• Η δικαστική προστασία κρίθηκε αναγκαία για να συνεχιστεί η λειτουργία των μονάδων αφαλάτωσης που εξασφαλίζουν το νερό στους κατοίκους και επισκέπτες του νησιού • Οικονομική αδυναμία, ανελαστικοί διακανονισμοί και καθυστερήσεις κρατικών επιχορηγήσεων στο επίκεντρο
Μία ιδιαίτερα κρίσιμη απόφαση για τη διασφάλιση βασικών αγαθών σε νησιωτική κοινωνία εξέδωσε το Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου. Με την υπ’ αριθμόν 402/2025 απόφασή του, το Δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Σύμης (ΔΕΥΑΣ), απαγορεύοντας προσωρινά στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) να προχωρήσει στη διακοπή ηλεκτροδότησης των εγκαταστάσεών της, παρά τις σοβαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές που αγγίζουν τα 2 εκατομμύρια ευρώ.
Η απόφαση βασίστηκε στην κρισιμότητα της λειτουργίας των μονάδων αφαλάτωσης που εξασφαλίζουν την ύδρευση της Σύμης και στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος, καθώς μια ενδεχόμενη διακοπή θα οδηγούσε σε διακοπή παροχής νερού στο νησί.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η ΔΕΥΑ Σύμης είχε συνάψει σύμβαση παροχής ηλεκτρικού ρεύματος με τη ΔΕΗ ήδη από το 2009, για την ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεών της. Από το 2015 παρατηρήθηκαν συστηματικές καθυστερήσεις πληρωμών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί συσσωρευμένο χρέος που το 2023 ανερχόταν σε 1.514.911 ευρώ.
Η ΔΕΗ απέστειλε εξώδικη δήλωση ζητώντας την εξόφληση εντός 30 ημερών, διαφορετικά θα προχωρούσε σε διακοπή παροχής.
Ακολούθησε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων από τη ΔΕΥΑ Σύμης, η οποία έγινε δεκτή με την απόφαση 290/2024.
Το δικαστήριο τότε είχε απαγορεύσει προσωρινά στη ΔΕΗ να προχωρήσει σε διακοπή ηλεκτροδότησης, υπό τον όρο της καταβολής 25.000 ευρώ μηνιαίως.
Παρά την τακτική καταβολή του ποσού αυτού, η ΔΕΥΑ δεν εξοφλούσε τους λογαριασμούς κατανάλωσης ρεύματος της περιόδου μετά την έκδοση της απόφασης, με αποτέλεσμα οι συνολικές οφειλές να εκτοξευθούν στο ύψος των 1.995.855 ευρώ έως το φθινόπωρο του 2024.
Η οικονομική αδυναμία της ΔΕΥΑ Σύμης
Το δικαστήριο δέχθηκε ότι η αδυναμία εξόφλησης της ΔΕΥΑ δεν οφείλεται σε δόλο, αλλά σε αντικειμενικούς οικονομικούς λόγους. Συγκεκριμένα:
• Στην απρόβλεπτη αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία δεν αμφισβητήθηκε από τη ΔΕΗ.
• Στο υψηλό ενεργειακό κόστος λειτουργίας των μονάδων αφαλάτωσης που καλύπτουν τις ανάγκες ύδρευσης του νησιού.
• Στην καθυστέρηση εκταμίευσης κρατικής επιχορήγησης ύψους 200.000 ευρώ από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, που είχε εγκριθεί αλλά δεν είχε ακόμη καταβληθεί.
• Στην έλλειψη θεσμικού πλαισίου για μειωμένο τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας για ΔΕΥΑ και μονάδες αφαλάτωσης, όπως συμβαίνει σε άλλες κατηγορίες καταναλωτών.
• Στην άρνηση της ΔΕΗ να προχωρήσει σε έναν πιο ευέλικτο διακανονισμό, ο οποίος θα μπορούσε να διασφαλίσει βιώσιμη εξυπηρέτηση του χρέους.
Η στάθμιση του δικαστηρίου
Η απόφαση υπογράμμισε ότι η ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων της ΔΕΥΑ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υδροδότηση των περίπου 3.000 μόνιμων κατοίκων του νησιού, καθώς και των χιλιάδων τουριστών που το επισκέπτονται κάθε καλοκαίρι.
Τυχόν διακοπή του ρεύματος θα οδηγούσε σε άμεση διακοπή της λειτουργίας των μονάδων αφαλάτωσης και άρα σε έλλειψη νερού, κάτι που θα είχε δυσβάσταχτες συνέπειες για τη δημόσια υγεία, την οικονομική δραστηριότητα και τη στοιχειώδη διαβίωση στο νησί.
Το δικαστήριο επικαλέστηκε συνταγματικές αρχές, αναφέροντας ότι η ύδρευση αποτελεί βασικό όρο αξιοπρεπούς διαβίωσης και ανάπτυξης της προσωπικότητας, προστατευόμενο αγαθό από τα άρθρα 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος.
Στον αντίποδα, έκρινε ότι δεν κινδυνεύει το δικαίωμα της ΔΕΗ, καθώς η επιχείρηση μπορεί να συνεχίσει να διεκδικεί τις απαιτήσεις της μέσω τακτικών ενδίκων μέσων.
Το διατακτικό
Με βάση τα παραπάνω, το Δικαστήριο:
• Απαγόρευσε προσωρινά στη ΔΕΗ να διακόψει την ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων της ΔΕΥΑ Σύμης.
• Έθεσε ως όρο την εμπρόθεσμη καταβολή όλων των τρεχόντων λογαριασμών κατανάλωσης από τη ΔΕΥΑ, αρχής γενομένης από τον πρώτο λογαριασμό μετά τη δημοσίευση της απόφασης.
• Όρισε προθεσμία 60 ημερών για την άσκηση κύριας αγωγής από τη ΔΕΥΑ.
• Συμψήφισε τα δικαστικά έξοδα, κρίνοντας ότι η υπόθεση παρουσίαζε νομική πολυπλοκότητα.
Ο Δήμος Σύμης εκπροσωπήθηκε από τον δικηγόρο κ. Λευτέρη Πάσσο και η ΔΕΗ από την κ. Τζένη Πάπα.
