επιδιώξουν την αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν, συμβάλλοντας παράλληλα στη διαμόρφωση ενός δικαιότερου ψηφιακού περιβάλλοντος στην αγορά τουριστικών υπηρεσιών», δήλωσε ο Πρόεδρος του ΞΕΕ Αλέξανδρος Βασιλικός.
Πηγή: ot.gr
