Οι Ελληνες από τους πιο τζογαδόρους στην Ευρώπη

Η Ελλάδα είναι η έκτη μεγαλύτερη αγορά τυχερών παιχνιδιών στην Ευρώπη των 28 χωρών με στοιχεία του 2013, γεγονός που πιστοποιεί την έφεση των συμπολιτών μας στον τζόγο.

Δεν είναι τυχαίο ότι το μερίδιο των μηνιαίων δαπανών των Ελλήνων σε τυχερά παίγνια αναλογεί στο 32% των δαπανών για αναψυχή και πολιτισμό. Το μέγεθος αυτό μάλιστα δεν φαίνεται να αλλάζει στις ομάδες πληθυσμού με μεγαλύτερα ποσά μηνιαίων δαπανών.

Στη μηνιαία δαπάνη περιλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες τυχερών παιγνίων: Προ-Πο, ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΤΟ, Τζόκερ, στοίχημα, ξυστό, λαχεία, χαρτοπαίγνια, καζίνα, μηχανήματα τυχερών παιχνιδιών κ.τ.λ.

Η αγορά τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα εκτιμάται σε 1,55 δισ. ευρώ το 2013 βάσει ακαθάριστων εσόδων (Gross Gaming Revenue ή GGR), δηλαδή το ποσό που προκύπτει αν από τα συνολικά έσοδα αφαιρεθούν τα κέρδη που επιστρέφονται στους νικητές.

Σύμφωνα με την κλαδική μελέτη της εταιρείας Στόχασις για τα «Τυχερά Παίγνια», το διάστημα 2004-2008 η ρυθμιζόμενη αγορά τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα, βάσει GGR, ακολούθησε σταθερά ανοδική πορεία με Μέσο Ετήσιο Ρυθμό Μεταβολής (ΜΕΡΜ) 8,7%.

Αντιθέτως, το διάστημα 2009-2013 η αγορά μειώνεται σταδιακά με ΜΕΡΜ -11,5%, φθάνοντας τα 1,55 δισ. το 2013, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην οικονομική κρίση στη χώρα που ξεκίνησε το 2010.

Χρήση του Διαδικτύου

Τη μεγαλύτερη μείωση παρουσίασε το ιπποδρομιακό στοίχημα, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 25,8% βάσει GGR, και ακολουθούν τα καζίνα, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 16,9%.

Το ίδιο διάστημα το ΑΕΠ της χώρας παρουσιάζει μείωση με ΜΕΡΜ 6%, ενώ η ανεργία αυξήθηκε με ΜΕΡΜ 30%.

Εν τούτοις η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο στον κλάδο τυχερών παιγνίων μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ (δαπάνη ως ποσοστό ΑΕΠ, ως ποσοστό δαπάνης σε ψυχαγωγία) και το 2013 κατατάσσεται 6η μεγαλύτερη στην αγορά τυχερών παιγνίων στην ΕΕ.

Σε αυτό συντελεί το υψηλό ποσοστό τακτικής χρήσης του Διαδικτύου από το σπίτι στις ηλικίες 24-45 ετών (70%-81,4%) που είναι στο αναπτυξιακό στόχαστρο του κλάδου.

Οπως αναφέρει ο κ. Βασίλης Ρεγκούζας, διευθύνων σύμβουλος της Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, η κατά κεφαλή δαπάνη για τυχερά παίγνια στην Ελλάδα εκτιμάται σε 497 ευρώ το 2013 (βάσει συνολικού κύκλου εργασιών του κλάδου).

Ο παράνομος επίγειος

Ολα τα παραπάνω μεγέθη αναφέρονται στον νόμιμο επίγειο τζόγο. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι o παράνομος επίγειος τζόγος («φρουτάκια», λέσχες κ.ά.) ανέρχεται περίπου στο ύψος του νόμιμου, δηλαδή GGR 1,56 δισ. και 5,5 δισ. κύκλος εργασιών.

