• « Τα Δωδεκάνησα είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα περιοχής όπου η παραγωγή και η γαστρονομία μπορούν να συνδεθούν δημιουργικά»
Το «Farm Food Future» ανοίγει έναν νέο δρόμο στη σχέση της ελληνικής παραγωγής με τη γνώση και την καινοτομία. Η Μελίνα Ταπραντζή, ιδρύτρια της Wise Greece, μιλά για μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να ενώσει τους ανθρώπους της διατροφής και της εστίασης μέσα από ένα δίκτυο εκπαίδευσης, συνεργασίας και βιωσιμότητας.
Με τη στήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, το πρόγραμμα δίνει πρόσβαση σε mentoring, εκπαιδευτικό υλικό και πρακτικά εργαλεία, προσφέροντας στους επαγγελματίες του χώρου τη δυνατότητα να εξελιχθούν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες μιας νέας εποχής για τη γαστρονομία και τον πρωτογενή τομέα.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η εφαρμογή του και στα Δωδεκάνησα, όπου ο τουρισμός και η τοπική παραγωγή μπορούν να συνδεθούν δημιουργικά, αναδεικνύοντας τα προϊόντα και την αυθεντικότητα της νησιωτικής γαστρονομίας.
• Κυρία Ταπραντζή, πώς ξεκίνησε η ιδέα του «Farm Food Future» και ποιο κενό έρχεται να καλύψει στην αγορά της διατροφής και της εστίασης στην Ελλάδα;
Η ιδέα γεννήθηκε από κάτι που βλέπαμε εδώ και 12 χρόνια μέσα από τη δράση της Wise Greece, υπάρχει απίστευτο ταλέντο και δημιουργικότητα στην Ελλάδα. Παραγωγοί, αγρότες, chefs, μικρές επιχειρήσεις τροφίμων αλλά συχνά λειτουργούν απομονωμένα, χωρίς ένα ενιαίο δίκτυο υποστήριξης.
Από αυτή την ανάγκη ξεκίνησε το «Farm Food Future», να ενώσει τους ανθρώπους της διατροφικής αλυσίδας και να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα συνεργασίας, καινοτομίας και βιωσιμότητας.
Είναι ένα βήμα πιο πέρα από μια απλή εκπαιδευτική πρωτοβουλία, είναι ένας χώρος που συνδέει τη γνώση με την πράξη και δίνει σε όλους πρόσβαση σε ευκαιρίες που μέχρι τώρα έλειπαν.
• Το πρόγραμμα παρουσιάζεται ως το πρώτο «οικοσύστημα mentoring και εκπαίδευσης» για επαγγελματίες τροφίμου. Πώς λειτουργεί στην πράξη αυτή η πλατφόρμα και τι προσφέρει σε όσους συμμετέχουν;
Η πλατφόρμα είναι ανοιχτή και δωρεάν για όλους. Μέσα από αυτή, ο κάθε συμμετέχων μπορεί να παρακολουθήσει βιντεοσκοπημένα μαθήματα, να διαβάσει άρθρα και να ακούσει podcasts για θέματα που καλύπτουν όλο το φάσμα της επαγγελματικής εξέλιξης, από την παραγωγή και το branding, μέχρι τη βιωσιμότητα, την προώθηση στα social media, το business plan και τις εξαγωγές.
Το πιο σημαντικό όμως είναι το κομμάτι του mentoring.
Ο καθένας μπορεί να επιλέξει μέσα από μία ομάδα 50 μεντόρων, εκείνον/εκείνη που του ταιριάζει και να έχει μαζί του δωρεάν, προσωπική καθοδήγηση.
Ουσιαστικά, είναι ένας «ζωντανός» μηχανισμός υποστήριξης που φέρνει κοντά εμπειρία, γνώση και δίκτυα.
• Η δράση στηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και τι σημαίνει η επένδυση σε ένα πρόγραμμα που συνδέει τον πρωτογενή τομέα με τη βιώσιμη ανάπτυξη;
Η συνεργασία αυτή προέκυψε φυσικά, γιατί υπήρχε κοινό όραμα.
Το Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση στηρίζει διαχρονικά πρωτοβουλίες που έχουν θετικό κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα, και το «Farm Food Future» συνδυάζει ακριβώς αυτό, την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα μέσα από τη γνώση, με γνώμονα τη βιωσιμότητα και τη δίκαιη ανάπτυξη.
