Καταγγελίες για δυσοσμία, υπερχειλίσεις, επιβολή προστίμων μέχρι και ρίψη μη επεξεργασμένων λυμάτων στη θάλασσα. Αυτά είναι κάποια από τα προβλήματα που συνοδεύουν τη λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών τους καλοκαιρινούς μήνες, ειδικά σε τουριστικά μέρη στη χώρα.
Eνα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα δυσλειτουργίας του βιολογικού που ανέδειξαν κάτοικοι και τοπικός Τύπος είναι η εγκατάσταση στο νησί της Πάτμου. Κάτοικοι καταγγέλλουν εδώ και χρόνια ότι ο βιολογικός δεν λειτουργεί σωστά, ενώ η Γιάννα Μέμου, πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος «Ιππόκαμπος», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» πώς παρότι είχε προχωρήσει σε καταγγελίες στην Περιφέρεια, στο αρμόδιο υπουργείο, φτάνοντας μέχρι και την Ευρωπαϊκή Eνωση, το πρόβλημα εμμένει.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από τις 281 εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων, το 14% παρουσιάζoυν προβλήματα και δυσλειτουργούν. Εικονογράφηση: Michael Kirki
«Η δυσοσμία τώρα είναι σε υπερθετικό βαθμό. Το πρόβλημα διογκώνεται». Σύμφωνα με πηγές του λιμενικού Πάτμου, έπειτα από αυτοψία στο σημείο και εφόσον εντοπίστηκε διαφορετικός χρωματισμός στα νερά, κινήθηκαν οι διαδικασίες ώστε να συγκεντρωθεί προανακριτικό υλικό το οποίο θα διαβιβαστεί στην Εισαγγελία.
Ο δήμαρχος του νησιού, Νικήτας Τσαμπαλάκης, δήλωσε μιλώντας στην «Κ» ότι τα προβλήματα του βιολογικού είναι δύο: έχει φράξει ο κεντρικός αγωγός μεταφοράς των λυμάτων ενώ απαιτούνται καινούργιες μεμβράνες επεξεργασίας. Το αποτέλεσμα είναι, όπως είπε, να καταλήγουν στη θάλασσα λύματα τα οποία δεν είναι σωστά επεξεργασμένα. Σύμφωνα με τον κ. Τσαμπαλάκη, ο βιολογικός λειτουργεί στο 60% της δυναμικής του ενώ δεδομένων των προβλημάτων που έχουν παρατηρηθεί, το καλοκαίρι η κατάσταση επιδεινώνεται. Οπως ανέφερε, έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την προμήθεια καινούργιων μεμβρανών αλλά και έχει φροντίσει για τη μεταφορά λυματολάσπης ώστε να γίνεται ολοκληρωμένα η επεξεργασία.
Οταν οι βιολογικοί καθαρισμοί ρυπαίνουν
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από τις 281 εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων που έχουν καταγραφεί (για οικισμούς άνω των 2.000 κατοίκων), το 14%, δηλαδή οι 40, παρουσιάζουν προβλήματα και δυσλειτουργούν. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, οι περισσότεροι εξ αυτών βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές.
Oπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, βασικές αιτίες δυσλειτουργίας είναι πως κάποια από τα συστήματα κατασκευάστηκαν χρόνια πριν, δεν έχουν συντηρηθεί επαρκώς ή σχεδιάστηκαν χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν η κατακόρυφη αύξηση του πληθυσμού που καλούνται να εξυπηρετήσουν το καλοκαίρι. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, προβλήματα παρατηρούνται σε περιοχές με ισχυρή βιομηχανική δραστηριότητα όπου στον βιολογικό καταλήγουν και λύματα μεγάλων μονάδων αλλά και σε περιπτώσεις που οι βιολογικοί επιβαρύνονται με όμβρια ύδατα.
Την υπερφόρτωση του δικτύου το καλοκαίρι παραδέχεται και ο Δήμος Λευκάδας, διά στόματος του αντιδημάρχου ύδρευσης και αποχέτευσης, Φίλιππου Σκληρού. Το σύστημα –το οποίο παλαιότερα είχε εκδηλώσει προβλήματα– λειτουργεί στα όρια του, καθώς ο πληθυσμός του νησιού έχει δεκαπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα, με αποτέλεσμα με μια βλάβη σε αντλία ή μια διακοπή ρεύματος να προκαλεί άμεσα υπερχειλίσεις και δυσοσμία. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, έπειτα από δολιοφθορά που είχε γίνει από νέους σε σύστημα του αντλιοστασίου, υπερχείλισε ο βιολογικός δίπλα σε παραλία. Σύμφωνα με τον ίδιο, έχει εγκριθεί χρηματοδότηση για την αναβάθμιση του βιολογικού, ώστε μάλιστα να γίνεται τριτογενής επεξεργασία του και το νερό να είναι κατάλληλο για άρδευση.