Στην εγχώρια αγορά τυχερών παιγνίων τα τελευταία χρόνια δεσπόζουσα θέση έχει η ΟΠΑΠ ΑΕ με μερίδιο μεγαλύτερο του 60%, θέση η οποία ενισχύθηκε την τελευταία διετία (64%) ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της αβεβαιότητας γύρω από τις ιδιωτικοποιήσεις των υπόλοιπων κρατικών φορέων τυχερών παιγνίων, καθώς επίσης της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τη ρύθμιση του gaming εξ αποστάσεως και μέσω Διαδικτύου.

Η πρόσβαση στο Διαδίκτυο από το σπίτι (στοιχεία α’ τριμήνου 2013) είχε φθάσει στο 56% του πληθυσμού. Το στοιχείο αυτό είναι σημαντικό εφόσον η χρήση του Διαδικτύου από τον τόπο εργασίας δεν αφορά τον εξεταζόμενο κλάδο.

Ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος για τις επιχειρήσεις αυξήθηκε από 20% σε 26% με ισχύ από τη χρήση του 2013.

Από 1.1.2013 επεβλήθη φορολόγηση με συντελεστή 30% επί των καθαρών εσόδων (GGR) της ΟΠΑΠ ΑΕ, ενώ μετά τη λήξη κάθε οικονομικής χρήσης τα αδιάθετα ποσά των τυχερών παιγνίων αποδίδονται στο Ελληνικό Δημόσιο.

Αγορά 44,8 δισ. ευρώ

Με τον Ν. 4141/2013 η φορολόγηση των κερδών των παικτών τροποποιήθηκε ώστε για τα κέρδη κάτω των 100 ευρώ να είναι μηδενική, για τα κέρδη πάνω από 100 ευρώ και ως 500 ευρώ να είναι 15% και για τα κέρδη πάνω από 500 ευρώ ο συντελεστής να διαμορφώνεται στο 20%.

Σύμφωνα με τη συντάκτρια της μελέτης Μαρήλια Πιπέρογλου, στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Αγοράς το 2012 (τελευταία στοιχεία) η αγορά τυχερών παιγνίων πλην καζίνων διαμορφώθηκε σε 82 δισ. ευρώ βάσει πωλήσεων και σε 37,1 εκατ. ευρώ βάσει GGR. Αν προστεθούν και τα καζίνα, η ευρωπαϊκή αγορά βάσει GGR υπολογίζεται σε 44,8 δισ. ευρώ.

Η αγορά τυχερών παιγνίων στις ΗΠΑ βάσει GGR διαμορφώθηκε το 2012 σε 96,5 δισ. δολάρια.

Σε όλον τον κόσμο, η διοργάνωση και λειτουργία τυχερών παιγνίων είναι κατά κύριο λόγο μονοπωλιακού χαρακτήρα και ανατίθεται είτε απευθείας σε κρατικές εταιρείες-φορείς ή βάσει πολυετούς αποκλειστικής άδειας κατόπιν διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού.

Οπως επισημαίνεται στη μελέτη, η προδιάθεση μιας κοινωνίας στον χρηματικό στοιχηματισμό με σκοπό το κέρδος συνδέεται με τις ιστορικές καταβολές της και με την κοινωνική κουλτούρα. Ορισμένα τυχερά παίγνια (π.χ. λαχεία, λοταρίες) αντιμετωπίζονται θετικά και αποτελούν βασική πηγή άντλησης δημοσίων εσόδων. Αλλα τυχερά παιχνίδια συνδέονται με τον τουρισμό και την ψυχαγωγία γενικότερα (καζίνα, αθλητικό στοίχημα, ιπποδρομίες).

Ο κλάδος των τυχερών παιχνιδιών είναι αυστηρά ελεγχόμενος τόσο στην Ελλάδα όσο και στις περισσότερες χώρες του κόσμου.