Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη νέα στρατηγική τουριστικής ανάπτυξης
Στο επίκεντρο της συνεδρίασης της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης της ΚΕΔΕ τέθηκαν η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, η στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού, η δίκαιη χρηματοδότηση των Δήμων και η μείωση της έμμεσης φορολογίας
Στα Κύθηρα πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), υπό την προεδρία του Αντώνη Β. Καμπουράκη. Η τοποθέτησή του επικεντρώθηκε σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικών προτεραιοτήτων για τη νέα εποχή του ελληνικού τουρισμού, με στόχο τη διασφάλιση βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Ο ίδιος επεσήμανε ότι ο τουρισμός δεν είναι απλώς μια «βιομηχανία» αριθμών, αλλά ένας ζωντανός οργανισμός που επηρεάζει την καθημερινότητα, την εργασία και το εισόδημα των τοπικών κοινωνιών.
Η Αυτοδιοίκηση στην καρδιά της τουριστικής πολιτικής
Κατά τη συνεδρίαση, ο Πρόεδρος της Επιτροπής ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Κυθήρων και το Δημοτικό Συμβούλιο για τη φιλοξενία, υπογραμμίζοντας τον κρίσιμο ρόλο των Δήμων στη διαμόρφωση της εθνικής τουριστικής πολιτικής. Με σαφήνεια ανέφερε ότι οι τοπικές αρχές πρέπει να πρωταγωνιστήσουν, διαθέτοντας ρεαλισμό, αλήθεια και οργανωμένο σχέδιο.
Ο Αντώνης Β. Καμπουράκης διατύπωσε τέσσερις βασικές προτεραιότητες που θεωρεί απαραίτητες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του ελληνικού τουρισμού, επισημαίνοντας πως οι προκλήσεις της εποχής – από τον πληθωρισμό μέχρι την ενεργειακή κρίση – απαιτούν νέα αντίληψη και ευελιξία.
Ενίσχυση ανταγωνιστικότητας και αγοραστικής δύναμης του επισκέπτη
Στην πρώτη του προτεραιότητα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής εστίασε στην ανάγκη η Ελλάδα να παραμείνει «πρώτη επιλογή» για τους ταξιδιώτες διεθνώς. Η διατήρηση της σχέσης ποιότητας–τιμής, η ποιοτική διαχείριση των προορισμών, οι στοχευμένες επενδύσεις σε υποδομές και οι αυθεντικές εμπειρίες αποτελούν τα θεμέλια ενός ελκυστικού τουριστικού προϊόντος. Ο ίδιος προειδοποίησε ότι, αν ο επισκέπτης αισθανθεί πως πληρώνει δυσανάλογα για τις παρεχόμενες υπηρεσίες, είναι πιθανό να στραφεί σε ανταγωνιστικούς προορισμούς της Μεσογείου.
Το ανθρώπινο δυναμικό ως προϋπόθεση βιωσιμότητας
Η έλλειψη εργαζομένων στον τουρισμό και η στεγαστική πίεση στις τουριστικές περιοχές συνθέτουν ένα δύσκολο σκηνικό. Ο Καμπουράκης υπογράμμισε ότι ο ελληνικός τουρισμός δεν μπορεί να βασίζεται σε μετακλητούς εργαζομένους αν θέλει να παραμείνει αυθεντικός και βιώσιμος. Επισήμανε την ανάγκη για παροχή κινήτρων προς τους νέους, βελτίωση της κατάρτισης και των αμοιβών, καθώς και εφαρμογή στεγαστικών προγραμμάτων που θα επιτρέψουν στους εργαζομένους να ζουν αξιοπρεπώς στις περιοχές όπου εργάζονται. Παράλληλα, ζήτησε τη δημιουργία σύγχρονων οργανογραμμάτων στους Δήμους ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις μιας δυναμικής τουριστικής αγοράς.
