Μια πολυσύνθετη νομική υπόθεση που ταλανίζει εδώ και χρόνια τη Ρόδο έλαβε καθοριστική τροπή με την απόφαση 257/2025 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ρόδου. Η προσπάθεια του Μιχαήλ Ζησιμάτου να ανακληθεί το υπ’ αριθμ. 91/1995 κληρονομητήριο του Ευάγγελου Ψιμόριφου, απορρίφθηκε, όπως και όλες οι παρεμβάσεις που επιχειρήθηκαν στην υπόθεση.
Η καρδιά της υπόθεσης: Το κληρονομητήριο του 1995
Ο κ. Ζησιμάτος, επικαλούμενος μεταγενέστερη διαθήκη του Ψιμόριφου (25.12.1993), ζητούσε την ανάκληση του αρχικού κληρονομητηρίου που είχε εκδοθεί με βάση παλαιότερη διαθήκη του 1988. Εκείνη η διαθήκη εγκαθιστούσε ως μοναδική κληρονόμο τη σύζυγό του, Ούτε-Βεατρίκη Ψιμόριφου, υπό την επιβάρυνση δωρεών και καταπιστευμάτων σε κοινωφελείς σκοπούς.
Κεντρικό σημείο της αντιπαράθεσης ήταν ένα οικόπεδο 19.130 τ.μ. στην Ιξιά Ρόδου – ακίνητο ιδιαίτερης αξίας, που είχε κληροδοτηθεί στο Ψιμορίφειο Δημοτικό Ίδρυμα Ρόδου, σκοπός του οποίου, ωστόσο, δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Το ιστορικό της διαμάχης
Ο Μιχαήλ Ζησιμάτος, γιος της Ζερμαίν-Σουζάνας Μας και μοναδικός της κληρονόμος, κατέθεσε την αίτηση το 2017. Υποστήριξε ότι η μεταγενέστερη διαθήκη του Ψιμόριφου καταργεί ρητά όλες τις προηγούμενες, επομένως το κληρονομητήριο είναι ανακριβές και πρέπει να ανακληθεί.
Ωστόσο, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν αποδείχθηκε έννομο συμφέρον του αιτούντος. Ούτε αυτός ούτε η μητέρα του αναφέρονται ως κληρονόμοι στην νέα διαθήκη – το μόνο έννομο συμφέρον που προέβαλε ήταν παλαιότερη, τελεσίδικα απορριφθείσα, αγωγή χρησικτησίας.
Η «κύρια» παρέμβαση του Δημοσίου και του Δήμου
Σημαντικό νομικό σημείο αποτέλεσε και η νομική αποτυχία του Δημοσίου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Δήμου Ρόδου να παρέμβουν με το σωστό δικονομικό τρόπο. Οι παρεμβάσεις τους, οι οποίες ζητούσαν την απόρριψη της αίτησης, χαρακτηρίστηκαν από το δικαστήριο ως κύριες και όχι πρόσθετες, και απορρίφθηκαν επειδή δεν κατατέθηκαν ως αυτοτελή δικόγραφα, όπως απαιτεί ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας.
Αντί να υποβληθούν εγκαίρως και νόμιμα, έγιναν προφορικά κατά τη συζήτηση. Το δικαστήριο θεώρησε τη διαδικασία αυτή ανεπαρκή.
Η «γραφολογική» αντιπαράθεση
Κρίσιμο στοιχείο ήταν η αυθεντικότητα της μεταγενέστερης διαθήκης του 1993. Ο Δήμος Ρόδου χαρακτήρισε το έγγραφο πλαστό, χωρίς όμως να παρουσιάσει επιστημονική γνωμοδότηση. Αντίθετα, η πλευρά Ζησιμάτου προσκόμισε δύο γραφολογικές πραγματογνωμοσύνες – μία από διδάκτορα του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και μία εντός ποινικής δικογραφίας – που βεβαίωναν τη γνησιότητά της.
Αλλά ακόμη κι αν ήταν αυθεντική, το δικαστήριο έκρινε πως ο αιτών δεν ήταν κληρονόμος βάσει αυτής της διαθήκης. Άρα, δεν είχε το απαραίτητο έννομο συμφέρον να ζητήσει την ανάκληση του κληρονομητηρίου.
Η απόφαση: Καμία βάση για ανάκληση
Το δικαστήριο, εξετάζοντας όλες τις παραμέτρους, αποφάσισε:
• Απόρριψη της αίτησης του Ζησιμάτου ως απαράδεκτης.
• Απόρριψη της παρέμβασης υπέρ του από Αναστασία και Ερρίκο Μας, λόγω παρακολουθηματικού χαρακτήρα.
• Απόρριψη των κύριων παρεμβάσεων του Δημοσίου, του Δήμου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης λόγω έλλειψης τήρησης της προδικασίας.
Όλα τα δικαστικά έξοδα συμψηφίστηκαν, λόγω της πολυπλοκότητας του νομικού πλαισίου και της δυσχέρειας στην εφαρμογή των σχετικών διατάξεων.
Η υπόθεση έχει ευρύτερο αντίκτυπο, καθώς αφορά ένα προνομιακό οικόπεδο στην παραλιακή ζώνη της Ιξιάς, το οποίο παραμένει στο επίκεντρο νομικών διεκδικήσεων και κοινωνικών συζητήσεων.
Η δημιουργία του Ψιμορίφειου Ιδρύματος ναυάγησε λόγω έλλειψης πόρων, και σήμερα, το Δημόσιο και ο Δήμος Ρόδου αναζητούν τρόπους αξιοποίησης του ακινήτου.
Η απόφαση αυτή δεν κλείνει οριστικά το θέμα της ιδιοκτησίας, αλλά οριοθετεί νομικά ποιος μπορεί να το διεκδικήσει και με ποια επιχειρήματα. Και αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό.
Η μάχη για την κληρονομιά Ψιμόριφου: Απορρίφθηκε η αίτηση ανάκλησης του κληρονομητηρίου!
