Σφίγγει ο κλοιός γύρω από το βασίλειο της Δανιμαρκίας – για να χρησιμοποιήσω τη γνωστή σαιξπηρική φράση, εν προκειμένω γύρω από το «βασίλειο» της ΔΕΥΑΡ, η οποία καλείται να δώσει απαντήσεις σε σειρά κρίσιμων ερωτημάτων σχετικά με την οικονομική της διαχείριση. Η απόφαση της διοίκησης να κινηθεί νομικά κατά της Περιφέρειας, αμφισβητώντας το χρέος των 6,38 εκατ. ευρώ που της οφείλει για τη λειτουργία και συντήρηση του Φράγματος Γαδουρά, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για τη Δημοτική Επιχείρηση, η οποία μέχρι σήμερα, σε ρόλο ιεροεξεταστή, κουνούσε επιδεικτικά το δάχτυλο κατά οποιουδήποτε τολμούσε να την αμφισβητήσει και λογαριασμό δεν έδινε για τα δικά της πεπραγμένα.
Θα ήταν αφελές εκ μέρους της διοίκησής της να πιστεύει ότι θα μπορούσε με περισσή ευκολία να αναζητά ποινικές ευθύνες εκεί που δεν υπάρχουν, να θίγει υπολήψεις ελαφρά τη καρδία, παίζοντας άλλο ένα επικοινωνιακό παιχνίδι για εντυπωσιασμό και να πιστεύει ότι δεν θα έφτανε η στιγμή που θα κληθεί και η ίδια να λογοδοτήσει. Όχι μόνο στην Περιφέρεια που έθεσε τα οκτώ κρίσιμα ερωτήματα, αλλά πρωτίστως στους πολίτες, στους οποίους χρεώνει το νερό πανάκριβα σε μια εποχή που η ακρίβεια αναδεικνύεται στο μείζον πρόβλημα για κάθε νοικοκυριό και επιχείρηση.
Φαίνεται πως η Περιφέρεια δεν πτοείται από την απόφαση προσφυγής της ΔΕΥΑΡ σε ένδικα μέσα. Αντίθετα, τρίβει τα χέρια της στην προοπτική ότι η ΔΕΥΑΡ θα βρεθεί ενώπιον της Δικαιοσύνης, διότι εκεί δεν θα μείνει τίποτα κρυφό!
Στα ερωτήματα που δημόσια τέθηκαν από πλευράς της Περιφέρειας και αναμένουν απαντήσεις, έρχεται να προστεθεί το αποκαλυπτικό άρθρο της εφημερίδας «Δημοκρατική», που μέσα από συγκεκριμένα στοιχεία και τεκμηρίωση, αποτυπώνει μια βιομηχανία απευθείας αναθέσεων από μέρους της ΔΕΥΑΡ, σε ποσοστό 91% του συνόλου των συμβάσεών της από την έναρξη του 2024 έως και σήμερα.
Η εικόνα αυτή, μιας ΔΕΥΑΡ που προσομοιάζει περισσότερο με ιδιωτική επιχείρηση, που κάνει ότι θέλει και λογαριασμό δεν δίνει, έρχεται εν πολλοίς να απαντήσει στα ερωτήματα που έχει θέσει η Περιφέρεια για τα έσοδα της Δημοτικής Επιχείρησης όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και για τα χρέη της. Διότι είναι σίγουρα παράδοξο μια Επιχείρηση με τζίρο που ξεπερνά τα 200 εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία 9 χρόνια, να κατηγορεί την Περιφέρεια ότι θα την οδηγήσει σε πτώχευση, όταν στη διάρκεια των 9 ετών έχει καταβάλει μόλις 7,6 εκατ. ευρώ από τις οφειλές της.
