• Δημοτικές υπηρεσίες έχουν άνοιξει τον δρόμο της χωροθέτησης • Στις 19 Αυγούστου 2025 έληξε η διαβούλευση με 33 ενστάσεις και χωρίς γνωμοδότηση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου • Την ίδια στιγμή, η Πολεοδομία του Δήμου Ρόδου θεωρεί το γήπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο και η Καθαριότητα χορηγεί βεβαίωση αποκομιδής, δημιουργώντας μια κρίσιμη αντίφαση που πλέον καλείται να επιλύσει η Αποκεντρωμένη
Το αίτημα για νέα εγκατάσταση αποθήκευσης και διακίνησης υγραερίου στη Νότια Ρόδο έχει εξελιχθεί σε υπόθεση-πείραμα για το πώς αλληλεπιδρούν πολιτική βούληση, διοικητικές αρμοδιότητες και τεχνικές πράξεις της διοίκησης.
Η δημόσια διαβούλευση για τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) έληξε στις 19 Αυγούστου 2025, με 33 κατατεθειμένες ενστάσεις υπέρ της μη έγκρισης.
Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, σε ρόλο γνωμοδοτικού οργάνου, δεν έχει ακόμη εκφράσει επίσημη θέση. Ωστόσο, το κρίσιμο θεσμικό δεδομένο παραμένει ότι η ευθύνη για την έγκριση ή μη της ΜΠΕ ανήκει στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου.
Στο φόντο όλων αυτών, δύο συγκεκριμένα έγγραφα του Δήμου Ρόδου, η «Θεώρηση όρων δόμησης και χρήσεων γης» της Πολεοδομίας (2022) και η «Βεβαίωση Αποκομιδής» της Διεύθυνσης Καθαριότητας (13 Μαρτίου 2025), αποτυπώνουν ότι, ανεξάρτητα από το πολιτικό μήνυμα του ομόφωνου «όχι» του Δημοτικού Συμβουλίου, οι τεχνικές υπηρεσίες έχουν ήδη δώσει κομβικές αποφάσεις που δίνουν «πράσινο φως» στο έργο.
Η πολεοδομική θεώρηση: άρτιο και οικοδομήσιμο, με πρόσωπο σε επαρχιακή οδό
Το πρώτο έγγραφο της 30ής Νοεμβρίου 2022 προέρχεται από τη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Δήμου Ρόδου και φέρει θέμα «Θεώρηση όρων δόμησης και χρήσεων γης».
Αφορά στο ενιαίο γήπεδο 9.200 τ.μ. στην περιοχή «Βάτι», το οποίο συγκροτείται από τις κτηματολογικές μερίδες 1600 και 1600Β γαιών Βατίου.
Η υπηρεσία, έχοντας εξετάσει την αίτηση (αρ. πρωτ. 2304/02-11-2022) και το συνυποβληθέν τοπογραφικό, βεβαιώνει ότι η έκταση βρίσκεται εκτός σχεδίου, εκτός Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου και εκτός του Δικτύου NATURA 2000, ενώ διαθέτει πρόσωπο σε επαρχιακή οδό και συνορεύει με κτηματολογικό ποταμό του οποίου η οριοθέτηση θα γίνει με βάση τον Ν. 4258/2014. Το κρίσιμο σημείο: το γήπεδο «θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο», με τους όρους δόμησης για βιοτεχνική εγκατάσταση μέσης όχλησης να διέπονται από το Π.Δ. 24/31-05-1985, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και με ρητή παραπομπή στις νεότερες ρυθμίσεις του Ν. 4759/2020 και συναφών εγκυκλίων για συνενώσεις γηπέδων.
Η πράξη, με απλά λόγια, αναγνωρίζει θεσμικά τη δυνατότητα της συγκεκριμένης χρήσης στο συγκεκριμένο γήπεδο, δηλαδή λειτουργεί ως de facto πράξη χωροθέτησης, προφανώς υπό την αίρεση όλων των λοιπών εγκρίσεων.