Οι Δήμοι σε ασφυκτικό οικονομικό πλαίσιο
Μία ακόμη βασική παράμετρος της εισήγησης αφορούσε τη χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο Καμπουράκης ανέφερε ότι οι Δήμοι «κάνουν πάρα πολλά με πολύ λίγα», καθώς το κράτος μεταφέρει συνεχώς νέες αρμοδιότητες χωρίς αντίστοιχη οικονομική στήριξη. Έφερε ως παράδειγμα το Τέλος Ανθεκτικότητας, το οποίο επιβαρύνει τους επισκέπτες, αλλά δεν αποδίδεται στις τοπικές κοινωνίες. Μόνο στη Ρόδο, σημείωσε, το ποσό φθάνει τις 700 έως 800 χιλιάδες ευρώ ημερησίως, ενώ τα έσοδα από αρχαιολογικούς χώρους επίσης δεν επιστρέφουν στις τοπικές οικονομίες.
Ο Πρόεδρος ζήτησε τα έσοδα αυτά να αποτελούν ανταποδοτικούς μηχανισμούς για κρίσιμες δημοτικές υπηρεσίες, όπως καθαριότητα, ύδρευση, αποχέτευση, συγκοινωνίες, ναυαγοσωστική κάλυψη και διαχείριση παραλιών. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, «ένας φόρος πόλης που δεν ενισχύει την ίδια την πόλη, αποδυναμώνει το τουριστικό προϊόν της».
Η έμμεση φορολογία και η επιβάρυνση των Δήμων
Η τέταρτη προτεραιότητα που έθεσε αφορά το φορολογικό πλαίσιο. Ο ΦΠΑ 24% στις δημοτικές υπηρεσίες, που δεν συμψηφίζεται, επιβαρύνει άμεσα το λειτουργικό κόστος των Δήμων και κατ’ επέκταση την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Επισήμανε επίσης πως ο υψηλός ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα, όπως το εμφιαλωμένο νερό και ο καφές, αυξάνει το συνολικό κόστος του τουριστικού πακέτου και μειώνει την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Ο Καμπουράκης υποστήριξε ότι η φορολογική πολιτική πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας και της Αυτοδιοίκησης, ενισχύοντας ταυτόχρονα την τοπική ανάπτυξη.
Νέο πλαίσιο προτεραιοτήτων για βιώσιμη ανάπτυξη
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής παρουσίασε επίσης ένα εκτενές πλαίσιο δράσεων που συνδέουν τον τουρισμό με την καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι επενδύσεις σε υποδομές, όπως οδικά δίκτυα, λιμάνια, συστήματα ύδρευσης και αποχέτευσης, διαχείριση απορριμμάτων, μαρίνες και αθλητικές εγκαταστάσεις.
Παράλληλα, πρότεινε ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων ώστε να διασφαλίζεται η κοινωνική ισορροπία, fast-track διαδικασίες χρηματοδότησης μέσω των αναπτυξιακών εταιρειών των Δήμων και ενίσχυση των τοπικών brands που αναδεικνύουν τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και τον αθλητισμό. Κεντρική θέση έχει επίσης η ενσωμάτωση πολιτικών αειφορίας σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού και η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με κίνητρα, όπως επιδοτήσεις εργασίας, μειωμένος ΦΠΑ και εκπτώσεις σε τέλη για επιχειρήσεις που λειτουργούν εκτός αιχμής.
Το μήνυμα της Αυτοδιοίκησης
Κλείνοντας την εισήγησή του, ο Αντώνης Β. Καμπουράκης τόνισε πως οι Δήμοι δεν πρέπει να λειτουργούν ως παθητικοί θεατές, αλλά ως ενεργοί συνδιαμορφωτές μιας νέας εθνικής στρατηγικής. «Θέλουμε και μπορούμε να είμαστε πρωταγωνιστές», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι τα αιτήματα των Δήμων είναι τεκμηριωμένα, ρεαλιστικά και εναρμονισμένα με τις διεθνείς καλές πρακτικές. Η Πολιτεία, κατέληξε, έχει μόνο να κερδίσει μέσα από τη συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους πολίτες που αυτή εκπροσωπεί.