Που πάνε λοιπόν τα έσοδα της ΔΕΥΑΡ από την πώληση του νερού όταν μάλιστα αθετεί και τις συμφωνίες που η ίδια η ΔΕΥΑΡ έχει υπογράψει και για τις οποίες δεσμεύεται από τις Προγραμματικές Συμβάσεις και από το Ελεγκτικό Συνέδριο, όσον αφορά το κόστος της λειτουργίας και συντήρησης του Φράγματος Γαδουρά;
Τα στοιχεία που αποκαλύπτει η εφημερίδα «Δημοκρατική» δίνουν την εικόνα ενός ιδιώτη που κάνει ό,τι θέλει και όχι μιας Δημοτικής Επιχείρησης που εμπορεύεται ένα δημόσιο αγαθό, όπως είναι το νερό.
Για την ακρίβεια, ούτε καν σαν ιδιώτης δεν συμπεριφέρεται η ΔΕΥΑΡ , διότι μια ιδιωτική εταιρεία, για να επιτύχει οικονομία κλίμακας, θα έκανε λιγότερες απευθείας αναθέσεις και περισσότερους μειοδοτικούς διαγωνισμούς, επωφελούμενη των εκπτώσεων. Ούτε αυτό δεν κάνει. Κάνει το αντίθετο!
Τα επίσημα στοιχεία μιλούν μόνα τους:
Από τις 374 συνολικές αναθέσεις που πραγματοποιήθηκαν τα έτη 2024 και 2025 (μέχρι 16 Μαΐου), οι 341 έγιναν απευθείας, δηλαδή ποσοστό 91%.
Μόλις 11 συμβάσεις ελέγχθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο, δηλαδή μόλις το 2,9%.
Οι μικρές συμβάσεις κάτω των 30.000 ευρώ, όπως φαίνεται και στον πίνακα, αποτελούν και τη συντριπτικά μεγάλη μάζα του συνόλου των συμβάσεων, διότι για τέτοια ποσά, εκεί η απευθείας ανάθεση δεν χρειάζεται ιδιαίτερη αιτιολόγηση.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, η ΔΕΥΑΡ αξιοποιεί στο έπακρο την δυνατότητα των κατατμήσεων.
Πολλές δαπάνες, αντί να τις συγκεντρώνει και να τις δημοπρατεί συνολικά , τις “σπάει” σε μικρότερα κομμάτια ώστε να υπογράφονται ως απευθείας αναθέσεις. Αυτή η τακτική, ενώ μπορεί να κινείται εντός των ορίων του νόμου, όταν γίνεται καταχρηστικά, παρακάμπτει τις δικλείδες ελέγχου του κράτους.
Τι “πετυχαίνει”;
Υψηλότερα κόστη για τον πολίτη – αφού δεν επιδιώκεται η χαμηλότερη προσφορά.
Περιορισμένο ανταγωνισμό – καθώς δεν προσκαλούνται άλλοι προμηθευτές.
Υποβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών – αφού δεν τηρούνται τεχνικές και νομικές προδιαγραφές με διαφάνεια.
Δεν υπάρχει στόχος εξοικονόμησης, δεν υπάρχει διαφάνεια, δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Υπάρχει μόνο μια ασταμάτητη μηχανή αναθέσεων, λες και το δημόσιο χρήμα που διαχειρίζεται είναι προσωπικό της βαλάντιο.
Έτσι αντιλαμβάνεται η ΔΕΥΑΡ το κοινωνικό έργο που επιτελεί;
Με τις απευθείας αναθέσεις, απλά θυμίζουμε ότι εκτός από έργα χτίζονται και εκλογικές πελατείες.
Την επόμενη φορά, συνεπώς, που οι συνδικαλιστές της ΔΕΥΑΡ και όποιοι άλλοι, θα κάνουν λόγο για σχέδιο απαξίωσης της ΔΕΥΑΡ, με στόχο την ιδιωτικοποίησή της, ας σκεφτούν πριν επιχειρηματολογήσουν με αυτόν τον τρόπο, διότι η ΔΕΥΑΡ έχει ήδη μετατραπεί σε μια de facto ιδιωτική επιχείρηση με τον τρόπο που σήμερα διοικείται και μάλλον δεν το έχουν αντιληφθεί!
Μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο λειτουργίας, η ΔΕΥΑΡ δεν θεώρησε σκόπιμο να βάλει εδώ και 10 χρόνια στις προτεραιότητές της την προμήθεια μια μεγάλης και σύγχρονης δεξαμενής, ώστε να μπορέσει να αξιοποιήσει το σύνολο της δυναμικότητας που της παρέχει το Φράγμα Γαδουρά και να επιτύχει χαμηλότερες τιμές νερού για τους καταναλωτές. Προτιμά να παραμένει σε μια απαρχαιωμένη δεξαμενή, χωρητικότητας μικρότερης των 800 κυβικών μέτρων νερού. Απίστευτο, αλλά συμβαίνει! Προτιμά προφανώς να συνεχίζει να ανοίγει γεωτρήσεις ακόμη και στο βόρειο τμήμα του νησιού! Παράδοξο, αλλά συμβαίνει!
Θα συνέφερε και την ίδια τη ΔΕΥΑΡ οικονομικά να εγκαταστήσει μια μεγαλύτερη δεξαμενή και να παίρνει το νερό δωρεάν από το Φράγμα Γαδουρά, αντί να πληρώνει τη ΔΕΗ για το ρεύμα που χρειάζεται για τις γεωτρήσεις. Λογικά.
Η Περιφέρεια, ως εκ των παραπάνω, δεν ζητάει από τη ΔΕΥΑΡ να πληροφορήσει τους πολίτες του νησιού για τα χρέη της ανά φορέα, μόνο για να αποδείξει ότι δεν θα είναι εκείνη υπεύθυνη αν η ΔΕΥΑΡ κινδυνεύει να χρεοκοπήσει λόγω της βεβαίωσης των οφειλών της, όπως ισχυρίζεται, στο πλαίσιο της στρατηγικής θυματοποίησης που έχει χαράξει.
Ο βασικός λόγος που η Περιφέρεια θέτει τα ερωτήματα – και θα επιμείνει σε αυτά , όπως κατέστησε σαφές- είναι για να αποτυπωθεί σε στοιχεία η οικονομική διαχείριση της ΔΕΥΑΡ, που μεταφράζεται σε πανάκριβο νερό προς τους καταναλωτές.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα χρέη της ΔΕΥΑΡ στη ΔΕΗ ανέρχονται σε 16 εκατ. ευρώ! Μαντέψτε! Δεν τα πληρώνει η ΔΕΥΑΡ. Ο Δήμος τα πληρώνει! Είναι νόμιμο αυτό; Τι λέει επ’ αυτού ο αρμόδιος επί των Οικονομικών αντιδήμαρχος και η πολυσυζητημένη προσπάθεια να μπει νοικοκυριό στα οικονομικά του Δήμου;
Παρεμπιπτόντως, μήπως ο Δήμος πληρώνει και τα δάνεια που έχει πάρει η ΔΕΥΑΡ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων;
Δεν πληρώνει την Περιφέρεια και για αντιπερισπασμό, προχωρά σε ένδικα μέσα εναντίον της.
Αυτά είναι κάποια ενδεικτικά στοιχεία για την οικονομική διαχείριση της ΔΕΥΑΡ.
Είναι τα ερωτήματα – και όχι μόνο αυτά – που η ΔΕΥΑΡ και ο Δήμος Ρόδου οφείλουν πρωτίστως στους δημότες τους.
Εν κατακλείδι, το «βασίλειο της Δανιμαρκίας» του Σαίξπηρ φαντάζει πρότυπο διαφάνειας μπροστά στο «φεουδαρχικό κράτος» που φαίνεται να έχει στήσει η ΔΕΥΑΡ.
Ένα κράτος εν κράτει, με τη δική του λογική, τους δικούς του κανόνες.