Η στήριξή τους μας έδωσε τη δυνατότητα να υλοποιήσουμε το Πρόγραμμα, που απευθύνεται σε ανθρώπους σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.• Η Wise Greece έχει ήδη διακριθεί για τη δράση της γύρω από την κοινωνική επιχειρηματικότητα και τα ελληνικά προϊόντα. Τι διαφορετικό φέρνει αυτή η πρωτοβουλία σε σχέση με όσα έχουμε δει μέχρι τώρα;
Το «Farm Food Future» είναι μια φυσική εξέλιξη της δράσης μας, αλλά με μια πιο ολιστική προσέγγιση. Δεν επικεντρωνόμαστε μόνο στο πώς θα πουλήσει κάποιος ένα προϊόν ή πώς θα ενισχυθεί η τοπική παραγωγή, αλλά στο πώς θα δημιουργηθεί ένα βιώσιμο οικοσύστημα γύρω από τη διατροφή.
Επενδύουμε στη γνώση, στη συνεργασία και στη μακροπρόθεσμη ενδυνάμωση των ανθρώπων. Είναι, θα έλεγα, μια πλατφόρμα για το μέλλον της ελληνικής διατροφής, πιο δίκαιης, πιο βιώσιμης και πιο συνδεδεμένης.
Στόχος μας είναι όσοι ασχολούνται με το τρόφιμο στη χώρα μας, από τους διατροφολόγους και τους chef, μέχρι τους επαγγελματίες της εστίασης, τους αγρότες και τους αγοραστές μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ να έχουν ένα κοινό σημείο «συνάντησης», συνεργασίας και ανταλλαγής καλών πρακτικών.
• Στην ομάδα του «Farm Food Future» συμμετέχουν 50 μέντορες από όλο το φάσμα της διατροφικής αλυσίδας. Ποιον ρόλο παίζουν στην καθοδήγηση των επαγγελματιών που συμμετέχουν;
Οι μέντορες είναι η «καρδιά» του προγράμματος. Πρόκειται για ανθρώπους με εμπειρία από παραγωγούς και chefs, μέχρι ειδικούς στο branding, στις εξαγωγές, στα social media και στη βιωσιμότητα. Ο ρόλος τους είναι να προσφέρουν εξατομικευμένη καθοδήγηση, να απαντήσουν σε πραγματικά προβλήματα και να βοηθήσουν τον κάθε επαγγελματία να κάνει το επόμενο βήμα. Είναι συγκινητικό να βλέπεις αυτή τη διάθεση προσφοράς. Ανθρώπους να μοιράζονται απλόχερα τη γνώση τους, για να στηρίξουν τη νέα γενιά της ελληνικής διατροφής.
• Τα Δωδεκάνησα διαθέτουν ισχυρή τοπική παραγωγή, αλλά και έντονη τουριστική δραστηριότητα. Με ποιον τρόπο μπορεί το πρόγραμμα να συνδεθεί με τις επιχειρήσεις τουρισμού και εστίασης στα νησιά;
Τα Δωδεκάνησα είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα περιοχής όπου η παραγωγή και η γαστρονομία μπορούν να συνδεθούν δημιουργικά. Το «Farm Food Future» δίνει εργαλεία στους επαγγελματίες της εστίασης και του τουρισμού για να αναδείξουν τα τοπικά προϊόντα, να συνεργαστούν με παραγωγούς και να δημιουργήσουν εμπειρίες αυθεντικής, βιώσιμης φιλοξενίας.
Ο τουρισμός μπορεί να γίνει ο καλύτερος «πρεσβευτής» της ελληνικής παραγωγής, και αυτό το πρόγραμμα έρχεται να ενισχύσει ακριβώς αυτή τη γέφυρα.
• Η σπατάλη τροφίμων είναι ένα φαινόμενο που εντείνεται τους καλοκαιρινούς μήνες, ειδικά σε τουριστικούς προορισμούς. Μπορεί το «Farm Food Future» να βοηθήσει επιχειρήσεις και επαγγελματίες να περιορίσουν το food waste;
Φυσικά, και αυτό είναι ένα από τα βασικά μας θέματα. Η σπατάλη τροφίμων δεν είναι μόνο ηθικό ζήτημα, είναι και περιβαλλοντικό και οικονομικό. Στην πλατφόρμα www.farm2future.gr μπορεί κανείς να βρει podcasts και συζητήσεις με πρακτικούς τρόπους για να περιορίσει το food waste, είτε μέσα από καλύτερη διαχείριση προμηθειών και αποθεμάτων, είτε μέσα από επαναχρησιμοποίηση πρώτων υλών, είτε μέσα από συνεργασίες με φορείς και κοινωνικές πρωτοβουλίες. Υπάρχουν λύσεις, και στόχος μας είναι να τις κάνουμε γνωστές και εφαρμόσιμες στην πράξη.