Στο ίδιο έγγραφο αποτυπώνεται, σε τεχνικό επίπεδο, ένα πλήρες πλαίσιο όρων δόμησης: μέγιστο ποσοστό κάλυψης 30%, συντελεστής κατ’ όγκον εκμετάλλευσης 3,3, πλάγιες αποστάσεις 10 μ. από τα όρια, ελάχιστη απόσταση 20 μ. από ρέμα και 10 μ. από δασική έκταση, μέγιστο ύψος κτηρίων τα 11 μ. Παράλληλα, συνοδεύεται από πίνακα συντεταγμένων (ΕΓΣΑ ’87) για τις κορυφές του γηπέδου, επιβεβαιώνοντας με ακρίβεια την έκταση και τη γεωμετρία της ιδιοκτησίας.
Η Πολεοδομία διευκρινίζει, επίσης, ότι μεμονωμένα τμήματα της ιδιοκτησίας είχαν διαφορετική πολεοδομική «τύχη» στο παρελθόν (π.χ. η κ.μ. 1600Β είχε κριθεί άρτια και οικοδομήσιμη, ενώ η 1600 μη άρτια λόγω έλλειψης προσώπου), αλλά η επίδικη πράξη βασίζεται στην ενιαία λειτουργική αξιοποίηση μετά τη συνένωση, σύμφωνα με τις μεταγενέστερες διατάξεις και εγκυκλίους του ΥΠΕΝ για τη δόμηση εκτός σχεδίου και τη συνένωση όμορων γηπέδων.
Σημαντικό είναι ότι η ίδια διοικητική πράξη, παρότι «ουσιαστικοποιεί» τη χωροθέτηση, θέτει σαφές όριο στην εμβέλειά της: δεν υποκαθιστά ούτε εγκρίσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ούτε κυκλοφοριακές εγκρίσεις σύνδεσης, ούτε τις κρίσεις άλλων υπηρεσιών για ζητήματα ασφάλειας, αρχαιολογίας, δασικού χαρακτήρα, χάραξης αιγιαλού και οριοθέτησης ρεμάτων. Είναι, δηλαδή, ένας κρίκος στην αλυσίδα, όχι η τελική αδειοδότηση. Η υπηρεσία μάλιστα σημειώνει ότι δεν είχαν προσκομιστεί κτηματολογικά σχεδιαγράμματα από τον αιτούντα, τα οποία θα απαιτηθούν στη φάση έκδοσης οικοδομικής άδειας.
Στο ίδιο σώμα του εγγράφου εντοπίζεται εκτενές νομικό θεμέλιο: από το Ν.Δ. του 1923 και τον ΓΟΚ 1985, έως τον Ν. 4759/2020 και τις ειδικές εγκυκλίους των ΔΑΟΚΑ και ΔΠΣ του ΥΠΕΝ για εκτός σχεδίου δόμηση και τη συνένωση γηπέδων. Αυτή η «αλυσίδα» αναφορών δίνει στην πράξη αντοχή έναντι αμφισβητήσεων ως προς τη βασική της διαπίστωση: ότι για τη συγκεκριμένη χρήση, στον συγκεκριμένο χώρο, η δόμηση είναι καταρχήν επιτρεπτή, με τους προβλεπόμενους όρους.
Η βεβαίωση αποκομιδής: τεχνική δυνατότητα διαχείρισης ΑΣΑ από τον Δήμο
Το δεύτερο έγγραφο, με ημερομηνία 13 Μαρτίου 2025 και αριθμό πρωτοκόλλου 13877, είναι «Βεβαίωση Αποκομιδής» της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου Ρόδου, απευθυνόμενη προς την ΤΡΙΕΛΞΙΣ ΑΤΕ, μέσω μηχανικού περιβάλλοντος. Η βεβαίωση δηλώνει ότι ο Δήμος έχει τη δυνατότητα αποκομιδής και τελικής διάθεσης των στερεών αποβλήτων αστικού τύπου (ΑΣΑ) της υπό αδειοδότηση εγκατάστασης στην περιοχή «Μασιά», δύο χιλιόμετρα δυτικά του οικισμού Βατίου, εντός των Κτηματολογικών Μερίδων 1600 και 1600. Η διατύπωση είναι σαφής: καλύπτεται η συνήθης ροή αστικών στερεών αποβλήτων, όχι εξειδικευμένα ρεύματα αποβλήτων που μπορεί να απαιτούν άλλες αδειοδοτήσεις ή ειδικούς χειρισμούς.