«Εχει ξεπεράσει τις δυνατότητές του από τον πολύ τουρισμό. Εχει κατασκευαστεί πριν από 40 χρόνια», ανέφερε για τον βιολογικό της περιοχής της Ιερισσού, ο δήμαρχος Αριστοτέλη Χαλκιδικής, Στέλιος Βαλιάνος, επισημαίνοντας ότι παρατηρούνται φαινόμενα δυσοσμίας. Πέρσι, έπειτα από βλάβη του μηχανοστασίου που συνδέεται με τον βιολογικό καθαρισμό είχαν χυθεί στη θάλασσα ανεπεξέργαστα λύματα με αποτέλεσμα να εκδοθεί απαγόρευση κολύμβησης. «Αυτό ήταν βλάβη. Ο βιολογικός λειτουργεί κανονικά αλλά η χωρικότητά του έχει διπλασιαστεί. Εχουν ωριμάσει οι μελέτες για καινούργιο βιολογικό με μεγαλύτερες δυνατότητες και είμαστε σε διαδικασία αδειοδότησης».
Ο Χρήστος Ακρατος, καθηγητής Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Υγρών Αποβλήτων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, σημείωσε πως οι περισσότεροι βιολογικοί χρησιμοποιούν τεχνολογία ενεργού ηλίου, η οποία ωστόσο ταιριάζει περισσότερο σε πόλεις μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους και δεν είναι ενδεδειγμένη λύση για μικρότερους οικισμούς ή οικισμούς με μεγάλες διακυμάνσεις φορτίου, όπως οι τουριστικές περιοχές. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι σε περιπτώσεις που η δυσλειτουργία του βιολογικού έχει ως αποτέλεσμα την απόρριψη ανεπεξέργαστων ή όχι πλήρως επεξεργασμένων λυμάτων στη θάλασσα, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος είναι μεγάλη. «Εχουμε οργανικά φορτία αζώτου και φωσφόρου, που εννοούν συνθήκες ευτροφισμού ενώ μπορεί να υπάρξει και φορτίο παθογόνων οργανισμών που μπορεί να κάνουν τα νερά έως και ακατάλληλα για κολύμβηση. Ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τουριστικές περιοχές, το αποτύπωμα μιας τέτοιας απαγόρευσης είναι μεγάλο στην εικόνα του τόπου».
Μόνο 281 από τους 482 οικισμούς διαθέτουν βιολογικούς. Υπήρξε ωστόσο μια αυξητική τάση, καθώς την τελευταία πενταετία, τα συστήματα ανήλθαν από 187 σε 281. Εικονογράφηση: Michael Kirki
Την ίδια στιγμή που αρκετά συστήματα επεξεργασίας αντιμετωπίζουν προβλήματα, η Ελλάδα δεν έχει εκπληρώσει ακόμα τη δέσμευση που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση για βιολογικά συστήματα επεξεργασίας λυμάτων σε κάθε οικισμό άνω των 2.000 κατοίκων μέχρι το τέλος του 2005. Παρότι έχουν περάσει 20 χρόνια από το τέλος της προθεσμίας, ακόμα μόνο 281 από τους 482 οικισμούς διαθέτουν βιολογικούς. Υπήρξε ωστόσο μια αυξητική τάση, καθώς την τελευταία πενταετία, τα συστήματα ανήλθαν από 187 σε 281. Η Ελλάδα, η οποία έχει ήδη πληρώσει βαριά ευρω-πρόστιμα για τη μη συμμόρφωσή της στους κανόνες αναφορικά με την επεξεργασία λυμάτων, θα κληθεί μέχρι το 2035 να εγκαταστήσει βιολογικούς και στους οικισμούς άνω των 1.000 κατοίκων. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στο υπουργείο επεξεργάζονται σχέδιο ώστε να μπορέσει η χώρα να ανταποκριθεί εμπρόθεσμα στις υποχρεώσεις της ως μέλος της Ε.Ε.
Πηγή: kathimerini.gr