• Πέρα από τη μείωση της σπατάλης, ποιες άλλες πρακτικές βιωσιμότητας προωθεί το πρόγραμμα μέσα από την εκπαίδευση και το mentoring;
Ενθαρρύνουμε μια πιο ολιστική προσέγγιση στη βιωσιμότητα. Αυτό σημαίνει επιλογή τοπικών και εποχικών προϊόντων, μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος, υπεύθυνη χρήση νερού, αλλά και κοινωνική ευαισθησία, π.χ. δίκαιες πρακτικές απέναντι στους εργαζόμενους και συνεργασία με κοινωνικούς προμηθευτές. Θέλουμε οι επαγγελματίες να δουν τη βιωσιμότητα όχι σαν υποχρέωση, αλλά σαν ευκαιρία για διαφοροποίηση και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
• Ένα από τα θέματα που καλύπτει το πρόγραμμα είναι η ανθεκτικότητα των αγροτών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Πώς μεταφράζεται αυτό σε πρακτική γνώση για τον παραγωγό;
Δυστυχώς έρευνες δείχνουν ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό αγροτών -σε παγκόσμιο επίπεδο- αλλά δυστυχώς ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα, έχουν κάποιο πλάνο ή στρατηγική προσαρμογής στα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Μέσα από τα μαθήματα και τα podcasts, οι αγρότες μαθαίνουν πρακτικές για την καλύτερη διαχείριση των καλλιεργειών τους, την εξοικονόμηση νερού, τη διαφοροποίηση παραγωγής και τη μείωση των απωλειών. Δεν μιλάμε θεωρητικά, δίνουμε παραδείγματα, εργαλεία και λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα. Η ανθεκτικότητα είναι πια αναγκαιότητα, όχι πολυτέλεια.
• Για τους νέους που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στη διατροφή ή να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση, τι ευκαιρίες δίνει το «Farm Food Future»; Υπάρχουν εργαλεία που τους βοηθούν να ξεκινήσουν σωστά;
Ακριβώς. Θέλουμε να είμαστε η πρώτη «στάση» για όποιον θέλει να ξεκινήσει κάτι δικό του στον χώρο της διατροφής.
Η πλατφόρμα προσφέρει βήμα-βήμα καθοδήγηση από το πώς χτίζεται ένα επιχειρηματικό πλάνο μέχρι το πώς αναπτύσσεται ένα brand ή γίνονται οι πρώτες εξαγωγές. Μάλιστα, στην πλατφόρμα θα μπορεί κανείς να βρίσκει και εργαλεία επιχειρηματικότητας, που θα τον βοηθήσουν να συντάξει ένα πρώτο επιχειρηματικό πλάνο, να σχεδιάσει την πρώτη του παρουσίαση για τα προϊόντα του ή να υλοποιήσει μία καμπάνια προώθησης στα social media.
• Τι θα λέγατε σε έναν μικρό παραγωγό ή επιχειρηματία από τη Ρόδο, την Κω ή την Κάλυμνο που διαβάζει σήμερα για το πρόγραμμα και αναρωτιέται αν αξίζει να συμμετάσχει;
Θα του έλεγα: «Ναι, αξίζει!» Γιατί δεν έχει τίποτα να χάσει αλλά έχει πολλά να κερδίσει. Η συμμετοχή είναι δωρεάν, η γνώση πρακτική, και η καθοδήγηση προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε επαγγελματία. Είτε έχεις μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση, είτε θέλεις να ξεκινήσεις κάτι νέο, μπορείς να βρεις ανθρώπους που θα σε βοηθήσουν να αναπτυχθείς και να εξελιχθείς.
• Τελικά, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να περάσει μέσα από το «Farm Food Future» προς όσους δραστηριοποιούνται στον χώρο της τροφής και της εστίασης στην Ελλάδα;
Ότι το μέλλον της διατροφής χτίζεται μαζί. Αν συνεργαστούμε, αν μοιραστούμε τη γνώση, αν επενδύσουμε στη βιωσιμότητα και στην καινοτομία, μπορούμε να έχουμε ένα τραπέζι του μέλλοντος που είναι νόστιμο, θρεπτικό και δίκαιο για όλους. Το «Farm Food Future» είναι μια πρόσκληση για συμμετοχή, συνεργασία και ελπίδα.