Η Διεύθυνση Καθαριότητας συνοδεύει τη βεβαίωση με όρους: η εταιρεία οφείλει να προμηθευτεί, με δαπάνη της, επαρκή αριθμό ιδιόκτητων κυλιόμενων κάδων μηχανικής αποκομιδής, χωρητικότητας 240 έως 1.100 λίτρων, οι οποίοι θα φυλάσσονται εντός της ιδιοκτησίας, ενώ καθίστανται υποχρεωτικές οι διατάξεις του Κανονισμού Καθαριότητας του Δήμου Ρόδου. Η βεβαίωση χορηγείται «για κάθε νόμιμη χρήση» και φέρει την υπογραφή της προϊσταμένης της Διεύθυνσης. Ως διοικητική «κεφαλή» διαδικασίας, παρέχει κρίσιμη ένδειξη λειτουργικής ωριμότητας του έργου ως προς την τυπική διαχείριση ΑΣΑ.
Η αντίφαση: πολιτικό «όχι» και τεχνικές υπηρεσίες «ναι»
Ενώ το Δημοτικό Συμβούλιο Ρόδου τάχθηκε ομόφωνα κατά της ΜΠΕ, με αιτιάσεις για υποδομές, ασφάλεια και συνολικό σχεδιασμό, η εικόνα που προκύπτει από τα δύο έγγραφα είναι ότι δύο κρίσιμες τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου έχουν ήδη δώσει «ναι υπό όρους» σε βασικές πτυχές του έργου.
Η Πολεοδομία, αναγνωρίζοντας την αρτιότητα, οικοδομησιμότητα και επιτρεπτή χρήση, διαμορφώνει το υπόβαθρο της χωροθέτησης. Η Καθαριότητα, με τη βεβαίωση αποκομιδής, προεξοφλεί την καθημερινή λειτουργική εξυπηρέτηση του έργου ως προς τα αστικού τύπου απορρίμματα. Μαζί συνθέτουν μια τεχνική κανονικότητα που έρχεται σε ένταση με το μεταγενέστερο πολιτικό μήνυμα.
Η θεσμική κορύφωση: η απόφαση της Αποκεντρωμένης θα κρίνει τα πάντα
Με τη διαβούλευση να έχει λήξει στις 19 Αυγούστου και τις 33 ενστάσεις να βρίσκονται στον φάκελο της υπόθεσης, το κέντρο βάρους μετακινείται οριστικά στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου.
Στο μεταξύ, τα δύο δημοτικά έγγραφα παραμένουν εκεί για να θυμίζουν ότι οι υπηρεσίες κινούνται σε διαφορετικό ρυθμό από τα πολιτικά όργανα: η Πολεοδομία με την τεχνική διάγνωση της επιτρεπτής χρήσης και της οικοδομησιμότητας, η Καθαριότητα με την προετοιμασία της καθημερινής λειτουργίας.
Αν η Αποκεντρωμένη πει «ναι» στη ΜΠΕ, το έργο θα έχει ήδη δύο κρίσιμους λίθους στη θέση τους, αν πει «όχι», τα έγγραφα αυτά θα αποτελέσουν τεχνικά ίχνη μιας επένδυσης που δεν προχώρησε αλλά και αφορμή για να ξανασυζητηθεί ο ρόλος των διοικητικών πράξεων στην πρώιμη «ωρίμανση» έργων που διχάζουν.
Το διακύβευμα του θεσμικού συγχρονισμού
Η Ρόδος βρίσκεται μπροστά σε ένα σταυροδρόμι όπου ο θεσμικός συγχρονισμός είναι εξίσου σημαντικός με το ίδιο το περιβαλλοντικό διακύβευμα. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου κρατά το κλειδί της αδειοδότησης. Ο Δήμος, με ένα ομόφωνο πολιτικό «όχι» αλλά με προγενέστερα τεχνικά «ναι υπό όρους», καλείται να εξηγήσει πώς θα συντονίσει τους δικούς του μηχανισμούς στο μέλλον, ώστε οι πράξεις των υπηρεσιών να μην προηγούνται επικίνδυνα της θεσμικής απόφασης που κρίνει το παν. Στο τέλος της ημέρας, το ζήτημα δεν είναι μόνο αν θα γίνει ή όχι η εγκατάσταση στο Βάτι, αλλά αν η διοίκηση σε όλα τα επίπεδα μπορεί να λειτουργήσει με ενιαίο κριτήριο, διαφάνεια και πρόνοια για το δημόσιο συμφέρον.
